فتح‌الله پورعلی، در گفت‌وگو با ایسنا با تأکید بر اهمیت تغذیه سالم در سنین رشد و به‌ویژه در میان دانش‌آموزان گفت: تغذیه سالم در این گروه سنی به دلیل رشد فیزیکی و مغزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و رعایت نکردن اصول تغذیه‌ای می‌تواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد.

وی افزود: کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، بروز بیماری‌های غیرواگیر همچون دیابت، فشار خون، چربی خون بالا و چاقی از جمله عوارض تغذیه ناسالم است. هرچند این بیماری‌ها بیشتر در سنین بالاتر دیده می‌شوند، اما ریشه آنها در عادات غذایی ناسالم دوران کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرد.

پورعلی با بیان اینکه ذائقه‌سازی در دوران دانش‌آموزی رخ می‌دهد، ادامه داد: اگر در این سنین کودکان و نوجوانان به غذاهای شور، شیرین یا پرچرب عادت کنند، در بزرگسالی نیز تمایل بیشتری به این نوع غذاها خواهند داشت و خطر ابتلا به بیماری‌ها افزایش می‌یابد.

تغذیه کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی

مدیرگروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان تأکید کرد: در سنین پیش‌دبستانی و دبستانی رشد یکنواخت و کند است، بنابراین نیاز غذایی و اشتها کمتر می‌شود و والدین نباید نگرانی داشته باشند، به شرطی که وزن و قد کودک در محدوده طبیعی باشد.

وی با اشاره به افزایش احتمال بروز چاقی در این سنین افزود: تبلیغات مواد غذایی ناسالم در فضای مجازی و رسانه‌ها، مصرف تنقلات، شیرینی و شکلات را در کودکان افزایش داده است. والدین باید مصرف این مواد را مدیریت کرده و کودکان را به مصرف میوه، سبزیجات، گوشت، شیر و لبنیات تشویق کنند.

تغذیه نوجوانان

پورعلی، تغذیه نوجوانان را بسیار حساس دانست و گفت: در این دوران باید رفتارهای غذایی نادرست مانند مصرف زیاد نمک، شکر و روغن اصلاح شود. همچنین مصرف میوه، سبزی و لبنیات باید افزایش یابد.

وی با اشاره به تعریف جدید سوءتغذیه توضیح داد: امروزه تنها لاغری و کم‌وزنی شاخص سوءتغذیه محسوب نمی‌شود، بلکه چاقی و پرخوری نیز نوعی سوءتغذیه است.

وی حذف وعده صبحانه را یکی از مشکلات جدی در این سنین عنوان کرد و گفت: صبحانه انرژی ۲۰ تا ۲۵ درصد روزانه را تأمین می‌کند و حذف آن باعث بی‌حوصلگی، افت یادگیری و کاهش علاقه به مدرسه می‌شود. حتی اگر کودک تنها چای شیرین میل کند، باز هم بهتر از حذف صبحانه است.

وی اظهار کرد: خواب زودهنگام، بیداری صبحگاهی و انجام کمی نرمش می‌تواند به افزایش اشتها کمک کند. همچنین مصرف آب‌میوه‌های طبیعی مثل نصف لیوان آب پرتقال و غذاهای رنگارنگ می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.

وی با هشدار نسبت به پیامدهای چاقی در سنین پایین خاطرنشان کرد: اگر کودک در سنین پیش‌دبستانی دچار چاقی باشد، ۳۰ درصد احتمال دارد در بزرگسالی نیز چاق باشد. این احتمال در سنین مدرسه به ۵۰ درصد و در نوجوانی به ۸۰ درصد می‌رسد.

راهکارهای بهبود تغذیه

مدیرگروه بهبود تغذیه استان افزایش تعداد وعده‌های غذایی و کاهش حجم هر وعده، مصرف صبحانه، میان‌وعده صبح و عصر، مدیریت مصرف شیرینی و شکلات، افزایش مصرف لبنیات کم‌چرب، محدود کردن زمان استفاده از تلویزیون و تلفن همراه به کمتر از دو ساعت در روز و کاهش مصرف نمک و شکر و افزایش مصرف میوه و سبزیجات را راهکارهای بهبود تغذیه عنوان کرد.

