اسدالله نقدی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه بوعلی سینا به مناسبت درگذشت اکبر اعتماد یادداشتی را در اختیار ایسنا گذاشت در این یادداشت آورده است:

اکبر اعتماد در شب مذاکرات ایران و آمریکا بدرود حیات گفت مردی که مورد احترام سلیقه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی در ایران قبل و بعد از انقلاب بود.

بیش از هر چیزی او را به عنوان اولین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران می‌شناسند و کتاب‌ها، مصاحبه‌ها، در قاب تاریخ شفاهی توسط آقای دهباشی و کتاب دیگری در پرتگاه حادثه و بخشی هم در دانشگاه بوعلی سینا برای تدوین تاریخ دانشگاه بوعلی‌سینا  قابل دسترس و مطالعه است. درباره او بسیار نوشتند و می‌شود نوشت بخصوص داستان پُر دامنه «اتم».

اما من در آن زمینه  صلاحیت و تخصص لازم را ندارم و اساسا شناخت شخصیت و افکار و ایده‌های این دانشمند علاقه‌مند به سرنوشت ایران و آموزش عالی آن را به حد کفایت هم ندارم، تنها دو بار ایشان را از نزدیک ملاقات کردم، یکبار در هتل امیران همدان حدود دو ساعت و  یکبار هم ایشان را از همدان تا تهران در ماشین دانشگاه به نمایندگی از هیات رئیسه دانشگاه  همراهی کردم.

اما در اینجا قصد دارم به بهانه گرامیداشت یاد این دانشمند فرزانه و میراث او به اساسنامه تأسیس دانشگاه بوعلی سینا اشاره کنم که او پایه‌گذار و مؤسس آن بوده است.

همدان شهر عقل و عشق و علم و عرفان و ادبیات و تاریخ است. کهن‌ترین شهر دولتی ایران و سرزمین بزرگان. لابد انتظار می‌رود وقتی در چنین شهری قرار باشد دانشگاه تاسیس کرد و مزین به نام بوعلی، باید دانشگاهی در شأن کهن شهر همدان و مفاخر  علمی و اجتماعی و مشاهیر آن باشد.

بررسی متن اساسنامه دانشگاه بوعلی نشان می‌دهد طراحان و بنیانگذاران این دانشگاه چقدر به چند ویژگی مهم مورد نیاز دیروز و امروز ایران و منطقه واقف و آگاه بودند.نهاد دانشگاه در ایران بسیار سابقه درخشانی دارد و یونسکو «جندی شاپور ایران» را به‌عنوان باسابقه‌ترین دانشگاه جهان ثبت و به رسمیت شناخته است.

میراث بوعلی سینا در همدان هم دست کمی از یک دانشگاه ندارد. اساسنامه دانشگاه بوعلی  در ۱۳۵۳ تصویب شده و قاعدتاً در سال‌های پیش از آن یعنی در سال‌های ۵۲ و ۵۱ نوشته شده است.

در مقدمه اساسنامه اشاره شده است:

دانشگاه بوعلی اساساً یک دانشگاه توسعه‌ای است که فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی خود را با نیازهای جامعه هماهنگ  و منطبق می‌کند.

برای تاسیس دانشگاه بوعلی بر اهداف قابل تحقق و عینی و مبتنی بر نیازهای روز جامعه اشاره شده است.

نظام آموزش عالی باید از الگوی صرف آکادمیک، تجریدی، یکنواخت و غیرمنعطف به نظامی کارور (مفید و کاربردی) متنوع و انعطاف‌پذیر  و گسترده کار و مطالعه در محل و میدانی نه صرف کلاس و آموزش‌های خشک و نظری آموزش‌های دانشگاه در دو مجتمع یا خوشه به اسم مجتمع «رشد و تحول» و مجتمع آموزش طراحی و پیش‌بینی شده بود.

توجه به محیط زیست، توجه به جامعه روستایی، توجه به فرا رشته که بعد از پنجاه سال امروز مبحث بین رشته‌ای خیلی جدی شده است، کارورزی، توجه به بافت اجتماعی و فرهنگی شهر و استان و منطقه در جای جای اساسنامه به مسئله برنامه‌ریزی منطقه‌ای اشاره و تاکید شده است.

در کنار سابقه تاریخی دراز دامنه شهریت همدان اما استان تعداد قابل توجهی سکونتگاه روستایی (۱۲۱۰ روستا) و  نسبت بالای جمعیت روستایی و کشاورزی  دارد و یکی از سه ویژگی مهم و مزیت نسبی این استان استعداد قابل توجه کشاورزی است و در برخی محصولات مانند سیر، سیب‌زمینی و گردو شاخص است در اساسنامه دانشگاه بوعلی سینا به این بستر اجتماعی و اقتصادی و اقلیم تاکید بارزی صورت گرفته است و کمک به افزایش دانش و آگاهی، رشد و بهبود کیفیت زندگی روستاییان از جمله محور و ماموریت‌های دانشگاه لحاظ شده است.

یکی دیگر از ملاحظات درخشان در اساسنامه دانشگاه  تقسیم آموزش‌ها به آموزش‌های پایه و تخصصی است. اگرچه در دانشگاه رشته جامعه‌شناسی بصورت مستقل نبوده است اما سه استاد تمام وقت جامعه‌شناسی استخدام می‌کنند تا دروس سرویسی جامعه‌شناسی  را به رشته‌های دیگر مانند علوم تربیتی و رشته کشاورزی ارایه کنند.

در سفری از همدان تا تهران ایشان همراهی می‌کردم و  از دکتر اعتماد پرسیدم  چه ضرورتی داشت شما در آن مقطع استاد جامعه شناسی داشته باشید؟ پاسخ ایشان بسیار عمیق بود و نشان از نگاه فراگیر و اجتماعی این مؤسس با بینش و آینده‌نگر گفتند یک مهندس کشاورزی یا یک پزشک حداقل سواد و دانش اجتماعی و مردم‌شناسی را برای کار با مردم لازم دارد و کار گروهی به علوم اجتماعی و انسانی نیاز دارد.

انتهای پیام