یاسین باقریان در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: مسابقه «ارائه برتر» که متولی آن انجمن علمی مهندسی صنایع دانشگاه فردوسی مشهد است، برای اولین بار در سال ۹۳ برگزار شد. اولین دوره، مسابقهای بسیار کوچک و در مقیاس رشته مهندسی صنایع برگزار شد؛ اما در دورههای بعدی، بهتدریج گستردهتر شد و از سطح رشته فراتر رفت و به سطح دانشکده رسید تا به شکل امروزی خود برسد. در حال حاضر، ما هفتمین دوره از مسابقات «ارائه برتر» را برگزار میکنیم. این دوره از مسابقات تفاوتهای جدی با دورههای گذشته دارد و قالب آن بهطور قابل توجهی تغییر کرده است.
وی با اشاره به شکل قبلی برگزاری مسابقه، افزود: در دورههای قبلی مسابقه، ابتدا اطلاعرسانی انجام میشد و ثبتنام صورت میگرفت. سپس ارائهدهندگان، مطالب را در قالب دروس فشرده، با موضوعی که خودشان انتخاب کرده بودند، ارائه میدادند. در آن دوره، چهار داور حضور داشت و فرمهایی در اختیار داوران قرار میگرفت که شامل فاکتورهایی برای ارزیابی ارائه بود؛ فاکتورهایی که بیشتر بر مهارتهای ارائه، مانند فن بیان، مدیریت ابزارها و موارد مشابه تمرکز داشت. این مرحله، مرحله مقدماتی بود و معمولا طی دو روز برگزار میشد. در پایان مرحله مقدماتی، از میان شرکتکنندگان که معمولا بین ۱۵ تا ۲۵ نفر بودند، پنج نفر انتخاب میشدند و به مرحله دوم، یعنی فینال، راه پیدا میکردند.
دبیر اجرائی مسابقه «ارائه برتر» ادامه داد: مرحله فینال معمولا با فاصله زمانی کمی پس از مرحله مقدماتی برگزار میشد. در این مرحله نیز شرکتکنندگان دوباره موضوعات را ارائه میدادند، با این تفاوت که زمان ارائه کمتر بود؛ ارائهها در مرحله مقدماتی حدود ۱۰ دقیقه و در فینال حدود هشت دقیقه بود. در نهایت، نفرات اول تا سوم مشخص میشدند و جوایز به آنها تعلق میگرفت.
«بحران»؛ محور اصلی ارائههای دوره جدید
باقریان در خصوص شکل جدید مسابقه «ارائه برتر»، اظهار کرد: امسال، در وهله اول تصمیم گرفتیم که موضوع ارائهها را مشخص کنیم. موضوع «بحران» انتخاب شد؛ به این دلیل که میخواستیم نوعی دغدغهمندی در دانشجویان ایجاد کنیم. هدف این بود که دانشجو بهدنبال یک بحران در حوزه تخصصی خودش، یا حتی خارج از رشتهاش، بگردد و درباره آن ارائه بدهد. حتی اگر آن بحران مستقیما به رشته تحصیلیاش مرتبط نباشد، اما ذهن او را درگیر کرده باز هم میتواند موضوع ارائه باشد. این انتخاب موضوع، نوعی تکاپو در ارائهدهنده ایجاد میکند؛ اینکه بهدنبال یک بحران برود، آن را عمیقتر بررسی کند و شاید بتواند از جهات مختلف در مخاطب نیز دغدغهمندی ایجاد کند. ما این موضوع را بررسی کردیم و با توجه به شرایط موجود، به این نتیجه رسیدیم که «بحران» بهترین گزینه است. برای کمک به دانشجویان، محوربندیهایی انجام دادیم تا مسیر برایشان روشنتر باشد، هرچند محدودیتی برای انتخاب موضوع در نظر نگرفتیم.
