• پایگاه‌های اطلاع‌رسانی

  • پرتال امام خمینی (ره)
  • سایت مقام معظم رهبری
  • سایت ریاست جمهوری
  • سایت مجلس شورای اسلامی
  • سایت قوه قضاییه
  • سایت شورای نگهبان
  • سایت جهاد دانشگاهی
  • خبرگزاری‌ها

  • آنا
  • ایلنا
  • ایکنا
  • ایرنا
  • تسنیم
  • تابناک
  • دفاع مقدس
  • سینا پرس
  • شانا
  • قرآنی
  • موج
  • واحد مرکزی خبر
  • هنر آنلاین
  • دانشگاه‌ها

  • دانشگاه تهران
  • دانشگاه علامه طباطبایی
  • دانشگاه صنعتی شریف
  • دانشگاه صنعتی امیرکبیر
  • دانشگاه شهید بهشتی
  • دانشگاه آزاد اسلامی
  • دانشگاه خوارزمی
  • دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
  • دانشگاه شهید چمران اهواز
  • دانشگاه فردوسی مشهد
  • دانشگاه اصفهان
  • دانشگاه تبریز
  • دانشگاه علوم پزشکی تهران
  • دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی
  • دانشگاه پیام نور
  • دانشگاه علم و فرهنگ
  • دانشگاه جامع علمی کاربردی
  • روزنامه‌ها

  • آفرینش
  • اطلاعات
  • جمهوری اسلامی
  • خراسان
  • رسالت
  • مردم‌سالاری

isna header

  • صفحه اصلی
  • علمی‌ و دانشگاهی
  • سیاسی
  • فرهنگی و هنری
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • جهان
  • ورزشی
  • استان ها
  • عکس
  • ویدئو
  • گرافیک
  • صوت
  • بازار
  • ایسنا+
  • یکشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۱:۲۱
  • GMT 07:51

سرویس عکس

  • مستند
  • خبری
  • ایران
  • استان‌ها
  • English

  • آرشیو
  • خط مشی
  • درباره ایسنا
  • تماس با ایسنا
  • پیوندها
  • شبکه‌های اجتماعی
  • ایسنا ۲۴
  • صفحه اصلی
  • علمی‌ و دانشگاهی
  • سیاسی
  • فرهنگی و هنری
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • جهان
  • ورزشی
  • استان ها
  • عکس
  • ویدئو
  • گرافیک
  • صوت
  • بازار
  • ایسنا+
  • یکشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۱:۲۱
  • GMT 07:51

سرویس عکس

  • مستند
  • خبری
  • ایران
  • استان‌ها
  • English

هویت فراموش شده «عشایر»

