به گزارش ایسنا، ولی تیموری، مدیرکل دفتر مطالعات، آموزش و برنامه‌ریزی گردشگری وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی در همایش «گردشگری و تحول پایدار» که در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد، با تبریک هفته گردشگری گفت: صنعت گردشگری ایران در شرایطی قرار دارد که نیازمند یک تحول واقعی است؛ تحولی که باید با همکاری همه بخش‌ها ــ دولتی، خصوصی و دانشگاهی ــ شکل بگیرد. اکنون دیگر فرصتی برای بی‌تفاوتی و انفعال وجود ندارد و باید با همفکری و هم‌افزایی این مسیر را پیش ببریم.

ضرورت همگرایی برای تحول در گردشگری

وی با اشاره به شعار امسال سازمان جهانی گردشگری مبنی بر «گردشگری و تحول پایدار» اظهار کرد: در شرایط سخت کنونی، به‌ویژه با توجه به تأثیر تحولات سیاسی بر گردشگری ورودی، باید نگاه خود را به‌طور جدی تغییر دهیم. ما نمی‌توانیم از این واقعیت فرار کنیم، بلکه باید با پذیرش آن، به‌صورت هماهنگ برای تحول و پایداری صنعت گردشگری برنامه‌ریزی کنیم.

تیموری افزود: در سال‌های اخیر گردشگری ورودی کشور به‌شدت تحت تأثیر شرایط سیاسی قرار گرفته و این بخش آسیب‌پذیرتر از سایر حوزه‌ها بوده است. هرچند گردشگری داخلی همچنان فعال است، اما وابستگی تاریخی ما به گردشگری خارجی موجب شده که حتی سایر بخش‌ها نیز از این رکود متأثر شوند.

غلبه نگاه تاریخی ـ فرهنگی بر گردشگری داخلی

این مقام مسئول با اشاره به اینکه تمرکز تاریخی صنعت گردشگری ایران بر گردشگری فرهنگی و تاریخی بوده است، گفت: در طول دهه‌های گذشته، محور اصلی گردشگری ما بر پایه میراث تاریخی و فرهنگی شکل گرفته و همین امر باعث شده است که در حوزه گردشگری داخلی، کمتر به سایر ظرفیت‌ها ازجمله گردشگری طبیعت‌محور توجه کنیم.

وی ادامه داد: در حالی که بسیاری از کشورها ابتدا با تقویت زیرساخت‌های گردشگری داخلی توانستند زمینه رونق گردشگری بین‌المللی خود را فراهم کنند، ما همچنان بیش از اندازه به گردشگری ورودی وابسته مانده‌ایم.

کم‌توجهی به گردشگری طبیعت‌محور و داخلی

تیموری با انتقاد از کم‌کاری در زمینه گردشگری داخلی و طبیعت‌محور تصریح کرد: اگر نگاهی دقیق به بازار گردشگری بیندازیم، می‌بینیم تعداد آژانس‌های تخصصی در حوزه گردشگری داخلی یا طبیعت‌محور بسیار محدود است. حتی بسته‌های گردشگری مشخص و طراحی‌شده در این زمینه اندک است و این نشان می‌دهد ما در توسعه متوازن گردشگری داخلی دچار ضعف جدی هستیم.

گردشگری پایدار در گرو بازتعریف اولویت‌ها

وی با تأکید بر ضرورت بازنگری در سیاست‌گذاری‌ها و اولویت‌ها خاطرنشان کرد: برای رسیدن به گردشگری پایدار، باید نقش بخش خصوصی، دانشگاه و دستگاه‌های اجرایی در یک مسیر مشترک تعریف شود. این هماهنگی می‌تواند تضمین‌کننده تحولی واقعی در صنعت گردشگری ایران باشد.

توسعه گردشگری بدون همگرایی دولت، دانشگاه و بخش خصوصی ممکن نیست

مدیرکل دفتر مطالعات، آموزش و برنامه‌ریزی گردشگری وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی گفت: در شرایط حساس کنونی، گردشگری ایران بیش از هر زمان دیگری به تحولی هماهنگ و همه‌جانبه نیاز دارد. هیچ بخش یا نهادی به تنهایی قادر به ایجاد این تحول نیست؛ بلکه باید مجموعه دولت، دانشگاه و فعالان بخش خصوصی با همفکری و تعامل در مسیر پایداری این صنعت گام بردارند.

