امیرالله شمقدری باحضور در تحریریه ایسنا، با اشاره به روند خروج اتباع از کشور، اظهار کرد: ما در چهار دهه گذشته به شکلهای متفاوت با اتباع رفتار کردیم؛ در دهه ۷۰، یعنی در دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی تمام شهرها و روستاهای خراسان از اتباع تخلیه شد و فقط در یک ناحیه مشهد، اتباع اجازه حضور داشتند برابر ماده چهار کنوانسیون ژنو اتباع باید در اردوگاهها و مناطق مشخصی که کشور میزبان تعیین میکند، حضور داشته باشند. به همین منظور ما دو اردوگاه یکی در فریمان برای اتباع غیرمجاز و دیگری در مهمانشهر تایباد برای اتباعی که میخواهند در یک شهرک محدود و با مقررات مشخص زندگی کنند، تهیه کردیم که هنوز افرادی در آنجا زندگی میکنند.
وی با بیان اینکه اما در دههها و دولتهای بعد به شکلهای متفاوتی با اتباع رفتار شد و مقداری حضور قانونمند آنان مورد غفلت قرار گرفت، افزود: در مقطعی از دولت سیزدهم به دلیل شرایط خاصی که در افغانستان به وجود آمد و روی کار آمدن طالبان، حجم وسیعی از اتباع افغانستانی از مرز خراسان وارد کشور شدند. ما ۹۴۵ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان در سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان داریم که از این میزان، ۲۹۵ کیلومتر مربوط به مرز خراسان رضوی و افغانستان است.
معاون امنیتی انتظامی استانداری خراسان رضوی ادامه داد: در دولت سیزدهم ما شاهد ورود قانونی و غیرقانونی اتباع به داخل کشور بودیم. طبق اعلام وزیر کشور طی چندماه گذشته، هشت میلیون اتباع افغانستانی در کشور حضور دارند که دو میلیون نفر آنان غیرمجازاند که البته اکنون با خروج بخش زیادی از اتباع غیرمجاز از کشور، این عدد کاهش یافته است. در دولت سیزدهم تصویب شد که مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان از اتباع گرفته شود تا مقدمات اقامت آنان فراهم گردد که البته مبلغی غیرکارشناسی بود و به این نتیجه رسیدند که خیلی ناچیز است، زیرا طبق قانون، برای اخذ اقامت در ایران، باید ۲۵۰ هزار دلار پرداخته شود.
شمقدری با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون ۶۷ درصد اتباع افغانستانی از مرز دوغارون، یک درصد از مرز استان خراسان جنوبی و ۳۲ درصد از مرز میلک سیستان و بلوچستان از کشور خارج شدهاند، گفت: در خراسان رضوی ۷۸ درصد و در کل کشور حدود ۵۵ درصد افراد به صورت خودمعرف از مرز خارج شدهاند. دولت مستقر افغانستان نیز مطالبه دارد که اتباع آن برای سازندگی کشور خود، برگردند. دو میلیون اتباع غیرمجاز افرادی بودند که برگه سرشماری دریافت، ثبتنام و هزینهای پرداخت کرده بودند. اکنون به ۶ دسته از این افراد مانند آنانی که با ایرانی ازدواج کرده، متولد ایراناند و نخبگان افغان، فرصت داده شده اما سایر اتباع غیرمجاز باید به کشور خود بازگردند. بنابراین یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر افرادی هستند که باید بازگردند.
سواستفاده دشمن از تبعه غیرمجاز بیشتر است
وی با بیان اینکه متاسفانه ما دچار نگاه افراط و تفریط نسبت به اتباع هستیم، اظهار کرد: ما ۴ دهه با اتباع افغانستان زندگی کردیم، فرهنگ، مرز و زبان مشترک داریم و حال رسانههای معاند در تلاش هستند که با سوءاستفاده از طرح ساماندهی اتباع، این دو ملت را در برابر هم قرار دهند. در حالیکه حتی بزرگان افغان قائل به حضور قانونمند اتباع در کشور ما هستند. اینکه بگوییم افرادی که به علت جاسوسی برای رژیم صهیونیستی در جنگ ۱۲ روزه دستگیر شدند، همگی اتباع افغانستانی بودند، اشتباه است. اما باید توجه داشت که دشمن از تبعه غیرمجاز و بدون شناسنامه راحتتر سوءاستفاده میکند. تنها ۵ درصد زندانیان ما اتباع هستند، اما گاهی رسانهها این طور القا میکنند که بخش اصلی مجرمان در کشور ما را اتباع تشکیل میدهند. این یکی از ترفندهای عملیات روانی دشمن است. حتی اکثریت کسانی که به جرم جاسوسی برای موساد دستگیر شدند، اتباع نیستند.