وی با بیان اینکه یکی از تفاوتهای اصلی این دوره، سبک برگزاری مرحله مقدماتی است، اضافه کرد: برخلاف گذشته که مرحله مقدماتی بهصورت فشرده و در یک یا دو روز برگزار میشد، امسال ما هشت نشست مرحله مقدماتی داریم. در هر نشست، ۶ نفر ارائه میدهند. مدت زمان ارائهها را نیز کاهش دادیم و آن را به ۸ دقیقه برای مرحله مقدماتی رساندیم. همچنان چهار داور حضور دارند، اما فرمهای ارزیابی تغییر کردهاند. ما ارزیابی را بر اساس سه فاکتور اصلی انجام میدهیم که یکی از آنها مربوط به موضوع ارائه و ایدهای است که پشت آن قرار دارد. برای خلاقیت دانشجو نیز وزن جداگانهای در نظر گرفتیم. علاوه بر این، خود انتخاب بحران نیز دارای امتیاز است؛ چراکه انتخاب درست و دقیق یک بحران، بخشی از یک ارائه خوب محسوب میشود. بهطور کلی، فرمها و شیوه ارزشیابی بازنگری و اصلاح شدند.
دبیر اجرائی مسابقه «ارائه برتر»، افزود: در پایان هر نشست، یک نفر بهعنوان فینالیست انتخاب میشود. تلاش ما این بوده که شرایط برای همه شرکتکنندگان برابر باشد؛ یعنی داورها، مخاطبان و شرایط ارائه در هر نشست یکسان باشند. در این ساختار، هر فرد فقط با پنج نفر دیگر رقابت میکند. این موضوع باعث میشود رقابت عادلانهتر باشد. تعداد داورها نیز بهگونهای است که واریانس نظرات کاهش پیدا کند. در مجموع، ما در پایان مرحله مقدماتی هشت فینالیست خواهیم داشت. البته یک شرط حداقلی نیز در نظر گرفتهایم؛ اگر فردی نفر اول یک نشست شود اما حداقل ۵۰ درصد آرای مثبت داوران را کسب نکند، شایستگی ورود به فینال را نخواهد داشت. خوشبختانه تا این لحظه، تمام نفرات اول این حداقلها را کسب کردهاند و وارد مرحله فینال شدهاند. تنها دو نشست دیگر باقی مانده که باید دید نتیجه آنها چه خواهد شد.
اضافه شدن کارگاههای آموزشی بر اساس بازخورد شرکتکنندگان
باقریان با اشاره به اضافه شدن کارگاههای آموزشی در این دوره مسابقات، اظهار کرد: این تصمیم بر اساس بازخوردهایی بود که از شرکتکنندگان دورههای قبل گرفتیم. بسیاری از آنها معتقد بودند که با وجود تجربه خوب ارائه و دریافت بازخورد از داوران، اگر خودشان پیگیر بهبود ارائهشان نبودند، تاثیر آموزشی عمیقی دریافت نمیکردند. به همین دلیل، ما تصمیم گرفتیم کارگاههای آموزشی را به مسابقه اضافه کنیم تا شرکتکنندگان، بهویژه کسانی که به فینال راه پیدا میکنند، بتوانند روی مهارتهای ارائه خود بیشتر کار کنند و آمادهتر وارد مرحله فینال شوند. این کارگاهها در فاصله بین مرحله مقدماتی و فینال برگزار میشوند؛ یعنی بعد از اتمام مقدماتی، کارگاهها برگزار میشود و سپس فینال انجام خواهد شد.
دبیر اجرایی مسابقه ارائه برتر با بیان اینکه در مرحله مقدماتی، تمرکز اصلی بر بیان بحران است و در مرحله فینال، تمرکز بر ارائه راهکار، تصریح کرد: دلیل این تصمیم این است که بخش مهمی از حل یک مسئله، تعریف درست آن است. ابتدا باید بدانیم بحران چیست، با چه چیزی مواجه هستیم و مسئله را بهدرستی بشناسیم؛ سپس میتوان به سراغ راهکار رفت. متاسفانه به طور معمول خیلی سریع بهدنبال حل مسئله میرویم، بدون اینکه آن را دقیق تعریف کرده باشیم، به همین دلیل این تفکیک را در ساختار مسابقه لحاظ کردیم. در نهایت، هدف اصلی ما از برگزاری این مسابقه و طراحی این ساختار جدید، ایجاد یک مسیر درست برای فکر کردن، ارائه دادن و مواجهه عمیقتر با مسائل و بحرانها است.
