به گزارش ایسنا، باندهای فرودگاه و بنادر تازهساز، نمایی کلی از جاهطلبیهای منطقهای ابوظبی و گسترش روابط استراتژیک آن با رژیم صهیونیستی را به تصویر میکشند و حلقهای از کنترل امنیتی در داخل و اطراف یکی از پرترددترین مسیرهای دریایی جهان، از زمان عملیات طوفانالاقصی و آغاز جنگ در غزه، بهسرعت تقویت شده است.
میدلایستآی نوشته امارات متحده عربی با همراهی متحدان خود، از جمله تلآویو و واشنگتن، در ایجاد و توسعه پایگاههای نظامی نقش فعالی داشته است. افسران اسرائیلی در برخی جزایر حضور دارند و سامانههای راداری و تجهیزات امنیتی اسرائیلی به امارات امکان میدهند حملات ارتش یمن که در همبستگی با فلسطین به سرزمینهای اشغالی موشک شلیک کرده و کشتیهای عبوری از دریای سرخ و خلیج عدن را هدف قرار میدهند را رصد کند.
بر اساس تصاویری تبلیغاتی، امارات و رژیم صهیونیستی پلتفرمی مشترک به نام «کریستال بال» راهاندازی کردهاند که از طریق آن طراحی، استقرار و تقویت اطلاعات منطقهای با همکاری دو طرف انجام میشود.
روابط میان امارات و رژیم صهیونیستی حتی پیش از برقراری رسمی مناسبات دیپلماتیک، بهطور قابلتوجهی توسعه یافته بود، اما بهصورت بیسروصدا دنبال میشد. «آلون پینکاس» دیپلمات اسرائیلی و مشاور چهار وزیر امور خارجه، این همکاری را چنین توصیف میکند: «نه مخفیانه، فقط بیسروصدا.»
پایگاههای نظامی مذکور در قلمرو رسمی امارات ساخته نشدهاند، بلکه در مناطقی تحت کنترل متحدان آن قرار دارند؛ از جمله شورای انتقالی جنوبی یمن، «طارق صالح» فرمانده نظامی یمنی و دولتهای منطقهای سومالیلند و پانتلند که با دولت مرکزی سومالی اختلاف دارند.
تأسیسات نظامی، باندهای فرودگاه و پایگاهها در جزایر عبدالکوری و سمحه از مجمعالجزایر سقطری، فرودگاههای بوساسو و بربرا در سومالیلند و پانتلند، بندر مخا در یمن، و جزیره آتشفشانی مایون در تنگه بابالمندب — که ۳۰ درصد نفت جهان از آن عبور میکند — ساخته یا توسعه یافتهاند. این شبکه، کنترل این آبراه حیاتی را برای امارات و متحدانش تسهیل کرده و با همکاری نزدیک اسرائیل شکل گرفته است.
این پایگاهها همچنین بستری برای ایجاد شبکهای مشترک از دفاع موشکی و تبادل اطلاعات میان امارات، رژیم صهیونیستی و سایر متحدان فراهم کردهاند. به گفته مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، ائتلافهای چندجانبه دفاع هوایی پس از ۷ اکتبر به رکن اصلی چشمانداز امنیتی منطقه تبدیل شدهاند و کشورها سامانههای راداری، اطلاعاتی و هشدار اولیه را با یکدیگر به اشتراک میگذارند.
در کنار نقش نظارتی این پایگاهها بر ترافیک دریایی و فعالیتهای ایران و یمن، فرودگاههای بوساسو و بربرا نیز بهطور فزایندهای در حمایت امارات از نیروهای شبهنظامی پشتیبانی سریع در جنگ سودان اهمیت یافتهاند. ایجاد این شبکه پایگاهها در اطراف دریای سرخ و خلیج عدن، الگویی از سیاست امارات در استفاده از قدرت مالی برای گسترش نفوذ در کشورهای اطراف سودان، از جمله جنوب شرقی لیبی تحت کنترل ژنرال حفتر، چاد، جمهوری آفریقای مرکزی، اوگاندا، اتیوپی و کنیا است.
