• پایگاه‌های اطلاع‌رسانی

  • پرتال امام خمینی (ره)
  • سایت مقام معظم رهبری
  • سایت ریاست جمهوری
  • سایت مجلس شورای اسلامی
  • سایت قوه قضاییه
  • سایت شورای نگهبان
  • سایت جهاد دانشگاهی
  • خبرگزاری‌ها

  • آنا
  • ایلنا
  • ایکنا
  • ایرنا
  • تسنیم
  • تابناک
  • دفاع مقدس
  • سینا پرس
  • شانا
  • قرآنی
  • موج
  • واحد مرکزی خبر
  • هنر آنلاین
  • دانشگاه‌ها

  • دانشگاه تهران
  • دانشگاه علامه طباطبایی
  • دانشگاه صنعتی شریف
  • دانشگاه صنعتی امیرکبیر
  • دانشگاه شهید بهشتی
  • دانشگاه آزاد اسلامی
  • دانشگاه خوارزمی
  • دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
  • دانشگاه شهید چمران اهواز
  • دانشگاه فردوسی مشهد
  • دانشگاه اصفهان
  • دانشگاه تبریز
  • دانشگاه علوم پزشکی تهران
  • دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی
  • دانشگاه پیام نور
  • دانشگاه علم و فرهنگ
  • دانشگاه جامع علمی کاربردی
  • روزنامه‌ها

  • آفرینش
  • اطلاعات
  • جمهوری اسلامی
  • خراسان
  • رسالت
  • مردم‌سالاری

isna header

  • صفحه اصلی
  • علمی‌ و دانشگاهی
  • سیاسی
  • فرهنگی و هنری
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • جهان
  • ورزشی
  • استان ها
  • عکس
  • ویدئو
  • گرافیک
  • صوت
  • بازار
  • ایسنا+
  • سه‌شنبه ۱۷ تیر ۱۴۰۴ - ۱۷:۵۱
  • GMT 14:21

سرویس عکس

  • مستند
  • خبری
  • ایران
  • استان‌ها
  • English

  • آرشیو
  • خط مشی
  • درباره ایسنا
  • تماس با ایسنا
  • پیوندها
  • شبکه‌های اجتماعی
  • ایسنا ۲۴
  • صفحه اصلی
  • علمی‌ و دانشگاهی
  • سیاسی
  • فرهنگی و هنری
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • جهان
  • ورزشی
  • استان ها
  • عکس
  • ویدئو
  • گرافیک
  • صوت
  • بازار
  • ایسنا+
  • سه‌شنبه ۱۷ تیر ۱۴۰۴ - ۱۷:۵۱
  • GMT 14:21

سرویس عکس

  • مستند
  • خبری
  • ایران
  • استان‌ها
  • English

«شکوه‌السلطنه» یا «امین لشکر»

هادی زند
۱۰ شهریور ۱۴۰۲ / ۱۳:۰۳

 از یکی دو سه سال گذشته که تصاویری از خانه‌ای ویرانه در محله تاریخی پامنار در انتهای پیچ کوچه آقاموسی در فضای مجازی منتشر شد و همان به مرور به رسانه‌ها راه پیدا کرد، نامش را خانه «شکوه السلطنه» گذاشتند، همسر عقدی ناصرالدین شاه و مادر مظفرالدین شاه که می‌گفتند در اواخر عمر در آن خانه زندگی می‌کرده است. این در حالی بود که به گفتۀ پژوهشگران تاریخ تهران، در ضلع شمالی خیابان پامنار قرار دارد، بنابراین نسبت دادن خانه قرار گرفته در ضلع شرقی محله تاریخی پامنار، ‌آن هم در جنوب باغ شعاع‌السلطنه سابق اشتباه است. نقشه‌های ثبت شده مربوط به یکی دو قرن قبلِ تهران، نام این خانه را «امین لشکر» ثبت کرده‌اند و مهمترین شاهد آن برای این ادعا در نقشه تهران مربوط به سال ۱۲۷۱ شمسی است.

