امروزه در پی فرایند شهرنشینی، توسعه‌یافتگی جوامع و گستردگی رسانه‌های جمعی و نهایتاً پدیده جهانی‌شدن در بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه میزان موالید با توجه به نرخ باروری در سطح جایگزینی و حتی پایین‌تر از آن تنزل پیدا کرده است.
بروجرد نیز از جمله شهرستانهای است که در سه دهه اخیر دچار افت شدید در نرخ باروری روند پیری جمعیت آهنگ خود را به صدا آورده است. تغییرات باروری و کاهش فرزندآوری که عنوان گذار جمعیتی برای آن لحاظ شده است در موازات صنعتی شدن، افزایش کیفیت سطح زندگی و بهبودی شرایط بهداشت و در نتیجه کاهش مرگ‌ومیر بوده و کاهش باروری تحت تأثیر این تغییرات، اندکی پس از کاهش مرگ‌ومیر رخ داده که این کاهش مربوط به تغییر در شیوه زندگی است.
فرزندآوری پدیده مهمی در حرکات جمعیتی و محور توسعه پایدار برای کشورهایی که سطح جانشینی پایینی دارند، محسوب می‌شود. هر چند فرزندآوری و تولد ظاهراً امر ساده‌ای به نظر می‌رسد اما مسئله پیچیده‌ای است که عوامل کمی و کیفی متعددی بر آن مؤثر است.
خانواده‌های دارای فرزند بیشتر به‌عنوان الگو معرفی شوند
رضا کاوند عضو هیات علمی دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی (ره)، در این خصوص اینکه چرا تمایل مردم به فرزندآوری کم شده است، گفت: در حال حاضر مسئله مدرن شدن جامعه ایران است، هرچقدر به سمت مدرن شدن می‌رویم ارزش دوران سنت جای خود را به ارزش مدرن می‌دهد که یکی از این ارزشها فرزندآوری بوده، به‌طوری‌که در دوران سنت خانواده‌های که فرزند بیشتر داشتند دارای ارزش و اهمیت خاصی بودند.
وی خاطرنشان کرد: مدرن شدن شاخص‌های زیادی دارد که از جمله این شاخص‌ها این است که افراد به جای جمع‌گرا بودن فردگرا می‌شوند و بر اساس روابط خونی در ارتباط هستند هرچقدر فردگراتر، منفعتگراتر می‌شوند و فرزنددار شدن را باعث عدم آسایش، اشتغال، رفاه و ... می‌دانند.
این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان اینکه در جامعه مدرن خانواده‌ها تک‌هسته‌ای می‌شوند، افزود: در این راستا باید ارزشها تغییر یابد و خانواده‌های که دارای فرزند بیشتر هستند شادابی و نشاط آن‌ها برای جامعه نشان داده و در فضای مجازی به‌عنوان الگو معرفی شوند.
کاوند ادامه داد: در حال حاضر ارزشها را فضای مجازی تعریف و الگو را به جامعه معرفی می‌کند که از این فضا می‌توان برای فرزندآوری استفاده کرد و ذهنیت مردم را نسبت به فرزندآوری تغییر داد.
مادر بودن ارزشمند است
وی تصریح کرد: الگوسازی برای جامعه در این زمینه بسیار مهم است برای هر کاری ارزشها باید تغییر کند و چون مادر بودن خیلی باارزش است باید برای بانوانی که فرزند بیشتری دارند ارزش بیشتری قائل بود.
عضو هیات علمی دانشگاه با بیان اینکه مادران شاغل و غیرشاغل با اجرای کارهای فرهنگی به فرزندآوری تشویق شوند، افزود: باید ارزش‌های مردم شناسایی شوند و کارهای فرهنگی در قالب آن ارزشها صورت گیرد.
علاوه بر فرهنگ‌سازی تشویق و ترغیب زوجین برای فرزندآوری یکسری حمایت‌ها نیز باید از خانواده‌ها صورت گیرد که در این راستا مسئولین اقداماتی را با عنوان طرح جوانی جمعیت انجام داده‌اند که در شهرستان بروجرد نیز این مهم صورت گرفته است.
مسلم مرادی، معاون استاندار لرستان و فرماندار بروجرد دراین‌باره، اظهار کرد: در طرح جوانی جمعیت، دولت حمایت‌های خوبی از خانواده‌های دارای سه‌قلو و سه فرزند به بالا انجام می‌دهد.