توانایی ارائه و حل مسئله، محور اصلی مسابقه
باقریان با اشاره به کلیدیترین بخش این مسابقه، یعنی توانایی ارائه و حل مسئله، افزود: توانایی ارائه، چالشی است که در مقاطع مختلف با آن مواجه میشویم؛ چه در دانشگاه و چه هنگام ورود به محیط کار. در موقعیتهای گوناگون، نیاز داریم که خود را معرفی کرده و درباره یک مسئله توضیح دهیم. پس از آن، اهداف متعددی نیز دنبال میشود. ساختارمند شدن، توجه به بحرانها و همچنین این شیوه اجرایی که در مرحله مقدماتی صرفا به شرح مسئله میپردازد، خود هدفی مهم به شمار میرود. هدف این است که بسیاری مواقع شرح مسئله را فراموش میکنیم و سریع به ارائه راهکار میپردازیم، بدون آنکه مسئله را بهدرستی درک کرده باشیم.
دبیر اجرائی مسابقه «ارائه برتر» با بیان اینکه تا زمانی که صورت مسئله برای فرد کاملا روشن نباشد، احتمال دستیابی به هدف یا راهکار مطلوب بسیار کم است، تصریح کرد: به همین دلیل، ارائه و شرح مسئله در مرحله مقدماتی، یکی از کلیدهای اصلی محسوب میشود. ضمن اینکه خود موضوع ساختارمند شدن و دغدغهمندی نسبت به بحرانها نیز هدفی مهم است؛ اینکه دانشجویان مختلف با بحرانهای گوناگون آشنا شوند و از سوی دیگر، دانشجویی که در حال ارائه است، به تحقیق و جستوجو بپردازد، یاد بگیرد و درک کند که چه کموکاستیهایی وجود دارد و چه مواردی میتواند بهبود یابد، خود یک هدف اساسی و ارزشمند به شمار میرود.
وی با اشاره به اهمیت مهارت ارائه در ابعاد مختلف، اظهار کرد: در دوران تحصیل، در دروس گوناگون ما باید ارائه دهیم و روشهای متنوعی برای ارائه مطالب وجود دارد. پس از دانشگاه نیز، زمانی که قصد معرفی یا ارائه ایدههای خود را داریم، این مهارت همچنان کاربرد دارد؛ بهویژه در موقعیتی که باید یک ایده را به مدیر یا مسئول مربوطه منتقل کنیم و نشان دهیم که آن اقدام صحیح و ضروری است. همچنین در زمینه مهارتهای نرم خلأ را مشاهده کردیم، در حالی که آموزشهای گستردهای برای مهارتهای سخت و تخصصی ارائه میشود، توجه کمتری به مهارتهای نرم صورت گرفته است. بدون شک، یکی از دغدغههای اصلی شرکتها، کمبود مهارتهای نرم در میان دانشجویان است. دانشجویان معمولا دارای تخصص و مهارتهای فنی هستند، اما در مهارتهای نرم با چالشهای جدی مواجهاند، بهگونهای که این موضوع یکی از مسائل اصلی مورد توجه کارفرمایان محسوب میشود.
ارتقاء همکاریها و تعاملات بینانجمنی و بیندانشکدهای
باقریان افزود: «ارائه برتر» در هفتمین دوره خود، با ساختار و شیوه اجرایی مبتنی بر محور بحران، اهداف متعددی را دنبال میکند. یکی از مهمترین این اهداف، بهویژه از منظر اجتماعی، تقویت همکاریها و تعاملات بینانجمنی، بیندانشکدهای و دانشگاهی است. در این دوره، تلاش شده تا از فضای ایزوله معمول انجمنها فاصله گرفته و برنامهها بهصورت مشترک و با تعامل گروههای مختلف برگزار شود. بهعنوان مثال، انجمن مهندسی صنایع میتواند با دانشکده علوم اداری و اقتصادی یا انجمن مدیریت همکاری کند، انجمنهای سایر دانشکدهها مانند ادبیات، زبان و ادبیات انگلیسی نیز در این تعامل حضور داشته باشند. این رویکرد زمینهساز ارتقای ارتباطات و مشارکت گستردهتر دانشجویان خواهد بود.
