گروهی از محققان با هدف معرفی دسته جدیدی از چاقی «پیشبالینی»، استدلال کردند که بازنگری در نحوه تعریف چاقی میتواند به میلیونها نفر در سراسر جهان کمک کند.
بر اساس نتایج مقاله منتشرشده در پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، تعریف فعلی چاقی، همانطور که توسط سازمان بهداشت جهانی ارائه شده، داشتن چربی اضافی بدن است که سلامتی را به خطر میاندازد. بر اسـاس تعریـف سـازمان بهداشت جهانی، اضافـه وزن و چاقـی بهعنوان تجمع غیرطبیعی یا بیش از اندازه چربی در بدن در نظر گرفته میشـود که سلامتی فــرد را مختـل میکند. اضافه وزن و چاقی بزرگتریـن چالـش بهداشـت عمومی در قرن حاضر اسـت و بخـش سلامت اکثر کشورهای دنیا درگیر مسائل و عوارض ناشی از بروز فزاینده ایــن موضوع هستند.
چاقی، اختلالی مزمن و شـایع اسـت کـه عامل مستعدکننده بـرای ابتلا به برخی بیماریهـا مانند بیماریهای قلبی-عروقی، دیابـت نوع دو، برخی از انواع سرطان اسـت و بـا توجه به شیوع روزافـزون آن پیشبینی میشـود کـه تا سـال ۲۰۳۰، ۵۰ درصد از کل جمعیت جهان چاق باشند.
سازمان بهداشت جهانی توصیه کرد که کارکنان مراقبتهای بهداشتی با محاسبه شاخص توده بدنی که اندازهگیری وزن نسبت به قد است، چاقی را ارزیابی کنند. شاخص توده بدنی بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ سالم در نظر گرفته میشود، در حالی که پایینتر یا بالاتر از این مقدار نشاندهنده کمبود یا اضافه وزن است. شاخص توده بدنی بالاتر از ۳۰ نشان میدهد که فرد چاق است.
بدون شک سطوح بالای چربی بدن میتواند باعث نفوذ آن به اندامهایی مانند کبد و لوزالمعده شود و عملکرد آنها را مختل کند. همچنین میتواند التهاب و خطر بیماریهایی مانند سرطان، بیماری کبد و مشکلات قلبی را افزایش دهد.
نتایج تحقیق منتشرشده در سایت ساینس حاکی از این است که شاخص توده بدنی سطح چربی بدن افراد را بهخوبی منعکس میکند و سرپرست تحقیق میگوید: با شاخص توده بدنی، ما نمیدانیم که این وزن «اضافی» بهدلیل چربی اضافی بدن یا توده عضلانی قویتر یا توده استخوانی بیشتر است.
حتی زمانی که سطح چربی بدن از طریق اندازهگیری دور کمر یا بهندرت، اسکن اشعه ایکس بهدرستی ارزیابی شود، سطح چربی بدن بهطور کامل سلامت فرد را تعیین نمیکند. هیچ دو نفری بهصورت یکسان به چربی اضافی بدن پاسخ نمیدهند. این موضوع تحت تأثیر نژاد و قومیت، سن، غذاهایی که میخورند، قرار دارد و ژنتیک نقش فوقالعادهای دارد.
بههمین دلیل است که پژوهشگران میخواهند جزئیات بیشتری را در تعریف چاقی معرفی کنند و موارد را به دو دسته پیشبالینی و بالینی تقسیم کنند. هر دو شکل دارای چربی اضافی بدن هستند، اما فقط شکل بالینی آن شامل علائم ناشی از چربی اضافی، مانند مشکلات تنفسی، مشکلات قلبی یا دشواری در انجام فعالیتهای روزمره است. به گفته محققان، در عین حال، چاقی پیشبالینی خطر ابتلا به چنین علائم مرتبط با چاقی را افزایش میدهد.
چاقی پیشبالینی شبیه به این است که افراد میتوانند پیش دیابت داشته باشند، به این معنا که سطح قند خون آنان بالاتر از حد معمول است، اما آنقدر زیاد نیست که بتوان دیابت نوع ۲ را کامل تشخیص داد.
بر اساس تغییرات پیشنهادی، کارکنان مراقبتهای بهداشتی علاوه بر محاسبه شاخص توده بدن، سطح چربی بدن افراد را با استفاده از پهنای کمر یا اشعه ایکس بهطور مستقیم اندازهگیری میکنند، اگرچه شاخص توده بدنی بالای ۴۰ همیشه به معنای چربی اضافی در نظر گرفته میشود. سپس از آزمایش خون برای ارزیابی سلامت اعضای بدن استفاده میکنند و از افراد پرسیده میشود که آیا علائمی را تجربه میکنند یا خیر.
به گفته محققان، آزمایشهای خون بهطور معمول توسط بسیاری از پزشکان انجام میشود، اما اندازهگیری مستقیم چربی بدن تا حدودی حجم کاری آنان را افزایش میدهد.
محققان معتقدند اگر این تعاریف جدید توسط پزشکان بهطور گسترده اتخاذ شود، میتواند به این معنا باشد که به افراد توصیهها و درمانی ارائه میشود که بهتر با بدن آنان مطابقت دارد. بهطور کلی، افرادی که دارای چاقی پیشبالینی هستند، ممکن است فقط نیاز به نظارت بر سلامت خود و تغییرات سبک زندگی داشته باشند، در حالی که افرادی که دارای شکل بالینی هستند به احتمال زیاد به درمان با دارو یا جراحی نیاز دارند.
یکی از محققان اظهار کرد: «این کار به ما امکان اولویتبندی درمانی افراد را بهطور مناسبتری برای مراقبتهای صحیح میدهد.»
این امر بسیار ضروری است. این دستورالعملها آنچه تحقیقات کنونی برای عمل بالینی میگویند را مشخص میکند. همه افراد مبتلا به چاقی بر اساس شاخص توده بدنی بیمار نیستند و هر کسی که شاخص توده بدنی کمتری دارد، سالم نیست.
تعاریف بهروز شده که پیش از این توسط ۷۶ سازمان بهداشتی در سراسر جهان تأیید شده است، حتی میتواند به کاهش انگ پیرامون این بیماری کمک کند. امید این است که تعریف چاقی به روشی ظریفتر نشان دهد که این یک بیماری در نوع خود است و فقط پیامد عوامل رفتاری نیست، عوامل خطرزای زیادی از قبیل محیطی، روانی و ژنتیکی هم دارد.
مقاله «چاقی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت» منتشرشده در پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، وضعیت چهار بعد مختلف زندگی مرتبط بــا سلامت در ارتبـاط بــا چاقی و اضافه وزن را مطرح کرده اسـت. این نتایج میتوانند چشمانداز تازهای را در زمینه رواندرمانی افراد چاق فراهم کند و در رشد و ارتقاء کیفیت زندگی مرتبط با سلامت آنان در ابعاد جسـمانی،روانی، اجتماعی و محیطی موثر باشند.
انتهای پیام
نظرات