به گزارش ایسنا، زندگی در ظلمات، بر خلاف آنچه که به نظر می‌رسد، صرفاً یک چالش نیست، بلکه دنیایی است غنی از احساسات، خاطرات و تجربیات عمیقی که فراتر از دید ظاهری قرار دارد، نابینایان افرادی هستند که با چشمان بسته، قابلیت‌هایی را در خود پرورش داده‌اند که بسیاری از ما با وجود بینایی از آن غافل مانده‌ایم. آنان نشان می‌دهند که زندگی بیش از آنکه تحت تأثیر آنچه می‌بینیم باشد، به درک و احساس ما وابسته است؛ این افراد قهرمانان روزمره‌ای هستند که به ما ثابت می‌کنند حقیقت زیبایی در عمق وجود انسان نهفته است و نه در تصاویری که چشمان ما می‌بیند.
همواره رسانه‌ها در تلاشند داستان‌های الهام‌بخش، چالش‌ها، پیروزی‌ها و درس‌های ارزشمندی را که از زندگی نابینایان برمی‌آید، به تصویر بکشند، آسایش و راحتی در زندگی روزانه ما، گاه ما را از درک واقعیات اطرافمان دور می‌کند؛ اما نابینایان به ما یادآوری می‌کنند که زندگی یک سفر است تا تجربه‌ای انسانی را با تمام تنوع‌هایش لمس کنیم، آنان با استفاده از حواس دیگر خود، دنیای ناشناخته‌ای را کشف می‌کنند و تصاویری خیال‌انگیز از زندگی را در ذهن خود می‌سازند.
در عرصه‌های مختلف زندگی از جمله آموزش، هنر، ورزش و کارآفرینی، نابینایان به ما نشان می‌دهند که چگونه می‌توانند با استعدادها و خلاقیت‌های خود به جامعه‌ای پربارتر کمک کنند، برای مثال، بسیاری از هنرمندان نابینا آثار هنری خیره‌کننده‌ای خلق کرده‌اند که از لحاظ احساسی و معنایی بهترین تجلی‌های زندگی را به نمایش می‌گذارد.
تحلیل این تجارب همچنین نگاهی به مسائلی چون ایجاد بسترهای مناسب برای آموزش و دسترسی به فناوری‌های جدید، مرتفع ساختن موانع موجود در محیط‌های شغلی و ارتقای حقوق و امکانات اجتماعی برای نابینایان را در بر می‌گیرد، این افراد نیازمند حمایت و توجه بیشتری از سوی جامعه هستند تا بتوانند به ظرفیت‌های کامل خود دست یابند، به عنوان مثال، تکنولوژی‌های جدید مانند دستگاه‌های تشخیص صدا، برنامه‌های تبدیل متن به گفتار و ابزارهای واقعیت مجازی به نابینایان کمک می‌کند تا در دنیای امروز، با موفقیت مشارکت کنند و زندگی خود را بهبود بخشند.
در این راستا، تغییر نگرش عموم نسبت به نابینایان و شناسایی توانمندی‌های آنان یکی از ارکان کلیدی است؛ باید از رویه‌های قدیمی و کلیشه‌هایی که اغلب نابینایان را در چارچوب‌های محدود قرار می‌دهد فاصله بگیریم، این افراد به عنوان اعضای ارزشمند جامعه، باید تحت تأثیر همکاری، احترام و فرصت‌های برابر قرار گیرند، مهم‌تر از همه، باید درک کنیم که نابینایی یک ویژگی است که نمی‌تواند انسان بودن یا قابلیت‌های فردی را تعریف کند.
آینده‌ای که به آن امید داریم، همان آینده‌ای است که در آن هر فرد، بدون توجه به محدودیت‌های ظاهری‌اش، می‌تواند با همت و حمایت، به القای هویتی قوی و تأثیرگذار در جامعه دست یابد.
ضرورت مناسب سازی فضای شهری برای نابینایان و کم‌بینایان
رضوان اعلایی فرادنبه، بانوی کم‌بینا در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: بنده متولد سال ۱۳۶۴ هستم، در حال حاضر به‌عنوان کارمند در دانشگاه دولتی شهرکرد مشغول به فعالیت بوده و در مقطع دکتری رشته الهیات و معارف اسلامی، گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی تحصیل می‌کنم.