دبیر اجرائی مسابقه «ارائه برتر» با بیان اینکه تا کنون در نشستهای برگزار شده، همکاری با حدود پنج یا ۶ انجمن و مجموعه مختلف تجربه شده است، تصریح کرد: این تعامل بینانجمنی، اتفاقی بسیار مطلوب و ارزشمند است. واقعیت این است که انجمنها معمولا فضای ایزولهای دارند و تا زمانی که ملزم نباشند، تمایل چندانی به همکاری و تعامل با یکدیگر نشان نمیدهند. این برنامه خود بهانهای فراهم میکند تا انجمنها با یکدیگر تعامل داشته باشند، رفتوآمد و ارتباط شکل گیرد و زمینه همکاریهای بیشتر فراهم شود. از این منظر، اهمیت و ارزش آن قابل توجه است. درباره شرکتکنندگان نیز، شرایط کلی آنان مناسب است و این فضا میتواند برایشان مفید واقع شود.
وی با اشاره به شرکتکنندگان برنامه، اظهار کرد: بیشتر شرکتکنندگان دانشجو هستند و نکته قابل توجه این است که حتی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد نیز در میان آنها حضور دارند. با توجه به تجربه معمول، معمولا استقبال از طرف دانشجویان ارشد زیاد نیست، اما حضور آنها در این برنامه، نویدبخش و امیدآفرین است. علاوه بر این، هرچند این برنامه ممکن است به نام انجمن مهندسی صنایع شناخته شود، اما به دلیل همکاریها، شیوه اطلاعرسانی و نحوه برگزاری در سطح دانشگاه، شرکتکنندگان محدود به دانشجویان مهندسی نیستند. دانشجویانی از دانشکدههای مختلف در برنامه حضور پیدا میکنند و این تنوع بسیار قابل توجه است.
دبیر اجرائی مسابقه «ارائه برتر» در خصوص حامیان برنامه، تصریح کرد: ما با بخش دولتی و نهادهای وابسته به دانشگاه، با «گروه شهاب دانشگاه» که مسئول شناسایی و هدایت استعدادهای برتر دانشگاه است، همکاری داشتهایم؛ همچنین «بنیاد ملی نخبگان خراسان رضوی» نیز به عنوان همراه و حامی برنامه در این حوزه حضور دارد. در کنار آن، با ارگانهای خصوصی نیز همکاریهایی برقرار شده است.
وی ادامه داد: معاونت فرهنگی دانشگاه نیز طبق روال همیشگی، در پشت صحنه برنامههای انجمنی همراهی دارد. با این حال، در زمینه استفاده از راهکارها، هنوز روش مشخصی طراحی نشده است، اما قطعا این موضوع جزو اولویتهای ما خواهد بود.
باقریان در ارتباط با تغییر رویکرد داوری در این دوره و کاهش وزن ارائه نسبت به قبل، خاطرنشان کرد: یکی از داوران در پاسخ به پرسش مخاطب درباره معیار یک کار یا ارائه خوب، اشاره کرد که بتوان یک پیام خوب را به شیوهای اثرگذار ارائه داد. در این مسابقه، منظور این است که بحران انتخاب شده جامع و تاثیرگذار باشد و ارائه آن نیز به شکل مناسب و اثرگذار صورت گیرد. انتقال درست پیام میتواند جرقهای در ذهن مخاطب ایجاد کند یا باعث برانگیختن تفکر و توجه او شود؛ اینها شاخصهایی برای موفقیت در ارائه پیام محسوب میشوند.
وی در خصوص شاخصهای ارزیابی در مسابقه «ارائه برتر»، اظهار کرد: در مجموع سه معیار اصلی برای داوری وجود دارد، که البته اولویتبندی شده نیستند، بلکه سه فاکتور کلیدی هستند که داورها بر اساس آنها ارائهها را ارزیابی میکنند. فاکتور اول مربوط به موضوع و ایده است و برای آن، لیست مشخصی از شاخصها تعریف شده است. فاکتور دوم مهارتهای ارائه و فاکتور سوم شامل ساختار، مدیریت و ابزار ارائه میشود.
وی درباره جوایز این سری از مسابقات «ارائه برتر»، تصریح کرد: مجموع جوایز این دوره ۵۰ میلیون تومان است. تیم اول ۲۰ میلیون تومان، تیم دوم ۱۵ میلیون تومان و تیم سوم ۱۰ میلیون تومان دریافت میکنند. علاوه بر این، جایزهای ۵ میلیون تومانی نیز برای «تیم برتر از نگاه مخاطب» در نظر گرفته شده است، که مجموع جوایز برنامه را به ۵۰ میلیون تومان میرساند.
انتهای پیام
نظرات