به گزارش ایسنا، رسانه لبنانی نوشت گروه «هیئت تحریر الشام» و شاخه سیاسی آن به نام «دولت نجات» در ادلب در این دوره مهارت سیاسی را در تعامل با دشمنان و دوستان براساس اصل «خنثی کردن دشمنان» و «تفاهم با دوستان» به دست آورد.
«ابو محمد الجولانی» سرکرده این گروه تروریستی سال میلادی گذشته با صراحت از ایفای نقش سیاسی در طرح‌های حل بحران سوریه صحبت و اعلام کرده بود اداره امور سیاسی جایگزینی برای نمایندگی «انقلاب» و سوریه در مقابل طرف‌های خارجی بعد از شکست «ائتلاف ملی گروه‌های انقلابی» و مخالفان سوریه است. اعلام این مسئله اشاره‌ای به تلاش هیئت تحریرالشام برای ایفای نقش‌هایی در مسائل سیاسی و در سطح حل نهایی بحران بود. این درحالی بود که قبلا تمام کسانی را که در آن مشارکت می‌کردند به خیانت متهم می‌کرد.
همزمان با تلاش تحریرالشام برای ایفای نقش‌های سیاسی و منطقه‌ای، این گروه ائتلاف‌های خود را با بقیه گروه‌های مسلح در ادلب بعد از دو دستگی‌ها و درگیری‌ها و چالش‌های داخلی تقویت کرد و توانست گروه‌های ادلب را در راستای یک اتاق عملیات یکپارچه به نام «اتاق عملیات فتح المبین» گردهم آورد.
طبق گزارش «المنار»، از زمان پایان ارتباط جبهه النصره با گروه القاعده در سال ۲۰۱۷ ابومحمد الجولانی برای ایجاد یک روش جدید بر اساس «جهادگرایی در رویکرد و جغرافیای ملی» با استفاده از تجارب عراق و تاثیر واقعیت سوریه تلاش کرد.
تحریرالشام طی مرحله گذشته بعد از جدا شدن از داعش و بیعت با گروه جهانی القاعده و بعد از آن پایان دادن به ارتباط با این گروه و تبدیل به جبهه فتح شام و بعد از آن «هیئت تحریرالشام» به عنوان یک قدرت محلی نظامی اداری و سیاسی از موانع عبور کرد و توانست قدرت و کنترل خود را حفظ کند. تاسیس «دولت نجات» و بعد از آن کنترل بر اقتصاد ادلب و شرایط بین‌المللی از جمله بحران کرونا و جنگ اوکراین که به کاهش توجه جامعه بین‌المللی به سوریه منجر شد، به این گروه کمک کرد.
پیشروی‌ها در سوریه
گروه‌های مسلح در ادلب جنگ «باز داشتن تجاوز» را با یک هدف تاکتیکی آغاز کردند و آن امن سازی منطقه ادلب و حومه جنوبی و غربی حلب با کنترل بر برخی نقاط حاکم و بهبود موقعیت دفاعی آن و دور کردن ارتش سوریه از مناطق تحت نفوذ افراد مسلح بود.
این عملیات با کنترل بر هنگ ۴۶ و برخی روستاها در حومه غربی حلب آغاز شد. بعد از این امر تحریرالشام از هدف جدید خود برای کنترل بر شهر استراتژیک حلب در شمال سوریه خبر داد و بعد از آن جنگ را به حماه و سپس حمص منتقل کرد و دمشق را به عنوان یک هدف بالاتر برای خود در نظر گرفت.
جنگ حمص در چارچوب پیشروی گروه تحریرالشام نقش اساسی را ایفا کرد چرا که حلقه وصل استان‌های سوریه است و جایگاه استراتژیکی دارد.
به گزارش المنار، تحریرالشام با دلایل زیادی تصمیم به این جنگ گرفت. بهبود وضعیت اقتصادی یکی از مهمترین دلایل بود. در ادلب چهار میلیون نفر زندگی می‌کنند و این استان قابلیت‌های اقتصادی و تجاری ندارد و تعداد زیادی از ساکنان آن بیکار هستند اما درباره دلایل نظامی ده‌ها گروه مسلح در ادلب هستند که از دوره گذشته با رکود در سطح مشارکت‌های نظامی مواجه بوده‌اند و این در حالی است که آموزش و جذب بی‌سابقه نیرو را شاهد بوده‌اند.
همچنین در سطح سیاسی نبرد کنونی به طرفی که کنترل مناطق بیشتری را داشته باشد وضعیت بهتری را می‌داد و می‌توانست شروط خود را در مذاکرات راه حل نهایی در سوریه از طریق کنترل بر شوراهای محلی بیشتر تحمیل کند.