به گفته بهنام ابوترابیان، تهران‌شناس، در نقشه‌های قدیمی نام مشخصی برای این خانه ثبت نشده است، اما احتمالا کوچه امین‌لشکر با احتمال ۵۰ تا ۶۰ درصد در همین منطقه است، یا حتی خانه امروزی فقط بخشی از آن عمارت است. این تهران‌شناس گفته در نقشه کرشیش که سال ۱۲۷۵ قمری تهیه شده، نام عنایت‌الله خان وزیر لشکر در نزدیکی این خانه ثبت شده است.

همچنین بهروز مرباغی، معمار و مرمتگرِ چند بنای تاریخی در کوچه آقاموسی در محله پامنار گفته بعد از چندین سال پیگیری‌هایی که از سوی شهرداری منطقه ۱۲ تهران انجام می‌شد و هیچ کدام تاکنون به نتیجه نرسیده بودند، با بازدید شهردار جدید منطقه، به نظر می‌رسد این بار اتفاقات بهتری در زمین‌های بایر و خانه‌های نیمه مخروبهِ سرپا مانده در این منطقه از پامنار در حال رخ دادن است و مسولان از دوماه گذشته تاکنون جدی‌تر به این بافت تاریخی و خانه‌هایش نظارت دارند.

  • کمتر از 20 سال قبل، در طرحی با نام «خانه‌های خالی از سرنگ» که قرار بود معتادان را از بافت قدیمی تهران یعنی «اودلاجان» دور کند، حدود 20 هکتار خانه تخریب شدند و زمینی بایر در محلۀ تاریخی پامنار کوچه آقاموسی باقی ماند و هنوز نشانه‌هایی از آن خانه‌ها در جداره‌های باقی مانده‌اش سرپا هستند. اما چند خانه هم از این طرح تخریبی نجات پیدا کردند.
  • از یکی دو سه سال گذشته که تصاویری از خانه‌ای ویرانه در محله تاریخی پامنار در انتهای پیچ کوچه آقاموسی در فضای مجازی منتشر شد و همان به مرور به رسانه‌ها راه پیدا کرد، نامش را خانه «شکوه السلطنه» گذاشتند.
  •  شکوه السلطنه همسر عقدی ناصرالدین شاه و مادر مظفرالدین شاه بود که می‌گفتند در اواخر عمر در آن خانه زندگی می‌کرده است. این در حالی بود که به گفتۀ پژوهشگران تاریخ تهران، در ضلع شمالی خیابان پامنار قرار دارد، بنابراین نسبت دادن خانه قرار گرفته در ضلع شرقی محله تاریخی پامنار، ‌آن هم در جنوب باغ شعاع‌السلطنه سابق اشتباه است.
  • نقشه‌های تهیه شده مربوط به یکی دو قرن قبلِ تهران، نام این خانه را «امین لشکر» ثبت کرده‌اند و یکی از مهمترین شواهد این ادعا نقشه عبدالغفار مربوط به سال 1309 قمری است.
  • بهنام ابوترابیان، تهران‌شناس درباره این خانه به ایسنا گفته، در نقشه‌های قدیمی نام مشخصی برای این خانه ثبت نشده است، اما احتمالا کوچه امین لشکر با احتمال 50 تا 60 درصد در همین منطقه است، یا حتی خانه امروزی فقط بخشی از آن عمارت است.
  • به گفته ابوترابیان، امین‌لشکر قهرمان میرزا تا سال 1310 زنده بود و طبق نوشته عبدالغفار ممکن او در همین خانه زندگی کرده باشد و حتی تا پایان عمر اینجا مانده باشد.
  • این تهران‌شناس گفته در نقشه کرشیش که سال 1275 قمری تهیه شده، نام عنایت‌الله خان وزیر لشکر در نزدیکی این خانه ثبت شده است. 
او تاکید کرده: با این وجود نباید این را از ذهن دور داشت که حتی احتمال خانه رعیت‌بودن این بنا هم وجود دارد.
  • می‌توان گفت از آن زمان تا امروز به جز نقشه‌هایی که هر ازچند گاهی بسته به یک فرمان شاهی روی کاغذها نقش می‌بستند، تقریبا سند دیگری برای بخش زیادی از خانه‌هایی که هنوز سرپا مانده‌اند و نشانه‌های تاریخی‌شان به چشم می‌آید، چیز چندانی وجود ندارد.
