داریوش حسن‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: برای کاهش هدررفت آب در سیستم‌های آبیاری کشاورزی، روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان آن‌ها را در سه دسته‌ی اصلی بهبود فناوری آبیاری، مدیریت بهتر منابع آب، و اصلاح خاک و گیاه بررسی کرد.

وی با اشاره به روش‌های بهبود فناوری آبیاری افزود: استفاده از آبیاری قطره‌ای برای کاهش تبخیر و توزیع آب دقیق در اطراف ریشه گیاه، آبیاری تحت فشار (بارانی و موضعی) با توزیع یکنواخت‌تر و کاهش مصرف آب، استفاده از حسگرهای رطوبت خاک  اندازه‌گیری دقیق نیاز آبی گیاه و جلوگیری از آبیاری بیش از حد، اتوماتیک‌سازی سیستم‌های آبیاری با استفاده از تایمرها و سیستم‌های کنترل هوشمند و استفاده از آبپاش‌های کم‌فشار و کارآمد به بهبود فناوری آبیاری کمک می‌کند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان تصریح کرد: با آبیاری در ساعات اولیه صبح یا عصر برای کاهش تبخیر، ترکیب آبیاری سنتی و مدرن برای کاهش مصرف، استفاده از پساب تصفیه‌شده و آب‌های غیرمتعارف و  ذخیره‌سازی آب باران می‌توان منابع آب را بهتر از قبل مدیریت کرد.

وی با بیان اینکه با افزودن مواد آلی و مالچ می‌تواند در کاهش تبخیر و افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک تاثیرگذار باشد افزود: همچنین با کشت گیاهان مقاوم به خشکی و کاشت گیاهان پوششی و بادشکن‌ها جهت کاهش فرسایش خاک و حفظ رطوبت بیشتر به اصلاح خاک و گیاه کمک خواهد کرد.

حسن‌نژاد عنوان کرد: فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های آبیاری هوشمند نقش مهمی در بهینه‌سازی مصرف آب و افزایش بهره‌وری کشاورزی دارند؛ این سیستم‌ها با ترکیب اینترنت اشیا (IoT)، هوش مصنوعی (AI)، حسگرها و داده‌های آب‌وهوایی، میزان آب موردنیاز گیاه را دقیق و بهینه تنظیم می‌کنند.

وی در تشریح فناوری‌های نوین آبیاری تصریح کرد: حسگرهای رطوبت خاک و آب‌وهوا، میزان واقعی رطوبت موجود در خاک را اندازه‌گیری کرده و در صورت نیاز آبیاری را فعال می‌کنند و حسگرهای دما، رطوبت هوا و میزان تابش خورشید اطلاعات دقیقی از شرایط محیطی ارائه می‌دهند و از تبخیر غیرضروری آب جلوگیری می‌کنند.

این مسئول اظهار کرد: آبیاری خودکار و کنترل از راه دور، تحلیل داده و هوش مصنوعی کخ بهینه‌ترین زمان و میزان آبیاری را پیشنهاد می‌دهند، آبیاری مبتنی بر پیش‌بینی آب‌وهوا که از اشباع بیش‌از حد خاک جلوگیری کرده و همچنین استفاده از شیرهای برقی و دریچه‌های هوشمند برای تنظیم میزان جریان آب و استفاده از سیستم‌های انرژی خورشیدی می‌تواند تاثیرگذار باشد.

حسن‌نژاد گفت: سیستم‌های آبیاری هوشمند مصرف آب را تا ۳۰ تا ۵۰ درصد کاهش می‌دهند و موجب افزایش بهره‌وری محصول، کاهش هزینه‌ها و حفاظت از منابع آبی می‌شوند؛ ترکیب این فناوری با روش‌های دیگر مانند آبیاری قطره‌ای و اصلاح خاک، تأثیر آن را بیشتر خواهد کرد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان با بیان اینکه برای شناسایی و جلوگیری از نشتی در سیستم‌های توزیع آب، می‌توان از روش‌های فناورمحور و مدیریتی استفاده کرد که این روش‌ها شامل نظارت دقیق، استفاده از حسگرها، تحلیل داده‌ها و اقدامات پیشگیرانه هستند خاطرنشان کرد: استفاده از حسگرهای فشار و جریان که تغییرات ناگهانی در فشار یا کاهش غیرعادی در میزان جریان آب نشان‌دهنده نشتی است و حسگرهای صوتی (آکوستیک) که این دستگاه‌ها امواج صوتی ناشی از نشتی آب را ثبت کرده و محل دقیق آن را شناسایی می‌کنند.

حسن نژاد با بیان اینکه آب خاکستری (Grey Water) شامل آب حاصل از شست‌وشوی دست‌ها، حمام، ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی است که نسبت به فاضلاب (آب سیاه) آلایندگی کمتری دارد و می‌توان آن را برای مصارف غیر شرب مانند آبیاری فضای سبز، شست‌وشوی سطوح و سیفون توالت استفاده کرد افزود: با تفکیک آب خاکستری از فاضلاب سیاه در سیستم لوله‌کشی ساختمان برای جلوگیری از اختلاط با فاضلاب توالت، نصب مخازن ذخیره آب خاکستری با فیلترهای اولیه برای حذف ذرات درشت مانند مو و چربی‌ها، استفاده از فیلترهای شنی و کربنی برای حذف ذرات معلق و بوی نامطبوع و مخازن ته‌نشینی برای جداسازی مواد معلق، استفاده از باکتری‌های مفید در سیستم‌های زیستی (مانند بسترهای گیاهی و تالاب‌های مصنوعی) برای تجزیه مواد آلی، گندزدایی با کلر یا اشعه UV برای از بین بردن میکروب‌ها و جلوگیری از رشد باکتری‌ها برای تصفیه فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی، می‌توان از آب خاکستری دوباره استفاده کرد.