اشکان شعبانی
۲۰ آبان ۱۳۹۸ / ۰۹:۴۷

در همه جای دنیا عشایر را به خاطر سبک زندگی بخصوص‌شان می‌شناسند. شیوه زندگی متفاوتی که جدا از سبک زندگی شهری است و حتی با زندگی روستایی هم تفاوت‌هایی دارد. امروزه عوامل متعددی، ادامه زندگی کوچ‌نشینی عشایر ایران را با خطر رو به‌ رو کرده است. عواملی همچون مسائل اجتماعی و سیاسی، تخریب و کاهش مراتع در کشور، عدم برخورداری عشایر از امکانات رفاهی مناسب و درنهایت تجاوز جامعه شهری و روستانشین به مسیرهای کوچ سنتی عشایر. جدای از این، مسئله محدود کردن قدرت جنگی عشایر که با دسترسی به اسلحه و توان مقاومت، هم از مرزهای کشور صیانت کرده‌اند و هم به‌عنوان تهدیدی برای حکومت‌های مرکزی در کشور ایران محسوب می‌شده‌اند نیز در کنار سایر عوامل طبیعی و اجتماعی زندگی این قشر را با بحران تغییر هویت روبه‌رو کرده است. در سال‌های اخیر مقوله اسکان عشایر شاید مهمترین بحثی است که در مورد آن‌ها مطرح می‌شود. عشایر ایران در اوایل سده اخیر، یک بار طعم تلخ اسکان اجباری را که توسط حکومت پهلوی اول بر آنان تحمیل گردید، تجربه کردند. اما امروزه مقوله اسکان در قالب جدیدی و بر اساس دیدگاه گروهی از مسئولین کشور مطرح شده است. آنها بر این اعتقادند که دیگر دوره زندگی کوچ‌نشینی گذشته است و کوچ‌نشینان باید به زندگی یکجا نشینی روی آورند. استان فارس محل اجرای یکی از مهمترین طرح‌های اسکان عشایر در کشور بوده است که در اجرای این طرح حدود ۵۰۰ خانوار عشایری از طوایف مختلف اسکان داده شده‌اند. اجرای چنین سیاست‌هایی بدون انجام مطالعات نه تنها به توسعه زندگی این بخش از جامعه منجر نشده بلکه پیامدهای منفی زیادی مانند از دست دادن هویت و فرهنگ، فقر و نبود اشتغال مناسب برای عشایر در برداشته است. بی شک با ادامه این روند و عدم برنامه ریزی درست، این نوع شیوه زندگی در ایران از بین خواهد رفت که قطعا تبعات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بسیاری به همراه خواهد داشت.