  • ‌حدود 6 سال قبل شهرداری این خانه را از آخرین مالک آن به نام «محبوب» خرید، نیمی از پول را پرداخت کرد و نیم دیگر را قرار شد پیمانکار شهرداری در قدم اول پرداخت کند تا به مرور شهرداری مالکیت خود را بر این بنا کامل کند، اما هنوز این اتفاق رخ نداده است.
  • در بازدیدهای زیادی که از سوی متولیان شهری به خصوص شهرداری از این محوطه انجام شده، قول و قرارهای زیادی هم برای احیای این خانه مطرح شدند، اما هیچ کدام از آن‌ها تا همین یکی دوماه قبل عملیاتی نشدند.
  • اما با معرفی وحیدرضا انارکی به عنوان شهردار جدید منطقه 12 تهران از چند ماه گذشته و در ادامه بازدیدش از این بافت که امروز بخش زیادی از آن زمین‌های بایر هستند، به نظر می‌رسد تلاش‌ها برای نجات این خانه تاریخی چند برابر شده است.
  • به گفته بهروز مرباغی، معمار و مرمتگرِ چند بنای تاریخی در کوچه آقاموسی در محله پامنار، بعد از چندین سال پیگیری که از سوی شهرداری منطقه 12 تهران انجام می‌شد و هیچ کدام تا کنون به نتیجه نرسیده بودند، اما بعد از بازدید شهردار جدید منطقه، به نظر می‌رسد این بار اتفاقات بهتری در زمین‌های بایر و خانه‌های نیمه مخروبهِ سرپا مانده در این منطقه از پامنار در حال رخ دادن است و مسولان از دوماه گذشته تا کنون جدی‌تر به این بافت تاریخی و خانه‌هایش نظارت دارند.
  • مرباغی گفته، طبق اعلام کارشناسان شهرداری، مختصات جغرافیایی جدیدِ سه بعدی این منطقه در حال تدوین است تا پس از تکمیل کار، آن برای احیا و بازسازی به مزایده گذاشته شود.
  • اجرا کردن طرح «خانه‌های خالی از سرنگ» در دو دهه قبل در محله پامنار تهران که چیزی حدود 20 هکتار خانه از خانه‌های قدیمی و احیانا تاریخی را تخریب کرد، باعث شد تا راه برای حضور معتادان به این خانه که بعد از پاکسازی کامل و آواربرداری بناهای خراب شده، در مرز بین خانه‌های تخریب شده و خانه‌های باقی مانده قرار گرفته بود، باز شود، اتفاقی که بیشترین آسیب‌ها را به این خانه و حتی دیگر بناهای تاریخی در اطرافش زد.
  • علاوه بر حضور معتادان در خانه امین لشکر در طول چند سال گذشته، یادگاری نویسی‌ها، روشن کردن آتش توسط معتادان برای جلوگیری از نفوذ سرما در زمستان هم به مرور این خانه را رو به سمت تخریب کامل برده است.
  • کمتر از 20 سال قبل، در طرحی با نام «خانه‌های خالی از سرنگ» که قرار بود معتادان را از بافت قدیمی تهران یعنی «اودلاجان» دور کند، حدود 20 هکتار خانه تخریب شدند و زمینی بایر در محلۀ تاریخی پامنار کوچه آقاموسی باقی ماند و هنوز نشانه‌هایی از آن خانه‌ها در جداره‌های باقی مانده‌اش سرپا هستند. اما چند خانه هم از این طرح تخریبی نجات پیدا کردند، خانه منسوب به «امین لشکر» که برخی آن را «شکوه السلطنه» می‌نامیدند، از این تخریب‌ها جان سالم به در برد.
  • نه تنها موریانه‌ها در حال خوردن جز به جز خانه‌اند، بلکه بی‌توجهی‌ها و به حال خود رها کردن این بنای تاریخی و ارزشمند که چند سالی است دست‌کم نیمی از آن در اختیار متولی شهری یعنی شهرداری منطقه است، به از تخریب زودتر و  کامل آن بیشتر کمک می‌کند.
  • مردم پامنار نسبت به فعالیت‌های شهردار جدید منطقه 12 تهران امیدوارند تا شاید بتوانند کوچه پس کوچه‌های این بافت را برای زندگی روزانه احیا کنند.