وی یادآور شد: از آب خاکستری می‌توان در  آبیاری فضای سبز، شست‌وشوی سطوح و خودرو و مصرف در سیفون توالت استفاده کرد همچنین با نصب حسگرهای کیفیت آب برای بررسی سطح آلودگی، استفاده از پمپ‌های هوشمند برای کنترل توزیع آب، استفاده از ترکیب روش‌های فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی برای تصفیه مؤثرتر، نصب بسترهای گیاهی تصفیه‌کننده در ساختمان‌ها و مناطق شهری ‌می‌توان راندمان تصفیه را افزایش داد.

حسن‌نژاد گفت: کاهش تولید آب خاکستری آلوده باید از مواد شوینده زیست‌تجزیه‌پذیر برای کاهش آلاینده‌های شیمیایی استفاده شود، همچنین فرهنگ‌سازی برای کاهش هدررفت آب در حمام و شست‌وشو موثر خواهد بود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان اظهار کرد: با جداسازی، تصفیه و استفاده هوشمندانه از آب خاکستری، می‌توان مصرف آب شهری را تا ۳۰-۵۰٪ کاهش داد؛ این روش، نه‌تنها باعث کاهش هزینه‌ها و حفظ منابع آبی می‌شود، بلکه به پایداری محیط‌زیست نیز کمک می‌کند.

وی بیان کرد: دوربین‌های حرارتی و تصویربرداری مادون‌قرمز، نشتی‌های زیرسطحی را بر اساس تغییرات دما تشخیص می‌دهد همچنین هوش مصنوعی با تحلیل داده‌های مربوط به میزان مصرف و فشار آب، می‌تواند نشت‌های احتمالی را تشخیص دهد.

حسن‌نژاد اضافه کرد: بررسی چشمی خطوط لوله و جستجوی نشانه‌هایی مانند گودال‌های مرطوب، کاهش فشار و رشد غیرعادی گیاهان و تزریق گازهای بی‌اثر به شبکه آب و بررسی نقاط خروج آن برای شناسایی محل نشت از جمله روش‌های سنتی تشخیص نشتی آب است.

وی با تشریح روش‌های جلوگیری از نشتی آب بیان داشت: استفاده از لوله‌های باکیفیت و مقاوم در برابر خوردگی، عایق‌بندی لوله‌ها برای کاهش آسیب‌های ناشی از تغییرات دما، نصب شیرهای فشارشکن برای جلوگیری از فشار بیش از حد در شبکه توزیع، نگهداری و پایش مستمر،:نظارت مداوم بر عملکرد سیستم‌های توزیع با کمک نرم‌افزارهای مدیریت آب، آموزش پرسنل و کاربران برای تشخیص علائم اولیه نشتی، فرهنگ‌سازی در مصرف‌کنندگان برای گزارش نشتی‌های احتمالی، می‌تواند در تشخیص نشتی آب موثر باشد.

حسن‌نژاد اظهار کرد: ترکیب فناوری‌های نوین مانند حسگرها، هوش مصنوعی و روش‌های سنتی می‌تواند به کاهش هدررفت آب و بهینه‌سازی مصرف آن کمک کند. برنامه‌های پیشگیرانه و نگهداری منظم نیز در افزایش عمر سیستم توزیع آب و کاهش هزینه‌های تعمیرات مؤثر خواهند بود.

وی در ادامه تصریح کرد: برای بهبود کیفیت آب و جلوگیری از آلودگی آن، باید اقدامات مؤثری در زمینه پایش، تصفیه، مدیریت منابع و کنترل آلاینده‌ها انجام شود. این اقدامات را می‌توان در چهار بخش اصلی پیشگیری از آلودگی منابع آب، بهبود سیستم‌های تصفیه آب، نظارت و مدیریت منابع آب، استفاده از آب‌های جایگزین و بازیافت دسته‌بندی کرد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان عنوان کرد: راه‌های پیشگیری از آلودگی منابع آب شامل جلوگیری از تخلیه فاضلاب تصفیه‌نشده به رودخانه‌ها و منابع آب، مدیریت فاضلاب صنعتی و شهری، نصب و به‌روزرسانی تصفیه‌خانه‌های صنعتی و شهری، الزام صنایع به استفاده از فناوری‌های کاهش آلودگی،کاهش استفاده از کودها و سموم کشاورزی، مدیریت صحیح آبیاری برای جلوگیری از نفوذ سموم به منابع زیرزمینی، جلوگیری از آلودگی منابع آب توسط زباله‌ها، حفاظت از منابع آب زیرزمینی، جلوگیری از حفاری‌های غیرمجاز چاه‌ها، نظارت بر برداشت بی‌رویه آب زیرزمینی است.

وی گفت: بهبود کیفیت آب نیازمند پایش دقیق، مدیریت منابع، استفاده از فناوری‌های نوین تصفیه و اجرای قوانین سختگیرانه است. با کاهش آلاینده‌ها و مدیریت صحیح مصرف آب، می‌توان از منابع آبی پایدارتر و سالم‌تر بهره‌مند شد.

انتهای پیام