روز طبیعت فرصتی برای تجدید ارتباط با محیط‌زیست و قدردانی از نعمت‌های طبیعی خداوند است. مردم ایران در این روز با حضور در دل طبیعت و مشاهده زیبایی‌های آن، پایان تعطیلات نوروز را جشن می‌گیرند، اما باید به یاد داشته باشیم که رفتارهای ما در طبیعت می‌تواند تأثیرات مثبت یا منفی بر محیط‌زیست داشته باشد.

«سیزده‌بدر» روزی برای شادی و پناه بردن بـه دل طبیعت اسـت، اما باید بدانیم رها کردن زباله‌ها در طبیعت، شکستن شاخه درختان، آتش روشن کردن، شکار حیوانات و چیدن گل‌ها به طبیعت آسیب جدی وارد می‌کند. بنابراین نباید فراموش کنیم که ما این کره خاکی را با موجودات دیگری نیز شریک هستیم و منصفانه نیست که به محل زندگی آن‌ها آسیب وارد کنیم. یکی از ارکان برجسته طبیعت، وجود پرندگان مختلف است که آسیب به طبیعت می‌تواند به حیات آن‌ها نیز آسیب وارد کند.

امین سیفی، فعال محیط‌زیستی و راهنمای تخصصی پرنده‌نگری در اصفهان با تأکید بر نقش حیاتی پرندگان در حفظ تعادل زیستی، به ایسنا می‌گوید: بسیاری از پرندگان، مانند دارکوب‌ها و گنجشک‌ها، به تغذیه از حشرات می‌پردازند و بدین ترتیب به کنترل جمعیت آفات و حشرات کمک می‌کنند. برای اینکه میزان اهمیت تغذیه پرندگان از حشرات را متوجه شوید، یک پرنده زیبا به نام چرخ ریسک بزرگ، در فصل بهار در طول روز بیش از ۱۰ گرم حشره می‌خورد.

وی می‌افزاید: پرندگان شهدخوار با انتقال گرده، به گرده‌افشانی گیاهان کمک می‌کنند. سایر پرندگان نیز با جابه‌جایی طبیعی خود می‌توانند به تولیدمثل گیاهان کمک کنند، به این صورت که بذر گیاهی به بدن یا پای پرنده می‌چسبد و پرنده آن را با خود جابه‌جا می‌کند و به‌صورت غیرمستقیم در گسترش پوشش گیاهی تأثیر می‌گذارد.

فعال محیط‌زیستی و راهنمای تخصصی پرنده‌نگری در اصفهان با اشاره به پاک‌سازی محیط‌های طبیعی توسط پرندگان ادامه می‌دهد: پرندگانی مانند کرکس‌ها با تغذیه از لاشه‌ها، به پاکسازی محیط کمک و از شیوع بیماری‌های مختلف جلوگیری می‌کنند. این پرندگان نقش بسیار ارزشمندی در اکوسیستم دارند و به رفتگران طبیعت معروف هستند.

سیفی بیان می‌کند: پرندگان شکاری با شکار طعمه‌های خود، به تنظیم جمعیت سایر حیوانات و حفظ تعادل در زنجیره غذایی کمک می‌کنند. پرندگان به‌طور کلی جایگاه بسیار ویژه‌ای در هرم اکولوژی دارند و نبود آن‌ها آسیب‌های فراوانی به اکوسیستم طبیعت وارد می‌کند.

وی پیرامون دست‌کاری آشیانه‌ها و مزاحمت برای پرندگان در روز طبیعت تصریح می‌کند: در فصل بهار، پرندگان در حال ساخت آشیانه و مراقبت از تخم‌ها و جوجه‌های خود هستند. نزدیک شدن به آشیانه‌ها، دست زدن به تخم‌ها یا جوجه‌ها می‌تواند باعث ترک آشیانه توسط پرندگان و درنتیجه مرگ جوجه‌ها شود. بنابراین، از نزدیک شدن به آشیانه‌ها و ایجاد مزاحمت برای پرندگان باید خودداری کرد. در صورت ترک لانه توسط پرندگان، تلاش یک‌ساله‌ آن‌ها برای بقای نسل به همین سادگی از بین می‌رود.