  • این خانه چند سالی است که خانه به پاتوق معتادان تبدیل شده، شرایطی که نه تنها خود خانه را در محل آسیب‌های زیادی قرار داده، بلکه ساکنان منطقه که به واسطه مرمت بخش زیادی از خانه‌ها مدتی است روی آرامش را دیده‌اند، از این شرایط ناراضی‌اند.
  • با احیای و آغاز کاربری خانه «اردیبهشت» در محله تاریخی اودلاجان در طول دو سه سال گذشته، بخشی از مردم بومی منطقه که هنوز ساکن خانه‌های قدیمی خود هستند، تمایل‌شان به مرمت و احیای خانه‌های قدیمی و بعضا تاریخی‌شان زیاد شد و امید به ماندن در بافت تاریخی را برایشان بیشتر کرد.
  • تاکنون نیز دو خانه در فاصلۀ فقط دو پیچ کوچه دورتر از خانه تاریخی امین‌لشکر به طور کامل مرمت  و جدارۀ چند خانه احیا شده‌اند، حتی مرباغی مرمتگر این خانه‌ها تلاش زیادی برای احیا و البته ایجاد کاربری فرهنگی برای خانه‌های قدیمی منطقه داشت، اما به دلیل نبود حمایتگر مالی برای نجات این خانه‌ها و نبود اعتبار برای شهرداری، هنوز اقدامی مناسب برای خانه‌های در معرض تخریب این بافت انجام نشده است.
  • از یکی دو سه سال گذشته که تصاویری از خانه‌ای ویرانه در محله تاریخی پامنار در انتهای پیچ کوچه آقاموسی در فضای مجازی منتشر شد و همان به مرور به رسانه‌ها راه پیدا کرد، نامش را خانه «شکوه السلطنه» گذاشتند، اما نقشه‌های تهیه شده مربوط به یکی دو قرن قبلِ تهران، نام این خانه را «امین لشکر» ثبت کرده‌اند و یکی از مهمترین شواهد این ادعا آن در نقشه عبدالغفار مربوط به سال 1309 قمری است.
  • علاوه بر حضور معتادان در خانه امین لشکر در طول چند سال گذشته، یادگاری نویسی‌ها، روشن کردن آتش توسط معتادان برای جلوگیری از نفوذ سرما در زمستان هم به مرور این خانه را رو به سمت تخریب کامل برده است.
  • بی‌توجهی به بناهای تاریخی و رها کردن آن‌ها در هر شرایطی می‌تواند زودتر از هر چیزی این بناها را از پا درآورد. بناهای تاریخی که نمونه‌ای آن‌ها امروزه در بافت‌های تاریخی کشور وجود دارند و به مرور در حال تخریب‌اند.
  • خانه امین لشکر حالا نه تنها پاتوق معتادان شده، بلکه حیواناتی مانند سگ‌ها نیز این خانه را مکانی امن برای خود می‌دانند.
  • از یک سو باد و باران‌های شدید دو سه سال گذشته در تهران، آن‌هم در فصل‌های مختلف سال، خانه‌های تاریخی را در شهرهای مختلف در معرض آسیب‌های زیادی قرار داده، از سوی دیگر در کنار این شرایط بی‌توجهی به این بناها، آن‌ها را زودتر از پا در می‌آورد، خانه امین‌لشکر در محله پامنار در پیچ آقا موسی هم در بدترین شرایط از این نظر قرار دارد.
  • نه تنها موریانه‌ها در حال خوردن جز به جز خانه‌اند، بلکه بی‌توجهی‌ها و به حال خود رها کردن این بنای تاریخی و ارزشمند که چند سالی است دست‌کم نیمی از آن در اختیار متولی شهری یعنی شهرداری منطقه است، به تخریب زودتر و کامل آن بیشتر کمک می‌کند.
  • این خانه چند سالی است که خانه به پاتوق معتادان تبدیل شده، شرایطی که نه تنها خود خانه را در محل آسیب‌های زیادی قرار داده، بلکه ساکنان منطقه که به واسطه مرمت بخش زیادی از خانه‌ها مدتی است روی آرامش را دیده‌اند، از این شرایط ناراضی‌اند.
  • دبیر امیر خلوصی
  • میراث فرهنگی
  • بافت تاريخي
  • تهران
  • شکوه‌السلطنه
  • امین‌لشکر
  • پامنار
  • بافت تاریخی تهران
  • عودلاجان

