به گزارش ایسنا، امروز مسئله سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور بچه یتیمی شده که گاها دیگران درباره او تصمیم می‌گیرند، روزی درصدد ادغام جنگل با سازمان محیط زیست بودند و امروز تصمیم به یکی شدن با وزارت کشاورزی را دارند، وزارتی که هنوز در کار محوله خود می‌لنگد و حتی قادر به دفاع از کشاورزان نیست.
در اهمیت سازمان جنگل‌ها همین بس که سالانه میلیون‌ها هکتار شنزارها را با مالچ پاشی و بوته کاری در دشت‌های کویری تثبیت می‌کرد، نه ریزگردی درکار بود و نه با کم آبی مواجه بودند.
یکی دیگر از افتخارات سازمان جنگل‌ها در سال ۱۳۵۳ در منطقه کویری دشت سبزوار بود که بیش از سه هزار هکتار عرصه کویر از طریق زنده کاری با گونه‌های «طاق، گز، اسکنبیل» و دیگر گونه‌های کویری منطقه را احیاء کردند، روستاها و آبادی‌هایی که در آن منطقه بعلت خشک شدن چشمه‌ها و قنات‌ها بی آب شدند منطقه را ترک کرده و تمام روستاها تعطیل و تخریب شده بودند، به سبب همین نهال کاری و تثبیت شنزارها معجزه‌ای رخ داد، دوباره تمام قنات‌ها و چاه‌ها و چشمه سارها زنده شدند و آب در روستاها جاری و روستاییان دوباره به روستا برگشتند.
به برکت مدیران لایق و کاردان بود که با ایراد و ارائه برنامه‌های مدون علمی و اصولی دولت‌های وقت را مجاب می‌کردند تا بودجه‌های کلانی در این راه برای سازمان جنگل‌ها در نظر بگیرند و اینگونه کارهای سمبلیک و نمونه را تحویل جامعه بدهند، امروزه با اعتبار قطره‌ای نمی‌شود انتظار دیگری داشت.
اما با اجرای برنامه غلط «تنفس جنگل» آنچه را که نمی‌بایست به سر جنگل بیاورند، آوردند؛ و پای متجاوزین، قاچاقچی‌ها و زمین‌خوارها را بازگذاشتند تا جنگل را به تاراج برند و هزاران کیلومتر جاده‌های جنگلی را که با خون جگر ساخته شده بود به باد فنا دهند.
طرح تنفس جنگل، نام طرحی است که قرار بود خیال درختان انبوه جنگل‌های هیرکانی را از دست‌درازی چوب‌خواران جنگل راحت کند، اما دخالت در مفاد و شیوه اجرای آن از زمان مطرح‌شدن، نفس جنگل‌های هیرکانی را هربار به‌شماره انداخته است.
این طرح نخستین‌بار در سال ۱۳۹۲ از سوی معصومه ابتکار، رئیس پیشین سازمان محیط‌زیست کشور مطرح شد. طرحی که با همکاری سازمان محیط‌زیست و سازمان جنگل‌ها تنظیم و با مصوبه هیئت‌وزیران در دی‌ماه همان سال بهره‌برداری صنعتی از جنگل‌های شمال کشور را ممنوع و برداشت چوب از این جنگل‌ها را صرفا به پایه‌های شکسته، افتاده و بیمار محدود کرده بود و در صورت تصویب در مجلس، بهره‌برداری از عرصه‌های جنگلی را به‌مدت ۱۰سال ممنوع می‌کرد.
درنهایت در سال۱۳۹۵، وزیر جهاد کشاورزی این طرح را به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ کرد اما دیری نپایید که تنفس جنگل‌ها به در بسته مجلس برخورد کرد، نمایندگان مجلس در جلسه علنی ۲۶بهمن‌ماه همان سال، ماده ۴۸ لایحه برنامه ششم را که مربوط به طرح تنفس جنگل بود به تصویب رساندند، اما با اصلاحاتی در لایحه اصلاحی هرگونه بهره‌برداری چوبی از درختان جنگل‌های کشور از ابتدای سال‌چهارم برنامه، ممنوع اعلام شد.
این طرح به مدت هشت سال در حال اجرا بوده و نتیجه‌ای جز نابودی جنگل، انهدام و تخریب چهارهزار کیلومتر راه جاده‌ای جنگلی، بیکاری هزاران کارگر و کارمند و کارخانه‌های وابسته به چوب و فرآورده های جنگلی (سلولزی)، همچنین تجاوز وتخریب جنگل، بازگذاشتن دست قاچاقچیان چوب و تبدیل عرصه به ویلاها نداشت.
