بشر از ابتدا تاکنون شخصیت‌های بزرگی بسیاری را به خود دیده است که هرکدام تاثیرات گوناگونی بر جامعه گذاشته اند. از شخصیت‌های علمی و مذهبی گرفته تا دانشمندان و سیاستمدارانی که آثار ارزشمندی را به جای گذاشته یا جریان‌سازی کرده اند.

اول مهرماه سال ۱۲۸۱ خورشیدی، همزمان با ۲۰ جمادی‌الثانی سال ۱۳۲۰ قمری، مصادف با سالروز ولادت حضرت زهرا(س)، نوزادی در «خمین» یکی از شهرستان های استان مرکزی متولد شد که حدود ۶۰ سال بعد، تحولی بزرگ در ایران را پایه‌گذاری کرد و در نهایت در بهمن ۱۳۵۷ انقلابی را در کشور رقم زد که یکی از مردمی‌ترین و شگفت‌انگیزترین انقلاب‌های جهان نام گرفت و پس از گذشت ۴۵ سال از این انقلاب، همچنان رویش‌ها و دستاوردهای آن در حال ظهور هستند.

این کودک که روح‌الله نام گرفت، در سیر ۸۷ ساله زندگی خود به رهبر محبوب ملت تبدیل شد تا تشییع باشکوه و میلیونی وی، بزرگترین تشییع تاریخ لقب گرفته و به قابی ماندگار در تاریخ بدل شود.

سرگذشت و مبارزات حضرت امام خمینی(ره) از سال ۴۲ و آغاز علنی قیام خود تا درگذشت در سال ۶۸ برای بسیاری از مردم آشکار است اما بخشی از زندگی امام خمینی(ره) از تولد در خمین تا تحصیل در اراک و در نهایت عزیمت به قم، کمتر بیان شده است. از امام خمینی خانه‌ای تاریخی در خمین به یادگار مانده که هر گوشه‌ای از این خانه، یادآور دوران تولد تا نوجوانی و جوانی امام است. به این بهانه راهی خمین شدیم تا بخشی از این تاریخ را به تصویر درآوریم.

حجت‌الاسلام سید جواد رضوی، مدیر موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی در خمین در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: آیت‌الله شهید سید مصطفی خمینی(پدر حضرت امام) فخرالمجتهدین لقب داشته و در این منطقه به عنوان حاکم شرع، وظیفه حل و فصل مسائل قضایی مردم را به عهده داشته است. پدر امام در جوار منزل شان در خمین، حوزه علمیه‌ای داشتند که به تربیت و آموزش طلاب دینی می‌پرداختند.

وی با اشاره به ناامنی‌های آن دوران در کشور، ادامه داد: پدر امام در کنار آموزش مسائل دینی به طلاب، به آموزش اصول نظامی نیز می‌پرداختند تا در صورت نیاز از این توانایی استفاده کنند. در بیت ایشان نیز محلی برای نگهداری اسب‌ها تعبیه شده بود تا این عمارت را به یک مجموعه کامل تبدیل کند.

وی افزود: پدر امام زمین‌های کشاورزی در تعدادی روستا داشتند که درآمد حاصل از آن صرف تامین هزینه‌های خانواده، اداره حوزه علمیه و کمک به فقرا می‌شده است. علمای آن دوره برای این اقدامات املاکی را در اختیار داشتند. ایشان حاکم شرع منطقه بوده و مورد کینه و دشمنی حاکمان و خوانین منطقه بوده و اجازه نمی‌داد که خوانین مردم را مورد آزار و اذیت قرار دهند.

رضوی تصریح کرد: سید مصطفی پس از مطلع شدن از اینکه یکی از اربابان منطقه فرد بی گناهی را شلاق می‌زند، از او دلجویی کرد. ایشان برای دادخواهی این فرد به سمت اردوگاه عضدالسلطان در سلطان آباد(اراک کنونی) حرکت می‌کند و خوانین پس از اطلاع از این موضوع، ایشان را در میانه راه و در ۴۶ سالگی به شهادت می‌رسانند.

وی با بیان اینکه امام در زمان شهادت پدر پنج ماهه بودند، گفت: پس از شهادت سید مصطفی، شرایط منزل تغییر کرده و دستخوش حوادث مختلفی می‌شود. پس از شهادت پدر، مادر امام و آیت‌الله پسندیده برادر ایشان که تا نوجوانی ایشان در قید حیات بودند، سرپرستی ایشان را بر عهده داشتند.