وی خاطرنشان کرد: در راستای اجرای طرح جوانی جمعیت در بروجرد ۱۷۳ قطعه زمین به متقاضیان واجد شرایط اهدا و یک هزار و ۱۰۰ نفر برای اهدای زمین رایگان طرح جوانی جمعیت ثبت‌نام کردند که پیگیر تحویل زمین به آنان هستیم.
فرماندار بروجرد بیان کرد: سازمان بهزیستی نیز خدمات خوبی به خانواده‌های دارای فرزند سه‌قلو ارائه می‌دهد که باید با مراجعه به اداره بهزیستی ثبت‌نام کرده و مقدمات کار را انجام بدهند.
فرهنگ‌سازی جهت افزایش جوانی جمعیت باید استمرار داشته باشد
مرادی ادامه داد: جوانی جمعیت باید در اولویت اول کاری مسئولین قرار گیرد و اداره ثبت‌احوال شهرستان خانواده‌های که دارای بیشترین فرزند هستند، شناسایی کنند تا به جامعه معرفی شوند تا به‌عنوان الگو در جامعه قرار گیرند.
وی با بیان اینکه کلیه بانک‌های شهرستان باید گزارشی از پرداخت وام‌های تکلیفی ارائه دهند، افزود: برای فرزندآوری باید کار فرهنگی صورت گیرد.
معاون استاندار لرستان تصریح کرد: در این راستا یک مرکز مشاوره در دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی (ره) کلنگ‌زنی شده و در حال حاضر یک مرکز به‌صورت موقت در اختیار آن‌ها قرار خواهد گرفت.
مرادی بیان کرد: اگر می‌خواهیم فردا حرفی برای گفتن داشته باشیم، مهمترین موضوع در این زمینه، جوانی جمعیت است و جوان است که می‌تواند جامعه را به مقصود برساند.
وی اظهار کرد: فرهنگ‌سازی جهت افزایش جوانی جمعیت باید استمرار داشته باشد و روش‌ها و پارامترهای مختلفی برای تشویق خانواده و زوج‌های جوان به فرزندآوری وجود دارد که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، چون همه افراد جامعه در ترویج و تبیین فرهنگ فرزندآوری نقش دارند و لذا باید از همه ظرفیت‌های فرهنگی، دینی و اطلاع‌رسانی در جهت ترویج این فرهنگ استفاده کنیم.
فرماندار بروجرد با بیان اینکه ایران سومین حکومت اسلامی در طول تاریخ است، اولین حکومت را پیامبر (ص) و دومین حکومت اسلامی را حضرت علی (ع) تشکیل داد، گفت: دشمنان همه تلاش خود را برای کم کردن جمعیت شیعیان انجام داده و می‌دهند، بحث جوانی جمعیت و فرزندآوری در کشور با قوانین خوبی روبرو است.
مرادی بیان کرد: در راستای حمایت از خانواده‌های که سه فرزند یا بیشتر دارند به پدران خانواده دارای سه فرزند به بالا که بیکار هستند کار داده شده و به خانواده‌هایی که چهار فرزند زیر ۲۰ سال دارند نیز یک قطعه زمین اهدا می‌شود.
وی ادامه داد: بسته حمایتی لبخند مادری ستاد اجرایی، متشکل از ۴۸ قلم مورد نیاز کودک، تأمین پوشاک به مدت شش ماه و هدایای نقدی که جمعاً به ارزش ۳۳۰ میلیون ریال است که به خانواده‌های دارای فرزندان چندقلوزایی که در سال جاری متولد شده‌اند اهدا می‌شود.
فرماندار بروجرد با بیان اینکه ۴۷۳ زوج نابارور در بروجرد شناسایی شده که تشکیل پرونده برای آن‌ها صورت گرفته تا مورد حمایت قرار گیرند، افزود: جامعه روستایی تاکنون در مباحث جوانی جمعیت مورد غفلت قرار گرفته است و دهیاران در بحث تبلیغی و فرهنگی می‌توانند نقش مؤثری در جوامع روستایی داشته باشند.
