در حال حاضر، عدم توجه به صنایع تبدیلی در خرو به یکی از چالشهای اصلی این منطقه تبدیل شده است. صنایع تبدیلی نهتنها میتوانند با افزایش ارزش افزوده، به بهبود وضعیت اقتصادی کشاورزان و تولیدکنندگان کمک کنند، بلکه میتوانند زمینهساز اشتغالزایی و رونق اقتصادی در منطقه شوند. با این حال، بسیاری از باغداران خرو هنوز به فرآوری محصولات خود توجهی ندارند و بهجای تولید فرآوردههای با ارزش افزوده، درگیر فروش محصولات خام هستند. این امر به کاهش درآمد آنها و اتکای بیش از حد به بازارهای فصلی منجر شده است.
در عین حال، برندسازی یکی از ابزارهای کلیدی برای شناساندن محصولات خرو به بازارهای داخلی و خارجی است. با توجه به رقابت فزاینده در بازار محصولات کشاورزی، نداشتن برند معتبر و شناختهشده، یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت محصولات خرو در جذب مشتریان است. برندینگ میتواند به محصولات خرو هویت بدهد و آنها را در برابر رقبای مشابه متمایز کند؛ اما متأسفانه، در حال حاضر، تلاشهای محدودی در این زمینه انجام شده است و بسیاری از محصولات خرو بهصورت ناشناخته و بدون هویت به فروش میرسند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی درباره محصول آلوی شهرستان زبرخان گفت: شهر خرو در شهرستان زبرخان به عنوان پایتخت آلو با بیش از ۳۸۴۴ هکتار باغ آلو و ۴۸۴۴ بهرهبردار، هرساله در مهرماه میزبان جشن برداشت آلو است.
مجید جعفری، با بیان اینکه امسال بیش از ۲۲ هزار تن آلو از این باغات برداشت خواهد شد، بر اهمیت برندسازی محصول آلوی این منطقه تأکید کرد و گفت: بدون سرمایهگذاری هوشمندانه روی برندسازی، حتی بهترین محصولات نیز ممکن است در انبوه کالاهای مشابه گم بمانند.
وی با بیان اینکه برندسازی تنها یک لوگو یا شعار نیست، بلکه یک استراتژی جامع برای ایجاد ادراک و تصویر متمایز در ذهن مشتری است، درباره اهمیت برندسازی برای آلو و منطقه خرو افزود: ایجاد تمایز و شناسایی در بازار پررقابت امروز، برندسازی قوی به محصول آلو و منطقه خرو هویتی منحصر به فرد میبخشد. این هویت که میتواند متکی بر کیفیت استثنایی، طعم بیهمتا یا حتی داستان تاریخی و فرهنگی منطقه باشد، موجب میشود مشتریان این محصول را به راحتی به خاطر بسپارند و در زمان خرید، آن را به نمونههای مشابه ترجیح دهند.
جعفری همچنین به ساختن اعتماد و وفاداری اشاره و اظهار کرد: یک برند قدرتمند به مصرف کننده این اطمینان را میدهد که محصولی با کیفیت و قابل اعتماد را خریداری میکند. هنگامی که تجربه مصرف آلو یا دیگر محصولات این منطقه انتظارات مشتری را برآورده کند، اعتماد به وجود آمده و به وفاداری تبدیل میشود.

وی خاطرنشان کرد: ثبت برند «آلوی خرو» به عنوان یک نشان جغرافیایی نه تنها از این نام در برابر سوء استفادهها محافظت میکند، بلکه به آن ارزشی به عنوان یک دارایی میبخشد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، در این باره اظهار کرد: این اقدام امکان قیمتگذاری منصفانهتر را فراهم کرده و با افزایش تقاضا، به رونق اقتصادی باغداران محلی و ایجاد فرصتهای شغلی جدید منجر میشود.
وی ادامه داد: در کنار برندسازی، زنجیره ارزش این محصول نیز بسیار اهمیت دارد و مورد حمایت سازمان جهاد کشاورزی است فرآوری صنعتی به عنوان حلقه گمشده زنجیره ارزش در بهرهبرداری حداکثری از پتانسیلهای منطقه به شمار میآید. این امر نه تنها به معنای افزایش ماندگاری محصول است، بلکه یک تحول استراتژیک در اقتصاد کشاورزی منطقه محسوب میشود.
جعفری با اشاره به اینکه بخش قابل توجهی از محصولات باغی به دلیل فصلی بودن، مازاد عرضه و نبود امکانات نگهداری از بین میروند، اظهار کرد: با احداث کارخانههای فرآوری، میتوان این مازاد را به محصولاتی با ارزش افزوده بالا مانند آلو خشک، برگه آلو، لواشک، پوره، کنسانتره و مربا تبدیل کرد و ضایعات را به حداقل رساند.
