به گزارش ایسنا، در چند دهه گذشته ساکنان کشور جزیره‌ای «ایسلند» در موقعیت جغرافیای دوردست خود زندگی آرامی را سپری کرده‌اند. در زمان جنگ سرد، موقعیت مکانی این کشور واقع در آب‌های منجمد بین گرینلند و نروژ ناتو را بر آن داشت که پایگاهی در آنجا با هدف رصد رفت‌وآمدهای دریایی شوروی ایجاد کند اما ساکنان این جزیره در آن زمان نگرانی چندانی از سمت کشتی‌های جنگی احساس نمی‌کردند.
به نوشته روزنامه «وال استریت ژورنال» ایسلند که در جنوب دایره قطب شمال واقع است شاهد ریسک فزاینده تشدید فعالیت‌های نظامی در محدوده شمالگان همچنان که یخ‌های این منطقه در نتیجه تغییرات آب‌وهوایی و افزایش گرمایش جهانی آب شده و آبراهه‌های سابقا غیرقابل عبور را در دسترس قرار می‌دهند است. ایسلند از سوی دیگر در میانه تعارض فزاینده بین دولت «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا و اروپا نیز قرار دارد.
بعد از تاکید چند باره ترامپ بر ادعای تصرف جزیره گرینلند ساکنان این جزیره که در همسایگی ایسلند و در فاصله ۷۵۰ مایلی آن قرار دارند فشارها را احساس می‌کنند. ایسلند نسبت به گرینلند سرسبزتر بوده و یخبندان کمتری دارد اما فاقد ثروت‌های معدنی سرشار این جزیره تحت حاکمیت دانمارک، است. از طرفی ایسلند خیلی وقت است که در خدمت منافع و برنامه‌های نظامی ایالات متحده و ناتو نیز بوده در حالی که مقام‌های دولت ایالات متحده می گویند گرینلند که تحت کنترل دفاعی دانمارک قرار دارد، چنین کاری نکرده است.
وقتی تنش‌های آمریکا با روسیه در سال ۲۰۱۴ بالا گرفت، مقامات آمریکایی به همتایان ایسلندی خود گفتند که می‌خواهند مجددا پایگاه هوایی در حال فرسایش کفلاویک واقع در خارج از ریکیاویک، پایتخت ایسلند را مجددا عملیاتی کنند. ایسلند به سرعت با این درخواست موافقت و شروع به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های نظامی اطراف این جزیره کرد.
وال استریت ژورنال می نویسد: «ایسلند با جمعیتی کمتر از وایومینگ آمریکا، به دلیل استقبالش از ایالات متحده و دیگر متحدان ناتو، جایگاه منحصر به فرد خود را حفظ کرده است. چهار کشور دیگر شمال اروپا - که همگی با روسیه مرز مشترک زمینی دارند یا در آن سوی دریای بالتیک قرار دارند - در حال تقویت بنیان دفاعی خود هستند، در حالی که ایسلند مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است.
هواپیماهای آمریکایی ویژه جنگ با زیردریایی‌ها اکنون مرتبا در دریای اطراف کفلاویک، در جنوب غربی ایسلند گشت‌زنی می‌کنند. جنگنده‌های اعضای اروپایی ناتو به نوبت از پایگاه آنجا به پرواز در آمده تا آسمان بین ایسلند و روسیه را تحت نظر بگیرند. و همچنین زیردریایی‌ها و کشتی‌های جنگی این ائتلاف نیز در بنادر ایسلند توقف دارند.
آمریکا، ایسلند و گرینلند را برای امنیت خود حیاتی می‌داند. گرینلند در امتداد مسیری قرار دارد که موشک‌های روسی حامل کلاهک‌های هسته‌ای برای هدف گرفتن آمریکا ممکن است از آسمان آن عبور کنند بنابراین می‌تواند نقشی حیاتی در زمینه شناسایی موشک‌ها و مقابله با آنها ایفا کند. این در حالی است که زیردریایی‌های روسیه نیز باید برای نزدیک شدن به آمریکا از یک گذرگاه باریک در نزدیکی ایسلند که ناتو آن را شکاف گرینلند-ایسلند-بریتانیا می‌نامد عبور کنند. ایسلند نقطه‌ای مرتفع در امتداد پشته میانی کف اقیانوس اطلس است یعنی در امتداد یک برآمدگی عظیم زیرآبی که در اثر برخورد صفحات قاره‌ای ایجاد شده. به این ترتیب زیردریایی‌های روسی در مسیر نزدیک شدن به آمریکا هنگام عبور از محدوده این برآمدگی زیرآبی مجبور می‌شوند به سطح آب نزدیک‌تر شوند و این امر شناسایی آنها را آسان‌تر می‌کند.
