به گزارش ایسنا، پیامهای فاششده از یک گروه «سیگنال» به نام «گروه کوچک حوثیها» که در آن مقامات دولت آمریکا در مورد حمله قریبالوقوع به مواضع جنبش انصارالله یمن در اواسط ماه مارس بحث و گفتگو کردند، به رئوس مطالب سیاست جدید آمریکا در قبال مصر اشاره دارد: «ما به زودی آنچه را که در قبال مصر و اروپا انتظار داریم، روشن خواهیم کرد.»
مقامات آمریکایی حاضر در این گروه، انتظارات خود را در ازای بازگرداندن امنیت به کانال سوئز فاش نکردند که با وجود لحن خوشبینانه آنها هنوز محقق نشده است اما ابراز اطمینان کردند که برقراری مجدد امنیت در این کانال به نفع مصر و اروپا خواهد بود که در طول ۱۸ ماه گذشته بر اثر حملات انصارالله به کشتیهای تجاری در حال عبور از کانال متحمل خسارتهای اقتصادی سنگینی شدهاند، حملاتی که انصارالله در واکنش به جنگ نسلکشی رژیم صهیونیستی در نوار غزه انجام میدهد.
به دلیل این حملات، شرکتهای بزرگ کشتیرانی مجبور شدند استفاده از دریای سرخ را که تقریباً ۱۲ درصد از تجارت دریایی جهان از آن عبور میکند، متوقف کنند و به مسیری بسیار طولانیتر که از نوک جنوبی قاره آفریقا میگذرد، روی آورند. در نتیجه، براساس ارزیابی که «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر در ماه مارس اعلام کرد، درآمدهای کانال سوئز حدود ۸۰۰ میلیون دلار کاهش یافته است.
به گفته مقامات اروپایی، مصری و منطقهای که در هفتههای اخیر با «مدی مصر» صحبت کردهاند، آنچه ایالات متحده میخواهد و با متحدان منطقهای خود در مورد آن بحث کرده است، تغییر اساسی در معماری امنیتی دریای سرخ است که آن را در خط مقدم نظارت بر این آبراه قرار میدهد. با این حال، به گفته منابع، مصر همچنان در برابر فشارهای فزاینده ایالات متحده و متحدانش در خلیج فارس برای پاسخ خواستههایی که میتواند جایگاه این کشور را در منطقه بیش از پیش به حاشیه براند، مقاومت میکند.
مهمترین مسأله در دستورکار آمریکا، تهدید انصارالله یمن است. این جنبش از نوامبر ۲۰۲۳ تاکنون دستکم ۱۰۰ کشتی تجاری را در دریای سرخ و خلیج عدن با استفاده از موشک، پهپاد و شهپاد هدف قرار داده است که منجر به غرق شدن ۲ کشتی و توقیف یک کشتی دیگر شده است.
در واکنش به حملات انصارالله در دریای سرخ، دولت «جو بایدن» رئیس جمهور سابق آمریکا با هماهنگی با انگلیس، مواضع انصارالله را در یمن هدف قرار داد اما دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور فعلی آمریکا، ۱۵ مارس عملیات ویژهای تحت عنوان عملیات «راف رایدر» آغاز کرد. ترامپ تهدید کرد که از «قدرت مرگبار قاطع» استفاده خواهد کرد تا انصارالله حمله به کشتیها در دریای سرخ را متوقف کند. در اولین روز این عملیات، دستکم ۴۰ حمله هوایی به مناطق مختلف یمن به ویژه صنعا و استان صعده انجام گرفت. تا پایان ماه مارس، یعنی ۱۵ روز پس از آغاز این عملیات، تعداد حملات هوایی از هر ماه دیگری از زمان آغاز حملات آمریکا در یمن، فراتر رفته بود.

با ادامه این حملات، جنبش انصارالله یمن اعلام کرد بر اثر این حملات هوایی آمریکا، حداقل ۳۱ تن شهید شدهاند. مشاور امنیت ملی ترامپ هم روز یکشنبه هفته پیش ادعا کرد در این حملات «تعدادی» از رهبران انصارالله با «موفقیت» هدف قرار گرفتهاند.
آمریکا از زمان آغاز این عملیات، به صورت تقریبا روزانه اهدافی را در یمن هدف قرار میدهد و فرماندهی مرکزی آمریکا، این حملات را عملیات مستمر بیست و چهار ساعته توصیف کرده است.