وی بر اهمیت میان‌وعده‌ها در مدارس تأکید کرد و گفت: میان‌وعده صبح دانش‌آموزان ارزش زیادی دارد و باید در مدارس به آن توجه شود. اقلامی مانند خشکبار، میوه تازه، سبزیجاتی چون خیار و هویج، ساندویچ‌های خانگی با پنیر و گردو یا پنیر و سبزیجات و غذاهای خانگی مانند کوکو و کتلت می‌توانند جایگزین مناسبی برای تنقلات ناسالم باشند.

پورعلی از مدیران و معلمان مدارس خواست با اختصاص زمان کافی برای مصرف میان‌وعده و مدیریت بوفه‌های مدارس، شرایطی را فراهم کنند تا دانش‌آموزان از تغذیه سالم برخوردار شوند و یادگیری بهتری داشته باشند.

این متخصص تغذیه، با تأکید بر اهمیت وعده صبحانه در حفظ سلامت بدن گفت: صبحانه یک وعده ضروری است و در صورتی که پس از افت قند خون در ابتدای روز با مصرف مواد غذایی مناسب جبران نشود، علاوه بر کاهش فعالیت‌های بدنی، فرد با مشکلات دیگری نیز مواجه خواهد شد.

حسن فرهادغیبی خاطرنشان کرد: مطالعات نشان می‌دهد خوردن صبحانه مغذی به بهبود عملکرد مغز، به‌ویژه در زمینه حافظه و یادگیری کمک می‌کند، از این‌رو توصیه می‌شود از مواد غذایی استفاده شود که ضمن کنترل اشتهای دانش‌آموزان در طول ساعات روز، به تدریج جذب بدن شوند.

وی افزود: در یک صبحانه کامل، استفاده از انواع نان‌ها، پنیر، سبزیجات، تخم‌مرغ و همراه کردن این مواد غذایی با شیر نقش مؤثری در تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن دانش‌آموزان دارد. 

این متخصص تغذیه اظهار کرد: میان‌وعده‌ها یکی از منابع مهم دریافت کالری هستند و بهترین گزینه برای دانش‌آموزان شامل لقمه نان و پنیر و گردو، انواع میوه‌ها، سبزیجات تازه، مغزها و شیر است. 

وی افزود: نان‌های سبوس‌دار به‌طور میانگین دو برابر بیشتر از نان سفید ویتامین B۲، مواد معدنی و فیبر دارند و به مهار اشتها کمک می‌کنند.

غیبی به تقویت سیستم ایمنی بدن دانش‌آموزان در فصل سرما اشاره کرد و ادامه داد: مصرف روزانه گوشت‌ها، شیر، تخم‌مرغ، حبوبات و سایر مواد مغذی، تأثیر زیادی در افزایش توان ایمنی بدن دارد و می‌تواند از بروز بیماری‌های ویروسی پیشگیری کند.

وی همچنین زینک را یک ریزمغذی مهم دانست که نقش کلیدی در رشد و تکامل بدن دارد و تأکید کرد: این عنصر با تقویت سیستم ایمنی، سلامت بدن را تضمین می‌کند. زینک در مواد غذایی همچون گوشت، حبوبات، تخم‌مرغ و لبنیات یافت می‌شود.

این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه بی‌حالی و خستگی زودرس دانش‌آموزان می‌تواند ناشی از کمبود آهن باشد، گفت: والدین باید در اسرع وقت با مراجعه به پزشک نسبت به تشخیص و درمان این کمبود اقدام کنند.

وی در پایان یادآور شد: مصرف آب و سبزیجات نقش مهمی در کاهش استرس دارد، در حالی که استفاده از مواد کافئین‌دار، شکلات‌ها و فست‌فودها به ایجاد و تشدید استرس منجر می‌شود.

انتهای پیام