جواد شهدوست در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اجرای طرح تسهیلگری در منطقه یک شهری با محوریت محله دباغان تصریح کرد: مرکز تخصصی هنر و معماری جهاد دانشگاهی با شرکت در مناقصه‌ی برگزار شده‌ی طرح تسهیلگری مناطق شهری، برنده این مناقصه شد و هم‌اکنون اجرای شرح خدمات مستتر در قرارداد تسهیلگری منطقه را برعهده‌ دارد.

وی بیان کرد: بند یک از شرح خدمات، که بررسی تطابق وضع موجود با طرح‌های بالادست را به عهده مشاور گذاشته است می‌تواند کلید طلایی حل مشکلات حاصل از تعارض موجود بین دوگانه‌ی نیاز مبرم به نوسازی در بافت فرسوده و لزوم مداخله صحیح در بافت شهر تاریخی باشد.

وی افزود: شرح خدمات ذیل قرارداد تسهیلگری فعلا پیرو پیشبرد سیاست‌های راهبردی و منطقه‌ای قبلی شهرداری قزوین است، این طرح یک جنبه‌ی مورد سوال جدی دارد و آن این است که مرز بین خدمات مشاوره به بافت فرسوده و بافت تاریخی به صورت کلی در نظر گرفته شده و قرار است که سه محور اقتصاد، فرهنگ و ابعاد اجتماعی طرح، در حوزه آسیب‌های ساختاری و وضع موجود حاکم بر  شرایط جامعه شناختی منطقه،هم زمان موردتوجه قرار بگیرد اما جزئیاتی برای آن پیش‌بینی‌نشده است.

مسئول دفتر تسهیلگری منطقه یک شهری بیان کرد: طرح توسعه و ساماندهی امامزاده حسین (ع) قزوین نگاه چندانی به پیوست‌های لازم نظیر پیوست اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در طرح ندارد و با توجه به تجربیات مشابه باید بررسی شود که به فراخور نیاز اهالی و سکنه ثابت و متغیر محله چه مقیاس پیوست‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی را می‌توان پس از انجام پژوهش‌های مرتبط به طراحان و تصمیم گیرندگان پیشنهاد کرد. با توجه به اینکه این محله، محله‌ی چندان گسترده‌ی نیست پیشنهاد ما این است که به‌صورت نفربه‌نفر کارکنیم و آسیب‌ها را ذیل تمام حوزه‌های عملکردی دفتر تسهیلگری در تعامل با سایر دستگاه‌های خدمتگزار به صورت خانه به خانه شناسایی و به کارفرما ارائه کنیم.

وی یادآور شد: در حوزه‌ی اسکان پایدار و تقویت زندگی جمعی نگاه قبلی دستگاه‌های مرتبط، به طرح توسعه بقعه امام زاده حسین (ع)، نگاهی متناسب با معیارهای مداخله صحیح در بافت تاریخی نیست و در بهترین حالت منجر به شکلی از نوسازی محله خواهد شد که این رخداد شاید و ظاهراً علی‌رغم حصول نتایج مثبت در برخی حوزه‌ها، در حوزه‌های گردشگری و اقتصاد پایدار و محله محور حتماً باعث از دست رفتن پتانسیل‌های ذاتی بافت تاریخی خواهد شد.

گام اول بررسی مبلمان شهری و منظر محله دباغان

شهدوست بیان کرد: در گام اجرایی اولین فعالیت میدانی ما در قرارداد پیش رو، بررسی مبلمان شهری و وضعیت ظاهر و منظر محله و ارائه طرح برای مناسب‌سازی فضای زیستی در ابعاد خرد و میان مقیاس شهری است، یکی دیگر از وظایف ما تهیه جداول برای مشخص کردن کیفیات حال حاضر پلاک‌های تخریب شده خارج از حریم درجه یک بقعه شریف امامزاده حسین (ع) است.

