به گزارش ایسنا، متن یادداشت امیرساعد وکیل مشاور دعاوی بین‌المللی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران به شرح زیر است:

«وزیر امور خارجه عربستان سعودی در خبری که در برخی رسانه‌ها گزارش شده است، هرگونه پیشنهادی برای مدیریت بین المللی اماکن مقدس مسلمانان در مکه و مدینه را به منزله اعلام جنگ به مسلمانان دانست. در تحلیل کوتاهی از این رویکرد مقامات عربستانی، همگان به یاد دارند که در سال 1394 در فاجعه منا، نمایش تمام عیاری از بی‌کفایتی مسئولان برگزاری مناسک حج در طلیعه عید قربان به روی چشم جهانیان گشوده شد که زخم‌های عمیق آن بر روح و جان مردم کشورهای مسلمان از جمله ایرانیان همچنان باقی است.

در این واقعه، ضعف جدی و ناکارآمدی تدابیر امنیتی اتخاذ شده برای ادای اعمال حج از سوی وزیر دفاع کشور عربستان از یک طرف و عدم ارایه به موقع خدمات پزشکی و امدادی از طرف دیگر، موجب شد که چنین ارمغان شومی برای زایرین خانه خدا رقم بخورد، هر چند عربستان طی یک موضع‌گیری غیرمسئولانه و شرم آور، علت این واقعه را قضا و قدر الهی دانست و بس!

علاوه بر حادثه‌ای که در سال 1394 روی داد برای دوره‌ای، اتباع ایرانی برای شرکت در مناسک حج با ممنوعیت‌ها و محدودیت‌هایی مواجه شدند و حالا به دلیل عدم امکان سفر اتباع قطر به منظور زیارت مکه و مدینه که ناشی از محاصره اقتصادی و قطع روابط دیپلماتیک و کنسولی کشورهای عربستان، مصر، بحرین و امارات متحده عربی با قطر به بهانه حمایت این کشور از سازمان‌های تروریستی و بر هم زدن ثبات در منطقه است، این سئوال مطرح می‌شود که آیا اهمیت انجام فریضه حج و سیاسی کاری‌های مقامات عربستانی، فرصتی بدست می‌دهد تا با استفاده از ظرفیت‌های حقوق بین‌الملل، جلوی تک‌روی‌ها و رفتار سلیقه‌ای عربستان در مورد جواز سفر زوار مسلمان برای شرکت در مراسم حج گرفته شود یا خیر؟

یک پاسخ کوتاه و سریع به این دغدغه که برای بسیاری از مردم جهان اسلام واجد اهمیت قابل توجهی است به این تعبیر قابل بیان می‌باشد: ماده 2 کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس مصوب سال 2003 آداب و تشریفات مذهبی و همچنین فضاهای معنوی که گروهی از مردم آن را جزیی از میراث فرهنگی خود می‌دانند، مورد حمایت خود قرار داده است.

بر اساس ماده 23 کنوانسیون مذکور، حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس از طریق درخواست کمک بین‌المللی تجویز شده است و طی مواد 19 و 20 همین کنوانسیون، در جایی که نفع مشترک بشریت وجود دارد، صیانت از میراث فرهنگی ناملموس به عنوان یک محور تعهد دولت‌ها بر همکاری به رسمیت شناخته شده است.

تردیدی نیست که بزرگترین اجتماع جهانی مذهبی یعنی حج، در مفهوم میراث فرهنگی ناملموس قرار می‌گیرد و با توجه به قطعنامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد که به نقش ادیان در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی تصریح می‌کنند، جای شک و ابهامی باقی نمی‌ماند که در راستای حق و حتی تکلیف دولت‌ها در مساعدت بین‌المللی برای صیانت از حج، مدیریت بین‌المللی آن از مبنای حقوقی برخوردار می‌گردد و هرگونه اختلاف نظری در این زمینه را می‌توان در چارچوب ماده 12 اساسنامه سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد (یونسکو) با درخواست نظر مشورتی مرتفع نمود.

همین طور ماده 8 اساسنامه یونسکو به تعهد دولت‌های عضو به ارایه گزارش درباره تدابیر اتخاذ شده در خصوص کنوانسیون‌هایی که زیر نظر این سازمان به تصویب رسیده‌اند، از جمله کنوانسیون 2003 تأکید می‌نماید.

با عنایت به مراتب فوق، به نظر اینجانب، رویکرد فعالانه جمهوری اسلامی ایران به همراه سایر کشورهای مسلمان و غیرمسلمان همفکر در یونسکو حتی اگر به انتقال اختیارات از عربستان به مدیریت بین‌المللی حج منجر نشود، عربستان را با در نظر گرفتن اهمیتی که در خصوص موضوع مدیریت حج قائل است و انتقال آن را به گروهی از دولت‌ها به مثابه اعلام جنگ تلقی نموده است، در موقعیتی قرار خواهد داد که خود را از این پس، بیش از پیش پاسخگو و مکلف به رعایت پاره‌ای استانداردهای مورد وفاق بین‌المللی در خصوص زائرین خانه خدا و سایر اماکن مقدس در مدینه و مکه بشمارد.»

انتهای پیام