حبیب‌الله محمودیان در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص تپه‌های باستانی «مِر» در منطقه مورموری آبدانان اظهار کرد: تپه‌های باستانی مِر در محدوده پنج‌برار، شمال شهر کلات مورموری از توابع شهرستان آبدانان واقع شده‌اند و نخستین‌بار در سال ۱۳۸۲ توسط اداره میراث فرهنگی استان ایلام شناسایی شدند.
وی خاطرنشان کرد: این اثر در کمربند حاشیه غربی فلات ایران قرار دارد؛ جایی که تپه‌های متعددی با شرایط استقراری مشابه و شواهد فرهنگی قابل مقایسه دیده می‌شوند از جمله این آثار می‌توان به تپه‌های موسیان در دهلران، سیدحسن و چگا آهوان در مهران، گلان و سرنه‌ای در بخش صالح‌آباد، چگا سیفور در چرداول، نرگسی و زرنه در ایوان اشاره کرد.
این دانش‌آموخته دکترای باستان‌شناسی پیش از تاریخ توضیح داد: بررسی‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که این آثار دارای شواهدی از دوره پیش از تاریخ هستند، اما تشخیص دقیق قدمت و موقعیت استقرار آن‌ها نیازمند تحقیقات علمی گسترده است و بدون اجرای طرح‌های پژوهشی، اظهار نظر قطعی امکان‌پذیر نخواهد بود.
محمودیان تشریح کرد: تپه‌های باستانی مِر در بخش مورموری به‌صورت اجمالی بررسی شده‌اند و تمرکز مطالعات بیشتر بر معرفی مشخصات ظاهری اثر بوده است. این بررسی‌ها در حد شناسایی و مستندسازی قابل استناد هستند.
وی بیان کرد: ارتفاع تپه شرقی مِر از تپه غربی بیشتر است و در جبهه جنوبی آن، چشمه‌های آبگرم جریان دارند که به‌عنوان منبع تأمین آب سکونت‌گاه عمل می‌کرده‌اند. جاده خاکی مورموری به پنج‌برار، راه ارتباطی این اثر با مرکز بخش مورموری محسوب می‌شود.
محمودیان در ادامه افزود: در سال‌های اخیر، زمین‌های کشاورزی شمال این اثر با گونه‌های درختی زیتون درختکاری شده‌اند که با شرایط اقلیمی منطقه سازگاری دارند. تپه باستانی مِر شماره دو در غرب تپه شماره یک واقع شده و از نظر وسعت، بزرگ‌تر از تپه جانبی است.
وی گفت: به‌دلیل موقعیت توپوگرافی منطقه، ارتفاع تپه از جهات مختلف متفاوت است؛ به‌طوری که در جبهه شمالی ۳ متر، در جبهه غربی ۶ متر و در جهات جنوب شرقی به ترتیب ۲ و ۱.۵ متر نسبت به زمین‌های پیرامونی ارتفاع دارد.
این استاد باستان‌شناسی اضافه کرد: حفاری‌های غیرمجاز در آبریز ضلع غربی، بخشی از یک بنای سنگی را در عمق دو متری نمایان کرده‌اند. دیوارهای این بنا با استفاده از سنگ لاشه و ملات گچ ساخته شده‌اند و به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از لایه‌های فوقانی تپه دارای آثار معماری باشد.
محمودیان ادامه داد: اظهار نظر درباره آثار باستانی، به‌ویژه تپه‌ها، با توجه به ظرافت کار و محدودیت شواهد فرهنگی بسیار دشوار است و در مورد تپه‌های مِر نیز همین مسئله مطرح است، موقعیت جغرافیایی منطقه مورموری، نزدیکی به اقلیم معتدل و گرمسیر، دسترسی به منابع آب، ارتباط با کوهستان و وجود چند اثر کلیدی دیگر، شرایط مناسبی برای استقرار در دوران پیشین فراهم کرده است از این‌رو به نظر می‌رسد این منطقه در دوره‌های مختلف محل سکونت انسان بوده و به‌عنوان زیست‌گاهی مهم مورد توجه قرار گرفته است.
وی در پایان گفت: ضروری است سازمان میراث فرهنگی کشور اقدامات لازم برای اجرای طرح‌های پژوهشی در این منطقه را در دستور کار قرار دهد تا با بهره‌گیری از روش‌های علمی، موقعیت استقراری تپه‌ها به‌درستی روشن شود.
انتهای پیام
نظرات