به گزارش ایسنا، نشریه فارن پالسی در گزارشی درباره تاثیر رقابت کشورهای خارجی در اوضاع ناآرام و نابسامان فعلی لیبی می‌نویسد: "چهار ماه بعد از آن که ارتش ملی لیبی تحت رهبری خلیفه حفتر حمله‌اش به طرابلس را آغاز کرد لیبی بیش از هر زمان به فروپاشی نزدیک است.
مقاومت شدید نیروهای وفادار به دولت توافق ملی لیبی امیدهای خلیفه حفتر برای تصرف سریع شهر طرابلس را کم رنگ ساخت. در این میان مجموعه‌ای از کشورهای خارجی رقیب اعم از چین، روسیه، ایتالیا فرانسه و کشورهای حوزه خلیج فارس در درگیری‌های لیبی دخیل بوده و موجب طولانی شدن این درگیری‌ها شده‌اند. هر چند برخی از این بازیگران در توجیه مداخله خارجی در لیبی به لزوم کند ساختن موج مهاجرت از لیبی به اروپا یا امید به ایجاد ثبات در لیبی اشاره می‌کند اما انگیزه مهم آنها از این مداخله دستیابی به قراردادهای پرسود ساخت و ساز در لیبی است.
یکی از سخت ترین رقابت‌های این طرف های خارجی در لیبی بر سر صنایع نفتی در این کشور است؛ انتظار می‌رود صنایع نفتی لیبی تا سال ۲۰۲۳ تولیدش را دو برابر کند. همچنین رقابت دیگر این طرف‌ها نیز بر سر پروژه‌های زیرساختی در راستای تقویت جایگاه راهبردی این کشور در دریای مدیترانه محسوب می‌شود.
قدرت‌های خارجی در این میان برای برتری پیدا کردن بر میادین نفتی مهمی نظیر الشراره و الفیل واقع در جنوب لیبی کنترل ذخایر نفتی دریایی تحت اختیار دولت توافق ملی و دسترسی به بنادر مهمی نظیر بن غازی و راس النوس رقابت می‌کنند.
توازان نیروها در لیبی تاثیر عمیقی بر این که چه کسی حائز چه قراردادهایی بود خواهد گذاشت.
امارات متحده عربی ، عربستان سعودی، مصر و فرانسه از فعالیت‌های نظامی گروه ارتش ملی لیبی حمایت کرده و منافع اقتصادی خود را در موفقیت عملیات‌های خلیفه حفتر علیه طرابلس می‌بینند. در عین حال ایتالیا، ترکیه و قطر نیز به صورت مداوم از دولت توافق ملی حمایت می‌کنند و به این دولت مورد حمایت سازمان ملل در مقاومت نشان دادن در برابر حملات نیروهای خلیفه حفتر کمک می‌کنند. ماورای اینها روسیه و چین در لیبی محتاطانه رفتار کرده و بر روی هر کسی که برتری تعیین کننده‌ای به دست آورد شرط می‌بنندند.
اگر وضعیت موجود یعنی وضعیتی که در آن کنترل طرابلس و حومه‌هایش در اختیار دولت توافق ملی و کنترل شرق و جنوب لیبی در اختیار ارتش ملی لیبی است رسمیت پیدا کند روسیه و چین در آستانه کسب بیشترین منافع قرار خواهند گرفت.
به همین دلیل است که آنها از این وضعیت بینابینی حمایت می‌کنند در حالی که بازیگران خارجی دیگر در لیبی ترجیح می‌دهند یکی از این دو گروه به عنوان نیروی مسلط سربربیاورد.
روسیه به خاطر بلوکه کردن قطعنامه سازمان ملل در محکوم کردن حملات حفتر به طرابلس و همچنین به سبب استقرار مقاطعه کاران نظامی خصوصی برای حمایت از فعالیت‌های نظامی ارتش ملی لیبی مورد انتقاد قرار گرفته است. اما روسیه در عین حال روابط فعالانه‌ای با گروه دولت توافق ملی در لیبی حفظ کرده است. این راهبرد روسیه در برقراری تعادل بینان‌های اقتصادی دارد.
روسیه اقدام به چاپ کردن دینارهایی برای توزیع از سوی بانک مرکزی لیبی کرده و شرکت انرژی روسیه روس نفت قراردادی برای خرید نفت از شرکت ملی نفت لیبی در ۲۰۱۶ امضا کرده است.
با توجه به این منافع اقتصادی سناریوی مطلوب مسکو رسیدن به یک توافق صلح است که به تحریم تسیلحاتی لیبی از سوی سازمان ملل پایان داده و در عین حال یک درگیری سرد را در این کشور به وجود بیاورد.
روسیه قبل از سرنگونی معمر القذافی در سال ۲۰۱۱ در لیبی قراردادهای تسلیحاتی با لیبی به ارزش ۴ میلیارد دلار داشت. امروز نیروی هوایی گروه ارتش ملی لیبی عمدتا متکی به تکنولوژی‌های نظامی روسیه است بنابراین مسکو نفع زیادی از برداشته شدن تحریم تسلیحاتی لیبی می‌برد.
قابلیت روسیه در برقراری روابط مطلوب به صورت متعادل با این دو گروه رقیب در لیبی همچنین به مسکو کمک خواهد کرد که به یک سری قراردادهای زیرساختی در این کشور هم دست پیدا کنند. شرکت‌های روسی علاقه ویژه‌ای در ساخت یک راه آهن میان شهرهای بن غازی و سرت دارند. اتفاقی که باعث تقویت نفوذ افتصادی و ژئوپولتیکی روسیه در حوزه دریای مدیترانه می‌شود.
در عین حال چین نیز به نوعی سیاست عدم تعهد را در لیبی دنبال می‌کند و حس وضع موجود در لیبی همچنین به پکن در دستیابی به قراردادهای زیرساختی بزرگ کمک می‌کند.
در سال های اخیر چین گام‌هایی اتخاذ کرده تا خودش را به عنوان یک نیروی عمده در صنعت نفت لیبی و در بخش ساخت و ساز این کشور مطرح کند. اما یکی از این حوزه‌ها در اختیار دولت توافق ملی لیبی و دیگری در اختیار ارتش ملی لیبی است.
در حالی که روسیه و چین در این وضعیت در یک برتری واضح قرار دارند اما نیروهای خارجی دیگری که یا با گروه ارتش ملی لیبی و یا با گروه توافق ملی لیبی نزدیکی پیدا کرده‌اند از قوای نظامی برای پیشرفت در میدان بازی استفاده می‌کنند.
اگرچه هدف خلیفه حفتر در تصرف طرابلس دور از دسترس به نظر می‌رسد اما حامیان گروه او یعنی ارتش ملی لیبی شامل مصر و فرانسه امیدوارند او به حد کافی اراضی را در کنترل خود دربیاورد تا کنترلش را بر شرق و جنوب لیبی از طریق نهادهای بین المللی مشروعیت ببخشد.
در این میان همپیمانان اصلی گروه دولت توافق ملی لیبی شامل ترکیه و ایتالیا نیز به دنبال ممانعت از پیشرفت نیروهای حفتر و بازیابی کنترل دولت توافق ملی بر ذخایر نفتی جنوب لیبی هستند.
شکست هر یک از دو دسته در کسب برتری تعیین کننده باعث ایجاد بن بست در مسیر حل درگیری در لیبی و بدتر شدن نزاع میان طرف های خارجی شامل فرانسه- ایتالیا، مصر- ترکیه و در داخل کشورهای حوزه خلیج فارس برای تسلط بر لیبی شده است."
انتهای پیام
نظرات