  • اجرای بدون برنامه و تحمیلی طرح اسکان، ورود عناصر زندگی مدرن و حذف عناصر سنتی این اقلیت قومی را با چالش‌های فراوانی روبه‌رو کرده است. از جمله این چالش‌ها می‌توان به تغییر و تضعیف ساختار، فرهنگ، باورها، ارزش‌ها، نگرش‌ها و هویت قومی اشاره کرد که باعث سرگشتگی و بلاتکلیفی عشایر شده است. این تغییر شیوه به حدی است که شخصیت عشایر و الگوی زندگی آن‌ها به کلی تغییر کرده و نسل‌های جدید به طور کامل در اصول زندگی شهری و مدرن غرق شده‌اند. با این وجود، در محل زندگی آنان نشانه‌های بسیار اندکی از زندگی گذشته یافت می‌شود.
  • نصرت آویزان از اهالی سه‌چاه‌بغل سیاه، ۳۰ سال است که با دختر بیمار و دو پسرش در این شهرک زندگی می‌کنند. او می‌گوید قول‌هایی که در جهت تامین امکانات دادند، برآورده شد و زندگی هم نسبت به گذشته راحت‌تر شده است، اما دام‌هایشان به عنوان تنها منبع درآمد از دست رفته‌ و پرداخت وام سنگین برای ساخت خانه، شرایط را سخت کرده است. وی از زندگی به صورت کوچ‌روی تعریف می‌کند و می‌گوید: در گذشته بدون هیچ امکاناتی خوشحال زندگی می‌کردیم و مشکلات مالی در آن زمان وجود نداشت.
  • ورود ابزارآلات زندگی شهری، زیست عشایر را با مشکل روبه‌رو کرده است. این تقابل میان زندگی گذشته آن‌ها و زندگی کنونی‌شان آن‌ها را از لحاظ فرهنگی با بحران روبه‌رو کرده است. بحرانی که ناشی از هویت اصیل از دست رفته و به دست آوردن شناسنامه‌ای مبدل و کم‌سابقه می‌شود.
  • با طرح اسکان فقر شدید بین خانوارها رواج‌ یافته است. یکی از دلایل این فقر نبود جایگزین مناسب حرفه دامپروی که شغل اصلی جامعه عشایری در ایران است می‌باشد.
  • جاوید شعبانی ۳۰ ساله ساکن بخش سه چاه بغل سیاه جهرم است. جاوید ۸ سال است که در این مکان اسکان یافته و بعد از تلف شدن دام‌هایش مدتی به شغل کارگری در مرودشت مشغول بوده است. اما به خاطر فاصله زیاد بین محل کار و محل زندگی و همچنین شرایط سخت کار و حقوق بسیار پایین از کارش بیرون آمده و الان بیکار است. به گفته او در دوران عشایری با تمام سختی هایی که‌وجود داشت زندگی راحت بوده و جوان بیکاری در ایل نبوده است.
  • در کنار هم قرار گرفتن اِلِمان‌های فرهنگی مختلف می‌تواند تصویر خوبی از وضعیت هویتی عشایر این منطقه به دست دهد. وسایلی که در زیست بومی عشایر هرگز وسایلی حیاتی به حساب نمی‌آمدند اما اکنون با تغییر سبک زندگی به یکی از اصلی‌ترین نیازهای آن‌ها بدل شده‌اند.
  • گلابطون جوکار ۵ سال است که در طرح اسکان شهرک احمدیه زندگی می‌کند. او با ۵۵ سال سن دارد از بیماری‌های مختلف رنج می‌برد. او بعد از مرگ شوهرش تنها با فرزند پسر و نوه‌اش در این خانه زندگی می‌کند. گلابطون از زندگی در زمان کوچ‌روی می‌گوید که چقدر آزادانه در کوه و دشت آواز می‌خواندند و آزادانه زندگی می‌کردند ولی حالا مانند پرنده‌ای در قفس زندگی می‌کنند و آن زندگی را به این نوع زندگی با همه خوبی هایش ترجیح می‌دهد.
  • ثریا شیروانی ۵۰ ساله است. او در نزدیکی دو راهی سیمکان زندگی می‌کند. سریا می‌گوید در گذشته نزدیک به ۵۰۰ عدد گوسفند داشتیم ولی به خاطر نبود زمین چرا و آب، دام‌هایمان تلف شدند. به او تسهیلات طرح اسکان داده شده ولی دیگر توان ساخت خانه را به خاطر فقر ندارد. به گفته سریا عشایر نفس‌های آخر را می‌کشند و دیگر نشانی از آن زندگی گذشته در شهرک‌ها وجود ندارد و فقط زندگی آن‌ها پر از مشکلات شده است.
  • گل‌کاری در گلدان و پیاده کردن نقش زنان عشایر بر دیوارها یکی از تلاش‌های عشایر اسکان داده شده برای بازگرداندن کمی از گذشته‌ی خود به امروز و هویت از دست رفته آنها است.
  • علی ۱۷ ساله است و در شهرک سه چاه بغل سیاه جهرم به همراه ۱۲ غصو خانواده‌اش زندگی می‌کند. او از نسلی است که زندگی عشایری را به خاطر ندارند و از اینکه آن نوع زندگی را تجربه نکرده ناراحت است. او می‌گوید: در عشایر رسم است که مردان همه اسلحه داشته باشند و این به معنی هویت آن‌هاست ولی حالا داشتن اسلحه برای ما آرزو شده و به نوعی هویت خود را از دست داده‌ایم. علی ادامه می‌دهد: اکنون حتی دیدن سیاه چادر هم برای من آرزو شده.