امارات همچنین دو پایگاه در داخل سودان دارد که از آوریل ۲۰۲۳ درگیر جنگ بودهاند: یکی در نیالا، دارفور جنوبی، و دیگری در المالحه، واقع در ۲۰۰ کیلومتری شهر الفاشر، پایتخت دارفور شمالی، که بیش از ۵۰۰ روز تحت محاصره شدید نیروهای RSF قرار داشته است.
اگرچه سازمان ملل متحد همواره این موضوع را انکار کرده است، اما گزارشهای متعدد و عمیق - از جمله گزارش میدل ایست آی - در مورد حمایت امارات از نیروهای پشتیبانی سریع که به گفته ایالات متحده در سودان مرتکب نسلکشی میشوند را معتبر دانسته است.
امارات متحده عربی پیش از این گفته است که «هرگونه حضور امارات در جزیره سقطری مبتنی بر دلایل بشردوستانه است که با همکاری دولت یمن و مقامات محلی انجام میشود».

ثروت و قدرت
طبق این گزارش، امارات متحده عربی، به رهبری «محمد بن زاید» از امارت ابوظبی، به دنبال گسترش قدرت خود از خلیج فارس در سراسر شاخ آفریقا بوده است.
در حالی که امارات متحده عربی ۱۰ میلیون نفر جمعیت دارد، تنها یک میلیون نفر از آنها اماراتی هستند و بقیه مهاجران و کارگران خارجی هستند. «جلال حرشاوی» تحلیلگری که بر شمال آفریقا و اقتصاد سیاسی تمرکز دارد، به میدلایستآی گفت: «از آنجا که کشورهایی مانند اتیوپی، لیبی، یمن، سومالی و سودان به طور فزایندهای دچار شکاف و سوءمدیریت هستند، امارات متحده عربی میتواند سطحی از نفوذ را اعمال کند که اگر این کشورها مثلاً شبیه دولت الجزایر با کنترل کامل سرزمینی بودند، غیرممکن بود.»
حرشاوی با اشاره به مداخله امارات در لیبی در سال ۲۰۱۱ و در سودان به نفع نیروهای پشتیبانی سریع گفت: «سودان و لیبی نمونههایی از این بحران هستند: فضاهایی که در آن یک دولت خارجیِ به شدت تجدیدنظرطلبِ مسلح به ثروت فوقالعاده، قدرت لابیگری و دیپلماسیِ معاملهگری میتواند نفوذ نامتناسبی داشته باشد.»
میدلایستآی نوشته است: در طول دهه گذشته، امارات متحده عربی به بزرگترین سرمایهگذار در بنادر سراسر آفریقا تبدیل شده است: سالانه ۴۰۰ تن طلای قاچاق از این قاره دریافت میکند، در جنگهای آنجا مداخله میکند و یک امپراتوری قدرت نرم ایجاد کرده است که شامل مالکیت باشگاه فوتبال منچسترسیتی نیز میشود.

یمن
یمن کلید سیاست خارجی امارات بوده است. در سال ۲۰۱۵، امارات متحده عربی در کنار عربستان سعودی، ائتلافی از کشورها را رهبری کرد که برای حمایت از دولت مستعفی یمن در برابر جنبش انصارالله به جنگ این کشور پیوستند. به عنوان بخشی از این، جنگجویان سودانی از نیروهای پشتیبانی سریع به یمن رفتند تا به ائتلاف امارات-عربستان بپیوندند.
سقطری در حدود ۴۰۰ کیلومتری جنوب سرزمین اصلی یمن واقع شده و محل زندگی حدود ۵۰ هزار نفر است. امارات متحده عربی با اعلام اینکه برای کمک به قربانیان طوفان آنجا هستند، نیروهای خود را به این مجمعالجزایر اعزام کرد. سقطری، یک میراث جهانی یونسکو که به خاطر درختان خون اژدهای ماوراییاش شناخته میشود و در مقاطع مختلفی از تاریخ خود توسط بریتانیاییها و پرتغالیها اشغال شده بود، در ابتدا از ساخت زیرساختهای کلیدی توسط امارات متحده عربی استقبال کرد.