وی تأکید کرد: لازم است شهروندان بدانند در مرکز تخصصی هنر و معماری جهاد دانشگاهی به تبع مشاور بودنمان نمی‌توانیم به لحاظ اجرایی در منطقه یک شهری به‌ویژه حوزه تسهیلگری کار و فعالیت اجرایی ا نجام دهیم و وظیفه ما خواناسازی وضع موجود محله، از لحاط زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی برای ارائه هر چه صریح‌تر و واضح‌تر شرایط، به طراحان و تصمیم‌گیرندگان شهری است.

این کارشناس عنوان کرد: در این میان به صورت اضطرار برای رفع خطر و ساماندهی لکه‌های تخریب‌شده و خطرساز ممکن است درخواست‌های اقدام سریع، با تکیه بر خواست جمعی ساکنین منطقه، توسط دفتر تسهیلگری به شهرداری منطقه و شهرداری کل ارائه و به صورت جدی پیگیری شود.

وی اظهار کرد: آسیب‌های اجتماعی منطقه بسیار است و ما در حال رایزنی و بررسی نقاط اشتراک و نتایج فعالیت‌های موازی ارگان‌های ذیربط نظیر شبکه بهداشت علوم پزشکی و بهزیستی و سایر دستگاه‌های اجرایی هستیم تا طی یک سال آینده نتیجه پژوهش‌ها و رصدهای قبلی دفاتر تسهیلگری پیشین را به گام ماقبل اقدام، توسط دستگاه‌های اجرایی برسانیم.

مسئول دفتر تسهیلگری منطقه یک شهری افزود: برای مثال با وجود فعالیت شبکه بهداشت علوم پزشکی استان در جمع آوری سرنگ‌ها از مخروبه‌های سطح منطقه کماکان شرایط خطرناک آسیب‌دیدگی و انتقال بیماری از سرنگ‌های آلوده به کودکان محله به صورت جدی وجود دارد و از علل واضح و قابل حل آن می‌توان به مواردی همچون عدم وجود سرانه مناسب تفریخی و ورزشی، فقر آگاهی نسبت مخاطرات محیطی موجود در همجواری‌های خطرساز نزد والدین، حضور معتادان متجاهر در مخروبه‌های منطقه، ظرفیت‌های منفی محیطی مانند فضاها و مکان‌های دور از دیدرس اشاره کرد.

وی بیان کرد: در مصاحبه‌ها و مطالعات میدانی مسائلی مانند اقدام به کودک‌ربایی نیز در محله از ساکنین شنیده شده، این محله با آسیب‌های اجتماعی تنگاتنگی در ارتباط است و نبودن فضای ورزش و تفریح و بازیگاه سالم و امن برای اقشار و رده‌های سنی و جنسیتی مختلف را به‌ راحتی می‌توان مشاهده کرد.

شهدوست خاطرنشان کرد: در طرح تسهیلگری بسترسازی جهت مشارکت ساکنان در تصمیم‌گیری امور محله را به ما واگذار کرده‌اند که این اتفاق خوبی است و ما می‌توانیم با نگاه طراحانه و مبتکرانه پیشنهادهای خود را ارائه و طرح‌ها را تهیه کنیم و در جهت اجرایی شدن آن اقدام کنیم؛ در نهایت تلاش و وظیفه ما این است که کاستی‌ها را از نگاه شهروندی اما در تراز تخصصی به دستگاه‌های اجرایی ارائه دهیم.

این مسئول گفت: در این بخش سعی می‌کنیم طی انجام پژوهش‌های تطبیقی با ارائه بی‌طرفانه‌ی نکات مثبت و منفی تجربیات مشابه، مانند طرح توسعه حرم حضرت عبدالعظیم (ع) شهر ری و طرح توسعه حرم شاه چراغ شیراز در مطالعه موردی خودمان حداکثر کمک و مشاوره را به طراحان و تصمیم گیرندگان در طرح‌های بالادست را در جهت خوانش و تصمیم‌گیری صحیح ارائه کنیم اما اصلا بنا نیست به‌صورت مستقیم الگوبرداری صورت بگیرد.