یک کارشناس ارشد منابع طبیعی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: ۳۰ سال از بهترین دوران جوانی خود را برای حفظ جنگل گذاشتم و چندین طرح جنگل را تهیه کردم.
نصرت الله اکبری از وضعیت اسفناک جنگل‌های هیرکانی خبر داد و گفت: آیا متولیان امر این همه اتاق و کلبه‌ای که در دل جنگل‌ها بدون بررسی و نظارت ساخته می‌شود را نمی‌بینند یا خود را به خواب زدند.
وی با بیان اینکه ما باید امانت‌دار نسل آینده باشیم، گفت: بدترین وضعیت جنگل‌ها را در یک دهه گذشته شاهدیم و این درحالیست که متولیان امر سکوت کردند.
وی بااشاره به اینکه فاجعه جنگل را از سال ۱۳۴۸ که وزارت منابع طبیعی منحل و با سازمان دیگری ادغام شد شاهدیم؛ یادآور شد: الان جنگل‌های ما رها شده و در حال نابودی است.
وی تصریح کرد: در ساری و بابل شرکت چوب فریم ساری با هزار و۵۰۰ پرسنل، شرکت نکا چوب با سه هزار پرسنل وشرکت چوب و کاغذ ساری با هزار پرسنل جنگل و دوهزار پرسنل صنعت در گذشته فعالیت می‌کردند.
«طرح تنفس» خیانت به جنگل
این کارشناس پیشین منابع طبیعی مازندران بااشاره به اینکه بزرگترین خیانت به جنگل اجرای طرح تنفس جنگل بود افزود: طرح تنفس جنگل که به پیشنهاد تعدادی از فرصت طلبان اجرا شد ثمره‌ای جز نابودی منابع طبیعی نداشت.
اکبری با بیان اینکه سه میلیون و۶۰۰ هزار هکتار جنگل‌های هیرکانی ما ویران شد و تنها ۹۰۰ هکتار باقی ماند، خاطرنشان کرد: ما امانت دار نسل آینده نیستیم بلکه امانت خواریم.
وی با اشاره به اینکه چهارهزار کیلومتر جاده جنگلی ما از بین رفت تصریح کرد: دستگاه‌های خدمات رسان در ارائه خدمات به مردم منطقه سنگ اندازی و بهانه تراشی می‌کنند اما چطور به سبب وابستگی به یک صاحب نفوذ، دوکیلومتر کابل برق را به دل جنگل‌ها می‌برند.
وی با اشاره به اینکه دامداران از بزرگترین متجاوزان عرصه جنگلی هستند و ۳۰ درصد دامداران خوش نشین شدند، یادآور شد: دامدارانی که فقط اجازه چرا در جنگل داشتند امروزه هرکدام دو هکتار مرکبات و دوهکتار زمین شالیزاری دارند پس نظارت متولیان امر چه شد؟
نداشتن علم کافی در جنگلداری
اکبری تصریح کرد: امروزه کسانی برمسند قدرت در حوزه جنگل قرار گرفتند که علم کافی در این بخش را ندارند.
وی حذف شورای عالی جنگل‌ها را از بدترین مصوبه‌های کشور برشمرد و گفت: حذف این شورا در واقع حذف متولیان حفاظت از عرصه و عیان بود و عملا با حذف شورای عالی جنگل‌ها نظارت و برنامه‌های متغییر برای حفاظت از جنگل‌ها به فراموشی سپرده شد.
وی با بیان اینکه آمارهای ضد و نقیض کلیشه‌ای مسئولان نمی‌تواند شواهد موجود در خصوص نابودی جنگل‌های هیرکانی را لاپوشانی کند، یادآور شد: اخیرا آماری مبنی بر کاشت دو میلیارد نهال در خطه شمال کشور منتشر شد در حالیکه ظرفیت تهیه نهال کل مناطق شمالی تنها ۴۰۰ میلیون اصله است.
وی با اشاره به ۱۵ اسفند روز نهال کاری ادامه داد: انتظار می‌رود حداقل در ۱۵ اسفند به داد جنگل‌ها برسید و نهال کاری کنید.
«ممرز و افرا» دو درخت در حال نابودی
اکبری خاطرنشان کرد: از «گلیران تا فیروزجای بندپی» دیگر اثری از درختان «ممرز و افرا» نیست جنگل تنها میزبان «ازگیل» و میوه‌های وحشی است دیگر شاهد درختان صنعتی نیستیم و این بزرگترین فاجعه زیست محیطی است.
