محمدرضا روزبه در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: شاهنامه در حقیقت تبلور روح جمعی ایرانیان و به ویژه مانیفست روشنگران ایرانی در قرون چهارم و پنجم است و یکی از بزرگترین خیزش‌های شعوبی عصر خودش است که در صدد احیای هستی و هویت ایران و ایرانی در مقابل هجوم نظامی و فرهنگی بیگانان است. از این لحاظ شاهنامه با دوران اساطیری آغاز می‌شود و می‌کوشد نخستین‌ها را به تمدن، فرهنگ و تاریخ ایرانی نسبت دهد و اقلیت، دیرینگی و تاریخ‌مندی ایران را نشان دهد که از سپیده‌دم خلقت چگونه ایرانی بالیده و آمده و در تکوین نخستین‌ها شکل داشته است.

وی ادامه داد: اینکه کیومرث و نحوه زادن او قرائتی باستانی‌تر از داستان زاییش و تولد آدمی و بعد از آن قهرمانان اساطیری ایران است؛ این آغاز شاهنامه با عهد اساطیری، نشانگر دیرینگی هستی و هویت تمدن و تفکر ایرانی است که خود را در سیمای پیش‌دادیان و پادشاهان اولیه نشان می‌دهد که همه، ابعادی اساطیری دارند و با آسمان‌ها گره خورده‌اند؛ غالبا این قهرمانان اساطیری انسان‌خدایند یعنی در حد فاصل بین زمین و آسمان به سر می‌برند نه به لحاظ فیزیکی و جغرافیایی بلکه به لحاظ مرتبه روحی و عاطفی در مرحله انسان‌خدا به سر می‌برند.

این وطن جان، هستی و نمود تاریخ ماست و باید در پاسداشت آن بکوشیم

این نویسنده و منتقد ادبی افزود: این وطن جان، هستی و نمود تاریخ ماست و باید در پاسداشت آن بکوشیم. در پاسداشت جغرافیایی، تاریخ و هویت گفتمانی، فکری و فرهنگی و پاسداشت آداب و رسوم و دیگر جلوه‌های تمدنی بکوشیم.

روزبه ادامه داد: از این لحاظ بحث بنده با شوونیسم یا با ناسیونالیسم رمانیتک و افراطی تفاوت دارد و منطبق هست برآن حب وطنی که حتی ادیان توحیدی برآن صحه گذاشتند.

وی بیان کرد: به هر حال دوستداری وطن نشانه تعادل فکری، روحی و عاطفی انسان است؛ نشانه غیرتمندی، قدرشناسی و سپاس‌مندی نسبت به همه نعمت‌هایی که خداوند به انسان ارزانی داشته است.

هویت ما ایرانی‌ها نشان‌دهنده تاریخ، هستی، سیر فکری و فرهنگی ماست

دانشیار گروه ادبیات فارسی دانشگاه لرستان گفت: هویت ما ایرانی‌ها نشان‌دهنده تاریخ، هستی، سیر فکری و فرهنگی ماست در حقیقت شناسنامه وجودی ماست و هر کس باید هستی و هویت خود را به هر نحوی پاس بدارد وگرنه ریشه خود را زده و خود را ریشه‌کن کرده است؛ ملتی که هویت جغرافیایی، زبانی و فرهنگی نداشته باشد مثل گیاهی خودرو و بی‌ریشه در دل صحراها در معرض بادهاست، وجودی ارجمند ندارد و چنین کسی هستی تعریف شده‌ای ندارد.

وی تاکید کرد: مایه بقاء و وحدت ملی ما همین هویت ملی، زبان، جغرافیا و فرهنگ و آیین و آداب تحت عنوان  یک مجموعه وجودی و هستی‌شناختی و معرفت شناسی به نام ایران و ایرانی به وجود می‌آورد که در هر صورت باید پاسدار این منظومه وجودی باشیم و در غیر این صورت همه چیزمان را از دست می‌دهیم و بی‌هستی و بی‌هویت می‌شویم؛ در این شرایط بحرانی تاریخی همچون حمله نظامی و هجوم فرهنگی وظیفه ما مبرم‌تر و حیاتی‌تر است.

انتهای پیام