خرما از مهمترین میوههای مناطق گرمسیری است. یکی از قدیمیترین میوههای کشت شده توسط انسان خرما است که در کشورمان به دلیل وجود نقاط گرمسیری، کشت این محصول رونق خوبی دارد.
خرما از نظر تغذیهای بسیار غنی بوده و مواد موجود در خرما، این میوه را در زمره یکی از باارزش ترین مواد غذائی قرار داده است. رطب مرحله قبل از رسیدگی کامل خرماست که رطوبت بیشتر و قند کمتری نسبت به خرمای کاملا رسیده دارد. خرما دارای ویتامین های مختلف و مقداری املاح معدنی به ویژه پتاسیم است. از جمله فواید خرما مناسب بودن آن برای افراد باردار، مناسب برای لاغری به دلیل فیبر بالا و حتی میتواند بخشی از رژیم غذایی مبتلایان به دیابت باشد. در هر صد گرم خرما ۳ تا ۵ میلی گرم آهن وجود دارد که با خوردن چند عدد خرما در روز آهن مورد نیاز بدن تامین می شود. خوردن خرما درمان کم خونی است.
خرما یکی از محصولات استراتژیکی در بخش باغبانی در استان فارس هم به شمار میرود. این محصول در نقاط مختلف گرمسیری استان فارس به عمل میآید.
سرپرست مدیریت باغبانی جهادکشاورزی فارس در گفتوگو با خبرنگار ایسنا درباره وضعیت کشت خرما در این استان گفت: استان فارس با تولیدی بالغ بر ۳۳۱ هزار تن خرما رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است. پیشبینی میشود امسال هم بتوان تولید فوق را از سطح نخیلات استان داشته باشیم.
تولید ۸۰ نوع خرما در فارس
ابوالفضل زمانیفرد افزود: تنوع ارقام در خرما بسیار زیاد است تاکنون ۳۰۰۰ رقم خرما در دنیا گزارش شده است که حدود ۴۰۰ رقم آن در ایران اعلام شده است. در استان فارس ۸۰ رقم در شهرستانهای خرماخیز آمار برداری شده است. از ارقام عمده در استان فارس کبکاب، زاهدی و شاهانی را می توان نام برد. همچنین ارقام مضافتی، خاصویی، برحی، خلاص، هلیلی، گچخواه، خوش خارک، بگشی، گبدر، لشت و ... در استان تولید میشود. در استان فارس به منظور افزایش کمی و کیفی تولید خرما، توسعه ارقام تجاری نظیر مجول و پیارم در دستور کار قرار دارد.
وی با بیان اینکه خرما یکی از محصولات صادراتی با ارزش افزوده بسیار بالا و از منابع مهم ارزآوری کشور و استان محسوب میشود، گفت: خرما در استان فارس در کلیه شهرستانهای جنوبی نظیر فراشبند، مهر، اوز، لارستان، لامرد، خفر، جهرم، قیروکارزین، داراب، کازرون، فسا، زرین دشت، خنج، گراش و ... تولید و نقش بسیار مهمی در اشتغال و امنیت غذایی ایفا میکند.
اعلام سطح زیر کشت خرما در فارس
زمانیفرد، سطح زیر کشت خرما در استان فارس را ۴۱ هزار و ۲۹۳ هکتار اعلام کرد که از این مقدار ۴۳۰۵ هکتار غیربارور و ۳۶ هزار و ۹۸۸ هکتار بارور هستند و سپس افزود: میزان تولید خرمای استان در صورت عدم وقوع حوادث غیرمترقبه از جمله سرمازدگی بهطور متوسط ۳۳۲ هزار تن پیشبینی میشود که میتواند بازارهای مصرف داخلی را پوشش دهد. خرما علاوه بر مصرف داخلی به استانهای دیگر و کشورهای همسایه نیز صادرات داشته است.
سرپرست مدیریت باغبانی جهادکشاورزی فارس با بیان اینکه هماکنون برداشت خرما از سطح شهرستانهای خرماخیز در استان آغاز شده است، گفت: برداشت خرما در استان فارس با ارقام زودرس آغاز، با ارقام میانرس ادامه و با ارقام دیررس نظیر شاهانی، پیارم، مجول و هلیلهای برداشت آنها در آبانماه پایان مییابد.
