عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ایلام گفت: این هنر، حاصل تلفیق سنت‌های باستانی و نوآوری مدرن است که امروزه بافت آن به‌عنوان نمادی از فرهنگ و هویت منطقه مطرح شده است.

احیای گلیم ۳۱۰۰ ساله آناتولی

دکتر حبیب‌الله محمودیان در خصوص انجام پژوهش انجام شده با موضوع گلیم نقش‌برجسته در ایلام به خبرنگار ایسنا اظهار کرد: گلیم نقش برجسته، ادامه‌دهنده سنت گلیم‌بافی است که قدمت آن به ۳۱۰۰ سال پیش در آناتولی ترکیه بازمی‌گردد، این نوع گلیم، تکامل یافته‌ای از گلیم ساده و قالی بافی است که با استفاده از گره‌های کامل قالی، نقوش برجسته‌ای بر روی زمینه گلیم ایجاد می‌کند، این ویژگی منحصربه‌فرد، گلیم نقش برجسته ایلام را از سایر محصولات مشابه متمایز می‌سازد.

پیشگامی زنان ایلامی در بافت گلیم نقش برجسته

وی خاطرنشان کرد: بر اساس مستندات موجود، خانم «سحر چالنگر»، ساکن روستای زنجیره (از توابع شهرستان چرداول)، نخستین بافنده‌ای بود که موفق به اجرای نقش‌های برجسته با استفاده از گره قالی شد. این نوآوری، پایه‌ای برای رشد و ترویج گلیم نقش برجسته در منطقه فراهم آورد. اگرچه این نوع گلیم در سایر نقاط ایران نیز بافته می‌شود، اما ابداع شیوه بافت آن به استان ایلام نسبت داده می‌شود.

ابزار و طرح‌های مرسوم در گلیم نقش برجسته

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ایلام توضیح داد: برای بافت این نوع گلیم، از ابزارهایی نظیر کارد، قالب، دفتین و دار فلزی عمودی استفاده می‌شود. طرح‌های مرسوم در این گلیم شامل لچک ترنج، گل فرنگ، هندسی و تصویری است که به‌دلیل کاربرد گره قالی، به‌صورت برجسته بر روی سطح گلیم ظاهر می‌شوند. این ویژگی، زیبایی و ظرافت خاصی به این محصولات بخشیده و آن‌ها را به گزینه‌ای مناسب برای تزئین خانه‌ها و فضاهای مختلف تبدیل کرده است.

گلیم نقش برجسته، محصولی با جنبه‌های مصرفی و تزئینی

محمودیان تشریح کرد: گلیم‌های نقش برجسته علاوه بر کاربرد روزمره در زندگی مردم منطقه، به‌عنوان یکی از محصولات تزئینی نیز مورد استقبال قرار گرفته‌اند. این محصولات که وزن سبک‌تری نسبت به قالی دارند، قابلیت حمل و نقل آسانی داشته و به‌واسطه ظرافت و زیبایی خاص خود، در بازارهای داخلی و خارجی طرفداران زیادی دارند.

بزرگترین ابعاد و زمان لازم برای بافت

این استاد باستان‌شناسی پیش از تاریخ افزود: بزرگترین ابعاد گلیم‌های نقش برجسته تا ۱٫۹×۹ متر می‌رسد و بافت یک گلیم با ابعاد متوسط حدود ۲۱ روز زمان نیاز دارد. این محصولات که از پشم دام‌های محلی تأمین می‌شوند، پس از رنگرزی در کارگاه‌های کوچک، وارد فرآیند بافت می‌شوند.

صدای صادرات و تلاش بافندگان

وی گفت: امروزه، ۱۰ درصد از صنعتگران استان ایلام به بافت گلیم نقش برجسته مشغول هستند و با تلاش و پشتکار خود، این هنر را به سطح ملی و بین‌المللی رسانده‌اند. محصولات تولیدی این صنعت دستی نه تنها در بازار داخلی بلکه به کشورهای خارجی نیز صادر می‌شوند.

                                                                            /

ایلام، شهر ملی گلیم نقش برجسته

محمودیان اضافه کرد: استان ایلام به‌عنوان پایتخت ملی گلیم نقش برجسته شناخته می‌شود و این هنر، به‌عنوان یکی از نمادهای فرهنگی و اقتصادی منطقه، نقش مهمی در توسعه صنایع دستی کشور ایفا می‌کند.

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام گفت: به‌دنبال تبدیل استان به شهر جهانی گلیم نقش برجسته هستیم.

فرزاد شریفی در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: گلیم نقش برجسته شاخص‌ترین و اصیل‌ترین تولید صنایع دستی بومی است که سالانه بیش از ۳۰۰۰ متر مربع از آن توسط بافندگان ایلامی تولید می‌شود و هم‌اکنون شهرت جهانی یافته و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: ما از هر فرصتی برای معرفی و فروش این محصول بومی استان در بازارهای داخلی و خارجی استفاده می‌کنیم و پس از ثبت ملی این اثر، سعی در جهانی‌کردن آن داریم.

مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان ایلام افزود: زوار اربعین و گردشگران نوروزی همه‌ساله در غرفه‌های فروش محصولات صنایع دستی، از این محصول استقبال می‌کنند.

شریفی گفت: شهرداری ایلام اخیراً با نصب المان گلیم نقش برجسته در مرکز شهر ایلام و همچنین نامگذاری خیابانی در مرکز استان به همین نام، کمک بزرگی در جهانی کردن این محصول صنایع دستی کرده است.

انتهای پیام