اما حضور اماراتیها تثبیت شد و در ژوئن ۲۰۲۰، شورای انتقالی جنوب، متحد امارات، کنترل این مجمعالجزایر را از دولت تحت حمایت عربستان سعودی در یمن به دست گرفت.
از آن زمان، تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که امارات متحده عربی فعالیتهای نظامی و اطلاعاتی خود را در این جزایر افزایش داده است و این کار از زمان آغاز نسلکشی اسرائیل در غزه تشدید شده است.

رزمایش در عبدالکوری
عبدالکوری، واقع در غرب سقطری، یکی از جزایر این مجمعالجزایر است. این جزیره که در امتداد اقیانوس هند و در نزدیکی دهانه خلیج عدن قرار دارد، جمعیتی حدود ۵۰۰ نفر دارد. عبدالکوری که در مسیر کشتیرانی از اقیانوس هند به تنگه بابالمندب واقع شده است، از اولین نقاط دیدهبانی کشتیهایی است که از جنوب شرقی میآیند و در چند سال گذشته به یک مرکز نظامی استراتژیک تبدیل شده است.
در پایان اوت ۲۰۲۰، درست قبل از عادیسازی روابط اسرائیل و امارات متحده عربی به عنوان بخشی از توافقنامه ابراهیم که توسط ایالات متحده حمایت میشد، افسران اطلاعاتی هر دو کشور به این جزیره رسیدند.
به گفته منابع محلی و ۲ دیپلمات منطقهای، در فوریه ۲۰۲۱، دهها افسر و سرباز اسرائیلی با هواپیماهای اماراتی وارد سقطری شدند. در نوامبر همان سال، فرماندهی مرکزی نیروهای دریایی ایالات متحده یک رزمایش دریایی در دریای سرخ در کنار بحرین، امارات و اسرائیل انجام داد - اولین رزمایش نظامی که به طور علنی بین امضاکنندگان توافقنامه ابراهیم تأیید شد.
در یک جلسه توجیهی در آن زمان، یک افسر نیروی دریایی اسرائیل گفت که این رزمایش «همکاری و امنیت دریای سرخ را افزایش میدهد، اما نه فقط دریای سرخ، زیرا ما با تروریسم» در منطقه وسیعتری مقابله میکنیم. طبق تصاویر ماهوارهای، ساخت یک پایگاه هوایی در ساحل شمالی عبدالکوری در اواخر سال ۲۰۲۲ آغاز شد.
همزمان با شروع این ساخت و ساز، همکاری بین امارات و رژیم صهیونیستی در حال شکوفایی بود. شرکت تابعه اماراتی شرکت تسلیحاتی اسرائیلی البیت سیستم اعلام کرد که سامانههای دفاعی را برای نیروی هوایی امارات تأمین خواهد کرد.
رژیم صهیونیستی سامانههای راداری هشدار اولیه را در امارات مستقر کرد و سپس، در فوریه ۲۰۲۳، دو کشور از یک کشتی دریایی بدون سرنشین مشترک که قادر به نظارت، شناسایی و شناسایی مین است، رونمایی کردند.
از اکتبر ۲۰۲۳، یک باند فرودگاه جدید به طول تقریبی ۲.۴۱ کیلومتر و یک امتداد خاکی سه کیلومتری در عبدالکوری ساخته شد. در مارس ۲۰۲۴، تصاویر ماهوارهای منتشر شده توسط آسوشیتدپرس نشان داد که عبارت «من عاشق امارات هستم» در تودههای شن در کنار باند فرودگاه نوشته شده است. تا مارس ۲۰۲۵، تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که باند فرودگاه، که در انتهای شمالی آن برای جای دادن هواپیماهای بزرگ حمل و نقل و شناسایی ساخته شده بود، تکمیل شده است.
این باند فرودگاه اکنون قادر به پذیرش هواپیماهای باری نظامی متوسط تا سنگین، از جمله هواپیماهای آمریکایی C-۱۳۰ هرکولس، هواپیماهای حمل و نقل سنگین Il-۷۶ روسی و پهپادهایی مانند هواپیمای بدون سرنشین اسرائیلی هرمس ۹۰۰ است. در حال حاضر، پیمانکار نظامی دولتی امارات، Edge Group، در حال مذاکره با البیت سیستم در مورد تهیه پهپادهای اسرائیلی است.