وی با بیان اینکه اوج برداشت خرما در استان فارس در شهریور و مهر و اوایل آبان صورت میگیرد، گفت: بخشی از تولید خرما به صورت تازه خوری، قسمتی از محصول در صنایع تبدیلی و فرآوری استفاده شده، قسمتی از تولید خرمای استان نیز جنبه صادراتی دارد.
صادرات ۱۵ هزار تن خرما از فارس به ۴ کشور
زمانیفرد در خصوص صادرات خرما در استان فارس نیز گفت: سالانه میانگین حدود ۱۵ هزار تن خرما به ارزش ۵/۱۳ میلیون دلار از استان فارس به کشورهای همسایه به ویژه امارات، روسیه، افغانستان و ترکیه صادر میشود.
سرپرست مدیریت باغبانی جهادکشاورزی فارس با بیان اینکه توانمندیهای بسیار زیادی در زمینه تولید و فرآوری خرما در استان فارس وجود دارد، گفت: هم اکنون توسعه سطح محصول خرما با لحاظ حفظ منابع آب و خاک و به روش کشت بافت به ویژه در ارقام تجاری پیارم و مجول صورت گرفته است.
وی در ادامه برخی از نقاط قوت استان فارس در زمینه مدیریت تولید خرما را برشمرد و افزود: ظرفیت تولید سالانه با میانگین ۳۳۰ هزار تن خرما، تولید ارقام تجاری و صادراتی در استان، وجود بهرهبرداران پیشرو و مرکز تحقیقات فعال در استان، ایجاد نهالستان تولید و عرضه پاجوش سالم همراه با تراشه الکترونیکی در سطح استان و اجرای طرح شناسنامهدار کردن نخیلات از جمله این نقاط قوت هستند.
محدودیتهای تولید خرما
زمانیفرد در ادامه مهمترین محدودیتهای موجود در زمینههای تولید خرما در استان فارس را اعلام کرد و گفت: محدودیت منابع آب و خاک، خشکسالی و کاهش کمی و کیفی منابع آب، وجود آفت خطرناک سوسک حنایی خرما در بعضی از شهرستانها و محدودیتهای محیطی و تنشهای گرمایی از جمله این محدودیتها هستند.
وی با بیان اینکه برای تداوم و بهبود تولید در بخش خرما در استان اهدافی را برای خود در دستور کار قرار دادهایم، اجرای طرح پهای تحقیقاتی کاربردی و مورد نیاز نخل کاران با توجه به شرایط خاک و آب و هوایی استان، احداث باغات الگویی از ارقام تجاری (مجول و پیارم) و پیگیری احداث مجتمع تولید نهال ریزازدیای خرما با سرمایهگذاری بخش خصوصی و تسهیلات بانکی از جمله این اهداف هستند.
به گفته سرپرست مدیریت باغبانی جهادکشاورزی فارس، آموزش کارگران ماهر در بخش عملیات هرس های پنجگانه خرما و جداسازی پاجوش، جذب تسهیلات کمبهره و دراز مدت جهت اصلاح و احیاء در نخیلات، افزایش ضریب مکانیزاسیون در نخیلات، آموزش کارشناسان و بهرهبرداران، فعالیت بیشتر و پویاتر شدن انجمنهای تخصصی، تخصیص اعتبارات کافی جهت اصلاح و احیاء نخیلات قدیمی از دیگر اهداف تداوم و بهبود تولید خرما در استان فارس هستند.
ردیابی و کنترل پاجوشها و استفاده از پاجوشهای سالم و قابل ردیابی با کمک تراشههای الکترونیکی، کاهش مصرف سموم و کودهای شیمیایی و هدفگذاری تغذیه سالم در نخیلات، افزایش و بهبود مدیریت به باغی و بهداشت نخیلات، اجرای طرحهای تحقیقاتی کاربردی در زمینههای مرتبط با خرما، افزایش و ثبات تولید خرما، هدفگذاری ایجاد زنجیره ارزش خرما و تکمیل شناسنامهدار کردن نخیلات از دیگر اهدافی بود که زمانیفرد بدانها اشاره کرد.
انتهای پیام
نظرات