هفته وحدت یادگار اندیشه‌های راهبردی امام خمینی (ره) است که برای نزدیک‌تر شدن دل‌های مسلمانان و جلوگیری از تفرقه میان مذاهب اسلامی پایه‌گذاری شد. این ایام فرصت مغتنمی است برای بازخوانی مشترکات دینی، اخلاقی و فرهنگی که می‌تواند ملت‌ها را به‌سوی همگرایی و همکاری بیشتر سوق دهد. در شرایط کنونی که جهان اسلام با بحران‌های متعددی همچون جنگ‌های نیابتی، فشارهای اقتصادی و تهدیدهای فرهنگی مواجه است، بازگشت به مفهوم وحدت بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
ضرورت وحدت در جامعه
ضرورت وحدت را می‌توان در دو بعد داخلی و خارجی بررسی کرد. در بعد داخلی، یک ملت زمانی می‌تواند مسیر پیشرفت و توسعه را بپیماید که شکاف‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در آن به حداقل برسد. تفرقه و چنددستگی بزرگ‌ترین آفت برای هر جامعه‌ای است، زیرا توان ملی را تحلیل می برد و انرژی کشور را به جای حرکت در مسیر رشد، صرف درگیری‌های بی‌ثمر می‌کند. در بعد خارجی نیز وحدت، یک سپر مستحکم در برابر دشمنان است. تاریخ نشان داده هرگاه ملت‌ها در برابر تهدیدات بیرونی یک‌صدا و همدل ظاهر شده‌اند، دشمن از نفوذ و بهره‌برداری از اختلافات ناکام مانده است.
وحدت میان شیعه و سنی از اصول بنیادین حفظ انسجام امت اسلامی و تقویت قدرت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مسلمانان است. تاریخ اسلام نشان داده هرگاه اختلافات جزئی میان پیروان مذاهب مختلف بزرگنمایی شده و انسجام امت تضعیف شده، دشمنان فرصت یافته‌اند تا با نفوذ و دخالت، بحران‌های داخلی را تشدید کنند و اهداف خود را پیش ببرند. لذا تمرکز بر اشتراکات اعتقادی و اخلاقی میان شیعه و سنی مانند ایمان به خدا، پیامبر اسلام و آموزه‌های قرآن، اصلی‌ترین راهکار برای پیشگیری از ایجاد شکاف در جامعه مسلمانان است.
در مقابل، دشمنان با سوءاستفاده از تفاوت‌های اعتقادی و فرهنگی میان مسلمانان، تلاش می‌کنند با ایجاد گروه‌های افراطی و تروریستی، اختلافات را تشدید کنند و فضایی از نفاق و تفرقه را ترویج دهند. این گروه‌ها با ادعای دفاع از دین، اقدام به خشونت و ظلم علیه مسلمانان کرده و اسلام‌هراسی را در سطح جهانی گسترش می‌دهند. چنین تهدیداتی تنها از طریق تقویت وحدت و همبستگی میان مذاهب قابل خنثی شدن است.
در همین رابطه، رئیس حوزه علمیه علوی هیدج در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به وجود اشتراکاتی نظیر قرآن، پیامبر و پروردگار مشترک میان شیعه و سنی، می‌گوید: این نقاط مشترک نباید نادیده گرفته شود، چراکه تمرکز بر اصول اعتقادی مشترک، یکی از مهم‌ترین راه‌های تقویت وحدت میان مسلمانان است.
حجت‌الاسلام احمد صالحی تاکید می‌کند: دشمنان از اختلافات اعتقادی میان شیعه و سنی سوءاستفاده می‌کنند و با شکل دادن گروه‌های تروریستی با نام مسلمانان در تلاش برای ترویج اسلام‌هراسی و ایجاد شکاف میان آنان هستند که وحدت، نسخه شفابخش عبور از این قبیل اقدامات است.
نتایج وحدت و همبستگی
ثمره وحدت فقط در شعار و بیان باقی نمی‌ماند، بلکه آثار عینی و ملموسی بر زندگی فردی و اجتماعی مردم دارد. نخستین نتیجه آن تقویت اعتماد اجتماعی است. وقتی مردم احساس کنند که در کنار یکدیگر هستند و اهداف مشترکی را دنبال می‌کنند، حس تعلق و همدلی افزایش می‌یابد. دومین نتیجه وحدت، ایجاد امنیت پایدار است. کشوری که در آن انسجام داخلی وجود دارد، کمتر در معرض تهدیدهای امنیتی و دخالت‌های خارجی قرار می‌گیرد. سومین اثر وحدت را می‌توان در پیشرفت اقتصادی مشاهده کرد، زیرا سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی در بستر اجتماعی آرام و همدل، با اطمینان بیشتری وارد عرصه تولید می‌شوند. افزون بر این، وحدت سبب اقتدار سیاسی و دیپلماتیک در سطح منطقه‌ای و جهانی می‌شود. جامعه‌ای که تفرقه در آن کم‌رنگ باشد، در مذاکرات و تعاملات بین‌المللی صدای رساتری خواهد داشت.
