مریم کرمی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: انسان موجودی اجتماعی است و برای زندگی کردن در این اجتماع باید هم خود و هم جامعه دارای ارزشهایی باشد که در نهایت به موفقیت و کمالات ختم شود.
وی افزود: انسان موجودی اجتماعی است و برای اینکه به کمال و موفقیت برسد باید درون خود ارزشهایی را به وجود آورد که همانها اثر خود را بر جامعه خواهند گذاشت و جامعه تبدیل به جامعه مطلوبی خواهد شد.
کرمی عنوان کرد: اگر یک انسان با خصوصیاتی مانند گذشت و ایثار، احسان و نیکوکاری، خوشرویی، مهربانی، کمک کردن و ... در جامعه زندگی کند تبدیل به جامعه همدل میشود.
این جامعهشناس با اشاره به اینکه جامعه همدل و اسلامی ویژگیهایی دارد، بیان کرد: از منظر دین اسلام اساس و بنیان زندگی اجتماعی در احترام انسانها به حقوق اجتماعی دیگران است.
وی افزود: سد و اشغال معابر عمومی شهرها که امروزه یکی از معضلات شهری است، ازجمله مسائلی است که دین اسلام در ۱۴۰۰ سال قبل به آن توجه داشته و آن را کاری ناپسند شمرده و پیروان خویش را از این کار نهی کرده است.
کرمی با اشاره به اینکه اصلیترین شاخصه داشتن جامعه خوب در مسئولیت مشترک اجتماعی مشاهده میشود، بیان کرد: این مسئولیت مشترک از چارچوب خانواده شروع میشود تا به همسایه، شهر و … میرسد.
این جامعهشناس تصریح کرد: طبق آموزههای اسلامی یک شهروند در جامعه اسلامی باید نسبت به آنچه در جامعه رخ میدهد، اعم از مسائل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و حتی بلایای طبیعی همچون حوادث غیرمترقبه احساس تکلیف کند و در حد توان و امکانات خویش در رفع اینگونه مشکلات و کاستیها کوشا باشد.
وی با اشاره به اینکه قرآن کریم یاریرساندن و کمک به دیگران را از وظایف هر مسلمان دانسته و میفرماید: «اگر در دین خود از شما یاری طلبند، بر شماست که آنها را یاری کنید» و «مؤمنان برادران یکدیگرند»، تصریح کرد: در یک جامعه خوب نسبت به سرنوشت، آینده و مشکلات یکدیگر مسئولاند و اگر کسی از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کند طبق آنچه از روایات به ما رسیده از زُمره مسلمانان خارج است: «کسی که صبح کند و اهتمام به امور مسلمانان نداشته باشد، مسلمان نیست.»
کرمی افزود: امربهمعروف و نهی از منکر در اسلام در کنار واجبات دیگر مانند نماز و زکات قرار گرفته نوعی جهاد بهحساب میآید و از عوامل مهم رسیدن به کمال، احیای ارزشها و مایه پیرایش جامعه از ناهنجاریها و زشتی تلقّی میشود.
این جامعهشناس با اشاره به اینکه اخلاق نیکو و رفتار پسندیده با مردم از مهمترین عوامل موفقیت و پیشرفت انسان در اجتماع است، عنوان کرد: حتی رواج این مهم در میان اقشار مختلف در بسط و گسترش عدالت در جامعه مؤثر است.
وی بیان کرد: رفتار شایسته و برخورد صحیح با شهروندان و همنوعان در تمام ردهها و سطوح اجتماعی بهویژه با اربابرجوع و پذیرش آنان با روی گشاده باعث تقویت روابط و مناسبات اجتماعی شده و زمینههای حل بسیاری از مشکلات اجتماعی و گرفتاریهای مردم را فراهم و از بسیاری از عواقب و عوارض زندگی ماشینی امروز مانند مشکلات عصبی و روانی جلوگیری میکند.
کرمی با اشاره به اینکه تواضع یعنی رعایت کردن ادب، فروتنی و افتادگی در برابر مردم و دوری از خودبینی و خودپسندی، عنوان کرد: تواضع یکی از صفات و حالات درونی انسان است که در اعمال و افعال او نمود پیدا میکند.
این جامعهشناس افزود: بدون تردید فروتنی و افتادگی در برابر مردم و شهروندان، در دنیا محبوبیت اجتماعی را به دنبال دارد و در آخرت موجب رضایت اللهی است.
وی با اشاره به اینکه رفق و مدارا، یعنی با ملایمت و نرمی با مردم برخورد کردن، اظهار کرد: بشر ازآنجهت که زندگی اجتماعی دارد، پیوسته با انسانهای دیگر در ارتباط است و حقوق وی با حقوق دیگران به صورتهای مختلف گره خورده است، بنابراین مدارا کردن با مردم ازجمله مسائلی است که مکتب اسلام به آن توجه کرده است.
کرمی با اشاره به اینکه زندگی اجتماعی، زندگی با افراد مختلف، برخورد با روحیات گوناگون، باسلیقههای متفاوت با بینشها و تفکرات متفاوت و با خلقوخوهای مختلف است، عنوان کرد: اولین شرط زندگی اجتماعی حلیم بودن و بردباری است که یکی از صفات و ویژگیهای تمام پیامبران الهی در برابر آزار و اذیت مخالفان و مشرکان بوده است.
این جامعهشناس عنوان کرد: هدف از تشریع قوانین اجتماعی استحکام زندگی اجتماعی و رعایت حقوق شهروندی و جلوگیری از نابودی و سقوط جامعه است، برای نهادینه کردن نظام اخلاقی در یک جامعه خوب ضروری است به موضوعات اخلاقی که برای حفظ و عزت و سربلندی انسان و جوامع انسانی است، توجه ویژه شود.
وی با اشاره به اینکه تکتک شهروندان باید با آموزشهای مستمر، راهکارهای تحقق فضایل اخلاقی را به شکل یک فرهنگ درآوردند، عنوان کرد: شهروندان باید با تمرین و عادت کردن این ویژگیها و خصایص اخلاقی در محیط زندگی و اجتماع، در نهادینه کردن آن و ایجاد فضای سالم جامعه مشارکت کنند.
انتهای پیام
نظرات