• پایگاه‌های اطلاع‌رسانی

  • پرتال امام خمینی (ره)
  • سایت مقام معظم رهبری
  • سایت ریاست جمهوری
  • سایت مجلس شورای اسلامی
  • سایت قوه قضاییه
  • سایت شورای نگهبان
  • سایت جهاد دانشگاهی
  • خبرگزاری‌ها

  • آنا
  • ایلنا
  • ایکنا
  • ایرنا
  • تسنیم
  • تابناک
  • دفاع مقدس
  • سینا پرس
  • شانا
  • قرآنی
  • موج
  • واحد مرکزی خبر
  • هنر آنلاین
  • دانشگاه‌ها

  • دانشگاه تهران
  • دانشگاه علامه طباطبایی
  • دانشگاه صنعتی شریف
  • دانشگاه صنعتی امیرکبیر
  • دانشگاه شهید بهشتی
  • دانشگاه آزاد اسلامی
  • دانشگاه خوارزمی
  • دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
  • دانشگاه شهید چمران اهواز
  • دانشگاه فردوسی مشهد
  • دانشگاه اصفهان
  • دانشگاه تبریز
  • دانشگاه علوم پزشکی تهران
  • دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی
  • دانشگاه پیام نور
  • دانشگاه علم و فرهنگ
  • دانشگاه جامع علمی کاربردی
  • روزنامه‌ها

  • آفرینش
  • اطلاعات
  • جمهوری اسلامی
  • خراسان
  • رسالت
  • مردم‌سالاری

isna header

  • صفحه اصلی
  • علمی‌ و دانشگاهی
  • سیاسی
  • فرهنگی و هنری
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • جهان
  • ورزشی
  • استان ها
  • عکس
  • ویدئو
  • گرافیک
  • صوت
  • بازار
  • ایسنا+
  • یکشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ - ۰۴:۳۶
  • GMT 01:06

سرویس عکس

  • مستند
  • خبری
  • ایران
  • استان‌ها
  • English

  • آرشیو
  • خط مشی
  • درباره ایسنا
  • تماس با ایسنا
  • پیوندها
  • شبکه‌های اجتماعی
  • ایسنا ۲۴
  • صفحه اصلی
  • علمی‌ و دانشگاهی
  • سیاسی
  • فرهنگی و هنری
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • جهان
  • ورزشی
  • استان ها
  • عکس
  • ویدئو
  • گرافیک
  • صوت
  • بازار
  • ایسنا+
  • یکشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ - ۰۴:۳۶
  • GMT 01:06

سرویس عکس

  • مستند
  • خبری
  • ایران
  • استان‌ها
  • English

منطقه حفاظت شده خجیر و سرخه‌حصار

هادی زند
۱۲ دی ۱۴۰۱ / ۱۱:۵۶

«پارک‌های ملی خجیر و سرخه‌حصار» که بخشی از منطقه حفاظت شده جاجرود محسوب می‌شوند،  به دلیل نزدیکی به پایتخت نسبت به دیگر مناطق حفاظت شده و پارک‌های ملی زیر مجموعه سازمان حفاظت محیط زیست با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم می‌کنند. حضور گردشگران، کوهنوردان و مردم و در کنار آن‌ها بعضا قاچاقچیانِ حیات وحش و حتی سگ‌های ولگرد باعث شده تا حیات وحش در این دو منطقه کمتر در امان باشند. نبود حصار، نبود تجهیزات کافی و مناسب و مشخص نبودنِ دقیقِ حریمِ این پارک‌های ملی و کمبودِ محیط بانان در این مناطق باعث بروز بخش زیادی از این مشکلات در پارک‌های ملی محیط زیست در پایتخت شده است.

