غلامحسین مظفری شنبه سوم آبان در نشست شنبه‌های گفت‌وگو (بیهقی، نثر فارسی و داستان‌نویسی) که در محل سالن باهنر استانداری خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: استان خراسان می‌تواند در حوزه تمدنی نقش درخور و موثری ایفا کند و در این زمینه ، ما باید مفاخر خراسان را شناسایی کرده و از مقام آنان تجلیل کنیم. محمدجعفر یاحقی یکی از مفاخر خراسان است و البته ما یاحقی‌های بسیاری در خراسان داریم که صداوسیما می‌تواند آنها را شناسایی و به مردم معرفی کند و این افراد بزرگ خود دلیلی بر نقش بزرگ تمدنی خراسانند.

وی با تأکید بر این که نویسندگان باید برای فعالیت، خودشان دست به کار شوند و منتظر نهادها نباشند، بیان کرد: نویسندگان نباید برای فعالیت‌های خود منتظر ارگان‌های مختلف باشند؛ البته وظیفه ارشاد و نهادها کمک به نویسندگان است اما نویسندگان نیز با تکیه بر خود می‌توانند فعالیت‌های مؤثر و درخوری انجام دهند و نباید خود را معطل نهادهای مختلف کنند.

استاندار خراسان رضوی در ادامه گفت: وجود نمایشگاه کتاب در مشهد خالی است؛ ما نباید همه فعالیت‌های فرهنگی را به تهران محدود کنیم. چندین سال قبل در زمان ریاست‌جمهوری محمد خاتمی نامه‌ای به تهران نوشتم و تأکید بر تقسیم فعالیت‌ها در استان‌های مختلف و جلوگیری از تمرکززدایی کردم، چراکه هر استان ظرفیت‌هایی دارد و نباید همه کارها در تهران انجام شود.

مظفری تأکید کرد: نویسندگان باید خودشان را  تقویت سازند و برای خود هزینه کنند. خراسان قطعا می‌تواند در حوزه تمدنی، تقش ایفا کند. ما در بحث بازار کتاب نیز تجارب خوبی داریم و نباید اجازه دهیم فضای مجازی، جای کتاب را بگیرد، چراکه این یک آسیب جدی است.  

وی با بیان اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، میراث فرهنگی و گردشگری باید فضای گفت‌وگو را برای نویسندگان فراهم کنند، اظهار کرد: ما باید از امکانات فرهنگی نویسندگان استان خود استفاده کنیم. مثلا رمان کلیدر برای سبزواری‌ها خیلی ملموس است‌ و فیلم بسیار خوبی می‌شود درباره آن ساخت. این وظیفه ماست که برای شناخت بیشتر مفاخر، همایش بین‌المللی برگزار کنیم. در گذشته در کیش نزدیک به سه سال، سه دوره داستان نویسی و موسیقی برگزار شد و این اقدامی موفق بود. همچنین می‌توانیم در استان خراسان نیز، برای شاعران و نویسندگان جوایزی در نظر بگیریم، چراکه وجود جوایز، سبب حرکت و تلاش افراد می‌شود.
ورود نهادهای مختلف به عرصه نشر، موجب بروز مشکلات شده است.

در ادامه این نشست، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی اظهار کرد: یکی از چالش‌هایی که در عرصه چاپ و نشر به وجود آمده، ورود نهادهایی است که حضورشان خود موجب بروز مشکلاتی در این حوزه شده است. گاهی اثری که برای تولید آن زحمات بسیاری کشیده شده، به‌صورت رایگان چاپ می‌شود. برخی نهادها نیز اگرچه در قالب کمک‌های مالی از نویسندگان حمایت می‌کنند، اما در کنار همین حمایت‌ها، مشکلاتی را نیز برای آنان به وجود می‌آورند. از این رو، لازم است در این زمینه هماهنگی‌های لازم میان دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط صورت گیرد.

حسین مسگرانی ادامه داد: در برخی بخش‌ها، بنیادهایی با رویکرد حمایتی فعالیت دارند؛ به‌عنوان نمونه، در حوزه دفاع مقدس، بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس نقش مؤثری ایفا می‌کند، اما متأسفانه چنین سازوکاری در همه حوزه‌ها وجود ندارد. همچنین برای برگزاری نشست‌ها و تعاملات فرهنگی، لازم است جلساتی منظم با حضور تمامی نویسندگان، شاعران و فعالان سینما برگزار شود.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با اشاره به وضعیت زیرساخت‌های فرهنگی در نیشابور بیان کرد: در این شهر دو مجتمع فرهنگی‌ـ هنری وجود دارد که سقف آنها آسیب دیده و برای بازسازی آنها حدود ۳۰ میلیارد تومان بودجه نیاز است. همچنین انجمن کتابخانه‌ها باید از نویسندگان استان حمایت کند. لازم است ابتدا نویسندگان شناسایی و معرفی شوند و سپس آثار آنها مورد حمایت و پشتیبانی قرار گیرد.

مسگرانی با اشاره به نخستین تفاهم‌نامه سازمان سینمایی خاطرنشان کرد: این تفاهم‌نامه به نام امام رضا (ع) در تهران برگزار خواهد شد. برای حمایت از نویسندگان، ضروری است یاد و نام مفاخر و پیشکسوتان نیز گرامی داشته شود و نسبت به بزرگانی همچون حمید سبزواری توجه ویژه‌ای صورت گیرد.

