حشمت‌الله انتخابی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به تفاوت‌هایی که بحران ویروس کرونا با بحران‌های زیست محیطی دارد، اظهار کرد: این ویروس به‌سرعت جهان‌گیر شد، در حالی که بسیاری از بحران‌های زیست محیطی معمولا منطقه‌ای هستند، اگرچه می‌توانند تاثیراتی بر سایر نقاط جهان داشته باشند.

وی با بیان اینکه ویروس کرونا مرگ و میر آشکاری داشت، درحالی که مرگ و میر بر اثر بحران‌های زیست محیطی چندان مشهود نیست، افزود: حتی گاهی از مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا به‌عنوان «مرگ خاموش» نام می‌برند، اما سرعت عمل ویروس کرونا بسیار بالاست و ظرف مدت کوتاهی می‌تواند انسان‌ها را از پا در آورد.  

این فعال محیط زیست با بیان اینکه معمولا متوجه بحران‌های زیست محیطی نیستیم، گفت: وقتی بحران شیوع ویروس کرونا پیش آمد، بسیاری از مردم مجبور شدند در خانه‌هایشان قرنطینه شوند، در این شرایط در رسانه‌ها و فضای مجازی تصاویر و فیلم‌هایی از آزادی جانوران و اسارت انسان‌ها پخش شد و حتی برخی ذوق زده شدند و گفتند زمین فرصت کرد نفسی بکشد.

وی با اعتقاد بر اینکه بحران ویروس کرونا و قرنطینۀ مردم، اگرچه فرصتی برای زمین ایجاد کرد، اما این «آرامش قبل از طوفان» است، افزود: اینکه می‌بینیم بسیاری از کشورها به‌صورت کامل تعطیل نشد و یا به مرور محدودیت‌های رفت و آمد مردم را کم کردند، به‌خاطر تاثیر دوگانه‌ای است که این ویروس بر اقتصاد و جان انسان‌ها دارد، به‌طوری که از یک طرف جان انسان‌ها را به خطر می‌اندازد و از طرفی فروپاشی اقتصادی را به دنبال دارد.

نویسنده کتاب «پا به‌پای زاینده‌رود»، خاطرنشان کرد: تعطیلی موقت فعالیت‌های انسانی در کشورها به خاطر شیوع ویروس کرونا ممکن است ظاهر خوشایندی در بهبود وضعیت محیط زیست داشته باشد، ولی فروپاشی اقتصادی و آسیب‌هایی که برای جبران آن به همراه دارد، بیشتر از این ویروس خواهد بود.

انتخابی با تأکید بر اینکه آسیب‌های اقتصادی فقط برای کشورهای غنی نیست و همۀ کشورها را درگیر خواهد کرد، افزود: فقط کشورهایی مثل آمریکا و اروپا نگران وضعیت اقتصادی خود نیستند، بلکه جوامع فقیر هم آسیب زیادی می‌بینند، چون همیشه بین فقر و تخریب محیط زیست ارتباط نزدیکی وجود دارد، بنابراین نباید خوشحال باشیم که کرونا باعث شد زمین نفس بکشد، یا انتظار تغییرات جدی به نفع محیط زیست باشیم، چون جبران مافاتِ آسیب‌های اقتصادی می‌تواند تهدید بزرگی برای محیط زیست باشد.

دبیر شورای هماهنگی تشکل‌های زیست محیطی استان با بیان اینکه بحران کرونا به ما فرصت تفکر داد، گفت: بسیاری از اندیشمندان می‌گویند احتمالا دنیای پساکرونا دنیای متفاوتی باشد، چون انسان را به تفکر و اندیشیدن واداشت، البته نباید فراموش کنیم که متأسفانه اندیشیدن مربوط به اندیشمندان است و نه سیاستمداران. این روزها متوجه شدیم بسیاری از چیزهایی که به آن بیش از حد اهمیت می‌دادیم، آنقدرها هم مهم نبود. در این مدت بسیاری از آئین‌ها و مناسک و  مراسم و فعالیت‌ها در همه کشورهای درگیر کرونا انجام نشد و اتفاقی هم نیفتاد و این تلنگر بر ذهن و دگم‌اندیشی آدمی شاید تنها نقطۀ مثبتی بود که بتوان به آن اشاره کرد، اما از آن طرف جان انسان‌ها از هر چیزی ارزشمندتر است.

این فعال محیط زیست با اشاره به اینکه برای پسماندهای بهداشتی ناشی از شیوع ویروس کرونا در هیچ کجای دنیا هنوز نتوانسته‌اند راهکار مناسبی پیدا کنند، گفت: با شیوع ویروس کرونا مصرف سوخت‌های فسیلی و مصرف انرژی کمتر شد، به‌طوری که در چین و آمریکا مصرف انرژی آنقدر کم شد که روی آلودگی هوای جهان و حتی لایه اوزون تأثیر گذاشت، اما از طرف دیگر مصرف آب آشامیدنی، دستمال کاغذی، ماسک، مواد بهداشتی و شوینده و انواع بسته‌بندی بسیار زیاد شد. بنابراین در برخی جهات آسیب‌های زیست محیطی کم و در برخی جهات بیشتر شد.

وی با اشاره به اینکه با شیوع ویروس کرونا به دلیل محدود شدن حمل و نقل هوایی و زمینی، میزان مصرف بسیاری از اقلام به‌ویژه اقلام خوراکی همچون میوه و گوشت و مرغ کم شد، اما به دنبال آن مشکلات اقتصادی به همراه داشت، خاطرنشان کرد: تنشی که با انتشار فیلم از معدوم کردن جوجه‌ها ایجاد شد، را می‌توان  نمونه‌ای از  پیامدهای کرونا دانست، درحالی که در همۀ دنیا در مواقعی بخشی از جوجه‌های نر را از بین می‌برند و اتفاق جدیدی نیست، حتی در برخی کشورها به شکل فجیع‌تر از آنچه در ایران دیدیم انجام می‌شود، اما در این مدت بخش زیادی از مصرف و صادرات مرغ کاهش یافت و تبدیل به بحرانی جدی برای صنعت مرغداری و زنجیرۀ اقتصادی وابسته به آن شد.

انتخابی با بیان اینکه بحران کرونا زنجیره به هم پیچیده‌ای از بحران‌های اقتصادی را به وجود می‌آورد که باید برای آن برنامه‌ریزی کلان شود، افزود: سیاست‌مردان و تصمیم‌گیرندگان در بیشتر کشورها، معمولا اقتصاد برایشان مهمتر از محیط زیست است، اما امیدوارم در دوران پساکرونا، با درس‌هایی که از این بحران گرفتیم، تعادلی بین اقتصاد و محیط زیست برقرار شود.

انتهای پیام