تأثیر تحولات سیاسی بر گردشگری ورودی
وی با بیان اینکه شرایط سیاسی اخیر تأثیر مستقیمی بر گردشگری ورودی کشور داشته است، اظهار کرد:
صنعت گردشگری ایران در سال‌های اخیر تحت‌تأثیر عوامل سیاسی و بین‌المللی آسیب دیده است. این تأثیر در بخش گردشگری ورودی شدیدتر بوده و به‌صورت زنجیره‌ای سایر حوزه‌ها را نیز تحت فشار قرار داده است. هرچند گردشگری داخلی همچنان فعال است، اما وابستگی تاریخی ما به گردشگری ورودی موجب شده که سایر بخش‌ها نیز از این وضعیت متأثر شوند.

تیموری با اشاره به غلبه نگاه تاریخی و فرهنگی در سیاست‌های گردشگری کشور افزود: گردشگری ایران در دهه‌های گذشته بیش از اندازه به میراث تاریخی و فرهنگی متکی بوده است. این تمرکز باعث شده تا ظرفیت‌های دیگر، از جمله گردشگری طبیعت‌محور و بومی، کمتر مورد توجه قرار گیرد. در حالی‌که در بسیاری از کشورها، تقویت گردشگری داخلی و طبیعت‌محور زمینه‌ساز پایداری و رشد گردشگری بین‌المللی شده است.

وی ادامه داد: اگر نگاهی واقع‌بینانه به وضعیت فعلی بیندازیم، تعداد آژانس‌های تخصصی در حوزه گردشگری داخلی و طبیعت‌محور بسیار محدود است. نبود بسته‌های گردشگری متنوع در این بخش نشان می‌دهد که برای توسعه متوازن و پایدار هنوز فاصله زیادی داریم.

این مقام مسئول با اشاره به آسیب‌پذیری گردشگری در برابر بحران‌های غیرسیاسی گفت: کشور ما همواره در معرض حوادث طبیعی، بحران‌های زیست‌محیطی و اپیدمی‌هایی مانند کرونا بوده است. اگر هدف ما دستیابی به گردشگری پایدار است، باید در برنامه‌ریزی‌ها همه این عوامل را در نظر بگیریم تا صنعت گردشگری در برابر چنین بحران‌هایی تاب‌آوری داشته باشد.

وی یادآور شد: پس از همه‌گیری کرونا، سازمان جهانی گردشگری شعار «Restart – Rethink» را مطرح کرد تا کشورها از آن تجربه برای بازنگری در مدل‌های رشد خود بهره بگیرند و ناپایداری‌های گذشته را به تعادل برسانند. متأسفانه ما در آن مقطع از این فرصت برای اصلاح ساختار گردشگری استفاده نکردیم و امروز دوباره در نقطه‌ای مشابه ایستاده‌ایم.

تیموری با تأکید بر اینکه تجربه کرونا باید چراغ راه آینده باشد، اظهار کرد: اکنون فرصتی دوباره پیش‌روی ماست تا برای آینده‌ای پایدار برنامه‌ریزی کنیم. این امر نه تنها وظیفه دولت، بلکه مسئولیت بخش خصوصی، دانشگاهیان و همه فعالان این عرصه است. اگر هر بخش تنها به نقش خود بی‌تفاوت باشد، صنعت گردشگری هیچ‌گاه از چرخه تکرار و ناپایداری خارج نخواهد شد.

وی افزود: براساس تجربه ۲۵ ساله‌ام در حوزه گردشگری، باور دارم اگر خودِ جامعه گردشگری برای تحول اقدام نکند، انتظار حمایت مؤثر از سایر حوزه‌ها، از جمله سیاست‌گذاران، بی‌فایده است.

هم‌افزایی برای تحقق تحول پایدار

مدیرکل دفتر مطالعات، آموزش و برنامه‌ریزی گردشگری وزارت میراث فرهنگی با اشاره به اینکه این مسیر نیازمند همکاری همه‌جانبه است، گفت:
باید با تأمل و همگرایی بیشتر، مسیر تحول را پایدارتر از گذشته پیش ببریم. هر بار که از ابتدا شروع می‌کنیم و در نیمه راه متوقف می‌شویم، بیشترین آسیب متوجه بخش خصوصی و فعالان می‌شود. هدف ما باید جلوگیری از تکرار این چرخه باشد.

انتهای پیام