در اقدامی کم‌سابقه و با هدف برداشت زودهنگام، افزایش بهره‌وری و مقابله با بحران کم‌آبی، طرح کشت تونلی گوجه‌فرنگی برای نخستین‌بار در طارم به اجرا درآمده است؛ روشی که با استفاده از پوشش‌های پلاستیکی و محیط گلخانه‌ای ساده، امکان تولید محصولی زودرس، با کیفیت بالا و مصرف آبی به‌مراتب کمتر از روش‌های مرسوم را فراهم می‌کند.
برداشت این گوجه‌فرنگی‌ها، اوایل خرداد انجام خواهد شد؛ یعنی حدود یک ماه زودتر از موعد معمول. این یعنی بازار استان زنجان، خیلی زودتر از همیشه به محصول تازه داخلی دسترسی خواهد داشت. مدیر جهاد کشاورزی طارم، در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، می‌گوید: همین زودرسی، مزیت رقابتی بزرگی برای کشاورزان ماست و همزمان به تنظیم قیمت‌ها در بازار هم کمک می‌کند.
منوچهر یارمحمدی می‌افزاید: با اجرای این طرح و در نظر گرفتن شرایط اقلیمی منطقه، انتظار داریم مصرف آب در مقایسه با کشت سنتی، تا حد قابل توجهی کاهش پیدا کند. پوشش پلاستیکی تونل‌ها رطوبت خاک را حفظ می‌کند و در کنار آن، امکان کنترل بهتر دمای محیط و کاهش خسارات احتمالی ناشی از سرمازدگی یا باد وجود دارد.
تغییر الگوی کشت با نگاه ملی
کشت تونلی، صرفاً یک تجربه محلی نیست؛ بلکه در دل سیاست‌های کلان وزارت جهاد کشاورزی برای تغییر الگوی کشت در کشور تعریف شده است. مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با تأکید بر این موضوع، می‌گوید: مطابق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، امسال ۵۱۰۰ هکتار از اراضی استان زیر کشت گوجه‌فرنگی خواهد رفت که از این مقدار، حدود دو هزار هکتار مربوط به شهرستان طارم است. پیش‌بینی میکنیم از این سطح، بیش از ۱۱۷ هزار تُن محصول برداشت شود.
مسیح‌الله محمدی ادامه می‌دهد: با توجه به محدودیت منابع آب، استفاده از روش‌هایی مانند کشت تونلی که هم بازده بالا دارند و هم مصرف آب را کاهش می‌دهند، ضروری است. ما در استان به‌دنبال تعمیم این تجربه موفق به سایر مناطق هستیم.
سامانه رصد کشت، گام دیگر در مدیریت منابع
در کنار اجرای روش‌های جدید کشت، پایش و رصد دقیق سطح زیر کشت محصولات نیز در اولویت برنامه‌های جهاد کشاورزی قرار دارد. به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی سطح زیر کشت محصولات سبزی، صیفی و جالیزی به‌طور دقیق در سامانه‌های مربوطه ثبت میشود تا از تغییرات ناگهانی و برهم‌خوردن تعادل در الگوی کشت جلوگیری شود. این سامانه کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری‌ها دقیق‌تر، و منابع بهتر مدیریت شوند.
جایگاه گوجه‌فرنگی در کشاورزی استان
طبق آمار رسمی، سطح زیر کشت محصولات جالیزی، سبزی و صیفی‌جات در استان زنجان بیش از ۲۱ هزار و ۵۰۰ هکتار است. سال گذشته، از این سطح نزدیک به یک میلیون تُن محصول برداشت شد. در میان این محصولات، گوجه‌فرنگی یکی از ارکان اصلی و اقتصادی به شمار می‌رود که علاوه بر مصرف داخلی، بخشی از آن نیز به استانهای همجوار ارسال میشود.
همچنین، استان زنجان در تولید محصولات باغی نیز سهم قابل‌توجهی دارد. به گفته عاطفه انجم شعاع، مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان، در سال گذشته بیش از ۵۶۰ هزار تُن محصول باغی تولید شده که سهم زیتون با ۱۸ هزار هکتار بیش از سایر محصولات است.
گامی کوچک، تأثیری بزرگ
کشت تونلی گوجه‌فرنگی، هرچند در سطحی محدود آغاز شده، اما پیام بزرگی برای کشاورزی آینده کشور دارد اگر نتوانیم الگوهای مصرف آب را تغییر دهیم، امنیت غذایی در معرض تهدید قرار می‌گیرد. روش‌هایی از این دست، ضمن حفظ منابع، می‌توانند درآمد کشاورزان را افزایش دهند و پایداری تولید را تضمین کنند.
به نظر می‌رسد تجربه طارم در اجرای کشت تونلی، به الگویی موفق در توسعه کشاورزی هوشمند و متناسب با اقلیم خشک کشور تبدیل شود. این تجربه نشان می‌دهد که نوآوری در دل مزارع نیز می‌تواند مسیر نجات کشاورزی ایران باشد؛ البته اگر سیاست‌گذاران و کشاورزان، دست در دست هم، از این مسیر حمایت کنند.
انتهای پیام
نظرات