مرادی خاطرنشان کرد: دهیاران قانون جوانی جمعیت را به‌خوبی مطالعه و زوج‌های نابارور را در روستاها شناسایی و معرفی کنند تا حمایت‌های لازم از آن‌ها صورت گیرد.
مسائل و مشکلات اقتصادی اولین عامل در کاهش فرزند آوری نیست
در این خصوص فریبا ولی‌پور، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری لرستان، اظهار کرد: قانون جوانی جمعیت دارای ۷۳ ماده قانونی تهیه شده که ضمن مشخص کردن وظایف همه دستگاه‌های اجرایی تأمین‌کننده موارد حمایتی از دهک‌های پایین جامعه در راستای جوانی جمعیت است.
وی خاطرنشان کرد: شهرداری‌ها تاکنون کمترین میزان همکاری در این زمینه را داشته‌اند و براساس ماده ۳۲ قانون جوانی جمعیت شهرداری باید ۳۰ درصد فضای محیطی در اختیار خود را به مسئله تبلیغ و فرهنگ‌سازی در این خصوص اختصاص دهد.
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری لرستان با بیان اینکه دهیاران در روستاها همکاری کنند تا افراد به فرزندآوری تشویق شوند و موانع را در این مسیر نباید پررنگ‌تر از واقعیت نشان داد، گفت: مطالعات در شهرستان بروجرد نشان می‌دهد مسائل و مشکلات اقتصادی اولین عامل در کاهش فرزند آوری نیست بلکه یکی از مشکلات در این شهرستان اختلاف سنی بسیار زیاد بین فرزند اول و دوم خانواده است.
ولی‌پور بیان کرد: یکی دیگر از مشکلاتی که در حوزه جوانی جمعیت در بروجرد باید مورد توجه قرار گیرد، فاصله زمانی بین ازدواج تا تولد اولین فرزند است که گاهی به هشت سال هم می‌رسد.
وی با اشاره به طرح جوانی جمعیت، افزود: سه‌قلوها تا پایان ۶ ماهگی از طرف ستاد اجرایی فرمان امام (ره) شیرخشک و پوشک آنان تأمین می‌شود و بهزیستی نیز دوقلوها را تا پایان ۲ سالگی مورد حمایت قرار می‌دهد و بیمه سلامت و بیمه تأمین اجتماعی مکلف هستند تا ۹۰ درصد هزینه‌های ناباروری را تأمین کنند.
70 درد جمعیت لرستان به عنوان جمعیت فعال هستند
فریبرز امیری، مدیرکل ثبت احوال لرستان در این خصوص، گفته بود: در بازه زمانی ۹۵ تا ۱۴۰۱ میزان ولادت ۳۳ درصد و ازدواج ۲۳ درصد کاهش داشته و در حال حاضر ۷۰ درصد جمعیت استان به‌عنوان جمعیت فعال بین ۱۵ تا ۶۵ سال سن دارند که نشان‌دهنده قرار گرفتن در وضعیت پنجره جمعیتی است.
وی خاطرنشان کرد: این رده سنی می‌تواند فرصتی طلایی باشد و این جمعیت هم می‌تواند خودش عاملی برای جوانی جمعیت و توسعه باشد.
مدیرکل ثبت احوال لرستان افزود: از سال ۱۳۸۵ تاکنون که جمعیت در این وضعیت قرار دارد، هنوز اقدام و برنامه خاصی اعمال نشده و تداوم این مسیر و بی‌توجهی به قانون جوانی جمعیت به پیری جمعیت خواهد رسید. لذا اگر هفت درصد جمعیت بالای ۶۵ سال باشد آن جمعیت رو به سالمندی است و در حال حاضر ما از نظر جمعیتی در این وضعیت قرار گرفته‌ایم.
امیری اضافه کرد: توجه به اجرای قانونی جوانی جمعیت همکاری و هماهنگی همه جانبه‌ای را لازم دارد تا بتوان به ساختار جمعیتی مطلوب رسید.
به گزارش ایسنا، در کنار مشکلات اقتصادی که قاطبه قشر متوسط و متوسط به پایین جامعه را تحت فشار مالی قرار داده، مشکلات فرهنگی و اجتماعی نیز در کاهش میزان ازدواج و حتی کاهش فرزندآوری در بین خانواده‌های ایرانی موثر است.
انتهای پیام
نظرات