مدیر بیت تاریخی امام خمینی در خمین با اشاره به اینکه روز ولادت امام بسیار عجیب توصیف شده است، اظهار کرد: مادر امام در زمان تولد ایشان دچار مشکل شده و پس از اطلاع پدرشان از این موضوع، بیش از دوازده بار وارد بیت شده و در هر ورود نذری را برای سلامتی مادر و فرزند بر عهده می‌گرفتند و پس از ولادت امام نیز تا چند روز به اهالی محل ولیمه می‌دادند.

وی ادامه داد: بخشی از شجاعت امام تحت تاثیر صاحبه خانم، عمه ایشان بوده است. وی بانویی فاضله، عالمه و مومن بوده است. وی پس از شهادت سید مصطفی با عزیمت به تهران و تهیه منزلی در تهران، در آن منطقه اسکان پیدا کرده و در آن شرایط که عدالت چندانی نیز حاکم نبوده است، حکم قصاص قاتلین پدر امام را دریافت می‌کنند.

وی با اشاره به محبوبیت و مقبولیت پدر حضرت امام در دوران حیات، افزود: پس از شهادت پدر، صاحبه خانم و آیت‌الله پسندیده تاثیر تربیتی بسیاری در شخصیت امام داشته اند حتی امام پس از قیام نیز برادر خود را مانند پدر مورد احترام می‌دانستند.

مدیر موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی در خمین تصریح کرد: تنها یک نهم از مجموعه بیت در خمین به امام تعلق داشته و مابقی بخش‌های منازل سهم وراث دیگر بوده و پس از ارتحال امام، سهم سایرین توسط حاج احمدآقا (فرزند امام) خریداری شده یا واگذار می‌شود و این بیت در حال حاضر به ثبت آثار فرهنگی کشور رسیده و تحت مدیریت موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی اداره می‌شود.

وی گفت: حضرت امام در همین منزل متولد شده و تا نوجوانی و حدود ۱۹ سالگی در خمین سکونت داشته‌اند.

رضوی با اشاره به قدمت حدود ۲۰۰ ساله بیت امام، اظهار کرد: این عمارت توسط پدربزرگ امام خریداری شده و به پدر ایشان به ارث رسیده است. این مجموعه دارای دو برج بوده که در حال حاضر یکی از این برج‌ها به جا مانده و دیگری پیش از انقلاب تخریب شده است. عمارت دارای چند حیات، اندرونی و بیرونی است.

وی ادامه داد: حضرت امام در سن ۱۹ سالگی پس از اتمام مقدمات به منظور ادامه تحصیل از خمین به اراک مهاجرت کرده و حدود دو سال در حوزه علمیه معتبر اراک مشغول تحصیل می‌شوند. زمانی که حضرت امام از خمین به اراک عزیمت می‌کنند، در مدرسه سپهداری (امام خمینی فعلی) حجره‌ای در اختیار داشته و شاگردان بسیاری را از شهرهای مختلف استان تربیت کرده اند.

وی افزود: پس از مدتی به دعوت آیت‌الله حائری یزدی، موسس حوزه علمیه قم، به این شهر عزیمت کرده و ادامه تحصیل می‌دهند. ایشان در آستانه ۳۰ سالگی به درجه اجتهاد رسیده و دروس خارج و اخلاق ایشان زبانزد بوده و مباحث هیچکس به اندازه مباحث امام مورد توجه نبوده است.

مدیر بیت تاریخی امام خمینی در خمین با اشاره به شخصیت ارزشمند علمی و فقهی امام خیمنی تصریح کرد: پس از آغاز اقدامات مبارزاتی امام، شخصیت علمی ایشان تحت‌الشعاع جایگاه مبارزاتی ایشان قرار می‌گیرد در حالی که نور علمی ایشان بسیار ارزشمندتر از آن چیزی است که شناخته شده است.

وی گفت: حضرت امام در ایام تحصیل در قم، تابستان‌ها را در خمین و در زادگاه خود سپری کرده و برخی از کتب را در خمین به اتمام رسانده‌اند. ایشان به محلات نیز رفت و آمد بسیاری داشته و در تابستان‌ها مباحث خود را در محلات ادامه می‌دادند.