سمحه
باندهای پرواز و صخرهها در حالی که کار در جزیره عبدالکوری در حال انجام بود، کار در جزیره سمحه، کوچکترین جزیره از سه جزیره مسکونی سقطری که در اعماق دریای عرب واقع شده است، نیز با سرعت در حال انجام بود. تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که امارات متحده عربی ساخت یک باند فرودگاه در این جزیره را در سال ۲۰۲۴ آغاز کرد و باند فرودگاه در آوریل ۲۰۲۵ به همراه آسفالت جادهها و ایجاد تأسیسات پشتیبانی ضروری تکمیل شد. زمین سنگی و کوهستانی سمحه امکان ساخت آسان باندهای طولانیتر را فراهم نمیکند، بنابراین به احتمال زیاد برای عملیات نظارتی سریع و دورهای به جای حمل و نقل سنگین استفاده میشود.
این جزیره میتواند موشک هرمس ۹۰۰ را دریافت و عملیاتی کند و قادر به پشتیبانی از عملیات شناسایی الکترونیکی و نظارت دریایی است. موقعیت این جزیره برای نظارت بر گذرگاه دریایی بین خلیج عدن و دریای عرب که حدود ۱۲ درصد از تجارت جهانی از آن عبور میکند، ایدهآل است.
بین ۲۵ مارس و ۴ آوریل ۲۰۲۵، تصاویر ماهوارهای، ظهور یک سد شنی موقت در ضلع غربی سمحه را نشان داد. به نظر میرسد این سد شنی کوچک برای زهکشی موقت دریایی تشکیل شده است، الگویی رایج در پروژههای ساختمانی نظامی منزوی.

میون
در حالی که عبدالکوری، سمحه و سقطری بخش جداییناپذیر این شبکه پایگاهها هستند، این میون (که با نام پریم نیز شناخته میشود)، یک جزیره آتشفشانی در تنگه باب المندب، است که از نظر استراتژیک حیاتیترین موقعیت را اشغال میکند.
باب المندب که به دلیل صخرههای بزرگ و بیرونزده و دریاهای خروشانش به «دروازه اشکها» معروف است، بین شاخ آفریقا و نوک جنوبی شبهجزیره عربستان واقع شده است، یمن در یک طرف و اریتره و جیبوتی، که میزبان یک پایگاه نظامی مهم ایالات متحده و نیروهای کشورهای غربی از جمله بریتانیا در طرف دیگر هستند.
این تنگه یکی از نقاط حیاتی دریایی جهان برای حمل و نقل انرژی و محمولههای تجاری است و پس از شروع حملات ارتش یمن در نوامبر ۲۰۲۳ به آنجا، به طور جدی تحت تأثیر قرار گرفت.
در حالی که ایالات متحده و حوثیها در ماه مه امسال توافقی را امضا کردند که حملات - و همچنین بمبارانهای تحت رهبری ایالات متحده در یمن - را متوقف کرد، ترافیک دریایی در باب المندب هنوز کمتر از میانگین ۷۲ تا ۷۵ کشتی در روز است که قبل از نوامبر ۲۰۲۳ مشاهده میشد.
باب المندب که حتی قبل از افتتاح کانال سوئز در سال ۱۸۶۹ از اهمیت استراتژیک برخوردار بود، شرکت هند شرقی برای اولین بار در سال ۱۷۹۹ مایون را اشغال کرد، پیش از آنکه بریتانیا رسماً آن را در سال ۱۸۵۸ تصرف کند و تا ۱۹۶۷ آن را در دست داشت.
از اوایل سال ۲۰۲۱، گزارشهایی مبنی بر ساخت یک «پایگاه هوایی مرموز» در میون منتشر شد، بدون اینکه هیچ کشوری ادعای ساخت آن را داشته باشد. در این گزارشها آمده است که این باند فرودگاه «به هر کسی که آن را کنترل میکند، اجازه میدهد تا قدرت خود را به تنگه اعمال کند و به راحتی حملات هوایی را به سرزمین اصلی یمن انجام دهد... همچنین پایگاهی برای هرگونه عملیاتی در دریای سرخ، خلیج عدن و شرق آفریقا فراهم میکند.»
