مریم فدایی قطبی، دکترای شهرسازی و مشاور گردشگری اتاق بازرگانی کرمان در یادداشتی به ایسنا گفت:میدان ارگ کرمان که سال‌ها از چشم گردشگران دور نگاه داشته شده بود، در نوروز ۱۴۰۴ نگین گردشگری کرمان شد. در تمام ایام سفرهای نوروز میدان ارگ مملو از گردشگر و پر از هیاهو بود. استقبال گسترده شهروندان، برنامه‌های شهرداری و تأثیر شبکه‌های اجتماعی باعث شد این میدان به‌عنوان یکی از مقاصد اصلی مسافران نوروزی مطرح شود. قرارگیری آن در قلب بافت تاریخی، نزدیکی به جاذبه‌هایی مانند مجموعه گنجعلی‌خان، بازار کرمان و سایر اماکن مهم، این میدان را به یکی از نقاط مهم در مسیر گردشگری شهر کرمان تبدیل کرد.

بازسازی محوطه میدان و آزاد سازی آن از سیطره خودرو، مهمترین گام در بازآفرینی میدان ارگ بود. همچنین از عوامل تأثیرگذار در رشد جایگاه میدان ارگ، اقدامات شهرداری کرمان در برگزاری رویدادهای فرهنگی و نوروزی در این فضا بوده است. این برنامه‌ها، همراه با تبلیغات گسترده در شبکه‌های اجتماعی و تأثیر بلاگرهای حوزه سفر، باعث شد میدان ارگ به‌عنوان یک نقطه تجمع اصلی در کرمان مطرح شود و خانواده‌های کرمانی با ارگ خاطره‌های جدید بسازند.

بلاگرهای سفر و فعالان گردشگری در فضای مجازی با انتشار تصاویر و ویدئوهایی از میدان ارگ، آن را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های شهری معرفی کردند. این بازتاب‌های رسانه‌ای موجب شد که گردشگران، میدان ارگ را به‌عنوان یکی از مقاصد اصلی خود در نوروز ۱۴۰۴ انتخاب کنند. 

وجود دو میدان مهم در بافت تاریخی یعنی میدان ارگ و میدان گنجعلی‌خان و  همراهی میدان ابراهیم خان و تجمع کاروانسراها, موزه ها و بازار تاریخی و در آینده بوتیک هتل‌ها، رستوران‌ها و کافه‌ها, منطقه ویژه‌ای را در کلاس جهانی برای گردشگر فراهم می‌کند .

اما ایرادی وجود دارد و آن دسترسی به این منطقه است. برای افزایش ماندگاری گردشگران در این منطقه، لازم است مسیرهای پیاده‌روی تاریخی و فرهنگی تقویت شود تا گردشگران بتوانند به‌صورت روان و بدون موانع از یک میدان به میدان دیگر و به سایر بخش‌های بافت تاریخی دسترسی داشته باشند.

ایجاد مسیرهای مشخص و جذاب برای پیاده‌روی در بافت تاریخی می‌تواند تجربه‌ای عمیق‌تر و ماندگارتر برای گردشگران رقم بزند. اقدامات موثر شهرداری و میراث فرهنگی در باززنده‌سازی محورهای متصل به بازار هم پهنه بافت موزه‌ای تاریخی را گسترش می‌دهد, هم گزینه‌های متفاوت و جذابی را برای گردشگر در اختیار می‌گذارد و هم از تجمع بیش از حد در مکان‌های مشخص جلوگیری می‌کند .

مطمئنا پیوستن کاروانسرای هندوها، چارسوق، حاج مهدی, گلشن و میرزا حسین خان به این منطقه, جلوه‌ای نو از بافت تاریخی فاخر را به ایرانیان نمایش خواهد داد. اتصال گذر فتح علیشاهی، قبه سبز و بازار عزیز و میدان قلعه به این محدوده در کنار اتصال آثار تاریخی به زون گردشگری نیز  تجربه متفاوتی را برای گردشگران ایجاد خواهد کرد . شاید چنین شبکه پیوسته‌ای از فضاهای باز در تلفیق با بازار, در جهان کم نظیر باشد .

