حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی واعظ موسوی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد:‌ امام جواد(ع) در شرایطی به امامت رسیدند که فضای سیاسی و اجتماعی بسیار پرتنش و دشوار بود. حکومت عباسیان که در سال ۱۳۲ هجری قمری پس از یک جنبش ۳۲ ساله بر سر کار آمد، با شعار جانشینی پیامبر اکرم(ص) خلافت را در دست گرفت و بیش از ۵ قرن بر سرزمین‌های اسلامی حکمرانی کرد.

وی ادامه داد: در آغاز به دلیل نقش پررنگ ایرانیان در دربار خلافت و تثبیت پایه‌های حکومت، فضای سیاسی نسبتاً ملایم‌تر بود، هرچند همین دوره نیز برای علویان و شیعیان خالی از فشار و تهدید نبود؛ اما با ورود به دوره دوم خلافت عباسیان، این فشارها شدیدتر و آشکارتر شد؛ تا جایی که فضای اختناق چنان حاکم شد که بسیاری از امامان معصوم از جمله امام رضا(ع)، امام جواد(ع)، امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) در سنین پایین به شهادت رسیدند.

این کارشناس مذهبی با بیان اینکه امام جواد(ع) در چنین دوره‌ای در حالی که سن کمی داشتند، به مقام امامت نائل شدند، اضافه کرد: این مسئله برای جامعه آن روز به‌ویژه شیعیان پرسش‌برانگیز بود. اما از آنجا که شیعیان پیوند محکمی با قرآن دارند، این موضوع را با استناد به آیات الهی پذیرفتند. در قرآن داستان حضرت عیسی(ع) آمده که در گهواره سخن گفت و فرمود «إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتَانِیَ الْکِتَابَ وَجَعَلَنِی نَبِیًّا: یعنی من بنده خدایم و او مرا پیامبر قرار داده است»، این تعبیر نشان می‌دهد که خداوند قادر است پیامبری را حتی در کودکی عطا کند؛ بنابراین همان‌گونه که نبوت در کودکی برای حضرت عیسی ممکن و پذیرفته‌شده است، امامت برای امام جواد نیز در سن خردسالی جای تعجب ندارد.

واعظ موسوی گفت: این استدلال بارها توسط امامان شیعه و علمای بزرگ تشیع در مناظرات مطرح شده و همواره بر این نکته تأکید شده که معیار برتری سن و سال نیست، بلکه فضیلت و علم است. پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند «لیس الأکبر هو الأفضل: یعنی بزرگ‌تر بودن به سن، ملاک برتری نیست»؛ بلکه برتری به میزان دانش، اخلاق و معنویت است.

وی افزود: شخصیت علمی و اخلاقی امام جواد(ع) الگویی کامل برای جامعه امروز است. مناظرات علمی که از ایشان در تاریخ باقی مانده، در شرایطی شکل گرفته که ایشان نوجوان بودند و طرف مقابلشان از بزرگان و دانشمندان. با وجود تفاوت سنی و تجربه، امام جواد(ع) با چنان تسلط و عمقی به مسائل پاسخ می‌دادند که همگان را شگفت‌زده می‌کردند. این سطح از دانش و مناظره‌گری در آن سن، نشانه‌ای از مقام والای علمی ایشان بود.

این کارشناس مذهبی عنوان کرد: از نظر اخلاقی ویژگی حلم (بردباری) در رفتار امام جواد(ع) به‌ وضوح دیده می‌شود. ایشان مانند دیگر امامان معصوم، در برابر بی‌ادبی یا خصومت، با آرامش و حکمت برخورد می‌کردند. این روحیه حلیم بودن در کنار علم عمیق، می‌تواند برای نسل جوان امروز بسیار الهام‌بخش باشد؛ چراکه در عصری زندگی می‌کنیم که تحمل، گفت‌وگو و برخورد سنجیده نیاز ضروری هر انسان عاقل است.

واعظ موسوی ادامه داد: سخاوت و کرم نیز از دیگر ویژگی‌های برجسته امام جواد(ع) بود. سخاوتی بی‌محابا، نه از روی حسابگری اقتصادی، بلکه از سر دل‌بستگی به کرامت انسانی. هیچ نیازمندی از در خانه ایشان دست خالی بازنمی‌گشت. این‌گونه روحیه اجتماعی و انفاق بی‌منت، برای بازسازی پیوندهای انسانی در جامعه ما ضرورتی مضاعف دارد.

وی گفت: از مهم‌ترین آموزه‌های امام جواد(ع) که برای جوانان امروز راهگشا و امیدبخش است، اعتماد واقعی به خداوند است. ایشان فرموده‌اند«الثقة بالله ثمن لکل غالٍ و سلمٌ إلی کل عالٍ: یعنی اعتماد به خدا، بهای هر گرانبهایی و نردبان هر بلندی است»؛ اگر انسان خواسته‌ای دارد که دستیابی به آن دشوار به نظر می‌رسد یا هدفی بلند دارد، تنها با تکیه بر قدرت و لطف خداوند می‌تواند به آن برسد. این اعتماد باید حقیقی و قلبی باشد، نه صرفاً زبانی. در جهانی که اضطراب و بی‌اعتمادی به آینده رایج است، این پیام امام جواد(ع) همچون چراغی در تاریکی است.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: با وجود چنین معارفی غنی و الگویی الهی، متأسفانه جامعه امروز به اندازه‌ای که شایسته است با شخصیت و سیره امام جواد(ع) آشنا نیست. رسانه‌ها گام‌هایی برداشته‌اند، مصاحبه‌ها و محتواهایی تولید شده، اما همچنان راه زیادی در پیش داریم. صرف گفت‌وگو و انتشار مقالات کافی نیست. باید معارف اهل‌بیت(ع) را با زبانی متناسب با نیازهای نسل امروز بازآفرینی و بسته‌بندی کرد.

واعظ موسوی تاکید کرد: همان‌گونه که محصولات مادی با بسته‌بندی زیبا و روانشناسی‌شده ارائه می‌شوند، باید مفاهیم عمیق و معنوی نیز با ساختارهای نوین، جذاب و متناسب با ذوق جوان امروزی عرضه شوند. در غیر این صورت حتی محتوای ارزشمند نیز ممکن است مورد توجه قرار نگیرد. ما هنوز در این زمینه خلأهای بسیاری داریم و لازم است نهادهای فرهنگی و رسانه‌ای با نوآوری و شناخت عمیق از مخاطب، معارف اهل‌بیت(ع) را به شیوه‌ای اثرگذار و ماندگار منتقل کنند.

انتهای پیام