  • مناطق حفاظت شده در کشور، عموما اراضی نسبتا وسیعی هستند که از نظر حیات جانوری و گیاهی ارزشمند هستند. در این مناطق پوشش گیاهی و جانوری، اراضی، سنگ‌ها، کانی‌ها و تقریبا هر جزئیاتی که در منطقه وجود دارد، اهمیت دارد. در سال 1346، ایران دو پارک ملی و 15 منطقه حفاظت شده داشت و امروز تعداد پارک‌های ملی، پناهگاه‌های حیات وحش، مناطق حفاظت‌شده و آثار طبیعی ملی در مجموع به حدود 203 عدد می‌رسند.
  • پارك‌هاي ملي خجير و سرخه حصار كه در منطقه حفاظت شده جاجرود، در سال 1358 با تصويب شوراي انقلاب فرهنگی، در لیست سازمان حفاظت محيط زيست ثبت شدند و در سال 1361 مجموعه حفاظتي جاجرود شامل پارك ملي خجير با مساحت 10692 هكتار و  پارك ملي سرخه حصار با مساحت 8695 هكتار تحت مديريت اداره كل محيط زيست استان تهران قرار گرفتند.
  • پارك ملي سرخه حصار منطقه‌اي نيمه كوهستاني و تپه ماهوري با دامنه ارتفاعي ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ متر با اقليم آن نيمه خشك معتدل
  • در شرایطی که متولیان محیط زیست می‌گویند که «آمارها نشان می‌دهد جمعیت حیات وحش کشور سیر صعودی به خود گرفته است»، اما بی توجهی متولیان محیط زیست نسبت به برطرف کردن نقاط ضعف و مشکلات مناطق حفاظت شده و پارک‌های ملی باعث از بین رفتن تدریجی گونه‌های حیات وحش در برخی از نقاط کشور می‌شود.
  • همان‌طور که مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست عوامل تهدید کننده محیط زیست را «تغییرات اقلیمی، رعایت نشدن حقآبه تالاب‌ها و دریاچه‌ها، تخریب زیستگاه‌ها و شکارهای غیرمجاز حیات وحش» را از جمله دلایل از بین رفتن تنوع ژنتیکی کشور به عنوان سرمایه‌های ملی می‌داند.
  • یکی از وظایف روزمرۀ محیط بانان گشت زنی در پارک ملی و مناطق حفاظت شدۀ تحت کنترل خود است، وظیفه‌ای که تا کنون با وجود کمبودها و مشکلات در قوانین و ضوابط تصویب شده برای این قشر که شغل‌شان یکی از پرخطرترینِ شغل‌هاست، توانسته‌اند به بهترین نحو و با تعهد کامل از عهدۀ آن برآیند.
  • البته علی سلاجقه، معاون رئیس جمهور یک ماه قبل اعلام کرده که امسال این سازمان،‌ دست‌کم ۳۵۰ محیط‌بان را جذب می‌کند. افرادی که قطعا از مناطق بومیِ پارک‌های ملی و مناطق حفاظت شده باشند.
  • پارك ملي خجير منطقه‌اي با كوه‌هاي كم ارتفاع و تپه ماهوري با دامنه ارتفاعي۱۳۰۰ تا ۲۱۰۰ متر است كه رودخانه جاجرود در آن جاري است و اقليم آن نيمه خشك، معتدل و تنوع زيستي زيادی در آن وجود دارد.
  • شاکری، محیط‌بانِ منطقه پارک ملی سالوک در خراسان می‌گوید: یکی از مهمترین مشکلاتی که او و دیگر محیط بانان با آن مواجه هستند را حضور شکارچیان در منطقه می‌داند، کسانی که نسبتِ حضورشان به نسبتِ جمعیت و تعداد گونه‌های حیات وحش برابری می‌کند.
  • محیط بانان در مناطق مختلف تاکید دارند که «در مقابل تعدادی از شکارچی‌ها امنیت جانی ندارند و تعدادی از آن‌ها به راحتی اسلحه به روی محیط بان‌ها می‌گیرند.»
  • حضور سگ‌های ولگرد در این مناطق در چند سال گذشته باعث شده حیات وحش با مشکلات بیشتری مواجه شود. محیط بانان معتقدند آن‌ها باعث آلوده کردن طبیعت می‌شوندو تاکید دارند که «باید زنده‌گیری شوند چراکه بسیاری از آن‌ها بیمار هستند و با خوردن آب از آبشخور حیات وحش باعث تلف شدن کل و بزها و دیگر حیات وحش منطقه می‌شوند.»
  • آمارها تفاوت فاحشی با استاندارهای جهانی دارند، از کمبود شدید تعدادِ محیط بانان در کشور که حدود یک هشتم استانداردهای جهانی است، تا نبود تجهیزاتِ کافی و مناسب، آن هم برای مساحتی حدود ۱۸ میلیون هکتار!
  • از سوی دیگر نبود قوانین حمایتی با وجودِ درخواست‌هایی که دست‌کم نیم دهۀ گذشته مطرح شده، اما پروندۀ آن هنوز روی میز نمایندگان مجلس خاک می‌خورد، وضعیت را برای کار در شرایطی که علاقه باعث تحمل آن است، سخت‌تر می‌‌کند.
