همایش «ارتقای بهره‌وری مصرف آب در زراعت ذرت علوفه ای» روز دوشنبه هشتم مرداد ۱۴۰۴ با هدف انتقال آخرین یافته‌های علمی و کاربردی به بهره‌برداران بخش کشاورزی، با همت مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران در جنوب شرق این استان برگزار شد.

محسن سیلسپور در حاشیه این همایش در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: امروز، موضوع کمبود آب آبیاری و تنش خشکی، به یک چالش فراگیر ملی تبدیل شده و بخش کشاورزی را به‌شدت تحت فشار قرار داده است. ما نمی‌توانیم تولید کشاورزی را متوقف کنیم، چرا که امنیت غذایی، یکی از ارکان مهم امنیت ملی کشور محسوب می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر، کل منابع آب تجدیدپذیر کشور حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب برآورد می‌شود که نزدیک به ۷۰ میلیارد مترمکعب آن در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. با توجه به کاهش قابل‌توجه بارندگی‌ها، به‌ویژه در استان تهران که با کاهش ۴۰ درصدی نسبت به میانگین بلندمدت روبه‌رو بوده، ادامه این روند بدون تغییر در شیوه مدیریت آب غیرممکن خواهد بود.

سیلسپور تأکید کرد: تغییر اقلیم، تغییر الگوهای بارش، و کاهش چشمگیر نزولات آسمانی، کشاورزی ایران را در وضعیتی بحرانی قرار داده است. در این شرایط، راهکار ما نه توقف تولید، بلکه ارتقای بهره‌وری آب و مدیریت تلفیقی منابع آبی است.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران با اشاره به راهکارهای معرفی‌شده در این همایش، گفت: نخستین راهکار، استفاده از ارقام زودرس و میان‌رس است که طول دوره رشد کمتری دارند و نیاز آبی آن‌ها به‌مراتب کمتر است. به‌طور متوسط، جایگزینی این ارقام می‌تواند تا ۲۰ درصد در مصرف آب صرفه‌جویی ایجاد کند.

وی ادامه داد: راهکار دوم، تغییر زمان کاشت است. بیشترین تبخیر و تعرق در مناطق جنوب شرق استان تهران در تیرماه اتفاق می‌افتد. توصیه ما این است که کشاورزان از کشت در تیرماه پرهیز کرده و آن را به اواخر مرداد موکول کنند، تا میزان تبخیر کاهش یافته و مصرف آب منطقی‌تر شود.

سیلسپور افزود: اصلاح آرایش کاشت نیز از روش‌های مؤثر برای مدیریت آب است. با تغییر نحوه چینش گیاهان روی زمین، می‌توان تبخیر سطحی را کاهش داد. این روش در همایش امروز به کشاورزان آموزش داده شد.

وی در ادامه به اهمیت مدیریت خاک اشاره کرد و گفت: افزایش مواد آلی خاک باعث بالا رفتن ظرفیت نگهداری آب در خاک می‌شود. این کار از تبخیر رطوبت، نفوذ عمقی غیرمفید آب و خشک شدن سریع خاک جلوگیری می‌کند و در نهایت منجر به صرفه‌جویی پایدار در مصرف آب می‌شود.

سیلسپور گفت: مدل پیشنهادی این مرکز بر پایه مجموعه‌ای از اقدامات شامل انتخاب بذر مناسب، تنظیم زمان و آرایش کاشت، و مدیریت فیزیکی و زیستی خاک استوار است؛ اقدامی چندوجهی که هم‌زمان موجب حفظ تولید و کاهش مصرف آب می‌شود.

وی با اشاره به حضور سه‌جانبه پژوهشگران، مروجان و بهره‌برداران در همایش افزود: این مثلث مؤثر در توسعه دانش فنی و نفوذ آن به مزارع، امروز در کنار هم قرار گرفتند. هدف اصلی، انتقال یافته‌های علمی به زبان ساده و کاربردی برای بهره‌برداران است تا بهره‌وری آب در منطقه به‌طور عملیاتی افزایش یابد.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران در پایان گفت: این راهبردها بومی‌سازی‌شده، قابل اجرا و اثربخش هستند و امیدواریم در سطح ملی نیز مورد استفاده قرار گیرند. عبور از بحران آب بدون مشارکت علمی و عملی همه نهادها ممکن نیست.

انتهای پیام