تصاویر ماهوارهای از سال ۲۰۲۳ تا به امروز نشان میدهد که باند فرودگاه در پایگاه هوایی میون اکنون تقریباً ۱.۸۵ کیلومتر طول دارد و از شمال غربی به جنوب شرقی در امتداد ساحل غربی جزیره شیب دارد. این باند از یک سطح آسفالت تیره رنگ مناسب برای هواپیماهای متوسط یا پهپادهای بزرگ و هواپیماهای شناسایی سرنشیندار تشکیل شده است. در حالی که در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ هیچ تغییری در باند فرودگاه مشاهده نشد، تصاویر سال ۲۰۲۵ تغییر واضحی را نشان دادند که نشان میدهد عملیات تسطیح و بازسازی سطح انجام شده است.
مجموعهای از آشیانهها در اطراف پایگاه بزرگ هستند - طولانیترین و وسیعترین آنها ۶۶۰ متر در ۱۰۰ متر است - که میتوانند پهپادها و احتمالاً هواپیماهای شناسایی را در خود جای دهند.

پانتلند
تصاویر ماهوارهای همچنین تأسیسات مسکونی در پایگاه را نشان میدهند که امکان استقرار دهها پرسنل نظامی و فنی را فراهم میکند. خطوط نظارتی و تدارکاتی پایگاههای جزیرهای از طریق مسیرهای دریایی، الگوهای زیرساختی و تأسیسات اطلاعاتی به حضور نظامی امارات در بوساسو و بربرا، دو بندر در مناطق پانتلند و سومالیلند سومالی، متصل هستند.
طبق این گزارش، استفاده از این دو منطقه، که هر دو دارای جنبشهای جداییطلبی هستند که به دنبال جدایی از سومالی هستند، امارات متحده عربی را در مقابل دولت «حسن شیخ محمد» در موگادیشو قرار داده است. در ماه سپتامبر، نشریه «آفریقا کانفیدنشال» از «دشمنی مزمن» بین محمد بن زاید و رئیسجمهور سومالی گزارش داد که گفته میشود تا حدودی نتیجه «جاهطلبیهای سلطهجویانه» امارات در شاخ آفریقا است.
تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که در پایگاه هوایی بوساسو، واقع در کنار فرودگاه بینالمللی بوساسو، مدیریت اماراتی یک مرکز رادار، انبارهای مهمات تقویتشده، یک منطقه بار اختصاصی برای هواپیماهای حمل و نقل سنگین IL-۷۶، یک بیمارستان صحرایی، یک محوطه نگهداری خودرو که دهها وانت، آشیانه هواپیما و آشیانه اصلی نیروی پلیس دریایی پانتلند (PMPF) را در خود جای داده است، ایجاد کرده است. PMPF در ابتدا توسط یک شرکت مستقر در امارات متحده عربی، با نقض تحریم تسلیحاتی سازمان ملل، اداره میشد و مستقیماً به رئیس جمهور پانتلند گزارش میشد و حاکمیت دولت فدرال سومالی را دور میزد.
تصاویر گوگل ارث نشان میدهد که کار ساختمانی سریع و شدیدی بین ژانویه ۲۰۲۴ و ژانویه ۲۰۲۵ در لبه شرقی پایگاه هوایی بوساسو انجام شده است. در این مدت، سه محل فرود بالگرد؛ گروهی از آشیانههای بزرگ و محصور که قادر به پذیرش پهپادها هستند؛ و یک منطقه عملیاتی کاملاً آسفالت شده متصل به آن آشیانهها ساخته شده است. تصاویر ماهوارهای از انتهای شمالی پایگاه بوساسو، راداری را نشان میدهد که به نظر میرسد یک رادار GM-۴۰۳ ساخت فرانسه و تحت کنترل امارات باشد، اگرچه گزارشهایی مبنی بر استفاده از سیستم EL/M-۲۰۸۴ ساخت اسرائیل - همان سیستمی که گنبد آهنین اسرائیل از آن استفاده میکند - وجود دارد.