وی اظهار کرد: طرح‌ها و راهکارهایی برای جلب حداکثری مشارکت اجتماعی در ایجاد نشاط مبتنی بر ارزش‌های ایرانی و اسلامی با تکیه بر رخدادهایی آیینی و مذهبی و ملی که از پتانسیل‌های فرهنگی منطقه و شهر اسلامی است در حال برنامه‌ریزی و تبیین است که این مهم بدون تشریک مساعی و حضور جدی هیئت امنای مساجد محل، ریش سفیدها و صاحبان مکاسب در محله دباغان دست یافتنی نخواهد بود و نتایج محصول از آن طی جلساتی با دست اندرکاران شهری مطرح خواهد شد.

پیشنهاد برگزاری برنامه‌های جمعی در محله دباغان

مسئول دفتر تسهیلگری منطقه یک شهری با بیان اینکه یکی دیگر از خدمات دفتر تسهیلگری منطقه، ارایه برنامه عملکردی برگزاری رخدادها و برنامه‌های مختلف جمعی، در سطح محله است بیان کرد: ایجاد تعامل حداکثری بین افراد مشروط بر سلامت نفس عمل، می‌تواند حافظه جمعی مردم را نسبت به فرد فرد هم‌محلی‌ها و ساکنین منطقه ایجاد و تقویت کند.

وی اضافه کرد: مطالعات موردی صورت گرفته‌ی پیشین، نشانگر این است که عدم دسترسی صحیح سواره و پیاده به صورت شایسته، در ورودی‌ها و نقاط کور ترافیکی منطقه، در پیک‌های آخر هفته، در کنار عدم وجود تعلق خاطر و حافظه جمعی بین شهروندان، علت درصد زیادی از اتفاقات ناخوشایند در حد درگیری و نزاع خیابانی منجر به جرم بوده است.

این مسئول خاطرنشان کرد: ارائه برنامه برای بهسازی محیطی، بررسی و ارائه طرح‌های جداره‌سازی و ارائه پیشنهاد برای ترویج معماری ایرانی و اسلامی از دیگر اقداماتی است که ذیل شرح خدمات این دفتر صورت خواهد گرفت، در حال حاضر خانه تاریخی مؤمنان مشکل حاد محله است که باید در تعامل با میراث فرهنگی موردتوجه قرار بگیرد و تعیین تکلیف شود.

شهدوست یادآور شد: یکی دیگر از مشکلات این منطقه عدم دسترسی‌پذیری برای خودروهای آتش‌نشانی است، علیرغم اینکه ایستگاه آتش‌نشانی در مجاورت محله وجود دارد اما به دلیل باریکی معابر و مناسب نبودن استانداردهای محیطی معماری و شهرسازی در صورت وقوع آتش‌سوزی حادثه‌دیدگان کمترین خدمات قابل ارائه توسط آتشنشانی را دریافت خواهند کرد.

وی خاطرنشان کرد: خدمات در محله‌ها، زمانی به‌خوبی ارائه می‌شود که بین سازمان‌ها تعامل کافی وجود داشته باشد، یکی دیگر از مسائل محله وجود اتباع خارجی است به‌طوری‌ که در این محله شاهد حضور مهاجرین افغان هستیم، که حین بررسی‌های میدانی نسبت جمعیت غیرساکن آن‌ها که مشغول به جمع آوری ضایعات هستند به تعداد خانوارهای اتباع خارجی که در محل سکونت دارند، از حالت نرمال و میانگین یک به چهار بسیار بیشتر است. این نشان دهنده وجود نقاط ضعف مدیریت بافت و به وجود آمدن مخروبه و مأمن برای انبارهای روزانه و موقت ضایعات است که موجب هجوم همه جمع آورندگان ضایعات از مناطق همجوار و سایر محله‌ها به این منطقه شده است.

شهدوست در پایان تأکید کرد: در قالب دفتر تسهیلگری در حوزه اتباع خارجی ما شرح خدماتی نداریم اما می‌توانیم در حوزه فرهنگ‌سازی وارد شویم و نحوه ایجاد تعامل و بسترسازی برای پذیرش دوسویه و ایجاد حس تعلق و ساماندهی آموزش و مشاغل به صورت ارائه برنامه به دستگاه‌های اجرایی خدمت‌رسانی کنیم.

انتهای پیام