این بانوی روشندل گفت: شرایط تردد نابینایان و کم‌بینایان در شهرها به‌طور کامل با افراد عادی متفاوت است، زیرا این افراد به دلیل مشکلات بینایی با چالش‌های خاصی مواجه هستند، فضای شهری، پیاده‌روها و مسیرهای عمومی باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که یک شهروند نابینا بتواند برای رفع نیازهای خود به‌راحتی و بدون برخورد با موانع حرکت کند، از نظر جسمی آسیبی نبیند و چه با همراه و چه با عصای سفید، به‌آسانی مسیر خود را پیدا کند، طراحی شهری باید این امکان را فراهم کند که افراد نابینا بتوانند با ایمنی و استقلال در شهر تردد کنند.
وی تصریح کرد: در گذشته، نابینایان برای مطالعه و آموزش از خط بریل و نوارهای صوتی استفاده می‌کردند، اما امروزه با پیشرفت فناوری، کتاب‌های صوتی و امکانات دیجیتال دسترسی به اطلاعات را آسان‌تر کرده‌اند، با این حال، لازم است وب‌سایت‌ها و فضای مجازی به‌گونه‌ای طراحی شوند که برای نابینایان قابل استفاده باشند، برای مثال، محدودیت‌هایی مانند کدهای امنیتی تصویری که برای افراد نابینا قابل تشخیص نیست، باید حذف شده و سیستم‌هایی طراحی شود که این افراد بتوانند به‌راحتی به محتواهای آموزشی، علمی و کتاب‌ها دسترسی پیدا کنند.
اعلایی با بیان اینکه والدینی که فرزندی با آسیب بینایی دارند، با چالش‌های بیشتری مواجه هستند و نیاز به حمایت عاطفی، مادی و معنوی بیشتری از سوی جامعه، رسانه‌ها، نهادهای فرهنگی و سازمان‌های حمایتی دارند،توضیح داد: این خانواده‌ها باید بپذیرند که فرزندشان برای تحصیل و زندگی به آموزش‌های ویژه و تخصصی نیاز دارد، جامعه نیز باید با حمایت بیشتر، بستری فراهم کند تا این کودکان مهارت‌های زندگی را بیاموزند و با وجود محدودیت‌ها، بتوانند به‌صورت فعال در جامعه حضور داشته باشند.
این بانوی روشندل گفت: نهادهای آموزشی، فرهنگی و رسانه‌ها باید برنامه‌هایی داشته باشند تا خانواده‌های دارای فرزند نابینا یا کم‌بینا حمایت شوند و این کودکان مانند سایرین فرصت رشد و پیشرفت در جامعه را داشته باشند، همچنین، فرهنگ‌سازی در جامعه برای نحوه برخورد با این افراد و خانواده‌هایشان ضروری است.
وی ضمن تبریک روز جهانی عصای سفید، توضیح داد: این روز به‌عنوان نمادی برای آگاهی‌بخشی به جامعه شناخته می‌شود، آرزو می‌کنیم تمام روزهای سال به‌گونه‌ای باشد که افراد نابینا بتوانند در کنار دیگران به‌راحتی زندگی کنند، مطالعه کنند، به محل کار بروند و به اهداف خود دست پیدا کنند، جامعه باید با همکاری و مهربانی، دست این افراد را بگیرد، نابینایان با استعداد، پشتکار و تلاش خود پتانسیل مشارکت در آبادانی سرزمین را دارند و می‌توانند موفقیت‌های بزرگی کسب کنند.
اعلایی خاطرنشان کرد: به‌عنوان کارمند دانشگاه شهرکرد، افتخار می‌کنم که در کنار جامعه جوان و علمی هستم و از حمایت‌های ارزشمند دانشگاه شهرکرد تشکر می‌کنم.
۵۳۴۹ نفر از افراد نابینا و کم‌بینای چهارمحال و بختیاری تحت پوشش اداره‌کل بهزیستی هستند
معصومه محمدی، مدیرکل بهزیستی چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در حال حاضر، ۵۳۴۹ نفر از افراد نابینا و کم‌بینا تحت پوشش اداره کل بهزیستی استان قرار دارند، این اداره با هدف ارائه خدمات متناسب با نیازهای این افراد، همواره تلاش می‌کند تا با ارزیابی دقیق سطح نیازها و محدودیت‌های افراد دارای معلولیت بینایی، خدمات خود را با سطح عملکرد و نیازهای روز آنان هماهنگ کرده و گسترش دهد، این اقدامات در راستای توانمندسازی و تلفیق اجتماعی این افراد در عرصه‌های مختلف انجام می‌شود.