هر دو سامانه راداری فرانسوی و اسرائیلی قادر به ردیابی بیش از هزار پهپاد، هواپیما، موشک یا توپخانه در برد بیش از ۴۰۰ کیلومتر هستند. در بوساسو، این به معنای پوشش خلیج عدن و ورودی دریای سرخ است.
به گفته منابع متعدد سودانی، دیپلماتیک و محلی، امارات متحده عربی همچنین از بوساسو برای انتقال سلاح و مهمات به نیروهای پشتیبانی سریع در سودان استفاده میکند.
هواپیمای ترابری IL-۷۶ در تصاویر ماهوارهای در حال پارک شدن در یک باند فرود فرودگاه غیرنظامی در جنوب شرقی فرودگاه بوساسو دیده شده است. همچنین در تصاویر ماهوارهای یک هرکولس C-۱۳۰، یک هواپیمای ترابری نظامی برای تجهیزات سنگین، دیده میشود.
در اوایل سال ۲۰۲۴، دو یا سه فروند از این پروازهای ترابری هر روز وارد میشدند. تا اواسط سال ۲۰۲۵، این پروازها حدود ۱۵ پرواز در ماه داشتند.
روز دوشنبه، طبق دادههای ردیابی پرواز، یک بوئینگ ۷۳۷-۴۳۶ ساعت ۸:۵۰ صبح به وقت جهانی به بوساسو رسید و سپس با پرواز برگشت خود به ابوظبی پرواز کرد.

سومالی لند
تعامل امارات با سومالیلند، شاید منطقه خودمختار با قویترین جنبش استقلالطلبی در سومالی، به سال ۲۰۱۷ برمیگردد. دولت سومالیلند برای تقویت ادعای خودمختاری خود، پیشنهاد امارات برای ایجاد یک پایگاه نظامی در بربره را پذیرفت، که به بخشی از شبکه اتصال جزایر یمنی و بوساسو تبدیل شده است.
تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که در بربره، پایگاه دریایی بیسروصدا از یک پروژه متوقف شده به یک تأسیسات تقریباً تکمیل شده تبدیل شده است، با زیرساختهای پیشرفته از جمله یک بندر نظامی مدرن، یک اسکله عمیق، یک باند فرودگاه با آشیانهها و تأسیسات پشتیبانی، که همگی ساخته شدهاند.
باند فرودگاه بربره ۴ کیلومتر طول دارد، به این معنی که میتواند هواپیماهای ترابری سنگین و جتهای جنگنده را دریافت کند. ایجاد همه این تأسیسات، بربره را به یک قطب استراتژیک مهم منطقهای تبدیل کرده است.
در ماه ژوئن، ابوظبی توافقی را برای ساخت راهآهن متصل کننده بندر سومالیلند به اتیوپی نهایی کرد، که نشانه دیگری از برتری آن در شاخ آفریقا است.

همکاری علیه ایران؟
پینکاس، دیپلمات اسرائیلی، میگویدکه همکاری استراتژیک امارات و رژیم صهیونیستی بر اساس همسویی منافع منطقهای از جمله «ثبات، مبارزه با تروریسم، مبارزه با ایران» بنا شده است، اما خاطرنشان کرد که این رابطه از فشارهای ناشی از جنگ اسرائیل در غزه و حملات آن به کشورهای منطقهای از جمله لبنان، ایران، سوریه، یمن و قطر مصون نیست.
او به میدل ایست آی گفت: «ظاهراً این منافع پابرجاست، اما جنگ و ویرانی مداوم در غزه و خصومت اسرائیل، اتحاد عمومی را پیچیده میکند.»
او گفت که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر «متکبر و غیرقابل اعتماد» اسرائیل، اخیراً به این رابطه آسیب رسانده است.
اما در حالی که امارات متحده عربی دیپلماسی آشکاری را با اسرائیل دنبال میکند، عملیات آن در خلیج عدن و دریای سرخ ادامه دارد و کشتیها و هواپیماها به پایگاههایی که حلقه کنترل آن را تشکیل میدهند، رفت و آمد میکنند. هیچ نشانه واضحتری از مقیاس جاهطلبیهای عظیم این پادشاهی کوچک وجود ندارد.
انتهای پیام
نظرات