  • زهرای ۶۵ ساله، ۱۲ سال است به همراه شوهرش ساکن دو راهی سیمکان هستند. زهرا بر این باور است که همه چیز زندگی‌شان تغییر کرده حتی سیاه‌ چادرشان دیگر سیمانی شده است. او می‌گوید اسکان کار را خراب کرده است و الان باید در کوه و دشت می‌بودیم نه اینجا. به ما گفتند زمین دولتی است نمی‌شود داخلش شوید ولی آنها زمینی که خدا به ما داده بود را از ما گرفتند و به ما وعده زندگی خوب دادند. به من آپارتمانی چند طبقه هم بدهند باز من آن آزادی را انتخاب می‌کنم ولی عشایر را با میخ بستند به زمین.
  • جدا کردن عشایر از طبیعت، می‌تواند یکی از عظیم‌ترین گسست‌های فرهنگی و اجتماعی را سبب شود. با ادامه این روند و عدم برنامه ریزی درست، این نوع شیوه زندگی در ایران از بین خواهد رفت.
  • علیرضا رخستی‌دوست ۸۰ ساله است و در شهرک احمدیه جهرم استان فارس زندگی می‌کند. او ۶ سال است که یکجا نشین شده و دام‌هایش را برای ساخت خانه فروخته است. او از قدرت عشایر و تلاش دولت‌ها برای محدود کردن آن‌ها می‌گوید: زمانی دولت انگلیس سعی در فتح شیراز داشت. آن زمان طایفه‌های قشقایی و عرب و باصری جمع شدند و علیه انگلیسی‌ها در تنگه خولی‌کرد جنگیدند و آنها را شکست دادند.
  • «علیرضا رخستی‌دوست» ۸۰ ساله است و در شهرک احمدیه جهرم استان فارس زندگی می‌کند. او ۶ سال است که یکجا نشین شده و دام‌هایش را برای ساخت خانه فروخته است. او از قدرت عشایر و تلاش دولت‌ها برای محدود کردن آن‌ها می‌گوید: قدرت و شجاعت عشایر همیشه سر زبان‌ها بوده به همین دلیل هم از قدیم همیشه به دنبال یکجانشین کردن ما بودند تا دام، اسلحه و هویتمان را از ما بگیرند و ما را تاجیک (فارس) کنند.
  • ورود ابزارآلات زندگی شهری، زیست عشایر را با مشکل روبه‌رو کرده است. «روجا» نیز درگیر این تقابل نوع زندگی شده است و این تقابل میان زندگی گذشته و زندگی اکنون او را از لحاظ فرهنگی با بحران روبه‌رو کرده است. بحرانی که ناشی از هویت اصیل از دست رفته و به دست آوردن شناسنامه‌ای مبدل و کم‌سابقه می‌شود.
  • «فاطمه شعبانی» ۷۵ ساله ساکن دو راهی سیمکان است، او نیز بعد از اسکان یافتن، دام‌هایش تلف شدند. در گذشته او و سایر هم زیست‌هایش که در دشت‌های فارس کوچ می‌کردند، بهره‌وری داشتند و برای صیانت از وطن می‌جنگیدند. اما آن‌ها اکنون همه‌ آرزوها، قدرت و رویاهای خود را از دست رفته می‌یابند.
  • جدا کردن عشایر از طبیعت، می‌تواند یکی از عظیم‌ترین گسست‌های فرهنگی و اجتماعی را سبب شود که‌ اکنون می‌توانیم گوشه‌های از آن را ببینیم.
  • اجرای بدون برنامه و تحمیلی طرح اسکان، ورود عناصر زندگی مدرن و حذف عناصر سنتی این اقلیت قومی را با چالش‌های فراوانی روبه‌رو کرده است. از جمله این چالش‌ها می‌توان به تغییر و تضعیف ساختار، فرهنگ، باورها، ارزش‌ها، نگرش‌ها و هویت قومی اشاره کرد که باعث سرگشتگی و بلاتکلیفی عشایر شده است. این تغییرشیوه به حدی است که شخصیت عشایر و الگوی زندگی آن‌ها به کلی تغییر کرده و نسل‌های جدید به طور کامل در اصول زندگی شهری و مدرن غرق شده اند. با این وجود، در محل زندگی آنان نشانه های بسیار اندکی از زندگی گذشته یافت می‌شود.
  • با طرح اسکان فقر شدید بین خانوارها رواج‌ یافته است. یکی از دلایل این فقر نبود جایگزین مناسب حرفه دامپروی که شغل اصلی جامعه عشایری در ایران است می‌باشد.
  • جدا کردن عشایر از طبیعت، می‌تواند یکی از عظیم‌ترین گسست‌های فرهنگی و اجتماعی را سبب شود. با ادامه این روند و عدم برنامه ریزی درست، این نوع شیوه زندگی در ایران از بین خواهد رفت.
  • محمد ۵۱ ساله به همراه خانواده ۶ نفره اش ساکن شهرک احمدیه جهرم است. او به علت از دست دادن دام هایش و نداشتن توان مالی توانسته در محلی که به اون داده شد مسکن مناسبی برای خود و خانواده اش بسازد.
  • دبیر
  • استانی-عکس
  • اشکان شعبانی
  • عشاير
  • مدیران خودرو

