میثم مجیدی یک کارشناس حوزه آب در گفت و گو با ایسنا از پیشروی آبهای شور به دلیل کاهش سفرههای زیر زمینی خبر داد و گفت: پیشروی آبهای شور به معنای نفوذ آبهای شور به منابع آب شیرین است. این پدیده میتواند اثرات مخربی بر کیفیت منابع آب و زمینهای کشاورزی داشته باشد و به ویژه در مناطق کمآب و خشک مانند ترشیز، به یک بحران زیستمحیطی تبدیل شده است.
وی در خصوص علل پیشروی آبهای شور گفت: برداشت بیرویه از سفرههای آب زیرزمینی برای کشاورزی و شرب، منجر به افت سطح آبهای زیرزمینی میشود. این امر موجب میشود که آبهای شور از مناطق پایینتر به سمت منابع آب شیرین حرکت کنند.
مجیدی با اظهار تأسف از اینکه چون وضعیت منابع آبی زیرزمینی دیده نمیشود بسیاری هنوز این بحران را جدی نگرفتهاند، خاطرنشان کرد: بحران آب به مراتب امسال بدتر از سالهای قبل خواهد بود و اگر شهروندان صرفهجویی و درست مصرف کردن را رعایت نکنند قطعأ شهرهای بیشتری باید در تابستان با تانکر آبرسانی شوند.
وی خاطرنشان کرد: تغییرات اقلیمی و کاهش بارشها، به ویژه در فصول خشک سال، میتواند به کاهش جریان آب در رودخانهها و چشمهها منجر شود و در نتیجه، به تشدید پیشروی آبهای شور کمک کند.
وی با بیان اینکه عدم وجود یک سیستم مدیریت یکپارچه و مؤثر در زمینه منابع آب، باعث میشود که برداشت آب به صورت غیرمؤثر و بیرویه انجام شود و این موضوع به بحران پیشروی آبهای شور دامن بزند، افزود: همچنین افزایش شوری آبهای زیرزمینی میتواند به آلودگی منابع آب شرب و کشاورزی منجر شود و کیفیت آبهای مورد استفاده را کاهش دهد.
این کارشناس حوزه آب با اشاره به اینکه بحران آب در بسیاری از شهرستانهای خراسان رضوی میتواند منجر به مهاجرتهای گستردهای به ویژه از روستاها به شهرها شود، گفت: با کاهش منابع آب، تأمین آب شرب سالم برای ساکنان روستاها دشوار میشود و بسیاری از خانوادهها ناچار به مهاجرت به مناطق دیگر میشوند.
وی اظهار کرد: همچنین کشاورزی که منبع اصلی درآمد در این منطقه است، به شدت تحت تأثیر بحران آب قرار دارد. کاهش تولید محصولات کشاورزی به کاهش درآمد و مهاجرت کارگران و کشاورزان به شهرها منجر میشود.
مجیدی در ادامه با بیان اینکه با توجه به بحران آب و افزایش تقاضا برای منابع آبی، مفهوم بازار آب به عنوان یک راهکار جدید در مدیریت منابع آب در حال شکلگیری است، تصریح کرد: بازار آب به معنای خرید و فروش حقالامتیاز استفاده از آب است که میتواند به بهینهسازی مصرف آب و تخصیص بهتر منابع کمک کند.
راهکارهای مقابله با بحران آب
وی در خصوص مزایای بازار آب گفت: بازار آب میتواند به تخصیص بهینه منابع آب کمک کند و آب را به سمت کاربریهای بهرهورتر هدایت کند. این امر میتواند به کاهش هدر رفت آب و افزایش بهرهوری در کشاورزی کمک کند.
این کارشناس حوزه آب بیان کرد: با ایجاد بازار برای آب، کشاورزان و صنایع ممکن است به صرفهجویی در مصرف آب و استفاده از تکنیکهای نوین آبیاری تشویق شوند. این انگیزه میتواند به بهبود مدیریت منابع آب در سطح منطقه منجر شود.
وی خاطرنشان کرد: برای کارایی بازار آب، نیاز به نظارت دقیق بر معاملات و اطمینان از عدم سوء استفاده وجود دارد. این نظارت باید شامل کنترل کیفیت آب و میزان برداشت از منابع آب باشد.
مجیدی در ادامه به راهکارهای مقابله با بحران آب پرداخت و گفت: برای مدیریت مؤثر بحران آب و کاهش تأثیرات پیشروی آبهای شور و مهاجرت، نیاز به اتخاذ راهکارهای جامع و یکپارچه وجود دارد.
وی افزود: ایجاد یک سیستم مدیریت یکپارچه برای منابع آب که شامل پایش و نظارت بر برداشت آبهای زیرزمینی و سطحی باشد، میتواند به جلوگیری از بحران آب کمک کند.
این کارشناس حوزه آب با اشاره به اینکه سرمایهگذاری در زیرساختهای آبی و بهینهسازی سیستمهای آبیاری میتواند به تأمین نیازهای آبی کشاورزی و شرب کمک کند، آموزش کشاورزان در زمینه روشهای کشاورزی پایدار و استفاده از تکنیکهای نوین آبیاری، برای حفظ منابع آبی و کاهش اثرات بحران آب را ضروری دانست.
وی در ادامه با اشاره به اینکه بحران آب در تمامی شهرستانهای خراسان رضوی یک چالش جدی است که تأثیرات گستردهای بر زندگی اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی مردم دارد، گفت: پیشروی آبهای شور، مهاجرتهای ناشی از کمبود آب و ایجاد بازار آب از جمله مسائل مهمی هستند که نیاز به توجه ویژه دارند. با اتخاذ راهکارهای مؤثر و جامع، میتوان به بهبود وضعیت منابع آبی و کاهش تأثیرات منفی این بحران امیدوار بود.
تأمین منابع آبی آینده، نیازمند رویکرد جامع و مشارکتی
مجیدی با بیان اینکه این تلاشها نیازمند همکاری و مشارکت همهجانبه بین نهادهای دولتی، جامعه محلی و کشاورزان است، خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط خاص خراسان رضوی، برنامهریزی دقیق و مؤثر میتواند به تأمین آب مورد نیاز جامعه و حفظ محیطزیست کمک شایانی کند.
وی با تأکید بر اینکه برای رسیدن به توسعه پایدار و تأمین منابع آبی آینده، نیاز به یک رویکرد جامع و مشارکتی وجود دارد، گفت: بحران آب نه تنها یک مشکل محیطزیستی، بلکه یک مسئله اجتماعی و اقتصادی است که نیازمند توجه و همکاری همهجانبه است.
مجیدی با بیان اینکه اکنون بخش قابل توجه بسیاری از سدهای خراسان رضوی خالی هستند، خاطرنشان کرد: این بحران میتواند به نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی دامن بزند و موجب کاهش کیفیت زندگی مردم شود.
بر اساس آنچه گفته شد، نیاز است که تمامی ذینفعان، از جمله دولت، جامعه محلی و کشاورزان بهطور مشترک در راستای مدیریت پایدار و کارآمد منابع آب تلاش کنند. با اتخاذ رویکردهای نوین و پایدار در این زمینه، میتوان به حفظ و بهبود منابع آبی و ایجاد آیندهای بهتر برای ساکنان این منطقه امیدوار بود.
انتهای پیام
نظرات