بر اساس دادههای «Yemen Data Project» که از سال ۲۰۱۵ حملات هوایی خارجی مستمر علیه یمن را رصد میکند، حملات هوایی آمریکا تا ۲۲ آوریل سال جاری میلادی، حداقل ۵۰۰ تن را به شهادت رسانده است.
همچنین شدت و فراونی این حملات، هزینههای مالی هنگفتی برای آمریکا به همراه داشته است تا جایی که بنا بر گزارش شبکه آمریکایی CNN، کل هزینه عملیات نظامی آمریکا در یمن تا ابتدای ماه آوریل، به نزدیک به یک میلیارد دلار رسیده است، اما با این حال تأثیر آن بر تضعیف تواناییهای انصارالله محدود بوده است.
یک منبع گفت احتمال دارد پنتاگون برای ادامه این عملیات علیه یمن از کنگره بودجه اضافی درخواست کند، اما به دلیل وجود انتقادهای فزاینده از این عملیات در کنگره، احتمال تصویب آن نامشخص است.
این هزینههای فزاینده موجب نگرانی دولت آمریکا شده است و این یکی از جنبههای چیزی است که «در مقابل (از مصر) انتظار دارد.»
در همین رابطه، یک دیپلمات اروپایی که در منطقه فعالیت میکند، گفت در نبرد علیه انصارالله، «ترامپ خواستار مشارکت نظامی و مالی گستردهتری از سوی مصر است» زیرا هرگونه حمایت لجستیکی که مصر میتواند از حملات آمریکا در یمن داشته باشد، از نظر واشنگتن ناکافی است.
این در حالی است که مصر مشارکت نظامی را رد و اعلام کرده است منابع مالی لازم برای ارائه حمایت مادی را هم ندارد.
دو منبع مصری تأکید کردند که آمریکا از قاهره خواسته است در دریای سرخ همکاری نظامی و مالی داشته باشد. یکی از این منابع گفت زمانی که مصر در ماه مارس از ارائه حمایت مالی به این مأموریت خودداری کرد، وزارت خارجه آمریکا به سفارت مصر در واشنگتن اطلاع داد که در مورد آنچه که در ازای آن از قاهره درخواست خواهد کرد، تجدیدنظر خواهد کرد.
به گفته این منبع، برداشت غالب در قاهره این است که اظهارات ترامپ در اوایل این هفته مبنی بر اینکه مصر باید به کشتیهای آمریکایی اجازه دهد «به صورت رایگان» از کانال سوئز عبور کنند، نتیجه مستقیم این درخواست قبلی است. اما این درخواست، مصر را در تنگنا قرار میدهد، زیرا در صورت موافقت با این درخواست آمریکا، کشورهای دیگر هم چنین درخواستی خواهند داشت و به این ترتیب یکی از مهمترین منبع درآمد ملی مصر یعنی درآمدهای حاصل از این کانال تضعیف میشود.
یک منبع در مرکز پژوهشهای وابسته به مصر گفت مصر هنوز در مورد این خواسته آمریکا، موضع رسمی خود را صادر نکرده است و فعلا یک کمیته برای بررسی نحوه پاسخ به این درخواست تشکیل داده است.
این درخواستها در حالی مطرح میشود که مصر برای مشارکت در عملیات علیه یمن تحت فشار است. به طوری که یک مسؤول مصری دیگر فاش کرد مصر برای مشارکت در جنگ علیه انصارالله، از سوی آمریکا و متحدانش در حوزه خلیج فارس مخصوصا عربستان و امارات تحت فشارهای مداوم قرار دارد.
وی افزود: «اگرچه مصر مستقیماً تحت تأثیر اختلال در کشتیرانی در دریای سرخ قرار گرفته است، اما میداند که هدف از این خواستههای آمریکا و کشورهای خلیج فارس در درجه اول، حفاظت از منافع این طرفها است، نه احیای کشتیرانی در دریای سرخ و کانال سوئز.» این مقام مصری ادامه داد مصر «پیشنهاد ارائه مشاوره در مورد خطرات امنیتی فزاینده در دریای سرخ را داده است، اما قصد ندارد در درگیریای که هزینههای آن از دستاوردهای بالقوهاش بیشتر است، مشارکت کند.»