تحریرالشام و فرمانده آن الجولانی تحولات بین‌المللی و منطقه‌ای در مرحله طوفان الاقصی را دنبال کرده و از مشغول بودن محور مقاومت به نبرد پشتیبانی از حماس استفاده کردند. همزمان با اجرایی شدن آتش بس در لبنان، تحریرالشام عملیات نظامی خود را اعلام کرد و از حملاتی که علیه مقاومت اسلامی طی جنگ پشتیبانی از غزه انجام شد از جمله شهادت سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان و دیگر رهبران مقاومت بهره‌برداری کرد.
داده‌ها نشان می‌دهد که ترکیه از پیشروی افراد مسلح استقبال کرده و به آن مایل بوده است. بسیاری از داده‌ها نشان می‌دهد که ترکیه از این عملیات اطلاع داشت اما از آن چشم پوشی کرد اما مسلم این است که در سایه مشغول بودن محور مقاومت به حمایت از فلسطینی‌ها در غزه، ترکیه با روسیه و ایران درباره سوریه همکاری نکرد. ترکیه می‌توانست مانع این عملیات شود یا آن را به تاخیر بیندازد اما با این گروه‌ها انجام یک حمله در سوریه در زمانی حساس برای مقاومت در لبنان و در سایه تلاش‌های ایران برای آتش بس در غزه را انتخاب کرد.
همچنین این عملیات بعد از چند روز از نشست آستانه آغاز شد که در آن درباره اعتمادسازی بین طرف‌ها، بازسازی سوریه و شروط بازگشت سوری‌ها به وطنشان صحبت شد. حاضران در این نشست بر تلاش برای عادی‌سازی روابط بین دمشق و آنکارا تاکید کردند. جنگ کنونی تحریرالشام ضربه‌ای به روند آستانه و توافق آتش بس سال ۲۰۲۰ بود.
همچنین ترکیه تلاش می‌کرد تا از طریق گسترش کنترل گروه‌های مخالف مسلح بر سوریه از شر هزاران آواره سوری خلاص شده و آنها را به مناطق تحت سیطره گروه‌های مسلح بازگرداند و تهدید امنیتی از مرزهای جنوبی خود را دور کند.
همچنین گروه‌های مخالف مسلح زمان عملیات خود را قبل از ورود «دونالد ترامپ» به کاخ سفید و در سایه عدم وضوح سیاست جدید دونالد ترامپ در قبال پرونده سوریه انتخاب کردند.
تحریرالشام با تمایل آمریکا در ترسیم مجدد نقشه سیاسی در منطقه با تضعیف محور مقاومت و از بین بردن دولت سوریه که حامی مقاومت اسلامی در لبنان و مقاومت فلسطین در غزه و کرانه باختری بود، همسو و در نتیجه منافعش با منافع رژیم صهیونیستی که به دنبال دودستگی در منطقه و مشغول کردن ملت‌های آن به درگیری‌های حاشیه‌ای است، مطابقت می‌کند.
تاکتیک‌های تحریرالشام
گروه تحریرالشام از الگوی طالبان در افغانستان استفاده کرد و استقبال خود را از تجربه طالبان بعد از کنترل بر افغانستان بعد از عقب نشینی آمریکا از این کشور در سال ۲۰۲۱ مخفی نکرد.
تحریرالشام تلاش کرد تا تصویر خوبی را از افراد مسلح خود در مناطقی که در حلب و حماه کنترل آن را در دست گرفتند ارائه داده و رفتار متفاوتی را با گروه‌های مسلحی که در دوره بعد از سال ۲۰۱۱ دست به کشتار غیرنظامیان زدند در پیش بگیرد.
این گروه ضمانت‌هایی به طایفه‌های سوری و گروه‌های دیگر مثل کردها برای اجرای برابری در حقوق و وظایف با بقیه گروه‌های ملت سوریه ارائه کرد.
این مسئله در مذاکراتی که تحریرالشام با کردها برای تضمین خروج امن آنها از مناطق شمال حلب برگزار کرد، دیده شد.
تحریرالشام همچنین اظهارات سیاسی خارجی خود به ویژه در قبال عراق، سوریه، ایران و حتی چین و لبنان را توسعه داد و در بیانیه‌های جداگانه‌ای بر حمایت خود از کنسولگری‌های خارجی در حلب و اتباع کشورهای خارجی و منافع آنها تاکید کرد.
هدف تحریرالشام از این اظهارات دور کردن کشورهای منطقه از مداخله در عرصه سوریه بود.