زبان فارسی جوهر هویت ملی و ایرانیت ماست

در ادامه عضو هیئت علمی گروه ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: زبان فارسی یک امر ملی و هویتی است که بر جان ما تاثیر دارد و لازم است از آن پاسداری کنیم. دغدغه‌های ما در زمینه نویسندگی ارتباطات فرهنگی مقدس است و ما باید برای نثر فارسی وجهه و جایگاه مهم‌تری در نظر داشته باشیم، چراکه زبان بیش‌تر نثر است و نثر مروج سیمای زبان است. زبانی که جوهر هویت ما و ایرانیت ماست و این در آثار بیهقی و بزرگان نثر فارسی خود را نشان می‌دهد.

محمدجعفر یاحقی ادامه داد: وقتی به زبان، به‌عنوان سند هویتی توجه می‌کنیم، مسائل مختلفی مدنطر است و اگر چنان‌چه زبان مورد خطر قرار بگیرد، بسیار زیان‌بار خواهد بود. وقتی به این مسئله توجه کنیم و به فکر پاسداشت آن باشیم، مسائل جزئی هم حل می‌شود.

یاحقی با تأکید بر این که رسالت ما خراسانی‌ها سنگین است، بیان کرد: آرزو می‌کنم نویسندگان ما از شیوه داستان‌نویسان گذشته عبرت بگیرند. بسیاری از روایت‌های محلی وجود دارند که می‌توانند جهانی شوند و اگر ما کارهای کوچک را بزرگ کنیم که به منظور خدمت به ایران و فرهنگ باشد، مسائل جزئی نیز حل خواهد شد. خراسان جایگاه فردوسی و عطار است که همین رسالت ما را سنگین می‌کند لذا باید بیشتر از گذشته در اندیشه گسترش فرهنگ باشیم.

جایگاه نثر فارسی و داستان‌نویسی در همایش‌های بیهقی مورد توجه ویژه قرار گرفته است

در ادامه، عضو هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری با بیان اینکه در برگزاری نشست‌های مربوط به بیهقی، تلاش ما این بوده است که جایگاه نثر فارسی و حوزه‌هایی همچون داستان‌نویسی، روایت‌شناسی و روایت‌گرایی را تبیین کنیم، گفت: تمامی این همایش‌ها با محوریت دانشگاه حکیم سبزواری برگزار شده است.

مهیار علوی‌مقدم درباره بخش مردمی این برنامه‌ها بیان کرد: در همایش‌های بیهقی، بخش مردمی نیز پیش‌بینی شده است تا نثر فارسی، به‌ویژه تاریخ بیهقی، در میان عموم مردم معرفی و شناسانده شود. از جمله فعالیت‌های نمادین ما در این زمینه، نواختن زنگ بیهقی به مناسبت روز بیهقی است. هر ساله در روز اول آبان، همایشی در دانشگاه حکیم سبزواری برگزار می‌شود و در شهر سبزوار نیز محافل بیهقی‌خوانی فعال هستند.

وی تأکید کرد: در همین زمینه ما دو درخواست از استاندار خراسان رضوی داریم؛ نخست آن‌که توجه و عنایت ویژه‌ای به موضوع یادمان بیهقی داشته باشند و دوم آن‌که، با توجه به نام‌گذاری روز اول آبان به عنوان روز بیهقی از سال ۱۳۸۶، همانند روزهای ملی فردوسی، خیام و عطار، ردیف بودجه‌ای مشخص برای بزرگداشت ابوالفضل بیهقی در نظر گرفته شود.

ادبیات داستانی معاصر در خراسان رضوی هنوز مهجور است

در ادامه، یک نویسنده مشهدی، با بیان اینکه مسئله اصلی در حوزه داستان، متأسفانه مهجور ماندن ادبیات داستانی است، اظهار کرد: ما نویسندگان، هیچ رسانه‌ای جز کتاب‌های خود در اختیار نداریم. پرسش این است که چه میزان بودجه برای معرفی ادبیات داستانی معاصر اختصاص می‌یابد و چه تلاشی برای شناساندن آن صورت می‌گیرد؟

پری غلامی ادامه داد: باید راهکاری برای معرفی نویسندگان استان و آثارشان اندیشیده شود. مسئله نشر و مافیای نشر همواره محل پرسش است؛ اینکه چرا نویسندگان تمایلی به همکاری با ناشران مشهدی ندارند؟ در حالی که چند ناشر برند در مشهد فعالیت می‌کنند، اما گاه آثار منتشرشده از کیفیت لازم برخوردار نیستند. به همین خاطر، لازم است به این مسائل توجه جدی شود.

این نویسنده تصریح کرد: برخی نویسندگان توانمند حاضر نیستند برای چاپ آثار خود هزینه پرداخت کنند یا اندیشه و خلاقیت خود را در برابر مبالغ ناچیز بفروشند. یکی دیگر از موضوعات قابل بررسی، مسئله پاتوق‌های داستان‌نویسی است؛ اینکه چرا برخی مراکز بزرگ فرهنگی مانند حوزه هنری خالی از حضور نویسندگان‌ هستند، اما در مقابل، جلسات کافه‌کتاب‌ها با استقبال گسترده مخاطبان روبه‌رو می‌شود؟ همچنین از منظر من، در حوزه جشنواره‌ها ضرورتی ندارد که داوری جشنواره‌های استانی از سوی داوران مستقر در تهران انجام گیرد.

انتهای پیام