علیرضا مولایی چهارشنبه ۸ شهریور ۱۴۰۲ در افتتاحیه ششمین کنگره ملی تاریخ‌دانان (صنعت و صنعتگران ایرانی) که با حضور پژوهشگران و اندیشمندان مطرح رشته تاریخ از سراسر کشور برگزار شد، اظهار کرد: این کنگره یکی از نخستین قلمروهای ورود علوم انسانی به عرصه اجتماعی، اقتصادی و صنعتی ایران است که امیدوارم این برنامه آغازی برای ورود گسترده‌تر به این حوزه باشد.
وی افزود: با وجود ظهور کارخانجات فراوان و صنعتگران برجسته و سیاستگذاری‌های متعدد صنعتی در ۱۵۰ سال اخیر در ایران کمتر روایت تاریخی مستندی از آن‌ها به جای مانده است و در دنیای امروز از کسانی که در این مسیر کوشش کردند نام و نشانی وجود ندارد تا بتوانیم تجربه آنان را بازخوانی کنیم.
رئیس هیأت مدیره انجمن ایرانی تاریخ عنوان کرد: اگر جریان نیرومندی از تاریخ‌نگاری صنعتی در ایران داشتیم و مدارکی موجود بود که جریان صنعتی گذشته را نشان می‌داد امروز شاهد مشکلات کنونی در حوزه صنعت در کشور نبودیم.
وی تأکید کرد: پرسش مهم در دنیای امروز این است که چرا تاریخ صنعت ایران نوشته نشده و نمی‌شود و مستندسازی میان صنعتگران ما رایج نیست تا اسناد و مدارک تجارب آنان باقی بماند؟ این موارد پرسش‌های مهمی است که ما در سلسله جلسات انجمن تاریخ می‌کوشیم به آن پاسخ دهیم.
این مسئول بیان کرد: اگر به تاریخ نویسی در حوزه صنعت برسیم میدان تازه‌ای برای فعالیت‌های پژوهشی اهل تاریخ، دانش‌آموختگان و دانشجویان دکتری و ارشد این حوزه فراهم خواهد شد تا وارد میدان شوند و به جای مقاله‌های تکراری در پایان نامه‌ها شاهد تحرک تازه‌ای در مطالعات تاریخی باشیم.
وی افزود: با تاریخ‌نگاری در صنعت می‌توان تجربه تخصص و ایده‌هایی که در واحدهای صنعتی به صورت عملی صورت گرفته است را ذخیره کرد و این ذخیره اطلاعاتی می‌تواند به عنوان ذخیره فرهنگی و تاریخی در اختیار مدیران بعدی قرار گیرد تا با پشتوانه این تجربه‌های گرانقدر پیشرفت کشور را رقم بزنند.
رئیس هیأت مدیره انجمن ایرانی تاریخ تصریح کرد: همچنین می‌توانیم گرایش تازه‌ای به نام تاریخ صنعتگران تعریف کنیم تا دانش آموختگان با این حوزه آشنا شوند زیرا با گسترش تحقیقات در حوزه تاریخ صنعت، آگاهی عمومی در حوزه صنعت افزایش پیدا خواهد کرد و این موضوع یک اقدام ملی خواهد بود.
وی عنوان کرد: اگر متخصصان تاریخ با رویکرد تاریخ صنعت در واحدهای صنعتی مستقر شوند و کار تنظیم اسناد، مدارک و آرشیو را به دست بگیرند به مرور زمینه مستند کردن فعالیت واحدهای صنعتی آغاز می‌شود و منبع مهمی برای صنعتگران ایرانی ارائه خواهد شد که اگر چنین متخصصانی تربیت کنیم تا در قلمرو تاریخ شفاهی صنعتگران ایرانی فعالیت کنند، می‌توانیم با فرصت‌ها و تهدیدهایی که صنایع ایران دارند آشنا شویم و این تجربه‌ها را در اختیار نسل‌های آینده قرار دهیم.
مولایی ادامه داد: اگر به کمک صنعتگران تاریخ‌نگاری صنعت انجام شود روایت‌های درونی از مسائلی خواهد بود که ما را به فهم کاملی از صنعت ایران خواهد رساند و با این نوع فعالیت‌ها می‌توان به بخشی از ناکارآمدی‌های علوم انسانی پاسخ داد؛ در تاریخ‌نگاری صنعت منابع مالی صنعتگران در اختیار تاریخ پژوهان قرار می‌گیرد و در تعامل باهم تاریخ صنعت را می‌نویسند و هویت‌سازی صنعت‌های ایران رقم خواهد خورد.
وی با بیان اینکه این عرصه، عرصه پیوند علوم انسانی جامعه و صنعت است، ادامه داد: با نوشتن متن‌ها وگزارش‌های علمی صنعت می‌توان خوراکی برای رسانه‌ها فراهم کرد و در عین حال با توسعه آن بازار انتشارات را رونق داد و بسیاری از ایرانیان را به خواندن تاریخ بر انگیخت.
این مسئول اظهار کرد: تاریخ نگاری صنعتی غرور ملی برای آیندگان ایجاد خواهد کرد که بدانند صنعتگران ایران در چه شرایطی سختی صنعت را اداره کردند.
وی با اشاره به اینکه علاقه به تاریخ‌خوانی در کشور ما در سطح پایینی قرار دارد، گفت: تاریخ ما عمدتاً تاریخ سیاسی بوده و قلمروهای دیگر کمتر مورد توجه قرار گرفته است و اگر بخواهیم در این مسیرگام برداریم نیازمند شکل‌گیری میان رشته‌های تاریخی جدید هستیم.
این مسئول بیان کرد: متأسفانه بی‌اعتمادی بین مورخان و صنعتگران وجود دارد که برای اصلاح این شرایط باید جایگاه نظام دانشگاهی، رشته تاریخ و سیاست وزارت علوم تبیین و سرمایه لازم فراهم شود و همچنین وزارت صمت و صنایع در میدان حضور پیدا کنند.
مولایی در پایان گفت: حرکت در مسیر تاریخ‌نگاری صنعتی نیازمند اقتصاد پویا، شکوفا و توانمند است تا در تولید آگاهی‌های مربوط به صنعت رقابت شکل گیرد؛ همچنین ورود به این قلمروها نیازمند فضای آزادی بیان و دموکراتیک است که امنیت خاطر برای پژوهشگران فراهم کند.
انتهای پیام
نظرات