سید احمد طباطبایی عضو هیئت علمی حقوق دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، در اولین نشست از سلسله نشستهای تبیینی و آگاهی با عنوان «پیامدهای تجاوز رژیم صهیونی از منظر حقوق بینالملل» که امروز ۱۱ تیر با همت جهاد دانشگاهی قم برگزار شد، گفت: حمله تجاوزکارانه اخیر رژیم صهیونیستی، اولا ناقض اصل منع توسل به زور مندرج در منشور ملل متحد است و قابل توجیه نیست. ثانیا به دلیل حمله به غیرنظامیان، اماکن و تأسیسات هستهای، از منظر حقوق بینالملل مصداق نقض فاحش حقوق بشردوستانه و جنایت جنگی محسوب میشود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: حقوق بشردوستانه یا قوانین حاکم بر جنگ؛ بهطور صریح حمله به غیرنظامیان را ممنوع میکند و دانشمندان هستهای و کارکنان تأسیسات غیرنظامی، طبق قواعد حقوق بشردوستانه (کنوانسیونهای ژنو ۱۹۴۹ و پروتکلهای الحاقی ۱۹۷۷) غیرنظامی محسوب میشوند.
وی گفت: منشور ملل متحد توسل به جنگ را ممنوع کرده و تنها دو استثنا در منشور ذکر شده است، اول دفاع مشروع براساس ماده ۵۱ منشور و دوم اقدام نظامی توسط شورای امنیت یا تجویز توسط شورا، بر اساس ماده ۴۲ منشور، دفاع مشروع، چه بر اساس منشور ملل متحد ماده ۵١ و چه حقوق بینالملل عرفی، نیازمند وقوع یک حمله مسلحانه اولیه است. با توجه به عدم تحقق حمله اولیه از جانب ایران، استناد به دفاع توسط رژیم غاصب اسرائیل، فاقد هر نوع مشروعیت است.
وی ادامه داد: شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز هیچ مجوزی برای این اقدام نظامی رژیم صهیونی صادر نکرده است. بنابراین، این عملیات غیر قانونی و از منظر حقوق بینالملل تجاوز محسوب میشود.
طباطبایی با بیان اینکه استناد به دفاع پیشگیرانه از جانب رژیم منحوس اسرائیل نیز فاقد مبنای حقوقی است، گفت: بر اساس منشور ملل متحد، دفاع پیشگیرانه مجاز نیست، برخی حقوقدانان با تحقق شرایطی، از جمله، قریب الوقوع و کوبنده بودن حمله، دفاع پیشگیرانه را توجیه میکنند. با توجه به وضعیت بین ایران و رژیم غاصب اسرائیل، هیچ تهاجم و حمله قریب الوقوعی توسط جمهوری اسلامی ایران علیه رژیم صهیونیستی متصور نبود. در نتیجه اقدام تجاوزکارانه صهیونی تحت عنوان دفاع پیشدستانه غیرقانونی بوده و حق دفاع مشروع را برای ایران به وجود میآورد و این دفاع مشروع میتواند فردی و یا جمعی باشد.
عضو هیئت علمی حقوق دانشکدگان فارابی ادامه داد: کشور باید از ظرفیت کارشناسان استفاده کند و مقامات ما باید یک کارگروه دائمی برای یافتن راهحلهای حقوقی و بینالمللی ایجاد کنند. برای نمونه، آفریقای جنوبی با استناد به کنوانسیون منع نسلکشی ۱۹۴۸، با تقدیم دادخواستی علیه رژیم صهیونیستی در دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) شکایت کرد، البته کنوانسیون فوق درخصوص تجاوز اخیر قابل استناد نیست.
وی تصریح کرد: اقدام اخیر رژیم صهیونیستی علیه ایران مصداق بارز تجاوز نظامی و نقض آشکار منشور ملل متحد، قواعد عرفی منع استفاده از زور و حقوق بشردوستانه بینالمللی به ویژه با هدف قرار دادن غیرنظامیان و دانشمندان هستهای است. ادعای دفاع پیشدستانه در این مورد فاق وجاهت قانونی و حقوقی است.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: علیرغم ضعفهای موجود در ضمانت اجرای حقوق بینالملل، ایران میتواند از مکانیسمهای موجود مانند مجمع عمومی سازمان ملل برای محکومیت و درخواست رأی مشورتی از دیوان بینالمللی دادگستری و سازوکارهای حل اختلاف در معاهدات هستهای استفاده کند.
انتهای پیام
نظرات