محمدتقی قاسمی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به مقاومت مردم استان ایلام در دفاع مقدس و نقش ایلام در حفظ محورهای دفاعی اظهار کرد: در ۱۹ شهریور ۱۳۵۹ ارتش بعثی عراق ارتفاعات میمک را که آن را سیف سعد نامیده بود، اشغال کرد و مناقشات وارد مرحله‌ای خون‌بار شد، صدام در ۲۶ شهریور همان سال، عهدنامه مرزی و حسن همجواری ۱۹۷۵ الجزایر را به‌طور یک‌جانبه لغو کرد.

وی خاطرنشان کرد: متعاقب این اقدام، ارتش بعث عراق در شهریور ۱۳۵۹ همزمان با سایر استان‌های مرزی، ایلام را هدف هجوم همه‌جانبه قرار داد و مناطق غربی و جنوبی این استان نظیر مهران، چنگوله، چیلات، دهلران، موسیان، فکه، دشت‌عباس، ابوغریب و حوزه نفتی بیات را اشغال کرد، موقعیت ارتش عراق در منطقه میمک که پیش‌تر اشغال شده بود توسعه یافت و نوار مرزی استان تا عمق چندین کیلومتر به تصرف درآمد.

فرمانده دوران دفاع مقدس توضیح داد: در این حمله، جاده مهم ایلام - مهران - دهلران قطع شد و شهرهای ایلام، مهران، دهلران و سایر مناطق استان بمباران شدند و بسیاری از مردم این شهرها آواره شدند. وی افزود: مناطق صعب‌العبور کوهستانی ایلام همانند یک سد دفاعی مانع از دسترسی آسان دشمن به عمق استان می‌شد و ارتش بعث با تکیه بر توان زرهی و مکانیزه تنها در دشت‌های باز و برخی تنگه‌ها و معابر وصولی غرب زاگرس امکان مانور نظامی داشت.

قاسمی تشریح کرد: دشمن محورهای هجومی به استان ایلام را بر مبنای جغرافیای نظامی استان طرح‌ریزی و اجرا کرد که شامل محورهای میمک - سرنی، مهران - چنگوله و دهلران - موسیان - فکه بودند. وی افزود: در این شرایط، عشایر، نیروهای مردمی و نیروهای مسلح با تشکیل چهار محور دفاعی و اجرای عملیات‌های ایذایی محدود و متعدد، مقدمات آزادسازی سرزمین ایلام را فراهم کردند.

محور گلان

وی ادامه داد: محور «گلان» که جبهه میانی استان بود و راه ارتباطی ایلام - مهران از آن عبور می‌کرد، شامل مناطق گلان (امیرآباد)، تنگه کنجانچم، ارتفاعات ذیل، کانی‌سخت و زالوآباد بود. وی افزود: دفاع مردمی در این محور بر عهده مردم صالح‌آباد، گلان، ایلام، میشخاص و مهران با محوریت آیت‌الله حیدری ایلامی بود.

محور سرنی

فرمانده اسبق سپاه استان ایلام گفت: محور سرنی شامل میمک، تنگه تاریکه، تللخاب، تنگه بیجار، تنگه بینا، دشت حلاله و پاسگاه شوره شیرین بود و دفاع مردمی از آن بیشتر بر عهده ایل‌های ارکوازی، خزل، بولی پنج‌ستون، شیروان، چرداول و ملکشاهی قرار داشت.

وی افزود: تجمع و تقویت این نیروها تا شروع عملیات میمک در دی‌ماه ۱۳۵۹ ادامه یافت و نخستین عملیات گسترده با محوریت مردم و پشتیبانی سپاه و ارتش انجام شد که به آزادسازی میمک انجامید.

