هسته‌ي اصلي تعزيه که در ادبيات نمايشي اصطلاحاً به آن درام مستقل ايراني اطلاق مي‌کنيم، در قرن چهارم از دل آئين‌ها و مراسم عاشورايي پديدار شد. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) منطقه زنجان، حسين عباسي نيا از اساتيد پيشکسوت عرصه‌ي تئاتر استان که تحقيقات و تجربيات فراواني در طي ساليان دراز در زمينه‌ي نمايش‌هاي تعزيه و شبيه خواني دارد، اظهار داشت: زماني که معزالدوله ديلمي به مردم بغداد دستور داد که لباس سياه بپوشند و در روز عاشورا دسته‌ي عزاداري به راه بياندازند، مردم مرثيه خوان و نوحه گويان به راه افتادند و تن پاره پاره‌ي امام حسين «ع» و يارانش را به شکل نمادين در ارابه‌ها گرداندند و از همين جا نطفه‌ي تعزيه و نمايش‌هاي درام مستقل ايراني ريخته شد، در ادامه با توجه به اينکه اين مرثيه خوانها و اين نوحه خوانها خودشان را با شخصيت‌هاي فاجعه تطبيق کردند، از همان جا زبان حال پديدار و نقش مجسم گرديد. وي در خصوص قواعد و ساختار نمايشي تعزيه گفت: در تعزيه نه داستاني مطرح است، نه نوعي از شخصيت‌پردازي، نه محدوديتي براي جهش از زماني به زمان ديگر و نه قصدي براي دراماتيزه کردن. عباسي‌نيا افزود: تعزيه يک نمايش مستقل ايراني است با خصيصه‌هاي خاص ايراني و تنها نمايشي است که در آن بازيگر و تماشاگر، حادثه را با هم تحليل مي‌کنند. اين هنرمند باسابقه به جايگاه اين نوع نمايش در دنيا اشاره كرد و يادآور شد: تعزيه در کنار نمايش‌هايي چون «کاتاکلي» هندوستان و نمايش «نو» ژاپن و يا «پکن» چين بر تارک افتخارات نمايش شرق مي‌درخشد. وي نداشتن محدوديت زمان و مکان، نپرداختن به نوعي شخصيت پردازي و نداشتن طرح در تعزيه را نزديک به کار سنتي نقاشي يا معماري سنتي ايران دانسته و غناي محتواي آن را از ارزش‌هاي تعزيه عنوان کرد. اين محقق و مدرس تئاتر خاطرنشان ساخت: شخصيت‌هاي گروه‌ها‌ي تعزيه معمولاً از 2 گروه تشکيل مي‌شوند، گروه اولياء و اشقياء. گروه اولياء خاندان امام هستند و با لباس سفيد و سبز مشخص مي‌شوند و گروه خير هستند كه کلام را با شعري موزون و توام با آوازي غمناک عنوان مي‌کنند؛ در مقابل گروه اشقياء يا قاتلين که گروه شر هستند و اشعارشان را موزون و با طمطراق و حماسي بيان مي‌کنند که آن را اشتلم خواني مي‌گوئيم. در تعزيه گروه اولياء را موافق خوان و گروه اشقياء را مخالف خوان مي‌نامند و بازيگران تعزيه را شبيه خوان و کارگردان تعزيه را ميرعزا، معين البکا يا تعزيه گردان مي‌گويند. وي هم‌چنين به تعزيه مضحک و کميک که با محتواي خنده‌دار و انتقاد آميزي که بعدها شکل گرفتند، اشاره كرد و گفت: تعزيه‌ها از سه بخش واقعه، پيش واقعه و گوشه تشکيل مي‌شود. عباسي‌نيا در پايان نمايش تعزيه را متفاوت با اجراهاي ارسطوئي، اپيک و حماسي دانسته و القاء مفاهيم را بيشتر از طريق تقليد شخصيت‌ها و روايت عنوان داشت و تصريح کرد: موزيک در تعزيه جايگاه ارزشمندي دارد و براي حمله، شهادت، حرکت و هر کدام از اين‌ها موزيک خاصي به کار مي‌رود و يا هر يک از شخصيت‌ها با توجه به نقشي که دارند در دستگاه‌هاي خاصي آواز مي‌خوانند. انتهاي پيام