علیرضا رحیمی دبیر شورای عالی جوانان و نوجوانان کشور امروز دوشنبه ۲۴ آذر در همایش آینده جمعیت ایران در نگاه صاحبنظران علوم اجتماعی، با اشاره به هشدار مراکز آیندهپژوهی درباره تحولات جمعیتی کشور افزود: اعلام خطرها در حوزه جمعیت نباید صرفاً موجب نگرانی شود، بلکه باید بهانهای برای اصلاح رویکردهای سیاستگذاری باشد. بر اساس دادههای بانک جهانی، نرخ باروری کشور از حدود ۷.۲ در دهه ۱۳۴۰ به ۱.۷ در سال ۱۴۰۰ و حدود ۱.۶ در سال ۱۴۰۳ رسیده است. این در حالی است که در سال ۱۳۷۳ قانون تنظیم خانواده با شعار «دو فرزند کافی است» به تصویب مجلس و شورای نگهبان رسید، اما از سال ۱۳۹۳ با ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری، شاهد تغییر پارادایم در این حوزه بودهایم.
وی با تأکید بر نقش رصد و پیشبینی تحولات اجتماعی تصریح کرد: اگر نتوانیم تغییرات اجتماعی و جمعیتی را بهدرستی رصد و آینده را پیشبینی کنیم، سیاستگذاریها ناگزیر نادرست خواهد بود. شاید اگر آیندهپژوهی دقیقتری در دهه ۷۰ وجود داشت، مسیر سیاستهای جمعیتی کشور متفاوت رقم میخورد. امروز نیز بیش از هر چیز به عقلانیت علمی، سیاستگذاری مبتنی بر شواهد و نگاه آیندهنگر نیاز داریم.
وی با انتقاد از ناهماهنگی میان نظام آموزش عالی و نیازهای آینده کشور گفت: در حال حاضر دانشجویانی در رشتههایی تربیت میشوند که مشخص نیست براساس چه نیاز واقعی ایجاد شدهاند.
رحیمی افزایش نرخ رشد جمعیت را یکی از دغدغههای اصلی کشور دانست و گفت: نباید کیفیت سرمایه انسانی موجود نادیده گرفته شود، دانشگاهها باید بر اساس نیازهای واقعی آینده تنظیم شوند و آموزشها از حالت صرفاً نظری خارج شده و به سمت مهارتمحوری و حل مسئله حرکت کنند.
وی با اشاره به خلأ مراکز تصمیمساز در نظام حکمرانی گفت: یکی از حلقههای مفقوده حکمرانی در کشور، نهادهای تصمیمساز و آیندهنگر است، مراکزی که بتوانند بدون توجه به اختلاف سلیقههای سیاسی، آینده را ببینند و برای آن برنامهریزی کنند، کشور امروز بیش از هر زمان دیگری به چنین نهادهایی نیاز دارد.
وی در ادامه از اقدامات انجامشده در حوزه رصد اجتماعی خبر داد و افزود: در مرکز رصد اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان، با هدف پرهیز از رویکردهای شعاری و پوپولیستی، نخستین گام را با شناخت دقیق وضعیت موجود برداشتیم. تاکنون حدود شش هزار لایه اطلاعاتی مبتنی بر دادههای مکانی گردآوری شده تا ترکیب جمعیتی، بیکاری و آسیبهای اجتماعی در مناطق مختلف کشور بهصورت دقیق مشخص شود و مبنای تصمیمگیریهای آینده قرار گیرد.
دبیر شورای عالی جوانان و نوجوانان کشور و معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان با تأکید بر ضرورت عبور هوشمندانه از شرایط حساس کنونی کشور گفت: ملت آگاه ایران، بهویژه مردم آذربایجان، بهخوبی میدانند که عبور از این پیچ تاریخی در مسیر آینده ایران و حفظ تمامیت ارضی کشور، نیازمند حمایت و پشتیبانی از رئیسجمهور و تقویت انسجام ملی است.
وی با فضای پویای دانشگاهها در دهههای گذشته و دوران دانشجویی خود اشاره کرد و افزود: دانشگاه همواره محل گفتوگو، نقد و اندیشهورزی بوده است و امروز نیز بیش از هر زمان دیگری به همان عقلانیت، گفتوگوی جمعی و مسئولیتپذیری اجتماعی نیاز داریم، بهویژه در موضوعی راهبردی مانند جمعیت.
وی ادامه داد: پیامدهای این روند، فشار فزاینده بر صندوقهای بازنشستگی، کاهش منابع ورودی این صندوقها، افزایش بار مالی بر نظام سلامت و گسترش نیاز به حمایتهای اجتماعی خواهد بود، بهویژه با توجه به تغییر سبک زندگی، در سالهای آینده تعداد سالمندان تنها افزایش خواهد یافت و اگر از هماکنون برای آن تدبیر نشود، با بحرانهای اجتماعی و انسانی روبهرو خواهیم شد.

انتهای پیام


نظرات