اخبار مرتبط

  • پازل‌هایی که با هم جور نمی‌شوند ...

  • پیاده‌گردی نوروزی در تهران/۱

    گشتی در پامنار؛ محله اعیانی طهران

  • تاج عمارت «امین‌لشکر» ریخت

  • قلب بافت تاریخی تهران زیر تیغ شهرداری

  • نگاهی به عهدی که معماران و هنرمندان بستند

    چشم بافت تاریخی تهران روشن!

  • مدیران خودرو

لینکستان

    رزرو هتل مشهد جمینجا خرید سی پی لیفت صورت با نخ بلیط اتوبوس دانلود آهنگ خرید سرور مجازی پهنای باند اختصاصی بوکینگ گوسفند زنده تجهیزات پزشکی بررسی علت بیماری‌ ها بهترین جراح بینی بلیط هواپیما ارزان‌ترین تورهای داخلی و خارجی دوره آنلاین زبان ثبت شرکت بلیط استانبول به تهران رزرو هتل بلیط هواپیما خارجی ویزای دبی تور طراحی سایت آهنگ جدید ایرانی کلاس تیزهوشان ششم تور قبرس شمالی پارتیشن شیشه‌ ای ساخت پرسشنامه آنلاین نوبت‌دهی آنلاین پزشکان پهنای باند اختصاصی رتبه‌ بندی شرکت متخصص گوش و حلق و بینی طراحی سایت شرکتی تابان شهر چاپ تصفیه آب خانگی خرید سی‌ پی کالاف
  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha
ISNA
  • آرشیو
  • خط مشی
  • درباره ایسنا
  • تماس با ایسنا
علمی و دانشگاهی
  • علم
  • پژوهش
  • فناوری
  • جهاد دانشگاهی
  • هوش مصنوعی
  • آموزش
  • صنفی،فرهنگی‌ودانشجویی
  • دانش‌بنیان‌ها
  • پیشرفت
  • rubika-icon
  • eitaa-icon
  • bale-icon
  • soroush-icon
  • telegram-icon
  • youtube-icon
  • x-icon
  • instagram-icon
  • rss-icon
  • aparat-icon
Nastooh Logoنرم‌افزار تحریریهٔ نستوه
© 2025 Iranian Students' News Agency. All rights reserved