عباس قنبری عدیوی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص باورهای موجود در فرهنگ مردم و تفاوت آن‌ها با خرافه، اظهار کرد: فرهنگ مردم یا فرهنگ توده بخشی از آداب، آیین‌ها، باورها، اعتقادات و آفریده‌های انسان‌ها محسوب می‌شوند که در هر قوم، شهر، روستا و کشوری ویژگی‌های همان منطقه را پیدا می‌کنند.

رئیس بنیاد ایران‌شناسی چهارمحال و بختیاری افزود: مباحثی مانند ارزش‌های دینی، دانش، فرهنگ عمومی، ویژگی‌های شهرنشینی یا روستایی، ساختار کشاورزی، عشایری، دامداری و... در پدید آمدن فرهنگ مردم یک منطقه اثرگذار است.

وی ادامه داد: زمانی که درخصوص آیین، آداب، رسوم و باورهای یک قوم و مردم تحقیق می‌کنیم متوجه خواهیم شد این آفریده‌ها دست‌ساخته‌ی حوادث و رخدادهای اجتماعی، تاریخی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و... است همچنین زمانی که صحبت درخصوص ضرب‌المثل‌ها، قصه‌ها، داستان‌ها و باورهای فرهنگ مردم باشد باید ریشه‌های آن‌ها را نیز مورد بررسی قرار دهیم.

قنبری با بیان اینکه به بخشی از آفریده‌های فرهنگ مردم باور گفته می‌شود، عنوان کرد: باورها در حوزه‌های مختلف زندگی مانند تولد، کار، مهمانی، پزشکی، اقتصادی، امور زنانه و... تاثیرگذار است که این باورها براساس تجربه یا تکرار در زندگی انسان‌های شکل می‌گیرند مثلا زمانی که یک فرزند مشاهده می‌کند هر زمان مادر او جارو می‌کشد مهمانی به منزل می‌آید این موضوع را به صورت یک باور برای خود تلقی می‌کند و از آن به عنوان یک باور اجتماعی در حوزه مهمانی استفاده می‌شود.

رئیس بنیاد ایران‌شناسی چهارمحال و بختیاری با اشاره به نمونه دیگری از باورهای موجود در میان مردم، اضافه کرد: زمانی که بانوان مشاهده می‌کردند با آمدن یک پرنده یا پروانه به منزل رزق و برکت افزایش پیدا می‌کند پرنده را پیام‌آور اقتصاد خوب می‌دانستند، بنابراین می‌توان گفت آرمان‌ها و آرزوهای بشری در فرهنگ مردم شکل می‌گیرد.

وی تصریح کرد: با بررسی برخی باورهای موجود می‌توان دریافت این باورها ریشه عقلانی ندارند و به نوعی خرافه تلقی می‌شوند، این خرافه‌ها باید از باورها و فرهنگ مردم جدا شوند، البته این کار توسط خود مردم انجام می‌شود.

قنبری یادآور شد: علت جدا کردن خرافه از باور توسط مردم این است که بشر برای پاسخ دادن به ابهامات و سوالات خود به دنبال یک گفتار منطقی است و زمانی که نتواند برای موضوعی پیام منطقی تهیه کند آن را نمی‌پذیرد به همین علت درخصوص برخی باورها می‌توان گفت تجربیاتی هستند که در زندگی مردم شکل گرفته‌اند اما اکثر افراد جامعه نمی‌توانند آن‌ها را بپذیرند.

رئیس بنیاد ایران‌شناسی چهارمحال و بختیاری بیان کرد: برای مثال اگر زمانی که فردی قصد رفتن به مسافرت دارد شخصی عطسه کنند؛ گفته می‌شود، بهتر است فرد با اندکی درنگ مسافرت خود را آغاز کند، زمانی که این باور مورد بررسی قرار بگیرد؛ مشاهده می‌شود ویژگی عقلانی ندارد اما برخی افراد این موضوع را پذیرفته‌اند، البته این باور ضرر و زیانی نیز به همراه ندارد اما ممکن است برخی خرافه‌ها برای افراد جامعه، خانواده و یا سایر افراد زیان‌آور باشند و ریشه عقلی و منطقی نیز نداشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: تفاوت میان باورها و خرافه‌ها در عقلانی بودن آن‌ها است و درواقع اینکه موضوعی از منظر عقلانی بودن مورد بررسی قرار بگیرد زمینه‌ای است که می‌توان میان آنچه در زندگی مردم به صورت خرافه مطرح می‌شود با باورهای اجتماعی، فرهنگی، عقیدتی، مذهبی و... تفاوت قائل شد.

انتهای پیام