کیوان رحیمی در گفت‌وگو با ایسنا گفت: تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی‌ها در سال‌های اخیر باعث شده بسیاری از تالاب‌های کشور با کاهش جدی منابع آب مواجه شوند. با این حال، تالاب صالحیه نسبت به برخی دیگر از تالاب‌ها شرایط نسبتا بهتری دارد هرچند همچنان از وضعیت ایده‌آل فاصله دارد.
وی با اشاره به اینکه همکاری‌های بین‌دستگاهی برای تامین آب مورد نیاز تالاب در حال انجام است، افزود: با توجه به اینکه در فصل زمستان محصولات کشاورزی به آبیاری زیادی نیاز ندارند؛ شرکت آب منطقه‌ای استان البرز با استفاده از آب‌های مازاد استحصال‌شده، اقدام به رهاسازی آب از طریق کانال کردان کرده که این موضوع نقش موثری در حفظ شرایط حداقلی تالاب ایفا کرده است.
چرا تالاب صالحیه به کانون گرد و غبار البرز تبدیل شده است؟
این مسئول در ادامه با اشاره به وسعت تالاب صالحیه گفت: تالاب صالحیه بخشی از یک پهنه ۴۸ هزار هکتاری است که بیشتر آن در استان قزوین قرار دارد و در آنجا به نام تالاب الله‌آباد شناخته می‌شود. از این میزان، حدود ۱۶ هزار هکتار در محدوده استان البرز واقع شده که تالاب صالحیه نام گرفته است.
وی توضیح داد: تالاب صالحیه از نوع تالاب‌های رودخانه‌ای و فصلی است و ساختار آن به گونه‌ای است که تنها در دوره‌هایی خاص از سال شاهد آب‌گیری سطحی آن هستیم. حتی در سال‌هایی که شرایط اقلیمی مساعدتر و آورد رودخانه‌ها بیشتر بود. تصاویر هوایی نیز گویای آن است که فقط در ماه‌هایی محدود، بخشی از این پهنه مرطوب و دچار آب‌ماندگی می‌شد.
وی ادامه داد: این منطقه عمدتا دارای رطوبت سطحی بوده و از گذشته بخش زیادی از آن در حالت گل‌آلود یا اشباع از آب زیرزمینی قرار داشته است.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست البرز گفت: در گذشته، همپوشانی آب‌های سطحی و زیرزمینی مانع از بروز پدیده‌هایی چون گرد و غبار در این منطقه می‌شد ولی در حال حاضر با کاهش تراز سفره‌های زیرزمینی و کاهش آورد رودخانه‌ای، همپوشانی پیشین از بین رفته و رطوبت سطحی کاهش یافته در نتیجه در فصول گرم سال و با افزایش دمای هوا، زمینه شکل‌گیری کانون‌های محلی گرد و غبار در محدوده تالاب فراهم شده است.
تالاب صالحیه تنها منشاء گرد و غبار البرز نیست
وی با تاکید بر اینکه البته منشا گرد و غبار البرز صرفا به تالاب صالحیه محدود نمی‌شود، گفت: بخش زیادی از گرد و غباری که در فصل گرما وارد مناطق مسکونی کرج و غرب استان تهران می‌شود؛ مربوط به اراضی کشاورزی رها شده، کشت‌نشده یا پایش‌نشده در داخل استان و استان‌های مجاور است. بررسی‌های کارشناسی نشان داده که سهم این اراضی در تولید گرد و غبار حتی بیش از محدوده تالاب است.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان البرز تصریح کرد: هرچند تالاب‌ها نقش مؤثری در تثبیت خاک و تعدیل شرایط اقلیمی دارند؛ اما بزرگ‌نمایی نقش تالاب صالحیه به‌عنوان تنها منشاء گرد و غبار البرز درست نیست. منشاء این پدیده، متنوع و چندلایه است؛ بخشی از آن در داخل کشور قرار دارد و بخشی نیز منشاء خارجی دارد که از خارج مرزها وارد کشور می‌شود.
رحیمی با تاکید بر اینکه رفع کامل این معضل نیازمند برنامه‌ریزی جامع، فرابخشی و ملی است، ادامه داد: مدیریت پایدار منابع آبی، احیای اراضی کشاورزی رها شده و هماهنگی فرامرزی برای کنترل کانون‌های خارجی گرد و غبار، بخشی از راهکارهای مقابله با این پدیده است. البته ما هم در سطح استان، با ظرفیت‌ها و امکانات موجود، برای کاهش آثار محلی گرد و غبار تلاش می‌کنیم.
رهاسازی یک و نیم میلیون مترمکعب آب به منظور تأمین نیاز تالاب
این مسئول با اشاره به اقدامات انجام‌شده برای تأمین آب تالاب‌ها در زمستان سال گذشته گفت: بر اساس آمارهای موجود، حدود یک تا یک و نیم میلیون مترمکعب آب طی نیمه دوم زمستان سال گذشته در محدوده تالاب صالحیه رهاسازی شده است.
رحیمی با تاکید بر تأثیرات مثبت این اقدام در وضعیت زیست‌محیطی منطقه، خاطرنشان کرد: در ایام نوروز و با توجه به شرایط موجود، این رهاسازی توانسته شرایط بهتری برای تالاب ایجاد کند و حتی باعث جلب‌توجه برخی از پرندگان به منطقه شده است.
این مسئول با اشاره به شرایط تغییرات اقلیمی و گرم‌تر شدن دما تصریح کرد: هرچند افزایش دما باعث تبخیر بخشی از آب می‌شود؛ اما وجود رطوبت در منطقه به‌ویژه در شرایط فعلی می‌تواند به حفظ وضعیت اکوسیستم تالاب کمک کند.
رحیمی در پایان از همکاری مؤثر تمامی نهادهای مربوطه تقدیر و تأکید کرد: همکاری و پیگیری‌های مستمر در این زمینه برای ما قوت قلب است و امیدواریم این روند در آینده نیز ادامه یابد.
انتهای پیام
نظرات