لینکستان

    رزرو هتل مشهد جمینجا خرید سی پی لیفت صورت با نخ بلیط اتوبوس دانلود آهنگ خرید سرور مجازی پهنای باند اختصاصی بوکینگ گوسفند زنده روغن هیدرولیک تجهیزات پزشکی خرید سی پی کالاف بررسی علت بیماری‌ ها بهترین جراح بینی بلیط هواپیما ارزان‌ترین تورهای داخلی و خارجی دوره آنلاین زبان ثبت شرکت بلیط استانبول به تهران رزرو هتل بلیط هواپیما خارجی ویزای دبی تور تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی پیوان ساندویچ پانل سم برای ساس چاپ لیبل uv dtf قیمت تشک خرید بک لینک طراحی سایت آهنگ جدید ایرانی کلاس تیزهوشان ششم تور قبرس شمالی پارتیشن شیشه‌ ای ساخت پرسشنامه آنلاین نوبت‌دهی آنلاین پزشکان پهنای باند اختصاصی رتبه‌ بندی شرکت متخصص گوش و حلق و بینی طراحی سایت شرکتی تابان شهر چاپ تصفیه آب خانگی
  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha
avatar
اشکان
۱۳۹۸-۰۸-۲۰ ۱۴:۲۰

چه عجب یکی یه مقاله ایی نوشت همسوی حرفای من از بین بردن الگوی زندگی عشایری تبعات در پی خواهد داشت

پاسخ
avatar
علی
۱۳۹۸-۰۸-۲۱ ۰۶:۵۵

من خودم از عشایر زن گرفتم و واقعا مشکلات عشایر از نزدیک دیدم ...به طور مثلا امور عشایر لار برای رساندن آب آشامیدنی به عشایر عرب زبان خمسه پول میگیره وتا پول واریز نشه از آب آشامیدن خبری نیست ....فرزندان عشایر رو به زندگی شهری میارن واین کم توجهی باعث از بین رفتن عشایر ما خواهد شد ...حتی بهداشت مرکزی هم به عشایر اهمیت نمیده !!...چه ایل قشقایی .و چه ایل خمسه ...زندگی در چنین شرایطی قطعا غیر ممکن میشه..!! خواهش مندیم به عشایر ما اهمیت بدین ...قطعا اگر عشایر نابود بشه خسارت جبران ناپذیری به ما خواهد خورد ...با تشکر

پاسخ
ISNA
  • آرشیو
  • خط مشی
  • درباره ایسنا
  • تماس با ایسنا
علمی و دانشگاهی
  • علم
  • پژوهش
  • فناوری
  • جهاد دانشگاهی
  • هوش مصنوعی
  • آموزش
  • صنفی،فرهنگی‌ودانشجویی
  • دانش‌بنیان‌ها
  • پیشرفت
  • rubika-icon
  • eitaa-icon
  • bale-icon
  • soroush-icon
  • telegram-icon
  • youtube-icon
  • x-icon
  • instagram-icon
  • rss-icon
  • aparat-icon
Nastooh Logoنرم‌افزار تحریریهٔ نستوه
© 2025 Iranian Students' News Agency. All rights reserved