  • خشکسالی در طول چند سال گذشته دو معضل دیگر را به مناطق حفاظت شده و پارک‌های ملی کویر اضافه کرده‌اند: کمبود آب و علف برای تغذیۀ حیات وحش! هر چند در طول سال‌‌های گذشته محیط بانان با ایجاد آبشخور تلاش کرده‌اند از بروز اتفاقاتِ ناگوار جلوگیری کنند، اما ادامۀ روند کنونی می‌تواند تامین تغذیۀ حیات وحش را با مشکلاتی روبه رو کند.
  • آبشخورها در مناطق حفاظت شدۀ حیات وحش، معمولا بیش از دیگر بخش‌های یک منطقۀ حفاظت شده، نیاز به حفاظت دارند، نزدیک شدن انسان به آبشخورها باعث می‌شود حیات وحش برای تامین امنیت خود با وجودِ تشنگی، چند روز به سمت آبشخور نرود
  • ورود بی‌رویه و ضابطۀ گردشگران و کوهنوردان به  منطقه حفاظت شده خجیر و سرخه‌حصار آن هم در شرایطی که ورود به این مناطق ممنوع است، نه تنها یک عمل خلاف قانون است، بلکه حضورشان به این نیز آسیب وارد می‌کند.
  • محمود شاه‌مرادی رئیس محیط بانان پارک ملی سرخه حصار می‌گوید: این‌جا پارک ملی است و حضور افراد ممنوع و به‌نوعی تخلف است. گاهی در قالب کوهنوردی وارد می‌شوند اما تفنگ به همراه دارند و شکار می‌کنند. بعضا نیز با حضور کوهنورد کنار آبشخورهای پارک، حیات‌ وحش به آبشخورهای خود نزدیک نمی‌شود حتی گاهی با روشن کردن آتش باعث آسیب به پارک ملی می‌شوند.
  • همۀ مشکلاتِ مناطق حفاظت شده فقط مختص به حیاتِ وحش و محیط بانان نیست، بلکه دلایلِ میانی نیز به مشکلاتِ آن‌ها اضافه می‌کند. روستاها یا خانه‌هایی که در طول سال‌های قبل از ثبت ملی پارک‌های ملی در این مناطق بوده‌اند و پس از آن نیز زنده مانده‌اند و حالا تبدیل به مستثنائاتی شده‌اند که دیگر امکانِ تغییر یا جابجایی آن‌ها وجود ندارد.
  • در شرایطی که قانونِ حمایتِ قضایی از محیط بانان در سال 99 به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسید، اما هیچ اشاره‌ای از اصلاحِ قانونِ حملِ سلاح در آن به چشم نخورد، آمارها می‌گویند پنج محیط‌بان فقط در طول سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ تا کنون به ضرب گلوله به شهادت رسیده‌اند.
  • البته ذکر این نکته ضروری است که آمارها تا قبل از سال ۱۴۰۰، سه رقمی بوده‌اند؛ یعنی شهادتِ ۱۴۲ محیط‌بان در طول سال‌های گذشته ثبت شده‌اند، هر چند هنوز هم نقص عضو، شهادت، حملۀ مسلحانه و به رگبار بستن محیط بان با کلاشینکف آن هم توسط پدرِ مقتول! در خبرها به چشم می‌آیند.
  • شاهدِ این ادعا را می‌توان، به شهادت رسیدن «برومند نجفی» محیط بان کرمانشاهی دانست که در ۱۴ مرداد 99، براساس گروه شکارچی در منطقه بیستون، او با همکاران خود راهی منطقه‌ شد. در جریان درگیری یک نفر از آن گروه جان خود را از دست داد و محیط بان برومند نجفی متهم به قتل شد. ابتدا او حکم اعدام گرفت، اما با پیگیری‌های انجام شده حکم متوقف و پرونده بار دیگر در مسیر بررسی قرار گرفت، اما ۲۲  مرداد امسال پدرِ مقتول، او را در مقابل دادگاه با گلوله به قتل رساند.
  • بعد از این اتفاقات احمد جلیلیان، مدیرکل محیط زیست استان کرمانشاه، بیش از یک ماه قبل از تداوم پیگیری‌ها برای شهید محسوب شدن محیط‌بان برومند نجفی خبر داد و ابراز امیدواری کرد، این پیگیری‌ها تا پایان امسال به نتیجه برسد و او «شهید راه خدمت» محسوب شود.
  • غلامرضا ابدالی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست اعلام کرده «سازمان حفاظت محیط زیست کشور در هر سال در ۲ نوبت اقدام به اجرای برنامه سرشماری حیات وحش می‌کند که تحلیل نتایج ۱۰ ساله این سرشماری‌ها نشان دهنده سیر صعودی جمعیت حیات وحش کشور است و خبری امیدوارکننده به شمار می‌رود.»
  • علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست حدود یک ماه قبل اعلام کرد: بیشتر تجهیزات به‌خصوص وسایل نقلیه محیط بانان وضعیت خوبی ندارند و طول عمر آن‌ها بیش از ۱۰ سال است.
  •  سلاجقه در آن زمان، این وضعیت را برای سازمان حاکمیتی و نظارتی که باید در زمینه اجرای قانون هوای پاک الگو باشد، شرایط اسف‌باری دانست و قول داد که «در یک برنامه سه ساله، ۳۰۰۰ وسیله نقلیه در اختیار پاسگاه‌ها قرار بگیرد.»
  • نزدیکی دو پارک ملی سرخه حصار و خجیر به پایتخت باعث شده تا این مناطق مخصوص حیات وحش از حضور گردشگران، کوهنوردان و مردم و در کنار آن‌ها بعضا قاچاقچیان حیات وحش در امان نماند.