همچنین ابو محمد الجولانی در رویکرد خود، رویکرد سیاسی را در پیش گرفت که در آن از خشونت کمتری برای رسیدن به حکومت استفاده می‌شود.
تحریر الشام ضمانت‌هایی را به کشورهای غربی برای عدم حمله به آنها از خاک سوریه داده بود و همچنین همین ضمانت‌ها را از طریق پیامی برای نخست وزیر عراق به این کشور داد. تحریرالشام همچنین پیام‌های مشابهی را به بقیه طوایف دینی در سوریه فرستاد.
الجولانی در بیان طرح سیاسی خود در مصاحبه با شبکه سی‌ان‌ان آمریکا با توجه به تجربه وی در اداره منطقه ادلب صریح بود. الجولانی از عمل گرایی آشکار در روابط سیاسی و نظامی خود و سازگاری با شرایط و واقعیت‌های مختلف صحبت کرد.
ابومحمد الجولانی کیست؟
فرماندهی کل تحریرالشام پنجشنبه گذشته اولین بیانیه رسمی با نام «احمد الشرع» به عنوان فرمانده کل این گروه بعد از ورود افراد مسلح به شهر حماه را صادر کرد.
احمد حسین الشرع در سال ۱۹۸۲ در شهر ریاض عربستان متولد شد و از شهرک «فیق» در جولان اشغالی سوریه است. وی بعد از بازگشت خانواده‌اش از عربستان به دمشق منتقل شد و در سال ۱۹۸۹ در منطقه المزه مستقر شد. وی مراحل ابتدایی را در مدرسه معاذ بن جبل و دبیرستان را در مدرسه عمر بن عبدالعزیز ادامه داد و وارد دانشکده رسانه شد اما اطلاعات اضافی درباره تحصیلات دانشگاهی وی وجود ندارد.
پدر وی «حسین الشرع» یک کارشناس اقتصادی است که در روستای جیبین از توابع شهر فیق در جولان است که در سال ۱۹۴۶ متولد شد. او تحت تأثیر ناسیونالیسم عرب و اندیشه‌های «جمال عبدالناصر» رهبر مصر بود.
حسین الشرع در دهه‌های ۶۰ در دانشگاه بغداد در رشته اقتصاد تحصیل کرد. وی در دهه‌های ۷۰ به سوریه بازگشت و در وزارت نفت به عنوان یک کارمند دولتی فعالیت کرد و بعدا به عربستان رفت و در اواخر دهه‌های ۸۰ مجددا به سوریه بازگشت و به عنوان مشاور وزارت نفت فعالیت کرد.
الجولانی از انتفاضه الاقصی در سال ۲۰۰۰ و حوادث ۱۱ سپتامبر تاثیر پذیرفت و حلقه‌های گفت‌وگوی محرمانه در حومه دمشق داشت.
او عمیقا تحت تأثیر «اسامه بن لادن» قرار گرفت و شروع به تقلید از ظاهر و سبک سخنوری او کرد.
تهاجم آمریکا به عراق شور و هیجان را در الجولانی مثل سایر جوانان در سوریه و منطقه برانگیخت. وی به گردان‌های المجاهدین در سال ۲۰۰۳ پیوست و با «ابومصعب الزرقاوی» بیعت کرد. الجولانی در عراق بازداشت و به زندان‌های ابوغریب، بوکا، کروبر و التاجی بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ منتقل شد.
وی طی این دوره روابطی با رهبران گروه‌های مسلح در عراق که بعدا به رهبران داعش تبدیل شدند، برقرار کرد اما اطلاعات دیگری نشان می‌دهد که الجولانی در سال ۲۰۰۵ در سوریه برای یک دوره کوتاه بازداشت و بعدا آزاد شد.
با وقوع حوادث سال ۲۰۱۱ الجولانی به عنوان نماینده «ابوبکر بغدادی» سرکرده داعش به سوریه بازگشت. بعد از ایجاد دولت داعش در عراق و شام توسط ابوبکر البغدادی اختلافاتی بین دو طرف رخ داد و الجولانی از البغدادی و سپس از القاعده جدا شد. گفته می‌شود که الجولانی در برخورد با گروه‌های مسلحی که اهداف متفاوتی در ادلب داشتند و در تعامل با ترکیه نرمش سیاسی دارد.
الجولانی در اوایل تاسیس جبهه النصره به ترکیه به عنوان یک نظام کافر و بخشی از پیمان ناتو نگاه می‌کرد و امروز آن را هم‌پیمان گروه خود می‌داند.
انتهای پیام
نظرات