اسلام بر اصل برادری و همبستگی میان مسلمانان تأکید ویژه‌ای دارد. قرآن کریم در آیه مشهور «واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرقوا» مسلمانان را به چنگ زدن به ریسمان الهی و پرهیز از تفرقه فرامی‌خواند. سیره پیامبر اکرم (ص) نیز گویای آن است که همواره مسلمانان را به حفظ حرمت یکدیگر و کنار گذاشتن اختلافات دعوت می‌کردند. هفته وحدت در حقیقت فرصتی است برای یادآوری این تعالیم و بازگشت به ریشه‌های مشترک.
در همین رابطه، امام جمعه انگوران با تأکید بر اهمیت وحدت در جهان اسلام، حیاتی‌ترین راهبرد قرآن برای کسب عزت مسلمانان را انسجام و پرهیز از تفرقه دانست.
حجت‌الاسلام حکمت حکیمی‌فر در گفت‌وگو با ایسنا، با استناد به آیات قرآن کریم از جمله آیات ۳۱ و ۳۲ سوره روم و آیه ۱۵۹ سوره انعام، تفرقه را نشانه‌ای از شرک و عاملی برای عذاب الهی برشمرد و عنوان می‌کند: ائمه معصومین (ع) نیز بر موضوع وحدت تاکید ویژه داشتند تا جایی که حضور اشخاص با اندیشه‌های غیرشیعی در محافل درسی اهل بیت(ع) و برقراری روابط اجتماعی در زندگی روزمره، بخشی از سیره عملی معصومین برای حفظ انسجام جامعه اسلامی بود.
وحدت و عبور از بحران‌ها
تجربه‌های تاریخی کشور نشان داده است که وحدت در بزنگاه‌ها می‌تواند ملت را از بحران‌های بزرگ عبور دهد. در دوران دفاع مقدس، انسجام ملی مهم‌ترین سرمایه برای ایستادگی در برابر تجاوز دشمن بود. مردم از اقوام و مذاهب مختلف دوشادوش یکدیگر ایستادند و همین همبستگی سرنوشت جنگ را تغییر داد. امروز نیز در برابر جنگ ترکیبی دشمنان، که از ابزارهای رسانه‌ای، اقتصادی و فرهنگی برای ایجاد تفرقه بهره می‌گیرند، تنها راهبرد پیروزی، حفظ وحدت و اعتماد متقابل میان مردم و مسئولان است.
امام جمعه ابهر نیز در این رابطه به خبرنگار ایسنا، می‌گوید: از صدر اسلام تا امروز، هیچ‌یک از ائمه اهل بیت (ع) بر طبل تفرقه نکوبیده‌اند. علما و بزرگان شیعه نیز همواره بر محور وحدت تأکید داشته‌اند.
حجت‌الاسلام سعید مرادپور با تاکید بر ضرورت اتحاد جوامع اسلامی برای غلبه بر دشمنان، اضافه کرد: امروز دشمن متحدتر و مجهزتر از گذشته به میدان آمده و جهان اسلام را مورد هجمه قرار داده است، بنابراین ما نیز باید اتحاد و انسجام خود را تقویت کنیم.
وی با تاکید بر اینکه در مسئله فلسطین و به ویژه غزه وحدت جوامع اسلامی برای پیروزی حیاتی است، می‌افزاید: انسجام مسلمانان، قدرت مقابله جمعی را افزایش می‌دهد، فشار جهانی بر رژیم صهیونیستی را تقویت می‌کند و امید آزادی و امنیت پایدار برای مردم فلسطین را تحقق می‌بخشد.
هفته وحدت نه‌تنها یک مناسبت تقویمی، بلکه فرصتی برای بازاندیشی در شیوه زیست اجتماعی ماست. این هفته به ما یادآوری می‌کند که پیشرفت، امنیت و عزت ملی در سایه انسجام و همبستگی به دست می‌آید. اختلاف سلیقه‌ها طبیعی است، اما هنگامی که منافع کلان جامعه در میان باشد، همه باید با کنار گذاشتن دیدگاه‌های محدود، به سمت اهداف مشترک حرکت کنند.
انتهای پیام
نظرات