وی به مخمصهای اشاره کرد که مصر در دهه ۱۹۶۰، زمانی که از نیروهای انقلابی جمهوری عربی یمن حمایت میکرد، در آن گرفتار شد و گفت: «این روندی است که ما نمیخواهیم در مصر تکرار شود، به خصوص پس از خسارات سنگینی که مصر در جنگ قبلی یمن متحمل شد». این مقام مصری ادامه داد «به دلیل ماهیت جغرافیایی یمن، کنترل انصارالله بر این کشور و منابع آن از سال ۲۰۱۵، بیرون راندن دولت مستعفی و حمایت گستردهای که انصارالله از کشورهایی مانند چین دریافت میکند، نمیتوان به راحتی این جنبش را شکست داد.»
این مقام مصری گفت ایالات متحده نمیخواهد به تنهایی در این نبرد بجنگد، هرچند که آن را در حمایت از رژیم صهیونیستی و برای مبارزه با انصارالله آغاز کرده است. اما بهتر بود قبل از درخواست حمایت از دوستان و متحدان خود در منطقه، به رژیم صهیونیستی فشار بیاورد تا تجاوز خود به غزه، سوریه و لبنان را متوقف کند. او تصریح کرد مصر به همه شرکا و دوستان خود در منطقه، از جمله ایالات متحده اطلاع داده است که درهیچ درگیری که صلح و ثبات در خاورمیانه را تهدید کند، طرف نخواهد بود.
با این حال، حتی اگر مصر تمایلی به مشارکت مستقیم در حملات هوایی علیه یمن نداشته باشد، باز هم تحت فشار است. تا جایی که یک دیپلمات منطقهای گفت تلآویو و واشنگتن تلاش میکنند یک پایگاه نظامی دائمی برای آمریکا در دریای سرخ، شمال اردوگاه «لیمونییه»، پایگاه دریایی آمریکا در جیبوتی ایجاد کنند.
در این رابطه، مقام مصری مذکور و یک مقام سوم مصری میگویند عربستان به ایالات متحده اجازه داده است در جزایر تیران و صنافیر، واقع در ورودی خلیج العقبه، پایگاه نظامی تأسیس کند. هدف از احداث این پایگاه این است که ارتش آمریکا مسؤولیت تأمین امنیت کانال سوئز را بر عهده بگیرد و از ورود کشتیهای مشکوک جلوگیری کند که ممکن است حامل تسلیحات و تجهیزات نظامی به مقصد نوار غزه یا لبنان باشند.
در سال ۲۰۱۶، مصر با انتقال حاکمیت این دو جزیره به عربستان موافقت کرد، اقدامی که قاهره آن را فرصتی برای تقویت روابط دوجانبه و جذب سرمایهگذاری عربستان میدانست. با این حال، این امر اعتراضات گستردهای را در داخل مصر و یک نبرد حقوقی طولانی را برانگیخت و در روز آزادسازی سینا، سالگرد خروج رژیم صهیونیستی از این شبه جزیره در سال ۱۹۸۲، مصریها تظاهرات کردند. برخی از فعالان این اقدام را در رسانههای اجتماعی «خیانت بزرگ» توصیف کردند.
اگرچه این توافقنامه رسماً توسط پارلمان تصویب و توسط رئیس جمهور امضا شد، اما انتقال حاکمیت تکمیل نشد و منجر به سرد شدن حمایت عربستان سعودی شد، که قبلاً سخاوتمندانهتر بود.
در سال ۲۰۲۳، «مدی مصر» فاش کرد که قاهره هنوز با ریاض و تلآویو بر سر محتوای نامههای رسمی مبادله شده که قرار بود انتقال حاکمیت را نهایی کند، به توافق نرسیده است. جزئیات تمهیدات امنیتی که باید قبل از تهیه پیشنویس این نامهها در نظر گرفته شوند، همچنان بحثبرانگیز است.
دو منبع دولتی میگویند اختلاف مصر و عربستان بر سر تیران و صنافیر مربوط به دوربینهای نظارتی است که عربستان میخواهد با هماهنگی رژیم صهیونیستی در این دو جزیره نصب کند. به گفته این منابع، دادههای امنیت ملی مصر نشان میدهد که پوشش این دوربینها از محدوده مجاز مصر فراتر رفته و کل شبه جزیره سینا را پوشش میدهد.
