به گزارش ایسنا، در یادداشتی در روزنامه اطلاعات آمده است: «برخی، توسعه و توسعه‌یافتگی را تبدیل کمیت به کیفیت دانسته‌اند. به عبارتی وقتی کمیتی از «آهن» تبدیل به کیفیتی به نام «خودرو» می‌شود، عملی که در این فرآیند اتفاق می‌افتد، به توسعه‌یافتگی می‌انجامد.
توسعه، مفهومی فراتر از رشد است. یک کودک به طور طبیعی رشد می‌کند اما وقتی تبدیل به یک انسان نخبه یا متخصص، یا کارآمد شد، آنگاه توسعه‌یافته است چون علاوه بر جسم، حائز وجوه کیفی از جمله دانش، مهارت و تربیت است.
اینکه ما طی قرن بیستم به این سو چه میزان توسعه‌یافته‌ایم موضوع بحث درازدامن یکصدساله اخیر میان متفکران اعم از فلاسفه، سیاسیون، جامعه‌شناسان و اقتصاددانان بوده که موضوعی بسیط و خارج از چارچوب و حوصله این نوشتار است اما اگر بخواهیم بر اساس نمادهای «کیفیت» به موضوع توسعه‌یافتگی بنگریم، می‌توانیم دست به نوعی داوری بزنیم.
فی‌المثل برگشت‌خوردن ۲۸ تانکر سوخت ایران به دست قبیله طالبان افغانستان در روزهای پیشین به همان اندازه نشان از بی‌توجهی به کیفیت است که برگشت‌خوردن کیوی از هندوستان و گوجه‌فرنگی از عراق و فلفل از روسیه.
وضع صنعت خودرو را بنگرید. پیکان آنقدر ارتقاء کیفیت نیافت که عمرش تمام شد و بعد از آن پراید و پژو و سمند هم همین سرنوشت را دارند و اینک کار به جایی رسیده است که پس از نیم‌قرن فرصت‌دادن به صنعت خودرو برای رسیدن به کیفیت، نمایندگان مجلس و پلیس راهور و برخی چهره‌های سه قوه خواهان واردات شده‌اند تا مردم لااقل اندکی از دست خودروسازان داخلی نفس بکشند.
اما تنفس نیز نیاز به «کیفیت» دارد. جایی داریم به نام مرکز کنترل «کیفیت» هوا. این نهاد سالیان پیش، برخی روزها اعلام می‌کرد هوا کیفیت ندارد اما الان معدود روزهایی اعلام می‌کند که هوا کیفیت دارد. درست همان طور که دیروز استاندار تهران اعلام کرد مدارس روز «شنبه» باز خواهد بود. یعنی برای یکشنبه معلوم نیست کیفیت هوا چگونه باشد. همان خودروها به کمک همان سوختی که حتی قبیله طالبان آنها را برگشت می‌زند بر سر کیفیت هوا و زیستگاه ۸۶ میلیون ایرانی چنان بلایی آورده که معلوم نیست «کیفیت» قلب و ریه و سیستم گوارش و گردش خون و ... ایرانیان در سال‌های آینده چگونه باشد و با چه سونامی‌هایی روبرو شویم ... .
وضع آب از مقوله کیفیت عبور کرده و سال‌هاست وارد بحران کمیت آب شده‌ایم. آب‌های چاه‌های عمیق سنگین و پررسوب است و زیانبار، اما همان آب‌ها هم در حال پایان‌یافتن‌اند؛ همانطور که دریاچه ارومیه در حال تبدیل‌شدن به منطقه گردشگری نمکزار ارومیه است و طی این سال‌ها، هیچ تدبیر و تکنیک باکیفیتی یافت نشده تا جلوی مرگ این دریاچه گرانقدر را بگیرد ...
وزیر آموزش و پرورش اخیراً گفت که ۳۰۰ هزار معلم از توانمندی آموزشی برخوردار نیستند. این گزاره به تنهایی یعنی یک‌سوم نظام آموزش و پرورش کشور از حداقل کیفیت هم برخوردار نیست. این وضعیت در آموزش عالی به چه شکلی است؟ وجود ۷۰۰ هزار صندلی خالی در دانشگاه‌ها، در شرایطی نرخ بیکاری دورقمی است و بسیاری از جوانان جایی و کاری جز درس‌خواندن ندارند، نشانه چیست؟ آیا جز نشانه عدم اعتماد به دانشگاه‌های ناکارآمد و فاقد «کیفیت» است که بر اساس رانت و رابطه فلان وزیر یا نماینده مجلس یا استاندار و فرماندار و غیره مجوز گرفته‌اند و مبنایی جز سوداگری و کاسبکاری ندارند؟ اگر مبنا بر کیفیت بود که نمی‌شد ناگهانی ظرفیت نظام آموزش عالی دانشگاهی را ۱۰ برابر کرد.
اما همان معلمان و استادان با دانش و با اهتمام که کیفیت لازم را در نظام آموزش دارند، آیا از «کیفیت» زندگی و معیشت‌شان راضی‌اند؟ آیا دولت و جامعه توانسته قدرشان را بداند و کیفیت زندگی‌شان را تأمین کند؟
وقتی خط فقر دست کم ۱۵ میلیون تومان در ماه است و وقتی ۴۰ درصد مردم زیر خط فقرند، این یعنی همین میزان از جمعیت از کیفیت لازم برای مسکن، خوراک، بهداشت، لباس و آموزش فرزندانشان برخوردار نیستند. وقتی جامعه‌ای بحران کیفیت داشته باشد، حتماً نظام حکمرانی‌اش هم دچار همین مشکل است. برخی تصمیمات عجیب و سخنان غریب برخی مسئولان، گواه آن است که نحوه انتخاب و انتصاب پاره‌ای حکمرانان از کیفیت لازم بی‌بهره بوده است تا جایی که صدای رئیس مجلس را هم درآورده و مرتب به نظام حکمرانی و نحوه حکمرانی انتقاد و اعتراض می‌کند…
کیفیت عملکرد نهادها و اجزای مختلف جامعه و تأثیر آنها بر یکدیگر و نهایتاً بحران کیفیت در حوزه‌های متعدد جامعه، از محیط زیست و آب و هوا و غذا تا صنعت و دانشگاه و مدرسه و خیابان، مقوله پیچیده و تودرتویی است و چه‌بسا بخش بزرگی از این بحران، به کیفیت مدیران اجرایی و تصمیم‌گیر بازمی‌گردد. چه‌بسا اگر همان طور که در انتهای خط تولید کارخانجات، بخشی بر کیفیت محصول در حال ورود به بازار نظارت می‌کند و مهر «کنترل کیفیت» می‌زند، اگر در قبل از انتخاب و انتصاب بسیاری از مدیران و مسئولان، نهادی بود که پس از ارزیابی دقیق مهر کیفیت و کفایت بر آنها می‌زد، اکنون وضع بسیار بهتر از این بود که هست... .»
انتهای پیام
نظرات