وی با اشاره به اینکه ۱۵ درصد جنگل‌های بابلکنار از بین رفته است، تصریح کرد: یکی از قوانینی که بزرگترین لطمه را به حوزه جنگل زد، مقرر شد زمین‌های جلگه‌ای را ۱۰ هکتار ۱۰ هکتار جدا کنند و دامداران با خروج دام خود از جنگل‌ها به این جنگل‌های جلگه‌ای مستقر شوند اما عملا نه تنها در اختیار دامداران قرار نگرفت بلکه این زمین‌ها بعد از تقسیم شدن به دست ذی نفوذان افتاد و تبدیل به ویلاهای لاکچری شد.
وی افزود: برای نجات ۵۰ هکتار از جنگل‌های منطقه که در معرض نابودی است و منبع درآمد قاچاقچیان چوب شده است پیشنهاد دادیم این جنگل در اختیار شهرداری قرار گیرد و تبدیل به پارک جنگلی شود و مسئولیت نهال کاری وحفاظت آن را برعهده بگیرند.
راهکار نجات جنگل
اکبری با اشاره به راهکارهای نجات جنگل تصریح کرد: تخصیص اعتبار کافی به حوزه جنگلداری، انتخاب مدیرانی با تجربه و کاردان در این حوزه، فعال کردن شرکت‌های قبلی مثل نکا چوب، شرکت فریم ساری و چوب و کاغذ ساری، فعال کردن طرح‌های جنگل داری، احیاء جاده‌های جنگلی و حفاظت از عرصه و عیان از مهم‌ترین اقدامات برای نجات جنگل است.
این کارشناس ارشد منابع طبیعی از تشکیل یک گروه ۱۲ نفره متشکل از کارشناسان مجرب بازنشسته سازمان منابع طبیعی با سابقه ۳۰ سال فعالیت در تهیه طرح جنگل داری خبر داد و گفت: این گروه خصوصی با ارائه مقالات تخصصی و پیشنهادهای راهبردی در صدد نجات جنگل از وضعیت موجود هستیم.
وی با اشاره به اینکه به مدت دوسال با آستان قدس در حوزه نهال کاری همکاری داشتم، ادامه داد: تاکنون ۱۵ طرح جنگلداری ارائه دادم که برای هر طرح به مدت هشت ماه در جنگل بسر می‌بردیم .
اکبری یادآور شد: هر ۱۲ کارشناس این گروه نیز در ارائه طرح جنگلداری از متخصصین باتجربه و صاحب نام در این حیطه هستند که سابقه اقدامات ارزنده در حوزه جنگلداری در کارنامه خود دارند.
وی تصریح کرد: این گروه ۱۲ نفره «پرتاس» که در سال ۱۳۷۷ برای نخستین بار در شمال کشور در بابل با هدف احیاء و چگونگی بهبود بخشیدن به سیرتکاملی جنگل تشکیل شد تا نقطه نظراتی که در این جلسات عنوان می‌شود به صورت مقاله ارائه داده شود.
این کارشناس ارشد منابع طبیعی نخستین اقدام عملی این گروه را نهال کاری درختان «پیسه آ» و «سرو نقره‌ای» در منطقه کمرپشت سوادکوه به مساحت دو هکتار برشمرد و گفت: برای این اقدام جهادی از ظرفیت خودجوش مردم بومی منطقه استفاده کردیم.
وی ادامه داد: نهال مورد نیاز را از منابع طبیعی تهیه کرده و در کاشت این نهال‌ها مردم منطقه استقبال بسیار خوبی داشتند ضمن اینکه شوراها و خود مردم نیز مسئولیت حفاظت از این نهال‌ها را برعهده گرفتند که این اقدام در سال‌های آتی نیز ادامه دارد.
بازنشستگان منابع طبیعی احیاگر جنگل‌های هیرکانی
اکبری یادآور شد: نامه‌ای به سازمان جنگل‌ها ارائه دادیم مبنی براینکه ما بازنشستگان بدون هیچ چشمداشتی از دولت، حاضر به ارائه دانش فنی خود بوده تا از ظرفیت و تجربه ما برای احیاء جنگل استفاده شود.
وی افزود: البته سازمان جنگل به این نتیجه رسیده که باید طرح‌های جنگلداری دوباره احیاء شود و مسئله حفاظت و نظارت دقیق مورد توجه جدی قرار گیرد.
اکبری گفت: راهبردهای زیادی از خارج کشور را رصد کرده و مورد بررسی قرار دادیم و دخالت همگام با طبیعت را برگزیدیم.
وی تصریح کرد: یکی از اقدامات مهمی که در این گروه انجام دادیم دعوت از افراد ذی نفوذ و خبره در حیطه جنگلداری برای ارائه بهترین ایده‌ها به منظور احیاء و نجات جنگل است.
انتهای پیام
نظرات