  • با وجود این‌که تردد مردم، گردشگران و کوهنوردان در پارک‌های ملی و مناطق حفاظت شده ممنوع است، اما گستردگی این دو پارک ملی و بعضا نبود حصار برای مشخص کردنِ حریمِ آن‌ها و کمبودِ نیروی محیط بانی، باعث شده تا کوهنوردان، گردشگران و قاچاقچیان راحت‌تر به این مناطق تردد کنند.
  • رئیس سازمان محیط زیست تیرِ امسال نیز در درمراسمی تاکید کرد «متاسفانه محیط زیست ایران در وضعیت مناسبی قرار ندارد و در این شرایط وظیفه تک تک ماست که حساسیت بیشتری برای صیانت از این حوزه داشته باشیم.»
  • آمارها می‌گویند، در ایران برای نظارت هر ۱۰ تا۱۱  هزار هکتار منطقه حفاظت شده، به‌طورمتوسط یک محیط‌بان وجود دارد درحالی‌که استاندارد جهانی برای هر هزار هکتار عرصه خشکی یک نفر نیرو و برای هر ۵۰۰ هکتار عرصه تالابی و آبی یک نفر را پیشنهاد کرده است.
  • کمبود نیرو و امکانات برای حفاظت از محیط‌زیست، از این نظر اهمیت دارد که محیط‌بانان معمولاً مجبور هستند روزها یا شاید هفته‌ها در محل خدمت و به دور از حداقل امکانات باشند؛ شرایطی که مشخص نیست با امکاناتِ امروزیِ آن‌ها چقدر هم خوانی داشته باشد.
  • شرایط برای محیط بانان، آن‌جایی سخت‌تر می‌شود که درخواست‌هایی که احتمالا از نگاه برخی سال‌هاست تکرار می‌شوند، هنوز متولیانش به آن‌ها توجه خاصی ندارند.
  • وجودِ سگ‌های ولگرد در پارک‌های ملی در طول چند سال گذشته باعث شده تا علاوه بر ترسِ حیانِ وحش و شکار آن‌ها توسط این سگ‌ها، تغذیۀ حیات وحش نیز با مشکلات زیادی رو به رو شود، وضعیتی که نیازمندِ پیگیریِ سریع‌تر متولیان محیط زیست است.
  • یک پژوهشگر بوم‌شناختی تاکید دارد که «از نظر قانونی موقعیت محیط‌بانان در جایگاه شغل پرخطر و دیده‌بانی در مناطق دور از دسترس شناخته و درک نشده است»
  • بر اساس آماری که او به دست آورده؛ «محیط‌بانان از ۱۰ درصد خاک کشور در مناطق صعب‌العبور حفاظت می‌کنند و براساس استاندارد جهانی باید ۱۱ هزار محیط‌بان برای حفاظت داشته باشیم اما طبق آمارها اکنون حدود سه هزار محیط‌بان داریم، یعنی هر محیط‌بان به اندازۀ چهار نفر در طول شبانه‌روز با تمام مشکلات و کمبودها به نگهداری از مناطق محافظتی مشغول است.»
  • خشکسالی در طول چند سال گذشته دو معضل دیگر را به مناطق حفاظت شده و پارک‌های ملی کویر اضافه کرده‌اند: کمبود آب و علف برای تغذیۀ حیات وحش! هر چند در طول سال‌‌های گذشته محیط بانان با ایجاد آبشخور تلاش کرده‌اند از بروز اتفاقاتِ ناگوار جلوگیری کنند، اما ادامۀ روند کنونی می‌تواند تامین تغذیۀ حیات وحش را با مشکلاتی روبه رو کند.
  • اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست می‌گوید: حدود سه هزار و ۳۰۰ محیط‌بان از مناطق حفاظتی محیط‌زیست کشور حفاظت می‌کنند، در این شرایط با وسعت منطقه‌های مراقبتی تقریباً ۹ هزار محیط‌بان نیاز است. اگر با حمایت‌های قانونی و رفع مشکلات، تعداد نیروهای محیط‌بان حتی دو برابر محیط‌بانان فعلی یعنی شش هزار نفر هم افزایش پیدا کند، می‌توان با حفاظت گسترده‌تر از مناطق حفاظتی محیط‌زیست با خیال آسوده و به دور از تنش‌های وارده به محیط‌بانان، با مسئولیت بیشتری کار را به سرانجام رساند.
  • احداث جاده در میان تپه‌های پارک ملی خجیر و نبود حصار قبل از پایان تپه‌ها، باعث شده تا حیات وحش با تردد در این مسیر که خودروها به سرعت از آن عبور می‌کنند، تلفات بدهند
  • بزرگراه بابایی به سمت شرقِ تهران، پارک ملی «خجیر» قرار دارد، منطقه‌ای که به دلیل نزدیکی به رودخانۀ جاجرود، رگی حیات‌بخش برای این پارک محسوب می شود،‌ هر چند اکنون این رودخانه خالی از آب است. وجود درختان بنه بادام کوهی و ارس به صورت تنک و در برخی مناطق با تراکم تا حدودی خوب، فضا را برای حضور انواع گنجشک‌سانان و شکارگران‌شان محیا می‌کند.
  • دبیر روح‌الله وحدتی
  • محیط زیست
  • سرخه حصار
  • پارک ملی خجیر و سرخه حصار
  • سازمان حفاظت محیط زیست
  • محيط‌بان

