غلامعلی حداد عادل پیش از ظهر امروز در آئین اختتامیه کنگره بین‌المللی علامه طباطبایی با اشاره به اوضاع این روزهای فلسطین اظهار کرد: علامه طباطبایی در رابطه با قضیه فلسطین در پاسخ به نامه‌ای ضمن اشاره به آیات و روایاتی با بیان این که خدای متعال پیشرفت اسلام و سرکوبی یهود را به مسلمانانی وعده می‌دهد که قوانین اسلام و اتفاق کلمه را حفظ می‌کنند نه کشورهایی که چیزی جز اسم اسلام ندارند و تصریح کرد آیات بر این دلالت دارد که این دول روزی با اجانب طرح دوستی ریخته سر سپرده آنها شده، سطله و غلبه را از دست داده عزت و سیادتشان نصیب دیگران خواهد شد.

وی به نقش علامه طباطبایی در ورود علوم انسانی به حوزه‌های علمیه اشاره و اظهار کرد: تا پیش از علامه طباطبایی در حوزه‌های علمیه مقوله‌ای به عنوان علوم انسانی تشخص و موضوعیت چندانی نداشت، مسئله اصلی در فقه و اصول خلاصه می‌شد، فلسفه در حاشیه بحث می‌شد و به این صورتی که علوم انسانی در حوزه مطرح است، مطرح نبود.

وی به قدرت و قوت و دایره گسترده مباحث علوم انسانی در حوزه‌های علمیه کنونی اشاره کرد و با بیان این که طلاب امروز پیش از ورود به حوزه نیز در تحصیل مدارج دانشگاهی نیز اهتمام دارند، و غالبا در رشته‌های علوم انسانی تحصیل نموده‌اند، اظهار کرد: انجمن‌های علمی حوزه ناظر به روزکرد علوم انسانی که تقویت شده، مهم‌ترین پایگاه وحدت حوزه و دانشگاه هستند.

وی با بیان این که انواع پایان نامه ها و کتابها و مقالات نگاشته شده، فقها در درس های خود مباحث تازه ای را مطرح می کنند که همه مرتبط با علوم انسانی است، یادآور شد: علامه طباطبایی بیش از هر کسی دیگری در جهت دهی به حوزه در طی این طریق و رسیدن به این مرحله موثر بوده است.

وی با بیان این که شناخت اندیشه و شخصیت علامه طباطبایی بدون شناخت فکری و سیاسی و اجتماعی ایران در دهه ۲۰ میسر نیست، اظهار کرد: در آن دوران مارکسیست میدان‌دار تهاجم فکری و اندیشه‌ای به سرزمین اسلامی ایران بود، بسیاری از جوان‌ها و تحصیل‌کردگان تخت تاثیر مارکسیست و کمونیست بودند که حزب توده آن را مدیریت می‌کرد.

وی با اشاره به این که علامه طباطبایی با اصول فلسفه اسلامی و روش رئالیستی فلسفه ماترالیست دیالکتیکی مارکسیست‌ها را به چالش کشید، خاطرنشان کرد: مارکسیست‌ که دربردارنده فلسفه جهان شمول، مشتمل بر علوم انسانی اعم از اقتصاد فرهنگ هنر، ادبیات روان‌شناسی و جامعه‌شناسی و علوم سیاسی بود و اعتقادات دینی را به چالش کشیده بود، مورد نقد جدی علامه طباطبایی قرار گرفت.

وی با بیان این‌که علامه طباطبایی در نقد اندیشه‌های مارکسیستی هم فضل تقدم داشت و هم تقدم فضل، اظهار کرد: علامه طباطبایی در چهارده مقاله نقد اصول فلسفه روش‌های رئالیستی تحولات مهمی را در فلسفه در حوزه های علمیه ایجاد کرد.

وی با بیان این که المیزان علامه طباطبایی مشحون از اندیشه‌های علوم انسانی است و ایشان قرآن را با توجه به مسائل روز تفسیر و ناظر به نیازهای متنوع تبیین نموده است، خاطرنشان کرد: در دانشگاه آن دوران پزوتویسم حاکم بود، علامه با جامعه‌ای روبرو بود که شبهات اقتصادی، علوم سیاسی، علوم اجتماعی و روان‌شناسی و مباحث تاریخی مطرح بود و ایشان در کتاب گرانسنگ المیزان بدان توجه کرده است.

وی ضمن معرفی کتاب مرزبان وحی و خرد؛ مقاله المیزان و پرسش‌های نو را مورد توجه قرار داد و با بیان این که در این نوشتار المیزان از حیث مباحث علوم انسانی و نواندیشی‌های دینی بررسی شده است، خاطرنشان کرد: شاهد پدید آمدن مفهوم و میدان وسیعی از کلام جدید اسلامی هستیم و علامه را باید معمار کلام جدید در حوزه‌های علمیه دانست.

وی جلوه تاثیر علامه را در دست‌پروردگان علامه دانست که شهید مطهری بارزترین آنهاست و اظهار کرد: ادامه اندیشه علامه طباطبایی را در آثار شهید مطهری می‌توان یافت که ایشان در دهه ۵۰ در کنار مقابله با هجمه اندیشه‌ها، با تفکر التقاتی نیز روبرو شده با روشنفکرانی که با چهره اسلام مارکسیست و کمونیست را تبلیغ می‌کردند مواجهه می‌نمود.

وی ضمن اشاره به دیگر تاثیرات علامه طباطبایی در علوم انسانی، آثار علامه مصباح یزدی را دربردارنده اندیشه علامه طباطبایی دانست و اظهار کرد: آیت الله مصباح یزدی پیشتاز انقلاب موضوع توجه حوزه به علوم انسانی را جدی گرفته، این علوم را در حوزه نهادیه ساختند.

وی تصریح کرد: اندیشمندان انقلاب اسلامی همچون شهید بهشتی و حتی رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز دست پرورده و بهره‌مند از اندیشه‌های علامه طباطبایی بودند؛ المیزان همچون باران نعمتی بزرگ در سیراب سازی تشنگان معارف الهی و نوری برای تابش به آیندگان بود.

انقلاب اسلامی سکولاریسم غربی را به چالش کشیده است، چرا که علوم انسانی سکولار عهده‌دار وظایف دین بوده میدان وسیع مواجهه با علوم انسانی از یک سو و مقابله با تفکر دینی در انقلاب اسلامی به وجود آمد. که تفکر علامه برای ایران امروز پیس از پیروزی انقلاب اسلامی بسیار بزرگ و برجسته بود.

بزرگداشت علامه فقط به معنی احترام به فیلسوف فقید نیست، بلکه توجه به آغازگر راهی است که امروز ما مسافران آن هستیم و بسی بیش از آنچه طی شده ادامه دارد و کاری که صورت گرفته تنها مقدمه‌ای برای حرکت‌های رو به رشد و تعالی‌بخش در توجه به علوم انسانی است.

وی در بخش پایانی سخنان خود بر اهمیت جزء نگری در پاسداشت اندیشه علامه طباطبایی تصریح و با باین این که نیاز است تا همایش مستقلی برای المیزان برگزار شود، خاطرنشان کرد: ترجمه مجدد المیزان به زبان فارسی و باز آفرینی آن ناظر به متغیرات کنونی و آراستگی به فنون نگارش برای خلق ترجمه دلپذیر بسیار مهم و ضروری است.

انتهای پیام