وی ادامه داد: حضرت امام خمینی تعدادی زمین در خمین داشته اند که در سال ۱۳۶۴ مرحوم آیت‌الله جلالی خمینی نماینده وقت خود در خمین را وکیل رسیدگی و تقسیم زمین‌ها به قطعات کوچکتر و تقسیم زمین‌ها بین افراد نیازمند می‌کنند. در حال حاضر این منطقه در خمین به نام کوی روح‌الله معروف است و آن نامه در صحیفه امام موجود است.

وی افزود: از آیت‌الله جلالی نقل است که ایشان برای دریافت پیغام یا توصیه امام نزد ایشان می‌روند و امام می‌گویند: «سلام من را به مردم خمین و حومه برسانید و به آنها بگویید که مردمی نمونه باشند.»

حجت‌الاسلام مهدی ربانی، امام جمعه محلات نیز در گفت و گو با ایسنا با اشاره به حضور امام در چند مقطع در محلات، اظهار کرد: امام خمینی قبل از انقلاب در دوران تحصیل و تدریس، برخی از سال‌ها در تابستان به همراه خانواده در محلات حضور پیدا می‌کردند و در کنار استراحت تابستانه، به تحریر کتب خود نیز مشغول بوده اند. این حضور تقریبا بعد از سال‌ ۱۳۲۰ اتفاق می‌افتاده و در سال ۱۳۶۳ قمری، کتاب شرح حدیث جنود عقل و جهل را طبق آنچه که در انتهای کتاب آورده اند، در محلات به پایان رساندند.

وی ادامه داد: آنچه که نقل شده، حضور تابستانه ایشان در محلات با ماه رمضان مصادف بوده و برخی کتب از جمله بخشی از کتاب «حاشیه بر وسیلةُ النَّجاةِ» اثر سید ابوالحسن اصفهانی، « تعادل و تراجیح»، « الاستصحاب» و برخی کتب دیگر در حدود ۱۳۷۰ قمری محلات پایان یافته است.

وی افزود: علمای آن دوران محلات از ایشان درخواست می‌کنند تا امامت جماعت مسجدی در محلات را به عهده بگیرند که ایشان نمی‌پذیرند و در مسجد کوچکی که در حال حاضر بازسازی شده و مسجد موسی بن جعفر(ع) نام دارد که در منطقه قلعه کیاب شهرستان در محل سکونت ایشان واقع بوده، اقامه نماز می‌کردند.

وی تصریح کرد: برخی از متدینین نیز با اطلاع از حضور ایشان درخواست اقامه نماز جماعت می‌کنند و نقل است که چون برخی مساجد مانند مسجد جامع و مسجد امامزاده دارای امام جماعت بوده اند، در همان مسجد کوچک اقامه نماز می‌کنند.

ربانی برگزاری کلاس درس اخلاق به درخواست متدینین و علمای آن روز محلات را یکی دیگر از فعالیت‌های امام در محلات دانست و گفت: امام خمینی عصرها در طبقه فوقانی مسجد جامع محلات حضور پیدا کرده و به ستونی تکیه می‌دادند و متدینین، مردم و علما دور ایشان حلقه زده و از مباحث اخلاقی ایشان استفاده می‌کردند. این اتفاق چند سال در محلات رخ می‌داده است.

وی ادامه داد: آغاز طلبگی و ورود برخی از علما و روحانیون آن دوران محلات از جمله مرحوم رسولی محلاتی، مرحوم توسلی محلاتی، مرحوم سروش محلاتی و مرحوم آیت‌الله مقدسی با بهره‌گیری از حضور امام انجام شده و بعدها نیز همراه امام بوده اند.

به گزارش ایسنا، اگرچه حضرت امام در دوران حضور و سکونت در استان مرکزی کمتر شناخته شده بودند اما مقدمات شکل‌گیری شخصیت اخلاقی، عرفانی، علمی و مبارزاتی ایشان در استان مرکزی انجام شده و پس از عزیمت به قم با بهره‌گیری از وجود علما و روحانیون بزرگ، شخصیتی شکل گرفت که جهان را تحت تاثیر قرار داد و نور وجودش همچنان آزادی خواهان جهان را به مبارزه با استبداد وامی‌دارد.

دشورای‌های دوران کودکی، مصاحبت با بزرگان و کوران حوادث از شخصیت وارسته و سلطه ناپذیر امام، مبارزی ساخت که تنها در برابر خدا قامت خم کرده و در برابرغیرخدا، مانند کوهی استوار بود.

انتهای پیام