لیلا جعفری در گفتوگو با ایسنا درخصوص اهمیت مطالعه کتاب توسط کودکان، اظهار کرد: دوران جنینی اولین دوران برای عادت دادن کودک به کتابخوانی است و به مادران باردار توصیه میشود در طول روز زمانی را به خواندن شعر، داستان یا ترانههای کودکانه برای فرزندشان اختصاص دهند و در فضایی آرام و بی سر و صدا با صدای بلند برای او کتاب بخوانند، پس از به دنیا آمدن فرزند نیز والدین باید قبل از خواب برای او کتابهای کودکانه بخوانند و با نشان دادن تصویرهای کتاب از همان دوران او را با خواندن کتاب آشنا کنند.
این کارشناس ارشد روانشناسی افزود: کودکان باید سالها قبل از شروع مدرسه با کتاب آشنا شوند و آن را در خانه ببینند همچنین کتابهای تصویری باید از سن سه سالگی به بازیهای کودکانه آنها اضافه شود.
وی ادامه داد: کودکان بالای یک سال به تصاویر رنگی کتابهای کودکانه واکنش نشان داده و به این تصاویر توجه میکنند درواقع میتوان گفت در این دوره از کودکی نیز مطالعه کردن اهمیت بسیاری دارد و والدین نباید نسبت به این موضوع بیتفاوت باشند.
جعفری عنوان کرد: خواندن کتاب برای نوزادان و کودکان خردسال و به طور کلی قصهگویی برای کودکان زیر هفت سال یکی از مهمترین کارهایی است که والدین باید برای کمک به رشد عقلی کودکانشان انجام دهند.
مدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان فرخشهر اضافه کرد: کتابهای حمام کتابهایی با متنهای کوتاه و کلمات محدود هستند که در انواع گوناگون و مناسب با سن کودکان وجود دارند، این کتابها به رشد زبانی و تقویت مهارتهای حرکتی و دیداری کودک کمک می کنند، والدین نیز باید برای انتخاب کتاب حمام توجه بالایی به تصاویر کتابها داشته باشند چراکه تصاویر ساده بدون پیچیدگی و با رنگهای تخت میتوانند برای تقویت مهارتهای دیداری کودکان مناسب باشند همچنین کتابهایی که به جای تصاویر کارتونی تصاویر حرفهای دارند میتوانند از سنین پایین سواد بصری کودکان را افزایش دهند.
وی با بیان اینکه کتابهای حمام قابل شستوشو هستند، تصریح کرد: یکی دیگر از مزایای این کتابها این است که ترس کودکان از آب و حمام را از بین میبرد و میتوان از حدود سه ماهگی آنها را در اختیار کودکان قرار دارد، زمانی که سن کودک بیشتر میشود میتوان از کتاب حمام برای آموزش برخی مفاهیم به او نیز استفاده کرد.
جعفری با تاکید بر اینکه کودکان امروز آیندهسازان کشور هستند، یادآور شد: سرمایهگذاری روی کودکان در سنین پایین و توجه به تربیت آنها موجب میشود در سن نوجوانی و جوانی رشد مطلوبتری داشته باشند بنابراین باید تلاش شود تا عادات مثبت در کودکان تقویت شوند که یکی از این عادات خواندن کتابهای گوناگون است.
این روانشناس بیان کرد: خواندن کتاب برای کودکان موجب میشود خلاقیت، تمرکز و قدرت حل مسئله در آنها تقویت شود علاوهبر این معمولا کودکان خود را به جای شخصیتهای اصلی داستانها تصور میکنند و نسبت به افراد بزرگسال همزاد پنداری بیشتری با داستان دارند بنابراین خواندن کتاب میتواند قوه تخیل کودک را نیز تقویت کند.
وی با اشاره به اینکه کودکان احساسات و قوه تخیل منحصربفردی دارند، یادآور شد: علاقه کودکان به اسباب بازیهای مربوط به ابزار کار یا وسایل پزشکی، برخی از ماشین و... بیانگر وجود احساسات متفاوت در هر کودک است، وقتی شما برای کودکتان کتاب میخوانید به آنها کمک میکنید این احساسات خود را تقویت کنند و این یکی دیگر از فواید مهم کتابخوانی برای کودکان است.
جعفری بیان کرد: کتاب خواندن برای کودکان به آنها این امکان را میدهد که خود را در دل داستان پیش روی خود قرار دهند درنتیجه کودک میتواند همزمانی را تجربه کند، زیرا زندگی شخصیتهای دیگر را تجربه میکند علاوهبر آن کودکان میتوانند از این درک برای همدلی در دنیای واقعی با افراد دیگر استفاده کنند.
مدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان فرخشهر افزود: در اثر مطالعه کتاب کودکان درک بیشتری از احساسات به دست میآورند درنتیجه قادر خواهند بود احساسات خود و دیگران را به خوبی درک کنند و این موضوع در رشد اجتماعی آنها تاثیر چشمگیری دارد، درک عمیقتر یک کتاب نیز میتواند کودک را به شهری دیگر، به کشوری دیگر یا حتی به دنیای جایگزین برساند و مفاهیمی را میآموزد که بدون خواندن کتاب قابل دسترسی نیستند. بنابراین درک عمیقتری از جهان پیرامون و فرهنگهای متفاوت از فرهنگ خود پیدا میکند.
وی با تاکید بر اهمیت انتخاب کتاب مناسب با گروه سنی کودک، ادامه داد: انتخاب کتابهای خوب و مناسب برای کودکان میتواند به آنها اصول درست یادگیری کلمات، ساختار آنها و مهارتهای تشخیص مسائل، تحریک حس کنجکاوی و... را بیاموزد و همانطور که کودک رشد میکند کتابهای خوب و مناسب با رده سنی آنها شور و اشتیاق را در کودکان بیشتر کرده و مهارتهای یادگیری کلمات، مهارتهای نوشتاری و درک مفاهیم در کودک را قبل از زمان ورود به مدرسه در او تقویت میکند.
جعفری عنوان کرد: از زمان تولد تا شش ماهگی بینایی یک نوزاد در حال رشد است در این سن کتابهایی باید توسط والدین برای آنها انتخاب شوند که دارای متن کم یا بدون متن بوده و عکسهای بزرگ و و جذاب داشته باشند، در هنگام کتاب خواندن برای نوزادان نیز نکاتی وجود دارد برای مثال در این زمان تن صدای والدین و در آغوش گرفتن نوزاد از اهمیت ویژهای برخوردار است.
این روانشناس اضافه کرد: در دوران مدرسه کودک، خواندن و نوشتن را میآموزد و باید اولین تجربههای او در مطالعه لذتبخش و موفقیتآمیز باشد درواقع کودک در داستانها، احتیاج به پایان خوش و عدالت شاعرانه دارد و به این صورت حس عدالتطلبی نیز در او پرورش مییابد همچنین زبان نگارش کتابهای مورد علاقه کودک باید ساده و روان باشد.
وی تصریح کرد: به مرور زمان تعداد کتابهای خوانده شده توسط کودک برای او اهمیت پیدا میکند و از جمعآوری کتابها لذت میبرد همچنین با توجه به این موضوع که در سنین آغاز مدرسه کودکان در پی یافتن پاسخ برای سؤالات خود هستند و و ماجراهای تخیلی را نیز به خوبی درک میکنند همچنین علاقه خاصی به حل معماها پیدا میکنند کتابهای اسرار آمیز و موضوعات مختلف مثل شرح حالها، مردم سرزمینهای ناشناخته و داستانهای پرماجرا میتوانند برای آنها دارای جذابیت باشند البته طنز و شوخی نیز برای کودکان در این سن لذتبخش خواهد بود.
جعفری یادآور شد: والدین با خواندن کتاب برای فرزندان خود از سنین کودکی باعث میشوند کتابخوانی برای آنها به یک عادت تبدیل شود و همین موضوع میتواند در بزرگسالی موجب افزایش سرعت مطالعه در فرزندان شود همچنین آغاز کتاب خواندن از سن پایین باعث خواهد شد که کودکان در دوران ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان از سایر دوستان خود، کتابهای بیشتری مطالعه کرده باشند و درنتیجه سطح علم و تجربه آنها بیشتر از سایرین باشد، در این شرایط دیدگاه مسئولان مدرسه، معلمان و حتی دانشآموزان درخصوص او دگرگون خواهد شد.
این روانشناس با اشاره به اینکه یکی از مهمترین احساساتی که همه نوجوانان و جوانان به آن نیاز دارند، احساس تایید شدن توسط دیگران است، بیان کرد: کتاب خواندن و افزایش سطح اطلاعات کودکان موجب افزایش اعتماد به نفس در آنها خواهد شد.
وی توضیح داد: میتوان گفت نوجوانی، دوران طلایی آموزش هر انسانی محسوب میشود چرا که در این دوران مهارتهای گوناگون، خلاقیت و مهمتر از همه تخیلات انسان تقویت میشوند، با بهرهگیری از تخیل که ضرورت اساسی خلاقیت است دنیایی بزرگ و پهناور در مقابل چشمان نوجوان گشوده میشود و او میتواند آزادانه خیالپردازی کند. بنابراین لازم است رمانهای نوجوانان در جهت پرورش این حس تخیل باشند.
جعفری با بیان اینکه رمانهای موجود برای نوجوانان میتوانند برای بزرگسالان نیز جذاب باشند، خاطرنشان کرد: معرفی کتاب برای نوجوانان کار پیچیدهای است چون هم به لحاظ نوشتار و روایت باید مخاطب پرشر و شورش را جذب کند و هم به لحاظ معنایی جهتدهی درستی به افکار او داشته باشد.
انتهای پیام
نظرات