معاون امنیتی انتظامی استانداری خراسان رضوی با اشاره به مشکلاتی که برای برخی اتباع در زمینه تخلیه منزل و پس گرفتن پول از صاحبخانه ایجاد شده، بیان کرد: طبق قانون، فردی که زودتر از موعد خانه را تخلیه میکند، باید یک ماه قبل به صاحبخانه اطلاع دهد. با تمدید مهلت خروج اتباع، این فرصت فراهم شد که آنان بتوانند با صاحبخانههای خود تسویه کنند. ما با کنسولگری و نمایندگی سیاسی افغانستان در ایران نیز صحبت کردیم و آنان میتوانند در این قضیه قبول وکالت کنند تا اگر مطالباتی وجود دارد، آن را از شهروندان ایرانی اخذ کنند. همچنین طبق قانون برنامه هفتم، اتباعی که طرد میشوند، مبلغی را باید به شهرداری محل سکونت خود در ایران بپردازند که البته مساعدتهایی در این زمینه نیز انجام میشود.
شمقدری با اشاره به نقش ویژه خراسان رضوی در ساماندهی اتباع خارجی، اظهار کرد: چند روز قبل از آغاز جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، ما به همراه آقای استاندار خدمت وزیر کشور رفتیم و آنجا تقاضا کردیم یکسری اختیارات وزیر کشور در حوزه اتباع به استاندار واگذار شود که موافقت شد. ما در خط مقدم برخورد با اتباع هستیم و در عین حال باید از ظرفیت حضور اتباع حداکثر استفاده را داشته باشیم. ما اتباع مجاز را تهدید نمیدانیم. ظرفیتهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و علمی در اتباع بسیار زیاد است و ما باید از آنها استفاده کنیم. واگذاری اختیارات به استانداران به ما کمک خواهد کرد که در تمدید و اقامت اتباع و اعطا برخی امتیازات، دستمان باز باشد. در خراسان رضوی ۳۹۸ هزار اتباع مجاز و شناسایی شده داریم و تقریبا همین تعداد نیز غیرمجاز وجود دارد. افراد غیرمجاز عمدتا از مرز سیستان و بلوچستان وارد کشور شدهاند.
وی با بیان اینکه ما به ظرفیتهای کارگری اتباع نیازمندیم، اضافه کرد: در حوزه کارگری، ۴۵ شغل مورد نیاز ماست که چه بسا اتباع ایرانی در آن مشاغل کمتر حضور یابند و باید از ظرفیت اتباع افغان در آنها استفاده کرد. امیدواریم بعد تفویض رسمی اختیارات، دست ما در جذب هدفمند سرمایههای متنوع اتباع باز باشد. ما فصل نوین ساماندهی اتباع با فناوری نوین و بهذهگیری از هوش مصنوعی را در دستور کار داریم که آن را شروع و اولین مینیبوس سیار بیومتریک کشور برای شناسایی اتباع را ما راهاندازی کردیم.
معاون امنیتی انتظامی استانداری خراسان رضوی با اشاره به گلایهمندی مردم از حضور اتباع غیرمجاز در کشور، بیان کرد: در مشهد هفت مدرسه غیرمجاز افغانها را داشتیم؛ یعنی یک فرد افغان خانهای با چند اتاق را تجهیز کرده و متولیان مدرسه، معلمان و دانشآموزان همه از اتباع بودند و هیچ رابطهای با وزارت آموزش و پرورش نداشتهاند. ما با تمام عوامل این مدارس برخورد کردیم.
شمقدری با بیان اینکه اکنون اعتبارات ویژهای برای استحکامات و هوشمندسازی مرز در حال انجام است تا از ورود مجدد اتباع غیرمجاز به کشور جلوگیری شود، گفت: دیوار هوشمند مرزی یک نمونه از این اقدامات است. استفاده از رادار، سیستم الکترونیک و اقدامات فناورانه فراوان برای افزایش استحکام مرزی در حال انجام است. حدود ۶۵ کیلومتر دیوارکشی مرز ما کامل اجرا شده و برای حدودا ۴۰ کیلومتر دیگر نیز مرحله زیرسازی در حال انجام است. اکنون ارتش در سه جبهه مشغول احداث، تولید و نصب دیوار در نزدیکی جدار مرز است. ما با مسئولین محلی افغانستان نیز گفتوگو کردیم و اخیرا استاندار به مرز سفر کردند، همچنین والی آنان نیز به مشهد خواهد آمد و بنا به تعامل متقابل و دوطرفه است.