وی، درباره اهمیت فرآوری آلو در منطقه خرو گفت: فروش یک کیلو آلو خشک یا کنسانتره با کیفیت، ارزش اقتصادی بسیار بالاتری نسبت به فروش همان مقدار آلوی تازه دارد در واقع فرآوری صنعتی میتواند درآمدی پایدار برای باغداران و منطقه به ارمغان آورد که در تمام طول سال جریان دارد و تنها به فصل برداشت محدود نمیشود.
محصولات فرآوری شده امکان حضور در بازارهای متنوعتری را فراهم میکنند. به عنوان مثال، کنسانتره آلو میتواند به صنایع غذایی، شیرینیپزی و نوشیدنیها راه یابد. همچنین، آلو خشک بستهبندیشده تحت برند «خرو» میتواند به یک کالای صادراتی با ارزش تبدیل شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، در ادامه با اعلام اینکه صادرات آلو در کشور به طور سالانه بیش از ۲۰ میلیون دلار ارزآوری برای اقتصاد دارد، گفت: این استان با تولید بیش از ۴۰ هزار تن آلو در هرسال، به عنوان یکی از مراکز اصلی تولید این محصول در ایران شناخته میشود.
جعفری، در این راستا به شهرستانهای زبرخان، نیشابور، تربتحیدریه، طرقبه شاندیز، مشهد، کوهسرخ، فیروزه و ششتمد اشاره کرد و گفت: این مناطق، بیشترین سطح زیر کشت آلو را دارند.
وی با بیان اینکه بیش از ۴۰ درصد از آلوهای تولیدی در خراسان رضوی بهصورت تازهخوری مصرف و مابقی به محصولات دیگری مانند آلو خشک و لواشک تبدیل میشوند، به تنوع بالای ارقام آلو در این استان نیز اشاره و تصریح کرد: ارقام بومی و تجاری موجود شامل شمس، طرقبه، بخارا، درگزی و قطره طلا هستند. به علاوه، ارقام تجاری وارداتی که توانستهاند با شرایط آب و هوایی این منطقه سازگاری یابند، شامل سانتاروزا، شابلون و استنلی میشود.
پوستگیری آلو به صورت سنتی و با دست است
در شرایط فعلی که شهر خرو از آن برخوردار است، ارتقای فناوریهای فرآوری، ایجاد برند منطقهای و جذب سرمایهگذاری صنعتی میتواند مسیر توسعهای جدید برای این منطقه ترسیم کند. در حال حاضر ضعف در فرآوری صنعتی، فقدان زیرساختهای کافی برای صنایع تبدیلی و نبود برند اختصاصی و اثرات ناشی از خشکسالی و سرمازدگی، مهمترین عواملی هستند که مانع بهرهگیری مطلوب از ظرفیت اقتصادی این محصول شدهاند.
مدیر جهاد کشاورزی زبرخان با اشاره به اینکه محصول آلو مظلوم واقع شده است، بیان کرد: گرچه گفته میشود آلو ارزش دارویی دارد اما تاکنون برای آن تبلیغاتی نشده است و فقط در حدود ۱۲ درصد از آلویی که تولید میشود به صورت تازه خوری مصرف شده و باقی محصول نیز فرآوری میشود.
محمدرضا صدیقی با بیان اینکه حتی تاکنون در حوزه فراوری این محصول و تولید کمپوت آلو، مربای آلو، آبمیوه آلو و... اقدامی نشده و بیشتری بر روی فراوری کار شده است، خاطرنشان کرد: بخشی از فراوری آلو به صورت سنتی و بخشی نیز به صورت نیمه صنعتی انجام میشود، عملاً وقتی محصول با دستگاه خشک شود مسائل بهداشتی بهتر رعایت میشود.
وی با اشاره به اینکه پوستگیری آلو به صورت سنتی و با دست است و برای خشک کردن از نور خورشید استفاده میشود و بخشی هم توسط دستگاه انجام میشود، گفت: هنوز در بخش صنعتی برای فرآوری آلو کار زیادی نشده است. یکی از دغدغههای ما عدم ورود مناسب کارخانهها برای فراوری محصول آلو است.

مدیر جهاد کشاورزی زبرخان با اعلام اینکه شهرستان در زمینه فرآوری محصولات به روش صنعتی آماده هرگونه همکاری با سرمایهگذاران است، افزود: گرچه برای بستهبندی محصول اقداماتی شده ولی برای صنایع تبدیلی و تولید مرباها و کمپوتهای مختلف کاری نشده است.
وی با بیان اینکه همچنین محصول شهرستان برند خاصی ندارد و در زمان صادرات، نام آلوی خرو یا اسم تاجر بر روی بستهبندی آن درج میشود، اظهار کرد: برندسازی و صنایع تبدیلی نیاز ضروری شهرستان زبرخان است و جای خالی آنها به شدت احساس میشود، البته اقداماتی در دست انجام داریم که امیدواریم هرچه زودتر به سرانجام برسد.