ایسلندی‌ها حالا در حال بحث در مورد این هستند که آیا افزایش فعالیت‌های نظامی آنها و از سرگیری مذاکرات الحاق این کشور جزیره‌ای به اتحادیه اروپا ضروری است؟ مذاکراتی که آنها در سال ۲۰۱۳ کنار گذاشتند.کریستران فراستادوتیر، نخست وزیر ایسلند قصد دارد تا سال ۲۰۲۷ پس از آنکه دولتش به مسائل فوری‌تر رسیدگی کرد یک همه‌پرسی بر سر پیوستن به اتحادیه اروپا برگزار کند هر چند که برخی ایسلندی‌ها سیاست‌های ترامپ را عاملی که عضویت آنها در این بلوک را تسهیل و تسریع خواهد کرد می‌دانند.»
فراستادوتیر اخیرا با اشاره به یکی از موضوعات مطرح شده در این کشور یعنی راهبرد دفاع ملی گفت: «بحث عمومی پیرامون این موضوع مهم است چون فعالیت نظامی در ایسلند مدتی است که مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. صحبت درباره آن چندان خوشایند نبوده است.»
ایسلند همچون دیگر کشورهای نوردیک از خیلی وقت پیش تلاش داشته جلوی نظامی‌سازی شمالگان را بگیرد اما حالا که دیگر جلوگیری از آن غیرممکن شده ایسلندی‌ها در حال ارزیابی روند این نظامی‌سازی هستند.
نخست وزیر ایسلند اظهار کرد: «در ایسلند هرگز ایده تشکیل یک ارتش مورد حمایت عمومی قرار نگرفته و فکر نمی‌کنم که در آینده نزدیک نیز مورد حمایت قرار بگیرد.» او که در ماه دسامبر گذشته روی کار آمده افزود: «اما این به این معنی نیست که ما نباید مواضع دفاعی فعال و ائتلاف‌های فعال داشته باشیم چون موضوع دفاع مهم است.»
گارد ساحلی ایسلند که از مدتها قبل با هدف محافظت از حوزه‌های شیلات این کشور تاسیس شده نقش دفاع بزرگی را از جمله از جنبه اداره پایگاه هوایی کفلاویک و سامانه‌های ضد هوایی ایفا می‌کند.
وال استریت ژورنال نوشته است: «قدمت روابط نظامی آمریکا با ایسلند به زمان جنگ جهانی دوم برمی‌گردد زمانی که نیروهای آمریکایی این جزیره را با هدف دفع کردن آلمانی‌ها اشغال کرده و بعدا از آن برای تأمین تدارکات اتحاد جماهیر شوروی سابق استفاده کردند. هنگامی که واشنگتن در سال ۱۹۴۹ ناتو را راه‌اندازی کرد موقعیت ایسلند را برای تأمین امنیت خطوط ارتباطی دریایی با اروپا حیاتی دید و بنابراین آن را به این ائتلاف کشاند. واحدهای نظامی ایالات متحده از سال ۱۹۵۱ - زمانی که ۲ کشور یک توافق‌نامه دفاعی امضا که همچنان به قوت خود باقی است امضا کردند- تا سال ۲۰۰۶، زمانی که آمریکا نیروهایش را برای تمرکز بر جنگ علیه تروریسم خارج کرد، از ایسلند دفاع کردند.
پس از جنگ سرد، ایسلند تلاش کرد تا در ائتلاف ناتو نقش آفرینی کند بنا بر این کادر پزشکی را به پشتیبانی عملیات‌های ائتلاف علیه یوگسلاوی سابق اعزام کرد و فرودگاه غیرنظامی اصلی افغانستان را نیز اداره کرده است. ایسلند در داخل نیز از رزمایش‌های ناتو، از جمله رزمایش سالانه مبارزه با بمب‌های دست‌ساز که به بلای جان نیروهای آمریکایی و متحدانش در عراق و افغانستان بودند میزبانی کرده است.»
انتهای پیام
نظرات