به گزارش ایسنا، در همین باره کتابی با نام «صحنه تسخیر شده» با زیرعنوان «تئاتر به مثابه ماشین حافظه/خاطره» نوشته ماروین کارلسن و ترجمه نرگس یزدی به کتابفروشی‌ها آمده است.
«صحنه تسخیر شده» را نشر نیماژ در ۳۱۲ صفحه و با قیمت ۱۶۸ هزار تومان انتشار داده است.
این کتاب با برقراری پیوند میان پویش دریافت و برهم‌کنش میان تئاتر و حافظه آشکار می‌کند که چگونه حافظه و خاطرات تماشاگران بر فرایند دریافت تئاتری تأثیر می‌گذارند. ایده اصلی کتاب این است که تئاتر، از تجلیات نخستینش تاکنون، اساسا تسخیر شده است. اگرچه در تمام فرم‌های هنری ممکن است متریال به‌کار رفته، بارها و بارها مجددا مورد استفاده قرار بگیرد، تاکید کارلسن بر این است که میان خاطرات فردفرد تماشاگران و گرایش ظاهرا جهان‌شمول نمایش‌نامه‌نویسان، بازیگران، کارگردانان، طراحان و مدیران به بازیافت عناصر روایی، ژست‌ها، مفاهیم، چیدمان‌های صحنه و طراحی‌های ساختمان‌ها پیوند نزدیکی وجود دارد.
پروفسور ماروین کارلسن (متولد ۱۹۳۵) یکی از مهم‌ترین پژوهشگران آمریکایی در زمینه مطالعات تئاتر و اجراست که در مقام استاد ممتاز در مرکز مطالعات عالی دانشگاه دانشکاه نیویورک اشتغال دارد. او مدرک دکترایش را سال ۱۹۶۱ در زمینه درام و تئاتر از دانشگاه کرنل دریافت کرد و از آن پس پژوهش‌هایش را بر نسبت تئاتر و ادبیات تطبیقی، نظریه تئاتر و تاریخ تئاتر و درام اروپای غربی ـ به ویژه قرون ۱۸ تا ۲۰ ـ متمرکز کرد. پیش از ورود به دانشگاه نیویورک در دانشگاه‌هایی چون کرنل و ایندیانا نیز تدریس کرده است.
در برشی از این کتاب آمده است:
اگرچه متن دراماتیک سنتا یک عنصر بنیادین تئاتر قلمداد شده؛ متن تا زمانی که به واسطه یک بازیگر تن‌یافته نشود و پیش چشمان تماشاگران به نمایش درنیاید تئاتر محسوب نمی‌شود. با اینکه نمونه‌های بسیاری از تئاترهایی که بازیگران، بدون متن سنتی از پیش موجود خلق کرده‌اند، موجود است و نیز نمونه‌هایی (هرچند به ندرت) از متونی که بدون بازیگر در مقابل مخاطبان عرضه شده وجود دارد، متن و بازیگر عناصر اصلی تئاتر محسوب می‌شوند.
پیشتر از ماروین کارلسن کتاب «تئاتر و اسلام» با ترجمه مهدی چاوش‌ور در نشر نیماژ درآمده است. همچنین ترجمه دیگری از همین کتاب به قلم بهزاد لطفی و الهام معدنی در نشر لگا انتشار یافته است.
ماروین کارلسون در «تئاتر و اسلام» به‌عنوان یک آستانه‌نشین به رابطه تئاتر و اسلام نگاه نکرده بلکه سعی داشته با برشمردن و مطالعه آثار پژوهشگران مسلمان، این رابطه را از نزدیک بنگرد. وی رابطه اسلام با تصویر یا شمایل را به صورتی تاریخ‌مند در نقاط مختلف جغرافیایی و فرهنگی مطالعه کرده و تصویری فراگیر ولی موجز (متناسب با اقتضای دوره کتاب‌های تئاترکاوی) ارایه می‌دهد. گزارش او از شیوه برخورد گروه‌های مختلف اسلامی با تئاتر، پژوهشی انتقادی نیز هست چراکه در تقابل با نگاه رایج به این مقوله در غرب که عمدتا با مراجعه به کتاب تاریخ تئاتر جهان اسکار براکت دستگیر خواننده می‌شود، خود را معرفی می‌کند. با توجه به نقصان موجود در این کتاب مرجع در ارتباط با خاورمیانه و سنت‌های تئاتری منطقه، کارلسون کتاب مفصل بدیلی با تمرکز بر دوران استعمار و پسااستعمار در جهان عرب و دنیای اسلام به ویژه مغرب می‌نویسد: تئاتر در مراکش، الجزایر و تونس: سنت‌های اجرایی در مغرب. در کتاب حاضر از پژوهش او در منطقه مغرب استفاده شده با این تفاوت که رویکرد تطبیقی خود را در این جغرافیای فرهنگی به دیگر کشورها از جمله ایران گسترش داده است. او نگاهی ویژه به تعزیه دارد و اوج هنر نمایش در دنیای اسلام را با فاش‌ترین کلام به ایران نسبت می‌دهد که چطور راه را برای تأثیرپذیری متقابل میان درام و اسلام باز می‌کند.
انتهای پیام
نظرات