این فعال محیط‌زیستی در ادامه می‌افزاید: شکستن شاخه‌های درختان و تخریب بوته‌ها می‌تواند به تخریب زیستگاه پرندگان و کاهش منابع غذایی آن‌ها منجر شود. بنابراین باید به درختان و بوته‌ها احترام بگذاریم و از آسیب رساندن به آن‌ها خودداری کنیم. شکستن شاخه‌های درخت نه‌تنها به گیاهان آسیب‌های جدی وارد می‌کند، بلکه موجب از بین رفتن لانه‌های احتمالی پرندگان در آینده می‌شود.

سیفی پیرامون برپایی آتش در مکان‌های غیرمجاز در روز طبیعت بیان می‌کند: روشن کردن آتش در نزدیکی درختان و مناطق جنگلی می‌تواند به آتش‌سوزی‌های گسترده منجر شود که زیستگاه پرندگان را تهدید می‌کند. در صورت نیاز به برپایی آتش از مکان‌های مجاز و با رعایت نکات ایمنی استفاده کنید و پس از استفاده مطمئن شوید که آتش کاملاً خاموش شده است.

وی در ادامه می‌افزاید: ریختن زباله در طبیعت می‌تواند به آسیب‌های جبران‌ناپذیری منجر شود و جان حیوانات یا پرندگان را به خطر بیندازد. به‌طور مثال تکه‌های پلاستیکی دور ریخته شده می‌تواند منجر به خفگی پرندگان یا سایر حیوانات شود. علاوه بر موارد گفته شده، ریختن زباله در طبیعت چهره‌ زیبای طبیعی را از بین می‌برد و تأثیرات منفی زیادی بر مناظر طبیعی دارد.

این فعال محیط‌زیستی و راهنمای تخصصی پرنده‌نگری می‌گوید: در روز طبیعت بسیار این رفتار مشاهده‌شده که افراد برای پرندگان باقی‌مانده غذای خود را می‌گذارند، این رفتار بسیار برای پرندگان آسیب‌زا است، چرا که رژیم غذایی آن‌ها با ما تفاوت‌های اساسی دارد. تصور اینکه پرندگان برنج پخته‌شده یا تکه نان را دوست دارند، اشتباهی مرسوم است که موجب آسیب به زیست پرنده می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: صداهای بلند و ناگهانی می‌تواند استرس زیادی به پرندگان وارد کند و حتی منجر به ترک مکان‌های امن آن‌ها شود. به‌خصوص در فصل بهار که فصل جفت‌یابی و جفت‌گیری پرندگان است. در این فصل پرندگان به دنبال جذب جفت و تعیین قلمرو خود هستند، پخش کردن موزیک با صدای بلند کاملاً به این پروسه آسیب می‌زند. پس در طبیعت با صدای ملایم صحبت کنید و از ایجاد سروصدای غیرضروری و پخش کردن موزیک با صدای بلند خودداری کنیم.

چگونگی لذت تماشای پرندگان در روز طبیعت

سیفی پیرامون رفتارهای مفید برای حفاظت از پرندگان در روز طبیعت بیان می‌کند: بهتر است هنگام مشاهده پرندگان و آشیانه‌هایشان، به‌سرعت از محل دور شویم و از فاصله‌ای امن و بدون مزاحمت به آن‌ها نگاه کنیم. این کار به حفظ آرامش پرندگان و جلوگیری از ترک آشیانه توسط پرندگان کمک می‌کند.

فعال محیط‌زیست و راهنمای تخصصی پرنده‌نگری متذکر می‌شود: پس از استفاده از طبیعت و سپری کردن اوقاتی خوش، زباله‌های تولیدی خود را جمع‌آوری کرده و در مکان‌های تعیین‌شده قرار دهید. این اقدام به حفظ پاکیزگی محیط و جلوگیری از آلودگی زیستگاه پرندگان کمک می‌کند.

وی در پایان می‌افزاید: نباید فراموش کنیم که شکار و صید پرندگان نه‌تنها غیرقانونی است، بلکه به کاهش جمعیت آن‌ها و اختلال در اکوسیستم منجر می‌شود.

به گزارش ایسنا، پرندگان بخش جدایی‌ناپذیر از اکوسیستم‌های طبیعی هستند و نقش‌ حیاتی در حفظ تعادل زیستی ایفا می‌کنند. شهروندان با رعایت رفتارهای مسئولانه در روز طبیعت، می‌توانند به حفاظت از این موجودات ارزشمند کمک کرده و از تخریب زیستگاه‌های طبیعی آن‌ها جلوگیری کنند. بنابراین باید با رفتارهای آگاهانه و محترمانه، روز طبیعت را به فرصتی برای قدردانی و حفاظت از محیط‌زیست تبدیل کنیم.

انتهای پیام