محور ملکشاهی

قاسمی گفت: محور ملکشاهی (ترشابه) از تنگه کنجانچم تا رودخانه چنگوله و پاسگاه فصیل ادامه داشت و شامل ارتفاعات گردل، معارف، پشمین، گره‌بور، تنگه ترشابه و روستاهای پیرمحمد و ورویله بود، این مناطق محل زندگی ایل‌های ملکشاهی و شوهان بود که دفاع از این محور را با ابتدایی‌ترین سلاح‌ها و تجهیزات برعهده گرفتند و شهید دکتر چمران آنان را در قالب گروه‌های چریکی تحت فرماندهی و کنترل نیروهای خود در منطقه قرار داد.

فرمانده اسبق سپاه استان ایلام گفت: شهید خیدان ملکشاهی و عدنان سابوته از جمله فرماندهان مقتدر عشایری بودند که در این محور، جنگ را هدایت و فرماندهی می‌کردند.

محور دهلران

وی افزود: محور دهلران شامل شهر دهلران، دشت‌عباس، موسیان، پتک، ابوغریب، چیلات و بیات بود که دفاع مردمی از آن بر عهده اهالی دهلران، دره‌شهر، آبدانان و زرین‌آباد قرار داشت.

قاسمی گفت: این همبستگی و شور مردمی برای دفاع از انقلاب و کشور منجر به تشکیل تیپ ۱۱۴ امیرالمومنین (ع) و ارتقای آن به لشکر ۱۱ امیرالمومنین (ع) استان ایلام شد، این لشکر علاوه بر دفاع از مرزهای استان، در عملیات‌های برون‌استانی نظیر والفجر ۹ و ۱۰، کربلای ۴ و ۵ و ۱۰، و نصر ۴ و ۸ نقش‌آفرینی کرد.

وی گفت: با آغاز جنگ، در کنار نیروهای مردمی، تیپ یک لشکر ۸۱ زرهی کرمانشاه، تیپ ۸۴ پیاده خرم‌آباد، تیپ ۳۷ زرهی شیراز، تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی اهواز، نیروهای ژاندارمری و رزمندگان سپاه ایلام، مهران، دهلران و دزفول به مقابله با سپاه دوم دشمن در بخش شمالی و سپاه سوم دشمن در بخش جنوبی جبهه ایلام مبادرت کردند.

فرمانده دوران دفاع مقدس افزود: در طول جنگ، عملیات‌های مهمی همچون ضربت ذوالفقار، فتح‌المبین (محور شمال عملیات)، محرم، والفجر ۱، ۳، ۵ و ۶، عملیات کربلای ۱، عاشورا، نصر ۲ و ۶، عاشورای ۲ و قدس ۳ در محدوده استان ایلام انجام شد.

وی گفت: در روزهای پایانی جنگ، ترکیبی از ارتش عراق و نیروهای منافقین، مهران را به تصرف درآوردند اما طولی نکشید که مهران بار دیگر آزاد شد. وی افزود: در آخرین هجوم ارتش عراق، بخش‌های وسیعی از خاک ایلام اشغال شد و مهران برای چهارمین بار سقوط کرد و مرکز استان نیز در آستانه سقوط قرار گرفت.

قاسمی گفت: این بار نیز رزمندگان و نیروهای مردمی با حضور و اقدام به‌موقع خود، دشمن را به عقب‌نشینی از مهران و سایر مناطق اشغالی واداشتند،  سرانجام پس از هشت سال نبرد بی‌وقفه، در روز ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ آتش‌بس بین دو کشور برقرار شد و حاکمان جنگ‌افروز بغداد پس از یک دهه مقابله و باج‌خواهی بی‌حاصل از نظام اسلامی، با قبول مجدد قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر، باقی‌مانده مناطق مرزی اشغالی استان را رها ساختند و این بار آماده هجوم به کشور کویت شدند.

وی گفت: استان ایلام در طول جنگ ۱۶ بار مورد حمله شیمیایی قرار گرفت و دو هزار و ۸۹۰ شهید، ۳۱۳ آزاده و ۱۰ هزار و ۲۲۴ جانباز تقدیم انقلاب اسلامی کرد.

انتهای پیام