یکی از روندهای قابل‌توجه در توسعه میدان ارگ، تغییر تدریجی کاربری‌های اطراف به نفع گردشگری است. بسیاری از ساختمان‌ها و اماکن قدیمی که سال‌ها به‌عنوان فضاهای تجاری یا خدماتی استفاده می‌شدند، اکنون در مسیر بازآفرینی برای تقویت گردشگری قرار گرفته‌اند. ارتقاء مسافرخانه بهار به یک بوتیک‌هتل با سبک دهه ۳۰ در ضلع جنوبی میدان، بازآفرینی حمام اسماعیل‌خان وزیر، احیاء سینما تابان و کاروانسرای حاج مهدی و سامان‌دهی گذر گلبازخان در ارتقاء کیفیت کالبدی میدان ارگ بسیار موثر خواهد بود.

با این تغییرات، میدان ارگ نه‌تنها یک مکان عبوری، بلکه یک مقصد گردشگری با امکانات متنوع خواهد شد که به گردشگران انگیزه می‌دهد مدت بیشتری در آن بمانند.

حتی مجتمع ساروج پارس که در نزدیکی میدان ارگ ساخته شده، می‌تواند به‌جای تهدید، یک فرصت برای تقویت گردشگری در این منطقه باشد. این مجتمع، اگر به‌درستی مدیریت شود، می‌تواند امکاناتی همچون کافه‌ها، رستوران‌ها، فضاهای تفریحی و سینما و هر آنچه را که گردشگر در فضای سنتی نتوانسته بجوید را در کنار میدان ارگ و زون گردشگری تاریخی ارائه دهد. این خدمات موجب خواهد شد که گردشگران زمان بیشتری در این محدوده بمانند و این موضوع به نفع گردشگری کرمان خواهد بود. 

اما چالش اصلی، نبود یک سیستم حمل‌ونقل عمومی منسجم برای جابه‌جایی گردشگران است. در بسیاری از شهرهای توریستی جهان، میادین تاریخی به‌عنوان هاب‌های اصلی حمل‌ونقل عمومی در نظر گرفته می‌شوند، اما در کرمان چنین ساختاری وجود ندارد. 

اگر یک سیستم حمل‌ونقل مناسب طراحی شود که از میدان ارگ به سایر نقاط مهم گردشگری کرمان متصل باشد، گردشگران می‌توانند تجربه‌ای راحت‌تر و بهینه‌تر از بازدید خود داشته باشند. همچنین ایجاد مسیرهای گردشگری منظم که از میدان ارگ آغاز شود، گردشگران را به شکل هدفمند به سمت سایر نقاط گردشگری شهر هدایت می‌کند. این کار، از انباشت خودرو در اطراف بازار هم جلوگیری خواهد کرد.

میدان ارگ کرمان در حال تبدیل شدن به یکی از مهم‌ترین قطب‌های گردشگری شهر است. استقبال گسترده از این میدان در نوروز ۱۴۰۴ نشان داد که گردشگران تمایل دارند در فضاهای عمومی تاریخی با امکانات مناسب وقت بگذرانند.  برای تقویت جایگاه این میدان در آینده، لازم است مسیرهای پیاده‌روی تاریخی توسعه یابد، اتصال آن به میدان گنجعلی‌خان و سایر نقاط تقویت و حمل‌ونقل عمومی کارآمدتری برای گردشگران فراهم شود. همچنین مدیریت صحیح مجتمع‌های تجاری و تفریحی مانند ساروج می‌تواند به‌جای تضعیف بازار سنتی، نقش مکملی در تقویت گردشگری منطقه ایفا کند. 

در نهایت، اگر برنامه‌ریزی‌های لازم برای تقویت میدان ارگ و اتصال آن به شبکه گردشگری کرمان انجام شود، این میدان می‌تواند به یک نقطه مرجع در توسعه پایدار گردشگری شهری تبدیل شود. تغییرات مثبت در کاربری‌های اطراف، ارتقاء خدمات رفاهی و تفریحی و توسعه مسیرهای ارتباطی باعث شده که میدان ارگ از یک گذرگاه تاریخی به یک مقصد گردشگری واقعی تبدیل شود. در آینده‌ای نزدیک، شاهد خواهیم بود که میدان ارگ با بهره‌گیری از پتانسیل ایجادشده، به مرکز تعاملات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کرمان تبدیل خواهد شد و به‌عنوان «قلب تپنده کرمان» نقش محوری در توسعه پایدار گردشگری این شهر ایفا خواهد کرد.

انتهای پیام