نوبل فیزیک جایزه‌ای است که آلفرد نوبل آن را در ابتدای وصیتنامه خود آورده است و شاید دلیلش آن باشد که در اواخر قرن نوزدهم بسیاری از مردم فیزیک را مهمتر از همه علوم محسوب می‌کردند و پژوهش‌های خود وی نیز ارتباط نزدیکی با فیزیک داشت.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در وصیتنامه آلفرد نوبل که حوزه تحقیقاتی خود وی نیز بسیار به فیزیک نزدیک بوده، آمده است: جایزه مذکور باید به پنج قسمت مساوی تقسیم شود... یک بخش برای شخصی است که کشف یا ابداع بسیار مهمی را در حوزه فیزیک داشته است.
جایزه نوبل فیزیک از سال 1901 تا کنون به 196 برنده اهدا شده است.این جایزه توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم اهدا می‌شود.
سال گذشته این جایزه به فرانسیس انگلرت و پیتر هیگز کاشفان ذره هیگز اعطا شد. هیگز و انگلرت برای پژوهش 50 ساله خود در مورد ذره گریزان بوزون هیگز که کشف آن در سال 2012 یکی از مهمترین رویدادهای دهه‌های اخیر در حوزه فیزیک محسوب می‌شود، نوبل فیزیک را با هم قسمت کردند.
جایزه نوبل فیزیک از منظر اعداد
107
جایزه نوبل فیزیک طی 107 سال بین سالهای 1901 تا 2013 اهدا شده است.
47
تنها 47 فرد توانسته‌اند جایزه نوبل فیزیک را به تنهایی از آن خود کنند.
2
تنها دو زن تاکنون توانسته‌اند جایزه نوبل فیزیک را دریافت کنند.
1
جان بریدن، به عنوان تنها فردی است که توانست جایزه فیزیک را دو بار دریافت کند.
25
جوانترین دریافت‌کننده جایزه نوبل فیزیک لورنس برگ بود که در سال 1915 در زمان دریافت این جایزه به همراه پدرش تنها 25 سال داشت.
88
پیرترین برنده جایزه نوبل فیزیک تا به امروز ریموند دیویس بوده که در سال 2002 و در سن 88 سالگی موفق به دریافت این افتخار شد.
55
میانگین سنی برندگان جایزه نوبل فیزیک در زمان دریافت آن 55 سال بوده است.
خانواده‌های برنده نوبل در فیزیک
زوجها
ماری کوری و پیر کوری در سال 1903 جایزه نوبل فیزیک را به دست آوردند.
پدر و پسر
ویلیام براگ و پسرش لورنس براگ (1915)، نیلز بوهر (1922) و پسرش آگ بوهر (1975)، مان سیگبام(1924) و پسرش کلی سیگبان(1981) و در نهایت جی جی تامسون(1906) و پسرش جورج پاگت تامسون(1937) جایزه نوبل را در حوزه فیزیک دریافت کرده بودند.
اعلام نامزدی و انتخاب برندگان جایزه فیزیک
اعلام نامزدی و انتخاب برندگان جایزه فیزیک تنها با دعوت انجام می‌پذیرد. اسامی نامزدها و سایر اطلاعات در مورد آنها تا 50 سال بعد مخفی خواهد ماند.
فرآیند اعلام نامزدی و انتخاب برندگان
کمیته نوبل فیزیک فرمهایی را برای افرادی که شایسته و واجد شرایط برای نامزدی هستند، ارسال می‌کند.
انتخاب‌کنندگان واجد شرایط
حق ارایه پیشنهاد برای ارائه جایزه نوبل فیزیک بر اساس اساسنامه، در اختیار این افراد قرار دارد:
1- اعضای سوئدی و خارجی آکادمی سلطنتی علوم سوئد
2- اعضای کمیته نوبل فیزیک
3- برندگان نوبل فیزیک
4- اساتید رمی علوم فیزیک در دانشگاهها و موسسات فناوری سوئد، دانمارک، فنلاند، ایسلند و نروژ . همچنین موسسه کارولینسکا در استکهلم
5- دارندگان صندلی مربوطه در حداقل شش دانشگاه و یا دانشکده که توسط آکادمی علوم برای اطمینان از توزیع مناسب بین کشورهای مختلف و کرسی‌های آموزشی آنها انتخاب می‌شوند
6- سایر دانشمندان که آکادمی آنها را برای پیشنهاد دادن مناسب می‌داند
تصمیم‌گیری در مورد انتخاب دانشمندان ذکر شده در بند پنج و شش باید هر سال و پیش از پایان ماه سپتامبر انجام شود.
آکادمی سلطنتی علوم سوئد مسئول انتخاب برندگان نوبل فیزیک است. آکادمی یک نهاد کارا موسوم به کمیته نوبل فیزیک را منصوب می‌کند که به نظارت بر انتخاب نامزدها و ارائه گزارش برای کاندیدهای نهایی می‌پردازد. این کمیته سالانه شامل پنج عضو رای‌دهنده است اما از سالها پیش همچنین اعضای رای‌دهنده کمکی را نیز در خود جای داده است.
گزارش کمیته در نهاد بزرگتری موسوم به کلاس فیزیک آکادمی مورد بحث قرار خواهد گرفت که ممکن است اصلاحیه‌ای در آن صورت داده یا گزارش دیگری را برای آکادمی بفرستد. در نهایت، گزارشهای دیگر ممکن است در جلسه نهایی آکادمی ارائه شوند. در اصل ممکن است اعلام شود که در آن سال جایزه‌ای نباید اعطا شود.
انتهای پیام
نظرات