روز گذشته یکم اردیبهشت، مراسم تشییع و خاکسپاری زنده‌یاد دکتر اکبر اعتماد، مؤسس دانشگاه بوعلی‌سینا و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در دانشگاه بوعلی‌سینا برگزار شد. به همین مناسبت اعظم شکوری، سرپرست معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی همدان یادداشتی را در اختیار ایسنا گذاشت که در این یادداشت آورده است:

مراسم تشییع زنده‌یاد دکتر اکبر اعتماد، مؤسس دانشگاه بوعلی‌سینا و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در دانشگاه بوعلی‌سینا برگزار شد. مراسمی که نه‌فقط یادآور مقام علمی و خدمات کم‌نظیر این دانشمند بزرگ بود، بلکه فرصتی شد برای بازاندیشی نسبت دانشگاه و فرهنگ بزرگداشت نخبگان.

دکتر اعتماد، متولد دی‌ماه ۱۳۰۹ در همدان، سهمی اساسی در نهادسازی علمی کشور داشت. از طراحی راکتور تحقیقاتی دانشگاه تهران تا تأسیس دانشگاه بوعلی‌سینا، و از معاونت علمی وزارت علوم تا نگارش آثار علمی، زندگی او تلفیقی از خرد، مدیریت و مسئولیت‌پذیری در برابر آینده ایران بود. درگذشت او در سن ۹۵ سالگی در فرانسه، هر چند جامعه علمی کشور را در سوگ فرو برد؛ اما آن‌چه اهمیت بیشتری دارد، شیوه مواجهه ما با چنین فقدان‌هایی‌ست.

نخبگان علمی، فقط اشخاص نیستند، بلکه سرمایه‌هایی فرهنگی‌اند که در حافظه نهادی دانشگاه ریشه می‌دوانند. از این رو، پرسش کلیدی این است: ما چگونه می‌توانیم یاد این افراد را به‌نحوی مؤثر، ماندگار و تأثیرگذار برای نسل‌های آینده ثبت کنیم؟

راه خردمندانه‌ و پایدار تبدیل نام و یاد این بزرگان به نمادهای فرهنگی و آموزشی دانشگاه است. راه‌اندازی تالاری به نام دکتر اعتماد، تندیس علمی، مجموعه کتابخانه‌ای یا حتی بورسیه‌ای به نام او، نه‌تنها موجب زنده‌نگه‌داشتن یادش خواهد شد، بلکه بستری فراهم می‌کند برای آشنایی عمیق‌تر نسل جدید با نخبگان علمی، الگوسازی فرهنگی و تقویت سرمایه نمادین دانشگاه.

از منظر جامعه‌شناختی، نظریه دورکیم بر این باور است که جوامع برای حفظ انسجام و استمرار ارزش‌ها، نیازمند بازنمایی‌های نمادین هستند. بزرگداشت دانشمندان، گونه‌ای از این بازنمایی‌ست. بوردیو نیز در نظریه سرمایه فرهنگی تأکید دارد که نمادسازی از نخبگان، در انتقال و بازتولید ارزش‌های معرفتی و فرهنگی نقش بنیادین دارد. ما با ثبت و نهادینه‌کردن یاد چنین شخصیت‌هایی، نه‌فقط یک فرد، بلکه یک مسیر را ارج می‌نهیم.

امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازسازی رابطه‌ی دانشگاه با حافظه تاریخی و اجتماعی خود هستیم. چه خوب است که دانشگاه بوعلی‌سینا در این مسیر پیشگام باشد؛ نه‌فقط با برگزاری مراسمی موقتی، بلکه با خلق نمادی ماندگار که به نسل‌های بعدی بگوید: «ما قدر دانایی را دانستیم.»

یاد دکتر اعتماد گرامی، و راه او پر رهرو باد.

انتهای پیام