صدیقی با اعلام اینکه عمده محصول آلوی شهرستان به کشورهای افغانستان، پاکستان، دبی، آلمان و برخی دیگر از کشورها صادر میشود، خاطرنشان کرد: در حدود ۱۲ تا ۱۵ درصد آلو تازه خوری میشود و باقی نیز به سایر استانها و کشورهای همسایه و اروپایی صادر میشود.
مدیر جهاد کشاورزی زبرخان با بیان اینکه با کاشت ارقام پیشرس، برداشت آلو از تیرماه آغاز میشود، گفت: ارقام زودرس موجب میشود که نیاز محصول به آب کاهش پیدا کند.
وی در ادامه با اعلام اینکه علاوه بر تولید آلویی که داریم بارانداز آلو هم هستیم به طوری از بسیاری شهرهای خارج از استان هم برای فراوری آلو به این منطقه میآیند، بیان کرد: در تولید آلو هیچ مشکلی نداریم به طوری که حتی در برخی سالها که تگرگ، سرمازدگی و ... را نداریم تولید آلوی تر تا ۴۰ هزار تن میرسد اما در برخی سالها به ۲۲ هزار تن میرسد.
صدیقی افزود: در سالهایی که وضعیت خوبی داریم پس از فراوری تولید آلوی خشک به هفت تا هشت هزار تن میرسد و در سالهایی که با مشکلات سرمازدگی و تگرگ مواجه هستیم این میزان به ۴۰۰۰ تن کاهش پیدا میکند.
وی با اعلام اینکه ۴۰ درصد مردم شهرستان از زمان تولید تا فراوری درگیر این محصول میشوند، خاطرنشان کرد: از زمان برداشت تا زمان فراوری محصول آلو برای حدود ۶۰۰ هزار نفر اشتغال ایجاد میشود.
مدیر جهاد کشاورزی زبرخان در ادامه از تأثیر قطعی چاه موتورها، تغییرات اقلیمی، افزایش دما و ... بر کمیت و کیفیت محصول آلو خبر داد و افزود: خشکسالی و کمآبی در تمامی محصولات تأثیر گذاشته و وقتی درخت دچار تنش شود عملاً کیفیت محصول نیز کاهش پیدا میکند.
وی با اشاره به اینکه گل میوه سال آینده امسال تشکیل میشود و عملاً وقتی درخت با تنش آبی مواجه شود در باردهی سال آینده تأثیر خواهد داشت، اظهار کرد: همچنین وقتی در زمان گلدهی با تگرگ، سرمازدگی مواجه شویم به محصول هم خسارت جدی وارد میشود.
راهبردهایی برای تبدیل پتانسیل بینظیر خرو به یکقطب اقتصادی
احمدرضا محمودی کارشناس بخش کشاورزی درباره راهبردهایی که برای تبدیل پتانسیل بینظیر خرو به یک قطب اقتصادی، میتوان دنبال کرد، گفت: نخست، ثبت نشان جغرافیایی (GI) برای تضمین اصالت و کیفیت محصول از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدام کمک میکند تا هویت و کیفیت محصولات را به مصرفکنندگان معرفی کنیم.
وی همچنین بر لزوم طراحی هویت بصری جذاب و یکپارچه برای تمامی محصولات، اعم از تازه و فرآوری شده تأکید کرد و افزود: این هویت بصری میتواند به شناسایی بهتر محصولات در بازار کمک کند.

این کارشناس بخش کشاورزی با اشاره به جذب سرمایهگذاری برای احداث واحدهای فرآوری مدرن و بهداشتی در نزدیکی منطقه اظهار کرد: این واحدها میتوانند به افزایش ارزش افزوده و ایجاد اشتغال در منطقه کمک کنند.
وی برگزاری جشنوارههای سالانه برداشت آلو را یک فرصت مناسب دانست و گفت: در این جشنوارهها میتوان محصولات فرآوری شده نوآورانه را به نمایش گذاشت و به معرفی بیشتر این محصولات پرداخت.
محمودی افزود: شهر خرو پتانسیل بالایی در زمینه تولید و صادرات آلو دارد و میتواند به توسعه اقتصادی و اشتغالزایی در این منطقه کمک کند.
امروز شهر خرو در شهرستان زبرخان در نقطهای ایستاده که تصمیمهای راهبردی درباره سرمایهگذاری در صنایع تبدیلی، نوسازی فناوریهای فرآوری و ثبت نشان جغرافیایی میتواند چهره اقتصادی شهرستان را دگرگون کند.
خرو با برخورداری از ظرفیتهای منحصر به فرد طبیعی و تولیدی، در آستانه تحولی بزرگ قرار دارد. اگر نگاه علمی، اقتصادی و برندمحور در کنار حمایتهای دولتی و سرمایهگذاریهای هدفمند قرار گیرد، این شهر نه فقط پایتخت آلوی ایران، بلکه میتواند به نماد ملی موفقیت در برندسازی محصولات کشاورزی تبدیل شود؛ جایی که «آلوی خرو» نامی شناخته شده و معتبر در بازارهای جهانی خواهد بود.
انتهای پیام


نظرات