وی افزود: اداره‌کل بهزیستی استان خدمات متعددی در این حوزه ارائه می‌دهد که از جمله آن‌ها می‌توان به برنامه پیشگیری از تنبلی چشم، خدمات هنردرمانی، نمایش‌درمانی و موسیقی‌درمانی در مراکز توانبخشی، اجرای طرح توانمندسازی نابینایان و کم‌بینایان، و تسهیل شرایط اشتغال برای این افراد اشاره کرد.
محمدی بیان کرد: تعداد ۴۲ هزار ۷۴۵ نفر کودک از نظر بینایی در استان غربالگری شدند، از این تعداد، ۲۴۴۹ نفر مشکوک به اختلالات بینایی تشخیص داده شدند و ۱۲۰۰ نفر به تنبلی چشم مبتلا بودند، همچنین، به ۵۳۶ کودک شناسایی‌شده کمک‌هزینه خرید عینک اختصاص یافت، در این برنامه، کودکان با استفاده از چارت E و دستگاه غربالگر عیوب انکساری توسط غربالگران آموزش‌دیده مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
مدیرکل بهزیستی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه افزایش استقلال افراد نابینا در انجام فعالیت‌های روزمره به مناسب‌سازی محل زندگی و تأمین امکانات مورد نیاز آن‌ها وابسته است، گفت: ارائه کمک‌هزینه برای مناسب‌سازی محل زندگی این افراد، با هدف رفع موانع، ایمن‌سازی و بهینه‌سازی محیط با استفاده از نشانه‌های لمسی و شنیداری و همچنین تأمین وسایل مرتبط با فعالیت‌های روزمره، از جمله خدمات این بخش به شمار می‌رود.
وی افزود: دسترس‌پذیری فضای مجازی و برنامه‌های کاربردی برای افراد نابینا و کم‌بینا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، تعداد ۴۰۰ نفر از افراد دارای آسیب بینایی از خدمات مناسب‌سازی مسکن و تجهیزات مرتبط با فعالیت‌های روزمره زندگی بهره‌مند شده‌اند.
محمدی با بیان اینکه علاوه بر کمک‌هزینه معیشتی یا مستمری که افراد نابینا و کم‌بینا، مانند سایر گروه‌های دارای معلولیت، از آن بهره‌مند می‌شوند، حمایت‌های دیگری نیز برای ارتقای کیفیت زندگی این افراد ارائه می‌شود،توضیح داد: از جمله این خدمات می‌توان به پرداخت کمک‌هزینه تحصیلی به دانش‌آموزان دارای آسیب بینایی، کمک‌هزینه تشویقی به دانشجویان نابینا و کم‌بینای دانشگاه‌های دولتی و پرداخت شهریه تحصیلی برای نابینایان شاغل به تحصیل در دانشگاه آزاد و مؤسسات غیردولتی اشاره کرد.
مدیرکل بهزیستی چهارمحال و بختیاری توضیح داد: کمک‌هزینه تحصیلی به دانش‌آموزان و دانشجویان دارای معلولیت در دانشگاه‌های دولتی، از محل اعتبارات سازمان بهزیستی و بر اساس آمار و اطلاعات افراد تحت پوشش، به‌صورت استانی توزیع می‌شود، این کمک‌هزینه برای دانش‌آموزان معلول، طبق دستورالعمل حمایت‌های مالی سازمان، به‌ازای هر سال تحصیلی پرداخت می‌شود، همچنین، دانشجویان دارای معلولیت در دانشگاه‌های غیردولتی و دانشگاه پیام نور نیز طی دوره تحصیل خود، بر اساس دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌های مربوطه از این کمک‌هزینه بهره‌مند می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: بخش عمده‌ای از خدمات سازمان بهزیستی به افراد دارای معلولیت، از جمله افراد با آسیب بینایی، در قالب برنامه‌های توانبخشی مبتنی بر جامعه و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های اجتماعی نظیر سازمان‌های غیردولتی، گروه‌های محلی خودیار و تسهیل‌گران فعال در شبکه خدمات شهری و روستایی ارائه می‌شود، این خدمات شامل آموزش خانواده‌های ساکن در مناطق شهری و روستایی درباره اصول توانبخشی و مراقبتی، حمایت از طرح‌های خوداشتغالی مانند صندوق‌های مالی خرد و برنامه‌های اشتغال استاد-شاگردی، توسعه برنامه‌های فرهنگی و ورزشی به‌ویژه ورزش‌های بومی و ایجاد ارتباط مؤثر با مسئولان محلی در روستاها و شهرها برای تأمین امکانات مورد نیاز معلولان است، این اقدامات به‌ویژه در مناطق محروم و کم‌برخوردار اجرا می‌شود.
انتهای پیام
نظرات