اخبار مرتبط

  • «خجیر و سرخه حصار»؛ روایتی از محیط‌بانی در یک قدمی تهران

  • روایتی از ماجرای دنباله‌دار محیط‌بانان

    ویدئو / تعلل، ضعف قانونی، قتل؛ پرونده‌ای که در مجلس خاک می‌خورد!

  • تصاویر اختصاصی ایسنا از؛

    ویدیو / حیات‌وحش پارک ملی سرخه‌حصار و خجیر

  • مدیران خودرو

لینکستان

    رزرو هتل مشهد جمینجا خرید سی پی لیفت صورت با نخ بلیط اتوبوس دانلود آهنگ خرید سرور مجازی پهنای باند اختصاصی بوکینگ گوسفند زنده روغن هیدرولیک تجهیزات پزشکی خرید سی پی کالاف بررسی علت بیماری‌ ها بهترین جراح بینی بلیط هواپیما ارزان‌ترین تورهای داخلی و خارجی دوره آنلاین زبان ثبت شرکت بلیط استانبول به تهران رزرو هتل بلیط هواپیما خارجی ویزای دبی تور تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی پیوان ساندویچ پانل سم برای ساس چاپ لیبل uv dtf قیمت تشک خرید بک لینک طراحی سایت آهنگ جدید ایرانی کلاس تیزهوشان ششم تور قبرس شمالی پارتیشن شیشه‌ ای ساخت پرسشنامه آنلاین نوبت‌دهی آنلاین پزشکان پهنای باند اختصاصی رتبه‌ بندی شرکت متخصص گوش و حلق و بینی طراحی سایت شرکتی تابان شهر چاپ تصفیه آب خانگی
  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha
ISNA
  • آرشیو
  • خط مشی
  • درباره ایسنا
  • تماس با ایسنا
علمی و دانشگاهی
  • علم
  • پژوهش
  • فناوری
  • جهاد دانشگاهی
  • هوش مصنوعی
  • آموزش
  • صنفی،فرهنگی‌ودانشجویی
  • دانش‌بنیان‌ها
  • پیشرفت
  • rubika-icon
  • eitaa-icon
  • bale-icon
  • soroush-icon
  • telegram-icon
  • youtube-icon
  • x-icon
  • instagram-icon
  • rss-icon
  • aparat-icon
Nastooh Logoنرم‌افزار تحریریهٔ نستوه
© 2025 Iranian Students' News Agency. All rights reserved