اکسیوس در سال ۲۰۲۲ گزارش داد که ایالات متحده تلاش کرده است تا بین مصر، تلآویو و ریاض میانجیگری کند تا این انتقال به عنوان بخشی از توافقنامه عادیسازی گستردهتر پیشنهادی بین رژیم صهیونیستی و عربستان تکمیل شود، اما مصر از مشارکت در این امر خودداری کرد و منجر به شکست این تلاشها شد.
اکنون این مقام ارشد مصری میگوید که تنش بین عربستان و مصر بر سر این دو جزیره همچنان پابرجاست و پیامهای لازم برای تکمیل این انتقال هنوز ارسال نشده است. او توضیح داد که بخشی از کُندی مصر به دلیل اختلافات جاری در درون دولت مصر در مورد انتقال حاکمیت دو جزیره است.
همچنین پیشنهادات جدید مربوط به احداث یک پایگاه نظامی آمریکایی در منطقه، دودستگیهای مشابهی داخل محافل تصمیمگیری قاهره ایجاد کرده است، تا جایی که برخی از مسؤولان با احداث چنین پایگاهی کاملا ابراز مخالفت میکنند و برخی دیگر معتقدند مصر در جایگاهی نیست که بتواند این درخواست عربستان را قاطع رد کند و در نهایت مجبور میشود دنبال راههایی برای کسب امتیاز به نفع خود بگردد.
اما مقام مصری سوم میگوید نگرانیهای زیادی در قاهره درباره حضور نظامی احتمالی آمریکا وجود دارد. نخست اینکه، قاهره نگران است تقویت حضور نظامی و امنیتی آمریکا در منطقه، سرمایه گذاریهای خارجی در خلیج سوئز، مخصوصا سرمایهگذاریهای شرکتهای روسیه و چین در این منطقه را تحت تأثیر قرار دهد، سرمایههایی که مصر برای تسریع در ورند توسعه اقتصادی در محور کانال سوئز به آنها متکی است. علاوه بر این، قاهره بیم دارد حتی روابطش با پکن و مسکو هم تحتالشاع قرار بگیرد که در دهه اخیر سرمایهگذاری چشمگیری در مصر داشتهاند و دارای منافع استراتژیک و روابط با بازیگران فعال در یمن، سودان و منطقه شاخ آفریقا هستند.
نگرانی بعدی مصر این است که این اقدام منجر به تضعیف تهمیدات امنیتی موجود در سینا شود که براساس آن رژیم صهیونیستی به قاهره اجازه داده است شمار نیروهای خود را افزایش داده و در چارچوب مبارزه با گروه تروریستی وابسته به داعش در استان سینا، نقاط امنیتی جدید ایجاد کند چرا که به گفته منبع مذکور، رژیم صهیونیستی در حال حاضر به دنبال کاهش این تهدیدات است.
نگرانی سوم مصر درباره احداث پایگاه آمریکا در این دو جزیره این است که با این اقدام روابط امنیتی مستقیم عربستان و رژیم صهیونیستی تقویت میشود که انتظار میرود پیامدهای منفی برای نقش منطقهای مصر و روابط آن با قدرتهای غربی داشته باشد که هنوز هم مصر را با توجه به پیمان صلح امضا شده با رژیم صهیونیستی، دارای نقش مهمی میدانند.
در مقابل، مقام دوم مصری احتمال بررسی پیشنهاد عربستان توسط مصر را رد نکرد و اشاره کرد که مصر ممکن است در عوض درخواست اجازه برای تقویت حضور امنیتی خود در سواحل شرقی سینای جنوبی را داشته باشد.
این دو مقام مصری احتمال میدهند که پیشنهاد عربستان درباره تیران و صنافیر یکی از دستورکارهای سفر ترامپ به عربستان در اواسط ماه مه باشد.
در همین راستا، منبع مصری چهارم تصریح کرد «بدر عبدالعاطی» وزیر خارجه مصر در سفر هفته گذشته خود به عربستان، پیش از سفر ترامپ، با مقامات سعودی در مورد فعالسازی مجدد «مجمع دریای سرخ» که به تعویق افتاده بود، گفتگو کرد. هر دو طرف مجموعهای از توافقنامههای امنیتی مربوط به دریای سرخ را آماده کردهاند که امیدوارند در جریان این دیدارها امضا شوند. به گفته این مقام، یکی از اهداف اصلی این توافقنامهها این است که عربستان در صورت هرگونه حملهای، از حمایت آمریکا برخوردار شود.
انتهای پیام
نظرات