طبق آنچه در اشعار مولانا آمده است، شمس تبریزی صرفاً یک دوست یا هم‌کلام نبوده، بلکه نقش یک راهنمای معنوی را برای مولانا ایفا کرده است. در عرفان اسلامی، وجود یک مرشد برای طی طریق سلوک و رسیدن به کمال، امری ضروری تلقی می‌شود. به نظر می‌رسد شمس این نقش را برای مولانا ایفا کرده و با دانش و تجربه خود، مولانا را به سوی تحولات روحی عمیق هدایت کرده است.

عشق به شمس، به عنوان محرک اصلی تحول روحی و شکوفایی استعدادهای مولانا شناخته می‌شود. پیش از آشنایی با شمس، مولانا شاعری توانا بود، اما پس از این آشنایی، به اوج کمال خود رسید و اشعاری خلق کرد که تا ابد در تاریخ ادبیات ماندگار شد. این نشان می‌دهد که عشق به شمس، نه تنها بر زندگی شخصی مولانا، بلکه بر آثار او نیز تأثیر شگرفی گذاشته است.

شمس با چالش کشیدن باورها و محدودیت‌های مولانا، او را به سوی کشف حقیقت و تجربیات جدید سوق داد. مولانا از شمس آموخت که جهان بسیار گسترده‌تر از آن چیزی است که او می‌پنداشته و این کشف، باعث شد تا مولانا به عمق وجود خود پی ببرد و به یکی از بزرگ‌ترین عارفان و شاعران تاریخ تبدیل شود.

جملاتی مانند «ما به تن دوییم و اندر روح یک» و «یکی روحیم اندر دو بدن» نشان از درک عمیق مولانا از مفهوم وحدت وجود دارد. این مفهوم، یکی از مفاهیم کلیدی در عرفان اسلامی است و بیان می‌کند که همه موجودات در نهایت به یک اصل واحد باز می‌گردند؛ عشق مولانا به شمس، تجلی این وحدت وجود است.

در نهایت، می‌توان گفت که رابطه مولانا و شمس، فراتر از یک دوستی عادی، یک پیوند عرفانی و معنوی بوده است. شمس با نقش یک مرشد و راهنما، مولانا را به سوی کشف حقیقت و رسیدن به کمال هدایت کرده است. عشق به شمس، به عنوان محرک اصلی، مولانا را به سوی خلق آثار ماندگار و تأثیرگذار سوق داده است. این رابطه، الهام‌بخش بسیاری از عارفان و شاعران بوده و همچنان مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد. با مطالعه آثار مولانا و شمس و تحلیل این رابطه از جنبه‌های مختلف، می‌توان به درک عمیق‌تری از عرفان اسلامی و انسانیت دست یافت.

در حال حاضر فیلم سینمایی «مست عشق» تنها فیلمی است در سینمای ایران که در حال حاضر به روایت زندگی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی و ملاقات او با شمس تبریزی می‌پردازد. حسن فتحی، کارگردان این فیلم تلاش کرده است تا در مست عشق به عمق رابطه معنوی و تاثیرگذار این ۲ شخصیت بزرگ تاریخ بپردازد.

داستان فیلم در قرن هفتم هجری قمری و در شهر قونیه رخ می‌دهد. مولانا به عنوان یک عالم و شاعر مشهور، زندگی آرامی دارد تا اینکه شمس تبریزی وارد زندگی او می‌شود. با ورود شمس، زندگی مولانا دستخوش تحولات بزرگی می‌شود. رابطه عمیق و صمیمی این دو، مولانا را به سوی کشفیات جدیدی در زمینه عرفان و معنویت سوق می‌دهد.

در این فیلم تلاش شده است تا با استفاده از جلوه‌های ویژه، موسیقی متن تاثیرگذار و بازی‌های خوب بازیگران فضای عرفانی و عاشقانه داستان به تصویر کشیده شود. مست عشق علاوه بر روایت داستان زندگی مولانا و شمس، به دنبال انتقال مفاهیم عمیق عرفانی به مخاطب است.

روایت حسن فتحی از رابطه این ۲ شخصیت قطعا با نقاط قوت و ضعف همراه است؛ همانطور که گفته شد موسیقی و تصویربرداری خوب این فیلم توانسته است فضای عرفانی و عاشقانه فیلم را به مخاطب منتقل کند. همچنین این فیلم می‌تواند به عنوان یک ابزار به معرفی مولانا و اندیشه‌هایش به نسل جوان نقشی پررنگ در فضای فرهنگی جامعه ایران ایفا کند، چراکه بُعد عرفانی مولانا و رابطه‌ او با شمس و تحولات روحی و معنوی که پس از آشنایی با او تجربه کرد، به خوبی در بخش‌های از فیلم قابل لمس است.

البته در کنار توجه به این موارد نقاط ضعفی نیز در پرداخت شخصیت مولانا و شمس و رابطه آن‌ها در این فیلم وجود دارد که از چشمان مخاطب ریزبین سینما دور نمی‌ماند. یکی از نقدهایی که به فیلم وجود دارد این است که در کنار پرداخت به شخصت مولانا و شمس بیش از آن چیزی که باید در برخی از سکانس‌ها و بخش‌ها به رابطه عاشقانه این ۲ تن توجه شده است و انگار نگاه به فلسفه و عرفان مولانا به صورت سطحی رخ داده است.

از دیگر موارد می‌توان به توجه کمتر کارگردان و نویسنده فیلم به جنبه‌های اجتماعی و سیاسی رابطه مولانا و شمس اشاره کرد. در برخی از بخش‌ها شاهد اتفاقات کلیشه‌ای در متن فیلم هستیم که کمی از اصالت و عمق آن می‌کاهد که البته حذف برخی از سکانس‌ها و تبدیل سریالی چند قسمتی به فیلمی تک قسمتی می‌تواند از دلایل آن باشد.

با این وجود می‌توان گفت که «مست عشق» در مقایسه با فیلم‌هایی که تاکنون با این موضوع ساخته شده است، تلاش کرده در مورد زندگی مولانا و فلسفه عرفانی رابطه‌اش با شمس تبریزی رویکردی جامع‌تر داشته باشد؛ چراکه در هیچ کدام از ساخته‌های قبلی به طور کامل به عمق فلسفه و عرفان مولانا و شمس پرداخته نشده و به تصویر کشیدن زندگی و اندیشه‌های یک عارف کاری بسیار پیچیده و پرچالش است.

در نهایت می‌توان از این فیلم به عنوان نقطه شروع معرفی یک عارف بزرگ در تاریخ روی پرده نقره‌ای سینما یاد کرد و تلاش گروه سازنده را قابل تقدیر دانست.

انتهای پیام