وی تاکید کرد: مرز همیشه مورد توجه ویژه بوده و کمترین ورود غیرمجاز مربوط به مرزهای خارجی استان خراسان رضوی میشود. اکنون روزانه حدود ۵۰ متجاوز مرزی داریم که عمدتا آنان هم دستگیر میشوند. قوانین ما بازدارنده است. بخش عمدهای از اتباع غیرمجاز، افرادی هستند که قانونی وارد شدند، اما پس از اتمام مهلت برنگشتند و به تبعه غیرمجاز تبدیل شدند. ما در دو روز ۴۰ هزار نفر خروجی از مرز دوغارون داشتهایم. خروج این حجم از افغانها بیاثر نبوده و برای دیگر اتباع غیرمجازی که هنوز در ایران حضور دارند و خود را معرفی نکردهاند، فشار و نگرانی ایجاد کرده تا وضعیت خود را زودتر روشن کنند.
معاون امنیتی انتظامی استانداری خراسان رضوی همچنین با اشاره به وضعیت چالشهای آبی ایران با افغانستان، اظهار کرد: ما ۴۱۰ میلیارد متر مکعب بارش سالانه داریم که ۷۲ درصد آن تبخیر، ۲۲ درصد در رودخانه جای شده و تنها ۶ درصد برای استفاده باقی میماند که باید مدیریت شود. طی ۲۱ سال گذشته، رودخانه فصلی و سیلابی هریرود سه بار سد دوستی را سرریز کرد، اما اکنون با احداث سد در افغانستان بر روی هریرود، دریافتی ما از آن به شدت کاهش یافته است، به طوریکه ۹۰۰ میلیون مترمکعب حجم آبی است که در این سدها قرار دارد. اما بر خلاف رود هیرمند که ما در رابطه با آن معاهدهنامهای با افغانستان داریم، در مورد هریرود خیلی پروتکل خاصی وجود ندارد. اکنون آب یک کالای بسیار گران و بدون جایگزین است و نمیتوان آن را به زور از کسی گرفت و باید با گفتوگو و تعامل حل شود.
امروزه به سمت جنگ دادهها حرکت کردهایم
شمقدری همچنین با اشاره به اهمیت دادهها و نفوذ اطلاعاتی، اضافه کرد: امروزه سبک جنگها تغییر پیدا کرده و به سمت جنگ دیجیتال و دادهها رفته است. ما باید دادههای پراکنده را در یک ساختار یکپارچه قرار دهیم و به سمت تحلیل پیش رویم. در رابطه با اتباع، دادههایی در اختیار وزارت کشور، پلیس، اداره امور اتباع، وزارت بهداشت، دستگاههای امنیتی و غیره وجود دارد؛ باید اینها یکپارچه به هم لینک و حفاظت شوند. نفوذ اشکال مختلفی پیدا کرده است، سواد رسانه مردم ما باید افزایش پیدا کند و بدانند در برابر عملیات روانی دشمن بدانیم چگونه مقابله کنند. باید به پدافند غیرعامل توجه جدی داشته باشیم.
وی با بیان اینک در زمان جنگ، شرایط بسیار خاص بود و ما طی ۱۲ روز، ۱۹ جلسه امنیتی در استانداری داشتیم، بیان کرد: همه محکم با تمام توان پای کار بودند که جای تقدیر و تشکر بسیار دارد. تعداد معدود کسانی شناسایی، دستگیر و بازجویی شدند، اما با این وجود هیچ اقدامی در جهت محدودسازی آزادیهای مردم انجام ندادیم. بزرگترین دستاورد ما در جنگ، تقویت انسجام و وحدت ملی و همچنین حمایت قاطعانه عموم مردم از نیروهای مسلح بود. از نظر بنده عیار این ۱۲ روز، با جنگ هشت ساله دفاع مقدس برابری میکند و باید ما این دستاورد را حفظ کنیم. تمام گروههای سیاسی و عموم مردم در برابر حمله دشمن یکدل و یک صدا شدند.
انتهای پیام
نظرات